“Dọn đường” cho nhà đầu tư nước ngoài vào thị trường chứng khoán Việt Nam

Thị trường tài chính 12:18 | 24/03/2025

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã và đang nỗ lực tháo gỡ từng điểm nghẽn chính sách, công nghệ để nới rộng cơ hội tiếp cận thị trường chứng khoán Việt Nam cho nhà đầu tư nước ngoài.

Nhiều cơ chế chính sách đang dần được tháo gỡ để nhà đầu tư nước ngoài dễ dàng tham gia thị trường chứng khoán Việt Nam.

Những rào cản cần tháo gỡ

Nhà đầu tư nước ngoài hiện còn gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận thị trường chứng khoán Việt Nam, do thị trường còn thiếu vắng hàng hóa mới, hạn chế tỷ lệ cổ phiếu tối đa mà khối ngoại được phép sở hữu (room ngoại). Thực tế, thị trường chứng khoán Việt Nam những năm gần đây có rất ít doanh nghiệp mới thực hiện IPO và niêm yết. Tiến độ chuyển sàn của các doanh nghiệp còn khá chậm. Các doanh nghiệp từ UPCoM lên HOSE, HNX rất ít.

Trong khi doanh nghiệp khó tìm kiếm nhà đầu tư nước ngoài, thì nhà đầu tư nước ngoài lại không có lựa chọn để tìm kiếm các công ty lớn, ổn định. Việc cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước chưa có chuyển biến nhiều, phụ thuộc vào khá nhiều quy định của pháp luật. Trong khi đó, khối doanh nghiệp FDI đóng góp rất lớn trong cấu trúc nền kinh tế, nhiều doanh nghiệp lớn có nhu cầu niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam nhưng hiện tại không có quy định pháp lý cụ thể.

Do room ngoại còn hạn chế và chưa quy định cụ thể, khiến nhà đầu tư nước ngoài khó có khả năng sở hữu các cổ phiếu đã hết room, cũng như gặp khó khăn khi mua cổ phần tại các doanh nghiệp không quy định cụ thể, rõ ràng. Khả năng chuyển nhượng, tỷ lệ free-float thực tế các doanh nghiệp thấp, nhà đầu tư nước ngoài gặp khó khăn khi giao dịch, chưa đáp ứng được đúng kỳ vọng vào tính thanh khoản của cổ phiếu. Nhóm cổ phiếu Ngân hàng, Bất động sản vẫn là nhóm chiếm tỷ trọng vốn hóa lớn, thiếu vắng các doanh nghiệp niêm yết chất lượng thuộc các lĩnh vực khác tham gia thị trường.

Bên cạnh đó, quy trình mở tài khoản vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài (FII) gặp nhiều khó khăn. Thông tư số 05/2014/TT-NHNN đã ban hành hơn 10 năm và bộc lộ nhiều vấn đề cần sửa đổi để nhà đầu tư nước ngoài dễ dàng hơn khi mở tài khoản FII để đầu tư tại Việt Nam.

Công bố thông tin của doanh nghiệp, các văn bản, tài liệu đăng tải bằng tiếng Anh trên thị trường còn ít, phần lớn bằng tiếng Việt, khiến nhà đầu tư nước ngoài bị hạn chế khi tiếp cận thông tin. Điều này tạo sự bất bình đẳng giữa nhà đầu tư nước ngoài và trong nước.

Một rào cản nữa là, hiện nay, chưa có quy định về ký quỹ (margin) cho nhà đầu tư nước ngoài. Điều này tạo sự bất bình đẳng giữa nhà đầu tư nước ngoài và trong nước, cũng như chưa tiệm cận với các thị trường khác trong khu vực.

Hiện thực hóa kế hoạch nâng hạng thị trường chứng khoán

Hướng đến mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán nhằm thu hút dòng tiền khối ngoại, UBCKNN đã đưa ra nhiều giải pháp và quyết tâm thực hiện trong năm 2025.

Triển khai Thông tư số 68/2024/TT-BTC, UBCKNN đề xuất giữ room ngoại cho nhà đầu tư nước ngoài khi thực hiện giao dịch mua lại cổ phiếu từ công ty chứng khoán. Theo Thông tư số 68/2024/TT-BTC, khi công ty chứng khoán dùng tiền để thanh toán giao dịch không yêu cầu ký quỹ (Non Prefunding) mà nhà đầu tư tổ chức nước ngoài thiếu tiền thì chứng khoán được hạch toán vào tài khoản tự doanh của công ty chứng khoán.

Phần room ngoại trống ra sẽ có thể bị mua hết, dẫn tới việc nhà đầu tư tổ chức nước ngoài không thực hiện được giao dịch mua lại, do đó, đề xuất được giữ room ngoại để nhà đầu tư tổ chức nước ngoài thực hiện được giao dịch mua lại. Như vậy, việc vận hành hệ thống công nghệ mới KRX sẽ cho phép giữ room ngoại đến thời điểm T+3.

Về giải pháp giao dịch Non Prefunding, UBCKNN đã trao đổi và đề nghị các công ty chứng khoán thống nhất cách xử lý về các vấn đề liên quan danh mục chứng khoán áp dụng Non Prefunding; việc xác định hạn mức tiền phải có; Quy trình xử lý giao dịch thất bại (fail-trade) và khung hợp đồng ký kết với khách hàng. Điều này giúp hạn chế thấp nhất sự khác biệt khi triển khai Non Prefunding.

Đối với việc công bố thông tin, UBCKNN dự kiến sửa đổi phụ lục công bố thông tin của Thông tư số 68/2024/TT-BTC theo hướng bỏ nội dung công bố thông tin về danh tính đại diện có thẩm quyền.

Đối với nhóm giải pháp về chính sách, Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán (VSDC) dự kiến sẽ triển khai tài khoản giao dịch tổng (OTA - Omnibus trading account) cho phép công ty quản lý quỹ thực hiện mua/bán đồng thời với tất cả các quỹ mà không phải thực hiện mua/bán riêng lẻ trên từng tài khoản. Khi đó, công ty quản lý quỹ, nhà đầu tư nước ngoài sẽ được đơn giản hóa việc đặt lệnh, thuận tiện hơn. Dự kiến, nhóm giải pháp này sẽ được triển khai trước tháng 08/2025.

Đối với nhóm giải pháp về hạ tầng công nghệ, dự kiến trong tháng 3/2025, VSDC sẽ triển khai hệ thống giao dịch tiếp điện tử giữa công ty chứng khoán và Ngân hàng lưu ký (STP), đồng thời sẽ nâng cấp STP sử dụng điện chuẩn SWIFT, giúp thuận tiện hơn trong việc phục vụ nhà đầu tư nước ngoài. UBCKNN giao các sở giao dịch chứng khoán, VSDC nhanh chóng triển khai thực hiện, báo cáo UBCKNN, để đưa KRX vận hành trong tháng 5 hoặc tháng 6/2025.

Các công việc cần triển khai trong tương lai là VSDC phải thành lập công ty con chuyên trách mô hình thanh toán, bù trừ (CCP); Hoàn thiện quy trình thanh toán giữa VSDC với các thành viên thị trường và ngân hàng thương mại trở thành thành viên bù trừ. Như vậy, dự kiến trong năm 2026 sẽ vận hành CCP.

Theo các chuyên gia chứng khoán, với những giải pháp tháo gỡ khó khăn cho việc tham gia thị trường chứng khoán của nhà đầu tư nước ngoài trên, xác suất nâng hạng thành công vào tháng 9/2025 là trên 90%. Khi được nâng hạng, kỳ vọng khối ngoại sẽ mua ròng trở lại. Trước thời điểm nâng hạng, dòng vốn từ các quỹ đầu tư thụ động có thể đổ vào khoảng 1 tỷ USD.

Theo Minh Lâm/tapchitaichinh.vn

Tags:

Tin bài khác

Phát triển tài chính vi mô để đẩy lùi tín dụng đen

Thị trường tài chính

Các tổ chức tài chính vi mô thường thiết kế sản phẩm tín dụng vi mô phù hợp với đặc thù từng địa phương, từ đó giảm bớt rào cản về thủ tục, tài sản thế chấp, và tạo điều kiện cho những người chưa từng tham gia hệ thống tài chính chính thức tiếp cận dịch vụ. Việc triển khai tín dụng vi mô còn gắn liền với mạng lưới hỗ trợ cộng đồng, tư vấn sử dụng vốn và đồng hành cùng người vay trong suốt quá trình kinh doanh, giúp giảm thiểu rủi ro vỡ nợ và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.

Xu hướng bất động sản Việt Nam cuối năm 2025: Cơ hội, thách thức và một số khuyến nghị

Thị trường tài chính

Thị trường bất động sản Việt Nam năm 2025 mang đến nhiều cơ hội đầu tư hấp dẫn, đặc biệt trong các phân khúc bất động sản xanh, nhà ở giá rẻ và bất động sản nghỉ dưỡng. Các khu vực hưởng lợi từ hạ tầng như tỉnh Đồng Nai và tỉnh Long An (nay là tỉnh Tây Ninh) cũng là điểm đến tiềm năng cho các nhà đầu tư. Để thành công trong lĩnh vực này, các nhà đầu tư cần phải có kiến thức sâu rộng và chiến lược đầu tư thông minh. Việc nắm rõ các yếu tố pháp lý, tài chính, cạnh tranh, thị trường, cơ sở hạ tầng, công nghệ, và quản lý rủi ro sẽ giúp nhà đầu tư đạt được thành công và tối ưu hóa lợi nhuận trong lĩnh vực bất động sản. Điều này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản Việt Nam.

Triển vọng kinh tế Việt Nam đến năm 2030: Động lực tăng trưởng từ phía cầu

Kinh tế - xã hội

Trên cơ sở bối cảnh kinh tế quốc tế và trong nước có thể tác động đến triển vọng tăng trưởng kinh tế Việt Nam cũng như mục tiêu hướng tới đảm bảo Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao đến năm 2045, bài viết đã xây dựng kịch bản tăng trưởng căn cứ vào Nghị quyết số 25/NQ-CP ngày 05/02/2025 của Chính phủ; Chỉ thị số 14/CT-TTg ngày 28/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ cũng như các định hướng, kế hoạch, chiến lược về phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2026 - 2030 nhằm hướng tới Việt Nam trở thành nước phát triển, thu nhập cao đến năm 2045.

Chứng khoán hóa tài sản trí tuệ - Giải pháp mới trong thương mại hóa và huy động vốn

Thị trường tài chính

Xuất hiện tại thị trường Mỹ vào những năm cuối thế kỷ 20, chứng khoán hóa tài sản trí tuệ sớm thu hút được nhiều sự quan tâm của truyền thông và giới nghiên cứu, hứa hẹn sẽ bùng nổ như một phương án huy động vốn thay thế tiềm năng, mở khóa tính thanh khoản cho một tài sản vô hình còn nhiều dư địa để phát triển.

Cơ chế, chính sách quản lý thị trường vàng: Hướng đến thị trường hóa và phát triển bền vững

Thị trường tài chính

Cơ chế quản lý thị trường vàng trong thời gian qua đã bộc lộ một số điểm chưa thật sự phù hợp với bối cảnh phát triển kinh tế thị trường hiện đại và hội nhập quốc tế. Bên cạnh đó, người dân vẫn duy trì xu hướng tích trữ vàng như một hình thức bảo toàn tài sản thụ động, thay vì chuyển hóa thành nguồn vốn đầu tư cho sản xuất, phát triển kinh tế, khiến một nguồn lực khổng lồ bị đóng băng trong xã hội, không được chuyển dịch vào đầu tư, sản xuất hay tiêu dùng. Điều này cho thấy cần có những điều chỉnh chính sách phù hợp hơn, nhằm thúc đẩy thị trường vàng phát triển theo hướng minh bạch, ổn định, qua đó góp phần khơi thông nguồn lực trong nền kinh tế.

Giải pháp "tích hợp mô hình D-SMART" dành cho doanh nghiệp ngành logistics tại Việt Nam và một số khuyến nghị

Thị trường tài chính

Mô hình D-SMART là giải pháp toàn diện và phù hợp cho ngành logistics tại Việt Nam, tích hợp các bài học từ những quốc gia thành công. Mô hình không chỉ giúp doanh nghiệp tăng cường hiệu quả vận hành mà còn đóng góp vào sự phát triển logistics bền vững và hiện đại hóa ngành logistics tại Việt Nam. Ngoài ra, các ngân hàng thương mại Việt Nam có vai trò quan trọng trong thúc đẩy chuyển đổi số ngành logistics, đặc biệt trong việc hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp. Một số giải pháp tài chính như khoản vay ưu đãi, tín dụng xanh và tài trợ dựa trên hiệu suất giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn, giảm thiểu chi phí đầu tư và thúc đẩy phát triển bền vững. Nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác công - tư và sự đổi mới trong dịch vụ tài chính, qua đó, tạo động lực mạnh mẽ cho ngành logistics Việt Nam hướng tới mục tiêu giảm chi phí logistics xuống còn 15 - 18% GDP vào năm 2030.

Tích hợp ESG trong chiến lược phát triển logistics: Thực tiễn quốc tế và khuyến nghị đối với Việt Nam hướng tới mục tiêu Net Zero

Thị trường tài chính

Bài viết này tập trung phân tích cách thức một số công ty logistics tiên phong trên thế giới triển khai ESG, đánh giá những tác động cụ thể đến thu hút đầu tư. Trên cơ sở bài học kinh nghiệm rút ra, bài viết đề xuất các giải pháp và khuyến nghị chính sách phù hợp với bối cảnh ngành logistics Việt Nam nhằm thúc đẩy áp dụng ESG hiệu quả, hỗ trợ mục tiêu phát triển bền vững và nâng cao vị thế cạnh tranh của ngành logistics trong thời gian tới.

Ngân hàng trung ương mua vàng: Xu hướng và dự báo

Thị trường tài chính

Trong hơn một thập kỷ qua, vàng đã trở lại mạnh mẽ như một tài sản dự trữ chiến lược toàn cầu. Trước năm 2010, các ngân hàng trung ương thường bán vàng để chuyển sang giữ USD hoặc EUR. Thế nhưng, xu hướng này đã hoàn toàn đảo ngược.

Xem thêm

Ấn phẩm in

TCNH số 14 năm 2025

TCNH số 13 năm 2025

TCNH số 1 + 2 năm 2025

Multimedia

Infographic Video Longform Emagazine

Các loại mực phủ bảo vệ tiền giấy: Quá trình phát triển và xu hướng mới hiện nay

Chính phủ cam kết luôn đồng hành cùng doanh nghiệp phát triển

Infographics

Đại hội đại biểu Đảng bộ Ngân hàng Nhà nước lần thứ I: Đoàn kết, trách nhiệm, đổi mới, sáng tạo, tăng tốc, bứt phá

Khai thác giá trị kinh tế từ ngành công nghiệp âm nhạc Việt Nam trong kỷ nguyên số

Thủ tướng: Có chính sách ưu tiên, nguồn lực ưu tiên, tín dụng ưu tiên với vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

Đảng bộ Ngân hàng Nhà nước đoàn kết, bứt phá, vững bước vào kỷ nguyên phát triển mới của đất nước

Phát triển tài chính vi mô để đẩy lùi tín dụng đen

Chính sách

Khai thác giá trị kinh tế từ ngành công nghiệp âm nhạc Việt Nam trong kỷ nguyên số

Trước những cơ hội rộng mở nhưng cũng đầy thách thức trong kỷ nguyên số, việc khai thác tối đa giá trị kinh tế từ ngành công nghiệp âm nhạc Việt Nam đòi hỏi những định hướng chiến lược và giải pháp đồng bộ. Các giải pháp này không chỉ nhằm tháo gỡ những rào cản về pháp lý, hạ tầng, công nghệ và nhân lực, mà còn hướng tới việc nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường và gia tăng giá trị sản phẩm âm nhạc.

Thủ tướng: Có chính sách ưu tiên, nguồn lực ưu tiên, tín dụng ưu tiên với vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

Nhấn mạnh yêu cầu không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, năm sau phải cao hơn năm trước, nhiệm kỳ sau cao hơn nhiệm kỳ trước, đặc biệt là tạo được phong trào, xu thế của người dân tự lực, tự cường thoát nghèo, làm giàu, Thủ tướng Phạm Minh Chính định hướng bố trí khoảng 160.000 tỉ đồng cho Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trong giai đoạn tới.

Hội đồng quản trị tại ngân hàng thương mại cổ phần theo Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024

Luật Các Tổ chức tín dụng năm 2024 với những thay đổi quan trọng liên quan đến cơ cấu, chức năng và nhiệm vụ của Hội đồng quản trị không chỉ tiếp cận gần hơn với thông lệ quốc tế mà còn tạo ra một môi trường quản trị chặt chẽ, bảo vệ quyền lợi của các cổ đông, khách hàng và các bên liên quan khác. Bên cạnh những thành công đạt được, các quy định pháp luật về Hội đồng quản trị tại ngân hàng thương mại cổ phần ở Việt Nam vẫn còn bộc lộ một số bất cập, hạn chế. Trong thời gian tới, quá trình xây dựng và hoàn thiện quy định pháp luật liên quan cần phải tiếp tục triển khai một cách đồng bộ và hiệu quả. Đây chính là hướng đi quan trọng nhằm tạo dựng hành lang pháp lý ổn định, bảo đảm sự phát triển bền vững của các ngân hàng cổ phần nói riêng và hệ thống các tổ chức tín dụng nói chung ở Việt Nam.

Chuẩn hóa tỷ lệ an toàn vốn: Bước tiến mới trong quản lý rủi ro và nâng cao sức chống chịu của hệ thống ngân hàng

Việc triển khai Thông tư số 14/2025/TT-NHNN không chỉ là bài toán kỹ thuật của riêng NHNN hay từng tổ chức tín dụng, mà là một quá trình cải cách mang tính hệ thống, đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan quản lý, doanh nghiệp tài chính và toàn bộ hạ tầng pháp lý quốc gia. Chỉ khi có sự hỗ trợ toàn diện từ thể chế, năng lực nội tại của ngân hàng mới có thể phát huy đầy đủ trong việc thực thi các chuẩn mực an toàn vốn theo thông lệ quốc tế, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và ổn định tài chính vĩ mô trong dài hạn.

Tiếp tục ổn định lãi suất, hỗ trợ nền kinh tế

Chiều 4/8/2025, tại Hà Nội, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tổ chức Hội nghị triển khai các giải pháp ổn định lãi suất tiền gửi, giảm lãi suất cho vay. Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà chủ trì Hội nghị.

Quốc tế

Rủi ro thanh khoản, hàm lượng vốn chủ sở hữu và khả năng sinh lời của các ngân hàng thương mại khu vực Đông Nam Á

Bài nghiên cứu này sẽ tập trung vào nhóm 4 nước là Việt Nam, Thái Lan, Malaysia và Campuchia. Nhóm tác giả sử dụng phương pháp hồi quy ngưỡng và dữ liệu bảng để tìm ra một ngưỡng tổng tài sản của các ngân hàng tại 4 quốc gia này, đánh giá việc các ngân hàng có mức tổng tài sản trên và dưới ngưỡng này tạo ra khả năng sinh lời dương hay âm. Nghiên cứu dựa trên 2 yếu tố chính để đánh giá đó chính là tỉ lệ vốn chủ sở hữu trên tổng tài sản và tỉ lệ các khoản vay so với các khoản tiền gửi.

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ trước ngã rẽ quyết định về lãi suất

Áp lực chính trị trong năm 2025 gia tăng đáng kể khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) được kêu gọi hạ lãi suất nhanh và mạnh nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh GDP có dấu hiệu chậm lại và thị trường lao động xuất hiện tín hiệu suy yếu.

Vị thế của đô la Mỹ trên thị trường tài chính toàn cầu

Tháng 4/2025 chứng kiến cuộc khủng hoảng niềm tin nghiêm trọng đối với đồng USD, bất chấp lợi suất trái phiếu Mỹ tăng. Bài viết phân tích những bất thường trên thị trường tài chính toàn cầu sau các biện pháp thuế quan gây tranh cãi của Mỹ, đồng thời chỉ ra nguyên nhân từ sự thay đổi cấu trúc tài chính, phi toàn cầu hóa và biến động địa chính trị. Nếu xu hướng này tiếp diễn, USD có nguy cơ mất dần vị thế, đe dọa sự ổn định của hệ thống tài chính thế giới.

Kinh nghiệm quốc tế về áp dụng Hiệp ước vốn Basel III trong hoạt động ngân hàng và khuyến nghị cho Việt Nam

Hiệp ước vốn Basel III là khuôn khổ nâng cao với sự sửa đổi và củng cố cả ba trụ cột của Basel II, đây là công cụ hỗ trợ đắc lực để nâng cao chất lượng quản trị rủi ro và năng lực cạnh tranh của các ngân hàng. Bài viết phân tích tình hình áp dụng các Hiệp ước vốn Basel của hệ thống ngân hàng trên thế giới, cùng với kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn tại Việt Nam trong việc áp dụng Hiệp ước vốn Basel III, tác giả đưa ra một số đề xuất giải pháp chính sách cho hệ thống ngân hàng...

Hiểu biết tài chính và truyền tải chính sách tiền tệ: Kinh nghiệm từ Ngân hàng Trung ương châu Âu và một số khuyến nghị

Bài viết phân tích vai trò của hiểu biết tài chính trong việc truyền dẫn chính sách tiền tệ, dựa trên khảo sát của Ngân hàng Trung ương châu Âu; đồng thời, đề xuất tăng cường giáo dục và truyền thông tài chính để hỗ trợ chính sách tiền tệ và phát triển kinh tế bền vững.