Ứng dụng dữ liệu lớn trong hoạt động ngân hàng - Thực trạng và một số giải pháp nâng cao hiệu quả

Hoạt động ngân hàng
Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư với sự phát triển của công nghệ số đã thúc đẩy nền kinh tế và các hình thức kinh doanh của doanh nghiệp tiến sang một bước mới, đánh dấu sự ra đời của thương mại điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt, tự động hóa và rất nhiều dịch vụ mới ra đời hỗ trợ tốt hơn, thay thế công việc của con người.
aa

Tóm tắt: Ứng dụng dữ liệu lớn (Big Data) vào hoạt động ngân hàng có ý nghĩa quan trọng đối với công tác xây dựng, quản lý nguồn dữ liệu thông tin trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng. Hiện nay, ngày càng có nhiều ngân hàng ứng dụng Big Data trong hoạt động nhằm bắt kịp với tốc độ phát triển của xã hội hiện đại khi mà mọi khách hàng đều muốn đơn giản hóa thủ tục, nhanh gọn và thuận tiện hơn. Big Data là một trong những công cụ có nhiều ưu việt, có thể giúp ngân hàng hiện thực hóa mục tiêu đó, tuy nhiên, việc ứng dụng Big Data tại các ngân hàng hiện nay còn gặp một số khó khăn nhất định. Do vậy, bài viết đề xuất một số giải pháp khắc phục và nâng cao hiệu quả ứng dụng Big Data vào hoạt động ngân hàng tại Việt Nam.

Từ khóa: Ứng dụng Big Data, hoạt động ngân hàng, thực trạng, giải pháp.

APPLICATION OF BIG DATA IN BANKING ACTIVITIES – CURRENT SITUATION AND SOME SOLUTIONS TO IMPROVE EFFICIENCY

Abstract: The application of Big Data to banking activities has a great significance to the construction and management of information data sources in the field of banking and finance. Currently, more and more banks are applying Big Data in banking activities to keep up with the development speed of modern society when every customer wants to simplify all procedures, faster and more convenient. Big Data is one of the tools with many advantages that can help banks realize that ambition, but the application of Big Data at banks today still faces certain difficulties. Therefore, the article proposes solutions to overcome and improve the efficiency of the application of Big Data in banking activities in Vietnam.

Keywords: Big Data applications, banking activities, current status, solutions.

Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư với sự phát triển của công nghệ số đã thúc đẩy nền kinh tế và các hình thức kinh doanh của doanh nghiệp tiến sang một bước mới, đánh dấu sự ra đời của thương mại điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt, tự động hóa và rất nhiều dịch vụ mới ra đời hỗ trợ tốt hơn, thay thế công việc của con người. Không chỉ trí tuệ nhân tạo (AI), quá trình thay đổi của cuộc cách mạng này còn được đánh dấu bởi Big Data. Xuất phát từ đặc thù hoạt động của ngành Ngân hàng tạo ra khối dữ liệu khổng lồ từ những dữ liệu có cấu trúc như lịch sử giao dịch, hồ sơ khách hàng đến những dữ liệu phi cấu trúc như hoạt động khách hàng trên website, ứng dụng ngân hàng di động, ngân hàng điện tử, do đó, ứng dụng Big Data vào hoạt động ngân hàng là xu thế tất yếu mà các ngân hàng đã và đang hướng tới. Các ứng dụng Big Data nổi bật trong ngành Ngân hàng hiện nay bao gồm tự động hóa trong chăm sóc khách hàng, cá nhân hóa trải nghiệm dịch vụ, tăng cường an ninh, bảo mật, nhận diện mô hình và phát hiện gian lận, tối ưu hóa quy trình, tham gia vào quá trình quản lý rủi ro tín dụng, phân tích phản hồi của khách hàng... Vì thế, ứng dụng Big Data không chỉ giúp ngân hàng rút ngắn thời gian có được những thông tin cần thiết mà còn đem lại những hiểu biết sâu sắc về khách hàng đến từ các dữ liệu phi cấu trúc có thể đã bị bỏ qua trước đây.

1. Lợi ích của việc ứng dụng Big Data trong hoạt động ngân hàng

Trong thời đại công nghệ số như hiện nay, việc ứng dụng Big Data đã trở thành tất yếu trong hoạt động ngân hàng1. Sự tích hợp Big Data trong hoạt động ngân hàng mang lại nhiều lợi ích đáng kể bao gồm cả việc cải thiện hiệu quả hoạt động đến vấn đề nâng cao trải nghiệm khách hàng2. Lợi ích của việc ứng dụng Big Data vào các hoạt động của ngành Ngân hàng được thể hiện qua các khía cạnh sau:

Một là, việc ứng dụng Big Data mở ra một kỷ nguyên mới trong việc quản lý và giảm thiểu rủi ro liên quan đến giao dịch ngân hàng. Ứng dụng Big Data có khả năng xử lý và phân tích khối lượng thông tin khổng lồ, mang lại những lợi ích vượt trội trong việc cải thiện khả năng phân tích và dự đoán rủi ro liên quan đến các hoạt động ngân hàng so với xử lý dữ liệu truyền thống. Đồng thời, ứng dụng Big Data giúp nâng cao chất lượng dịch vụ của ngân hàng, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng, cho phép các ngân hàng thu thập lượng thông tin phong phú, đa dạng về hành vi sử dụng và quản lý tài chính của khách hàng. Các thông tin này bao gồm nghề nghiệp, nguồn thu nhập, lịch sử giao dịch, thói quen chi tiêu của khách hàng và các yếu tố cá nhân khác có liên quan. Thông qua phân tích sâu và toàn diện các nguồn thông tin được thu thập từ nguồn dữ liệu, ngân hàng có thể nắm bắt được xu hướng và hành vi chi tiêu của khách hàng, từ đó phát hiện sớm những dấu hiệu tiềm ẩn của rủi ro tín dụng, đặc biệt là trong trường hợp khách hàng có sự thay đổi đột ngột về thói quen chi tiêu và đó có thể là chỉ báo về khả năng khó khăn tài chính hoặc nguy cơ vỡ nợ của các chủ thể trong tương lai. Khi phát hiện sớm những dấu hiệu rủi ro tín dụng, ngân hàng có thể thực hiện biện pháp phòng ngừa kịp thời, điều chỉnh quyết định tín dụng và đề xuất giải pháp tài chính phù hợp nhằm giảm thiểu thấp nhất nguy cơ tổn thất.

Hai là, nhờ khả năng phân tích, dự đoán thị trường của ứng dụng Big Data sẽ giúp ngân hàng xây dựng được môi trường tài chính an toàn và hiệu quả. Các ngân hàng có thể sử dụng Big Data để phân tích xu hướng thị trường, dự đoán biến động tài chính và đánh giá rủi ro một cách chính xác hơn. Nhờ vào việc dự đoán rủi ro tiềm ẩn và nhận diện dấu hiệu gian lận sớm, ngân hàng không chỉ bảo vệ được nguồn lực tài chính của mình mà còn tạo dựng được lòng tin từ khách hàng. Do đó, việc ứng dụng Big Data vào hoạt động ngân hàng không chỉ giúp phát hiện và ngăn chặn các gian lận tín dụng hiệu quả mà còn đóng góp vào việc xây dựng một môi trường tài chính an toàn cho cả tổ chức và khách hàng.

Ba là, việc ứng dụng Big Data không chỉ bảo đảm vận hành các hoạt động ngân hàng hiệu quả mà còn nâng cao trải nghiệm của khách hàng. Ngân hàng Thương mại cổ phần Quân đội (MB) đã có những hành động tích cực nhằm cải thiện chất lượng dịch vụ, nâng cao trải nghiệm cho khách hàng khi tiến hành triển khai các dự án ứng dụng công nghệ xử lý Big Data kết hợp với AI. Một số dự án điển hình của MB như Customer Insight, Smart Channel, Customer Onboarding3... giúp ngân hàng có thể thấu hiểu nhu cầu và hành vi của khách hàng, từ đó sẽ có định hướng phát triển cũng như đưa ra giải pháp tương thích, tạo ra một hành trình trải nghiệm dịch vụ trực tuyến thuận tiện. Các dự án này tận dụng dữ liệu để hiểu rõ hơn về hành vi của khách hàng, nâng cao trải nghiệm khách hàng bằng cách cho phép ngân hàng thu thập và phân tích khối lượng lớn thông tin về thói quen chi tiêu và tương tác trực tuyến của khách hàng. Điều này không chỉ giúp ngân hàng hiểu rõ nhu cầu và sở thích của từng cá nhân mà còn giúp dự đoán nhu cầu trước khi khách hàng nhận ra, từ đó cung cấp dịch vụ, sản phẩm cá nhân hóa phù hợp. Bên cạnh đó, hoạt động phân tích Big Data còn tạo thuận lợi cho quá trình đăng ký tín dụng của ngân hàng. Ứng dụng Big Data vào hoạt động ngân hàng đã tạo điều kiện thuận lợi để ngân hàng có thể tạo ra bảng xếp hạng tín dụng khách hàng một cách tự động nhờ vào thuật toán phân tích dữ liệu mà không cần nguồn nhân lực phân tích chuyên sâu như cách truyền thống.

2. Thực trạng ứng dụng Big Data trong hoạt động ngân hàng tại Việt Nam

Ứng dụng Big Data ngày càng được các ngân hàng quan tâm đầu tư, thực hiện. Sự tích hợp của công nghệ trong ngành Ngân hàng không chỉ là một bước tiến trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động mà còn phản ánh sự chuyển mình mạnh mẽ của các tổ chức tài chính trong việc đối phó với các thách thức và cơ hội mới.

Theo báo cáo của Vietnam Report (2024), tất cả các ngân hàng tại Việt Nam hiện đang tăng cường đầu tư vào công nghệ số; sự gia tăng đầu tư vào công nghệ số đánh dấu mức tăng trưởng đáng kể. Điều này không chỉ phản ánh sự cam kết mạnh mẽ của các ngân hàng trong việc áp dụng công nghệ mới mà còn cho thấy sự chú trọng đến việc đổi mới và cải tiến dịch vụ để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng. Sự đầu tư này giúp ngân hàng nâng cao hiệu quả hoạt động, cải thiện dịch vụ khách hàng và duy trì lợi thế cạnh tranh trong môi trường ngày càng khốc liệt và đầy thách thức. Theo đó, Big Data đang được các ngân hàng Việt Nam áp dụng rộng rãi với mục đích chủ yếu là để nâng cao quy trình phân tích tín dụng, đặc biệt là tín dụng cá nhân. Trước đây, đánh giá khả năng tín dụng của khách hàng chủ yếu dựa vào các chỉ số tài chính truyền thống như lịch sử tín dụng và thu nhập cá nhân của từng khách hàng. Tuy nhiên, với sự phát triển của Big Data, ngân hàng có khả năng khai thác và phân tích dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm hành vi chi tiêu, thói quen sử dụng dịch vụ và các yếu tố cá nhân khác. Big Data cho phép ngân hàng xây dựng các mô hình phân tích tín dụng chi tiết hơn, đưa ra những dự đoán chính xác hơn về khả năng thanh toán của khách hàng, giảm thiểu rủi ro tín dụng và tối ưu hóa quy trình phê duyệt tín dụng.

Thực tế, gian lận tài chính luôn là mối đe dọa lớn đối với các ngân hàng, gây ra nhiều rủi ro tài chính và ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của tổ chức. Trong báo cáo của Vietnam Report năm 2023, rủi ro công nghệ và tội phạm tài chính tại các ngân hàng ngày càng gia tăng4. Công nghệ Big Data giúp ngân hàng phát hiện hành vi bất thường, dấu hiệu gian lận một cách nhanh chóng, hiệu quả hơn thông qua việc phân tích một khối lượng dữ liệu khổng lồ và áp dụng các thuật toán học máy. Việc phát hiện sớm và ngăn chặn giao dịch gian lận không chỉ bảo vệ ngân hàng khỏi các thiệt hại tài chính mà còn tăng cường sự tin tưởng của khách hàng vào hệ thống ngân hàng. Việc ứng dụng công nghệ Big Data trong ngành Ngân hàng Việt Nam đang tạo ra những thay đổi tích cực và mang lại nhiều lợi ích đáng kể. Sự gia tăng đầu tư vào công nghệ số cho thấy cam kết mạnh mẽ của ngành Ngân hàng trong việc đổi mới nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng và giữ vững vị thế cạnh tranh trong tương lai.

Mặc dù việc ứng dụng Big Data trong hoạt động và quản lý ngân hàng được nâng cao đáng kể, nhưng bên cạnh những mặt tích cực vẫn còn tồn tại một số hạn chế và thách thức cần được giải quyết. Cụ thể:

Thứ nhất, để ứng dụng Big Data vào hoạt động ngân hàng, các ngân hàng phải xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin mạnh mẽ và đủ vững chắc. Nhằm triển khai hiệu quả công tác ứng dụng Big Data vào hoạt động ngân hàng, các ngân hàng Việt Nam cần đầu tư cải tiến, nâng cấp công nghệ và giải pháp lưu trữ dữ liệu tiên tiến, đồng thời bảo đảm hệ thống có khả năng mở rộng linh hoạt để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn một số ngân hàng tại Việt Nam chưa thật sự đầu tư tương xứng vào cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin để triển khai giải pháp Big Data. Khi cơ sở hạ tầng không đủ mạnh, ngân hàng sẽ gặp khó khăn trong xử lý lượng lớn dữ liệu, từ đó ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ và khả năng đưa ra quyết định kịp thời. Nguyên nhân của khó khăn này là do chi phí đầu tư tương đối cao và việc ứng dụng Big Data còn khá mới mẻ đối với các ngân hàng tại Việt Nam. Ứng dụng Big Data vào hoạt động ngân hàng hiện nay được quan tâm và chú trọng triển khai chủ yếu bởi các ngân hàng lớn. Điều này dẫn đến thiếu tính đồng bộ và hạn chế khả năng triển khai hệ thống công nghệ giữa các ngân hàng. Trong khi các ngân hàng lớn có thể tận dụng tốt giải pháp Big Data để nâng cao hiệu quả hoạt động và cải thiện dịch vụ khách hàng, thì các ngân hàng nhỏ hơn có thể vẫn đang gặp khó khăn trong việc bắt kịp với xu hướng này.

Thứ hai, sự thiếu hụt về tài chính trong hoạt động đầu tư là một thách thức đối với các ngân hàng, đặc biệt trong triển khai ứng dụng Big Data. Để áp dụng Big Data một cách hiệu quả, cần phải có sự đầu tư đồng bộ từ phía các ngân hàng, ngoài việc đầu tư vào hạ tầng công nghệ cần triển khai ứng dụng phần mềm phân tích dữ liệu, đào tạo nhân sự và thực hiện các biện pháp bảo mật dữ liệu. Mặc dù sự phát triển của khoa học, công nghệ đã tạo ra nhiều cơ hội mới nhưng các ngân hàng tại Việt Nam vẫn đang gặp khó khăn trong việc triển khai ứng dụng Big Data một cách toàn diện. Theo đó, nhiều ngân hàng phụ thuộc vào các doanh nghiệp công nghệ nước ngoài để cung cấp những giải pháp công nghệ cần thiết dẫn đến cần nhiều chi phí đầu tư như chi phí bản quyền, chi phí duy trì hệ thống, chi phí đầu tư ban đầu, chi phí liên quan đến cập nhật phần mềm hoặc mở rộng các giải pháp công nghệ, từ đó, làm tăng tổng chi phí đầu tư.

Thứ ba, việc triển khai và ứng dụng Big Data vào hoạt động ngân hàng không chỉ cần kết cấu cơ sở hạ tầng vững chắc mà còn cần đến nguồn nhân lực có chất lượng cao để tham gia công tác vận hành cũng như quản lý công cụ này. Tuy nhiên, hiện nay nguồn nhân lực có khả năng ứng dụng Big Data hiệu quả còn hạn chế; còn thiếu hụt các chương trình đào tạo chuyên sâu về lĩnh vực Big Data. Theo đó, nhiều cơ sở giáo dục hiện nay chưa cung cấp đầy đủ các khóa học và chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu của ngành Ngân hàng. Các chương trình đào tạo thường chỉ dừng lại ở những kiến thức cơ bản về Big Data, chưa đáp ứng được nhu cầu thực tiễn, kỹ năng cần thiết để giải quyết vấn đề cụ thể trong môi trường làm việc thực tế. Nhu cầu toàn cầu về chuyên gia dữ liệu đang gia tăng nhanh chóng, không chỉ trong lĩnh vực ngân hàng mà còn ở nhiều ngành công nghiệp khác như công nghệ thông tin, thương mại điện tử, các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực dữ liệu. Sự cạnh tranh này làm tăng mức lương và các gói đãi ngộ các tổ chức phải trả cho nhân sự, đồng thời khiến cho việc thu hút và giữ chân nhân tài ở lĩnh vực này trở nên khó khăn hơn.

Thứ tư, việc ứng dụng Big Data vào hoạt động ngân hàng cần sự cam kết tuyệt đối về vấn đề bảo mật quyền riêng tư của khách hàng. Big Data chứa đựng một khối lượng dữ liệu “khổng lồ” liên quan đến thông tin khách hàng, bao gồm cả hồ sơ pháp lý cá nhân, khả năng tài chính, thói quen thu, chi... Đây đều là những thông tin nhạy cảm, có ảnh hưởng lớn đến quyền riêng tư được Nhà nước và pháp luật bảo vệ. Sự nhạy cảm của thông tin khách hàng đòi hỏi một cam kết tuyệt đối về bảo mật để tránh rò rỉ thông tin, gây ra những tác động tiêu cực cho khách hàng, làm giảm uy tín và chất lượng của ngân hàng và có thể dẫn đến hậu quả pháp lý, tài chính nghiêm trọng. Thêm vào đó, sự cố bảo mật có thể gây gián đoạn hoạt động của ngân hàng, làm tăng rủi ro về mặt tài chính, giảm hiệu quả hoạt động. Hiện nay, việc bảo đảm an toàn thông tin trong ứng dụng Big Data đang là một thách thức lớn đối với nhiều ngân hàng. Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến khó khăn này là quy định pháp lý về bảo mật dữ liệu chưa đầy đủ và đồng bộ. Một số quy định bảo mật hiện hành chưa cập nhật kịp thời với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và những thay đổi trong cách thức xử lý, phân tích dữ liệu. Điều này dẫn đến sự không rõ ràng trong việc thực thi các biện pháp bảo mật, gây khó khăn cho ngân hàng trong áp dụng các tiêu chuẩn bảo mật đồng bộ và hiệu quả. Bảo vệ dữ liệu không chỉ đòi hỏi công nghệ bảo mật hiện đại mà còn cần đến các quy trình và chính sách quản lý dữ liệu chặt chẽ.

3. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả ứng dụng Big Data vào hoạt động ngân hàng tại Việt Nam

Để khắc phục những khó khăn nêu trên cần có những giải pháp phù hợp với thực tiễn cũng như phù hợp với quy định của pháp luật, cụ thể:

Một là, các ngân hàng Việt Nam cần chú trọng xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ vững chắc cho ứng dụng Big Data. Theo đó, để xử lý và phân tích Big Data hiệu quả, việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng công nghệ là rất cần thiết. Các ngân hàng cần xây dựng và nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin của mình, bao gồm hệ thống máy chủ, phần mềm phân tích dữ liệu, giải pháp lưu trữ dữ liệu, chú trọng đầu tư vào công nghệ đám mây. Đây cũng được xem là một giải pháp hiệu quả, giúp giảm chi phí đầu tư ban đầu và cung cấp khả năng mở rộng linh hoạt. Bên cạnh đó, các ngân hàng cũng cần chú trọng đến việc cập nhật công nghệ mới và cải tiến hệ thống thường xuyên. Việc áp dụng công nghệ mới như AI và máy học vào phân tích dữ liệu sẽ giúp ngân hàng tối ưu hóa quy trình và nâng cao khả năng dự đoán5. Ngân hàng cũng nên hợp tác với các nhà cung cấp công nghệ để cập nhật các giải pháp tiên tiến và bảo đảm hệ thống luôn hoạt động ổn định, hiệu quả.

Hai là, các ngân hàng Việt Nam cần đẩy mạnh công tác đầu tư và bổ sung nguồn lực về tài chính bằng cách thiết lập chiến lược quản lý ngân sách cụ thể, rõ ràng. Bên cạnh đó, cần tìm kiếm những giải pháp sáng tạo nhằm tiết kiệm chi phí. Một phương án khả thi là đầu tư vào nghiên cứu và phát triển nội bộ để phát triển giải pháp công nghệ Big Data riêng, từ đó giảm thiểu sự phụ thuộc vào doanh nghiệp nước ngoài. Điều này có thể bao gồm việc hợp tác với các viện nghiên cứu, trường đại học hoặc công ty công nghệ trong nước để phát triển giải pháp phù hợp với nhu cầu và điều kiện của thị trường Việt Nam. Bên cạnh đó, ngân hàng cũng có thể xem xét việc tận dụng các chương trình hỗ trợ từ Chính phủ hoặc tổ chức tài chính quốc tế nhằm giảm bớt gánh nặng tài chính. Bằng cách này, ngân hàng không chỉ cắt giảm chi phí mà còn nâng cao khả năng cạnh tranh và tối ưu hóa hiệu quả hoạt động thông qua việc ứng dụng Big Data một cách hiệu quả hơn.

Ba là, để khắc phục tình trạng thiếu hụt nguồn nhân sự quản lý ứng dụng Big Data, các ngân hàng cần có những chính sách đãi ngộ đối với nhân viên mới và tăng cường triển khai các khóa đào tạo năng lực chuyên môn đối với nguồn nhân lực sẵn có. Theo đó, các nhà quản trị cần phải tham khảo mô hình đã ứng dụng thành công Big Data vào hoạt động ngân hàng mà các quốc gia khác đã triển khai để đưa ra định hướng và hoạt động đào tạo phù hợp đối với nhân viên có khả năng học tập tốt về ứng dụng hiệu quả Big Data. Ngân hàng cần triển khai các khóa học lập trình, phân tích và xử lý dữ liệu lưu trữ. Đây được xem là phương án tối ưu khi ngân hàng đã tạo được nguồn nhân lực trung thành. Bên cạnh đó, cũng cần tạo cơ hội cho nhân viên được đào tạo thêm các ngôn ngữ lập trình ứng dụng trong xử lý, phân tích dữ liệu như R, Python, SQL để chủ động trong xử lý dữ liệu và có cái nhìn bao quát hơn về hệ thống dữ liệu6. Tuy nhiên, các ngân hàng cũng nên cân nhắc việc tuyển dụng nguồn nhân lực mới đã được đào tạo chuyên môn kỹ càng và có khả năng giải quyết thành thạo công việc.

Bốn là, pháp luật cần có những quy định hoàn thiện hơn nhằm mục tiêu tăng cường mức độ bảo mật và quản lý dữ liệu thông tin khách hàng. Bảo mật dữ liệu là một yếu tố quan trọng trong việc ứng dụng Big Data vào hoạt động ngân hàng đã được quy định tại Điều 38 Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Điều 13 Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024, tuy nhiên còn một số bất cập khi triển khai ứng dụng Big Data.Bởi lẽ, khi các ngân hàng thực hiện ứng dụng Big Data đồng nghĩa với việc thông tin cá nhân của khách hàng được số hóa và lưu trữ trong các thuật toán của nguồn dữ liệu. Đây là mối quan tâm lớn của tội phạm an ninh mạng có ý đồ thu thập thông tin để sử dụng vào mục đích xấu. Thế nên, cần có những quy định bổ sung mang tính cụ thể, chặt chẽ hơn đối với việc ứng dụng Big Data vào hoạt động ngân hàng tại Việt Nam dựa trên những quy định nền tảng đã có. Bên cạnh đó, ngân hàng cũng cần có những hành động phối hợp với các đơn vị liên quan trong việc thiết lập và duy trì chính sách bảo mật dữ liệu nghiêm ngặt để bảo vệ thông tin của khách hàng khỏi các mối đe dọa như tấn công mạng và rò rỉ dữ liệu. Điều này bao gồm triển khai giải pháp bảo mật tiên tiến như mã hóa dữ liệu, hệ thống phát hiện xâm nhập và các công cụ quản lý rủi ro. Việc thiết lập các tiêu chuẩn và quy định về bảo mật dữ liệu, cùng với việc đào tạo nhân viên về quy trình bảo mật là rất quan trọng. Các ngân hàng cần thực hiện kiểm tra bảo mật định kỳ để phát hiện và khắc phục lỗ hổng bảo mật kịp thời7.

4. Kết luận

Ứng dụng Big Data trong hoạt động ngân hàng tại Việt Nam mang lại nhiều lợi ích quan trọng, bao gồm cả công tác cải thiện quản lý rủi ro và phát hiện gian lận đến nâng cao trải nghiệm khách hàng. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa tiềm năng của Big Data, các ngân hàng cần phải vượt qua thách thức hiện tại như thiếu cơ sở hạ tầng công nghệ, nguồn lực tài chính còn eo hẹp, nguồn nhân lực chưa đáp ứng và vấn đề bảo mật chưa thực sự bảo đảm. Để giải quyết những vấn đề này, các ngân hàng cần đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ thông tin, có chiến lược quản lý tài chính hiệu quả, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và cải thiện quy định bảo mật. Những nỗ lực này không chỉ giúp nâng cao chất lượng của hoạt động ngân hàng mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ, duy trì tính cạnh tranh trong thị trường tài chính ngày càng phát triển.

1 https://1office.vn/cau-hoi-phong-van-nhan-su

2 Đào Lê Kiều Oanh, Huỳnh Lê Xuân Uyên (2023), Xu hướng ứng dụng AI trong sự phát triển của ngành Ngân hàng, Tạp chí Ngân hàng, truy cập ngày 10/9/2024, https://tapchinganhang.gov.vn/xu-huong-ung-dung-tri-tue-nhan-tao-trong-su-phat-trien-cua-nganh-ngan-hang.htm

3 MBBank phát hành báo cáo “Ứng dụng Big Data và AI trong ngân hàng”, Kinh tế Sài Gòn Online, truy cập ngày 10/9/2024, https://thesaigontimes.vn/mbbank-phat-hanh-bao-cao-ung-dung-big-data-va-ai-trong-ngan-hang/

4 Vietnam Report (2023), Top 10 ngân hàng thương mại Việt Nam uy tín năm 2023, truy cập ngày 10/9/2024, https://vietnamreport.net.vn/Top-10-Ngan-hang-thuong-mai-Viet-Nam-uy-tin-nam-2023-10599-1067.html

5 Chuyển đổi số trong sản xuất Industry 4.0 có lợi ích gì? truy cập ngày 10/9/2024, https://vnatech.com.vn/chuyen-doi-so-trong-san-xuat-industry-4-0/

6 Đào Mỹ Hằng, Đặng Thu Hoài (2021), Ứng dụng Big data - Thách thức đối với các ngân hàng thương mại Việt Nam, truy cập ngày 10/9/2024, https://tailieu.vn/doc/ung-dung-du-lieu-lon-thach-thuc-doi-voi-cac-ngan-hang-thuong-mai-viet-nam-2349642.html

7 Tối ưu hiệu quả website: Tăng lượng truy cập, đẩy mạnh doanh thu, truy cập ngày 10/9/2024, https://www.vlink.asia/toi-uu-hieu-qua-website-tang-luong-truy-cap-day-manh-doanh-thu-74746.link

Tài liệu tham khảo:

1. Đào Lê Kiều Oanh, Huỳnh Lê Xuân Uyên (2023), Xu hướng ứng dụng AI trong sự phát triển của ngành Ngân hàng, Tạp chí Ngân hàng, truy cập ngày 10/9/2024, https://tapchinganhang.gov.vn/xu-huong-ung-dung-tri-tue-nhan-tao-trong-su-phat-trien-cua-nganh-ngan-hang.htm

2. Đào Mỹ Hằng, Đặng Thu Hoài (2021), Ứng dụng Big Data - Thách thức đối với các ngân hàng thương mại Việt Nam, truy cập ngày 10/9/2024, https://tailieu.vn/doc/ung-dung-du-lieu-lon-thach-thuc-doi-voi-cac-ngan-hang-thuong-mai-viet-nam-2349642.html

3. https://1office.vn/cau-hoi-phong-van-nhan-su

4. MBBank phát hành báo cáo “Ứng dụng Big Data và AI trong ngân hàng”, Kinh tế Sài Gòn Online, truy cập ngày 10/9/2024, https://thesaigontimes.vn/mbbank-phat-hanh-bao-cao-ung-dung-big-data-va-ai-trong-ngan-hang/

5. Tối ưu hiệu quả website: Tăng lượng truy cập, đẩy mạnh doanh thu, truy cập ngày 10/9/2024, https://www.vlink.asia/toi-uu-hieu-qua-website-tang-luong-truy-cap-day-manh-doanh-thu-74746.link

6. Top 10 ngân hàng thương mại Việt Nam uy tín năm 2023, truy cập ngày 10/9/2024, https://vietnamreport.net.vn/Top-10-Ngan-hang-thuong-mai-Viet-Nam-uy-tin-nam-2023-10599-1067.html

7. Chuyển đổi số trong sản xuất Industry 4.0 có lợi ích gì? truy cập ngày 10/9/2024, https://vnatech.com.vn/chuyen-doi-so-trong-san-xuat-industry-4-0/

Ths. Trần Linh Huân, Nguyễn Thị Mỹ Dung
Trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh

Tin bài khác

Phát huy sức mạnh của báo chí trong sự nghiệp phát triển bền vững ngành Ngân hàng

Phát huy sức mạnh của báo chí trong sự nghiệp phát triển bền vững ngành Ngân hàng

Ngành Ngân hàng Việt Nam luôn được coi là "huyết mạch" của nền kinh tế, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì ổn định tài chính, thúc đẩy đầu tư, thương mại và tăng trưởng kinh tế, đây là lĩnh vực không chỉ phản ánh sức khỏe của nền kinh tế mà còn trực tiếp ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của quốc gia. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, trước những ảnh hưởng mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, ngành Ngân hàng đang đứng trước những cơ hội lớn để đổi mới, cải cách và hội nhập sâu rộng vào thị trường quốc tế. Tuy nhiên, đi kèm với đó là không ít khó khăn, thách thức, từ sự cạnh tranh gay gắt, yêu cầu ứng dụng công nghệ số, đến áp lực tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế và đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao của khách hàng. Trong tiến trình phát triển đầy biến động đó, báo chí đã và đang giữ vai trò quan trọng như một nhân tố hỗ trợ, đồng hành và thúc đẩy sự phát triển của ngành Ngân hàng; vừa là người đưa tin, vừa là người định hướng, dẫn dắt, là cầu nối giúp gắn kết ngành Ngân hàng với xã hội, kết nối chính sách với thực tiễn và thúc đẩy hội nhập quốc tế thông qua việc quảng bá hình ảnh và thành tựu của ngành Ngân hàng ra thế giới. Báo chí đã trở thành một nhân tố không thể thiếu trong sự ổn định và phát triển bền vững ngành Ngân hàng.
Hiệu quả nguồn vốn ủy thác từ ngân sách địa phương cho vay giải quyết việc làm tại Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Hải Dương

Hiệu quả nguồn vốn ủy thác từ ngân sách địa phương cho vay giải quyết việc làm tại Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Hải Dương

Bài viết tập trung phân tích hiệu quả nguồn vốn nhận ủy thác từ ngân sách địa phương để cho vay giải quyết việc làm tại Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Hải Dương giai đoạn 2020 - 2024 thông qua các chỉ tiêu định tính và định lượng.
Tài chính xanh doanh nghiệp - Giải pháp phát triển bền vững tại Việt Nam

Tài chính xanh doanh nghiệp - Giải pháp phát triển bền vững tại Việt Nam

Tại Việt Nam, tài chính xanh là tiền đề trong việc triển khai chiến lược tăng trưởng xanh, phát triển bền vững, ứng phó với tác động của biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường.
Hoạt động cung ứng sản phẩm phái sinh của các tổ chức tín dụng tại Việt Nam

Hoạt động cung ứng sản phẩm phái sinh của các tổ chức tín dụng tại Việt Nam

Hiện nay, Việt Nam đang là một nền kinh tế có độ mở lớn, việc giao thương với các quốc gia trên thế giới đã mở ra nhiều cơ hội trong việc kinh doanh ngoại tệ nói chung và hoạt động cung ứng sản phẩm phái sinh tại các TCTD nói chung. Theo đó, các TCTD đã tận dụng tốt cơ hội và lợi thế để triển khai các sản phẩm phái sinh đến khách hàng dưới sự giám sát, quản lý chặt chẽ của cơ quan chức năng cũng như sự điều tiết của thị trường.
Chuyển đổi số tại Ngân hàng Chính sách xã hội: Gia tăng tiện ích sử dụng cho khách hàng

Chuyển đổi số tại Ngân hàng Chính sách xã hội: Gia tăng tiện ích sử dụng cho khách hàng

Sự phát triển công nghệ ngân hàng số diễn ra mạnh mẽ với tốc độ khá nhanh, kéo theo sự thay đổi nhanh chóng dịch vụ tài chính; các sản phẩm ứng dụng công nghệ mới đa dạng đem lại những trải nghiệm mới và lợi ích sử dụng cho khách hàng.
“Dòng chảy” vốn tín dụng tại tỉnh An Giang tạo động lực tăng trưởng bền vững trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

“Dòng chảy” vốn tín dụng tại tỉnh An Giang tạo động lực tăng trưởng bền vững trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Với lợi thế tự nhiên vừa có đồng bằng, miền núi, biên giới giáp với Vương quốc Campuchia và sự hỗ trợ từ những chính sách đặc thù, tỉnh An Giang đã và đang vươn lên trở thành điểm sáng trong thu hút đầu tư và phát triển bền vững.
Hoạt động ngân hàng - Dấu ấn trong bức tranh kinh tế tỉnh Nam Định năm 2024

Hoạt động ngân hàng - Dấu ấn trong bức tranh kinh tế tỉnh Nam Định năm 2024

Trong bức tranh kinh tế tỉnh Nam Định năm 2024, hệ thống ngân hàng đã phát huy vai trò là huyết mạch quan trọng, chủ động bảo đảm nguồn vốn lưu thông linh hoạt, đóng góp tích cực vào kết quả tăng trưởng của tỉnh.
Công tác xây dựng Đảng góp phần quan trọng hoàn thành nhiệm vụ chính trị ngành Ngân hàng năm 2024

Công tác xây dựng Đảng góp phần quan trọng hoàn thành nhiệm vụ chính trị ngành Ngân hàng năm 2024

Ở trong nước, mặc dù vẫn còn nhiều khó khăn nhưng tăng trưởng kinh tế trên đà phục hồi, các tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá cao triển vọng tăng trưởng kinh tế của Việt Nam năm 2024.
Xem thêm
Giải pháp cho quyền tiếp cận đất đai của tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài

Giải pháp cho quyền tiếp cận đất đai của tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài

Quyền tiếp cận đất đai của các tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút nguồn vốn đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế và hiện đại hóa đất nước. Tuy nhiên, quá trình này vẫn gặp phải nhiều bất cập do những hạn chế về pháp lý, thủ tục hành chính phức tạp, thời hạn sử dụng đất ngắn và thiếu sự minh bạch trong quản lý đất đai. Các rào cản này không chỉ làm giảm sức hút của môi trường đầu tư Việt Nam mà còn cản trở sự phát triển bền vững của các dự án FDI. Để nâng cao hiệu quả quyền tiếp cận đất đai của các tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp...
Vận dụng “Binh pháp Tôn Tử” vào trong hoạt động của ngân hàng trung ương

Vận dụng “Binh pháp Tôn Tử” vào trong hoạt động của ngân hàng trung ương

Chính sách tiền tệ đòi hỏi sự linh hoạt và sự kết hợp của nhiều biện pháp khác nhau, tương tự như nghệ thuật chiến tranh được mô tả trong chuyên luận nổi tiếng của Tôn Tử. Các ngân hàng trung ương (NHTW) có thể học được điều gì đó từ một chiến lược gia người Trung Quốc sống cách đây hơn 2.500 năm. Bài viết giới thiệu sáu nguyên tắc chiến lược được vận dụng tư tưởng của Tôn Tử dành cho các NHTW, được đề xuất bởi Giáo sư Kristin Forbes - Trường Quản lý Sloan thuộc Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), nhằm qua đó, giúp họ quản lý hiệu quả các khủng hoảng và duy trì sự ổn định kinh tế.
Bảo đảm an toàn trong việc kết nối và xử lý dữ liệu của khách hàng khi triển khai Open API

Bảo đảm an toàn trong việc kết nối và xử lý dữ liệu của khách hàng khi triển khai Open API

Thông tư số 64/2024/TT-NHNN góp phần tạo cơ sở pháp lý rõ ràng, đặc biệt trong việc kết nối và xử lý dữ liệu của khách hàng một cách an toàn, tạo ra những sản phẩm, dịch vụ sáng tạo mới, đáp ứng ngày càng cao nhu cầu của khách hàng; cho phép bên thứ ba truy cập thuận tiện và an toàn dữ liệu của khách hàng khi được sự đồng ý của chủ sở hữu dữ liệu.
Tài chính xanh doanh nghiệp - Giải pháp phát triển bền vững tại Việt Nam

Tài chính xanh doanh nghiệp - Giải pháp phát triển bền vững tại Việt Nam

Tại Việt Nam, tài chính xanh là tiền đề trong việc triển khai chiến lược tăng trưởng xanh, phát triển bền vững, ứng phó với tác động của biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường.
Tác động của Luật Đất đai năm 2024 đối với hoạt động kinh doanh của hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam

Tác động của Luật Đất đai năm 2024 đối với hoạt động kinh doanh của hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam

Luật Đất đai năm 2024 được Quốc hội khóa XV thông qua ngày 18/01/2024 tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, là sự kiện quan trọng đánh dấu những đổi mới mang tính đột phá về chính sách đất đai.
Tài sản ảo: Nhìn từ góc độ pháp lý tại các quốc gia trên thế giới và Việt Nam

Tài sản ảo: Nhìn từ góc độ pháp lý tại các quốc gia trên thế giới và Việt Nam

Theo Tổ chức quốc tế về Tiêu chuẩn hóa (ISO), tài sản ảo là biểu hiện của tài sản trong không gian mạng - môi trường phức hợp được hình thành bởi sự tương tác của người sử dụng, phần mềm và các dịch vụ trên Internet thông qua thiết bị kỹ thuật và mạng lưới được kết nối. Tài sản ảo không có dạng vật chất và là đại diện kỹ thuật số của giá trị có thể được giao dịch, chuyển nhượng hoặc sử dụng cho mục đích thanh toán hoặc đầu tư.
Sự kết hợp tối ưu giữa các chính sách: An toàn vĩ mô, tiền tệ, tài khóa trong nền kinh tế mới nổi - Kinh nghiệm từ NHTW Brazil và bài học đối với  Việt Nam

Sự kết hợp tối ưu giữa các chính sách: An toàn vĩ mô, tiền tệ, tài khóa trong nền kinh tế mới nổi - Kinh nghiệm từ NHTW Brazil và bài học đối với Việt Nam

Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 xảy ra với nhiều hệ lụy đã buộc các tổ chức quốc tế, cơ quan hoạch định chính sách phải đánh giá lại những chính sách kinh tế vĩ mô hiện hành.
Vận dụng “Binh pháp Tôn Tử” vào trong hoạt động của ngân hàng trung ương

Vận dụng “Binh pháp Tôn Tử” vào trong hoạt động của ngân hàng trung ương

Chính sách tiền tệ đòi hỏi sự linh hoạt và sự kết hợp của nhiều biện pháp khác nhau, tương tự như nghệ thuật chiến tranh được mô tả trong chuyên luận nổi tiếng của Tôn Tử. Các ngân hàng trung ương (NHTW) có thể học được điều gì đó từ một chiến lược gia người Trung Quốc sống cách đây hơn 2.500 năm. Bài viết giới thiệu sáu nguyên tắc chiến lược được vận dụng tư tưởng của Tôn Tử dành cho các NHTW, được đề xuất bởi Giáo sư Kristin Forbes - Trường Quản lý Sloan thuộc Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), nhằm qua đó, giúp họ quản lý hiệu quả các khủng hoảng và duy trì sự ổn định kinh tế.
Kinh nghiệm quốc tế về thực thi chính sách tài chính ứng phó với biến đổi khí hậu và bài học cho Việt Nam

Kinh nghiệm quốc tế về thực thi chính sách tài chính ứng phó với biến đổi khí hậu và bài học cho Việt Nam

Nghiên cứu tập trung phân tích quá trình thực thi chính sách tài chính ứng phó với biến đổi khí hậu của ba nước tương đối thành công là Hà Lan, Hàn Quốc và Thái Lan, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm cho việc thực thi chính sách này ở Việt Nam.
Những “phép màu” năm mới của nền kinh tế

Những “phép màu” năm mới của nền kinh tế

Khoa học kinh tế cho thấy, thực tế phong phú hơn nhiều so với lý thuyết kinh tế tiêu chuẩn. Có những hiện tượng trong nền kinh tế trái ngược với khoa học, đặc biệt là những hiện tượng kinh tế nổi bật trong năm mới.

Thông tư số 59/2024/TT-NHNN ngày 31/12/2024 Sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 12/2021/TT-NHNN ngày 30 tháng 7 của 2021 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài mua, bán kỳ phiếu, tín phiếu, chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu do tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài khác phát hành trong nước

Thông tư số 60/2024/TT-NHNN ngày 31/12/2024 Quy định về dịch vụ ngân quỹ cho tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài

Thông tư số 61/2024/TT-NHNN ngày 31/12/2024 Quy định về bảo lãnh ngân hàng

Thông tư số 62/2024/TT-NHNN ngày 31/12/2024 Quy định điều kiện, hồ sơ, thủ tục chấp thuận việc tổ chức lại ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng phi ngân hàng

Thông tư số 63/2024/TT-NHNN ngày 31/12/2024 Quy định về hồ sơ, thủ tục thu hồi Giấy phép và thanh lý tài sản của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; hồ sơ, thủ tục thu hồi Giấy phép văn phòng đại diện tại Việt Nam của tổ chức tín dụng nước ngoài, tổ chức nước ngoài khác có hoạt động ngân hàng

Thông tư số 64/2024/TT-NHNN ngày 31/12/2024 Quy định về triển khai giao diện lập trình ứng dụng mở trong ngành Ngân hàng

Thông tư số 57/2024/TT-NHNN ngày 24/12/2024 Quy định hồ sơ, thủ tục cấp Giấy phép lần đầu của tổ chức tín dụng phi ngân hàng

Thông tư số 56/2024/TT-NHNN ngày 24/12/2024 Quy định hồ sơ, thủ tục cấp Giấy phép lần đầu của ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, văn phòng đại diện nước ngoài

Thông tư số 55/2024/TT-NHNN ngày 18/12/2024 Sửa đổi khoản 4 Điều 2 Thông tư số 19/2018/TT-NHNN ngày 28 tháng 8 năm 2018 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam hướng dẫn về quản lý ngoại hối đối với hoạt động thương mại biên giới Việt Nam - Trung Quốc

Thông tư số 54/2024/TT-NHNN ngày 17/12/2024 Sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 26/2021/TT-NHNN ngày 31 tháng 12 năm 2021 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam hướng dẫn giao dịch ngoại tệ giữa Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và tổ chức tín dụng được phép hoạt động ngoại hối