Nhận diện các ràng buộc tăng trưởng của Việt Nam từ khía cạnh tài chính
Trong hơn một thập niên vừa qua, hệ thống tài chính Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, trong đó sự phát triển của khu vực ngân hàng được thể hiện qua sự tăng trưởng của tỉ lệ tín dụng cho khu vực tư/GDP tăng từ gần 80% (năm 2011) lên khoảng 130%, đạt hơn 13,5 triệu tỉ đồng (năm 2023). Sự phát triển của thị trường chứng khoán được thể hiện qua tỉ lệ vốn hóa thị trường/GDP tăng từ hơn 15% (năm 2011) lên 65,2%, khoảng 6,66 triệu tỉ đồng (năm 2023). Mục tiêu của bài viết này là nhận diện các ràng buộc đối với tăng trưởng kinh tế của Việt Nam từ góc độ tài chính qua Mô hình HRV. Theo đó, các kiểm định sau sẽ được thực hiện: (1) Nếu tiếp cận tài chính là một ràng buộc thì lãi suất thực (mức giá chìm), chỉ tiêu phản ánh chi phí vốn của doanh nghiệp sẽ cao; (2) Giảm lãi suất thực sẽ thúc đẩy tăng trưởng đầu tư và ngược lại; (3) Các doanh nghiệp sẽ tìm kiếm nguồn tài chính thay thế để vượt qua trở ngại trong tiếp cận tài chính (Hausmann và cộng sự, 2008).
