Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)
Hôm nay là ngày thứ 3 (kể từ 03/6/2024), 4 ngân hàng thương mại nhà nước (NHTMNN) gồm Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank), Ngân hàng Thương mại cổ phần (NHTMCP) Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), NHTMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), NHTMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) và Công ty TNHH MTV Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) bán vàng miếng SJC trực tiếp tới người dân theo phương án mới của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN). Mục tiêu của phương án này là nhằm thu hẹp và kiểm soát chênh lệch giữa giá bán vàng miếng SJC trong nước và giá quốc tế ở mức phù hợp. Phương án này bước đầu đã nhận được sự quan tâm, đánh giá tích cực của dư luận.
Đến sáng 05/6/2024, khoảng cách giữa giá vàng miếng SJC trong nước quy đổi so với giá vàng thế giới được thu hẹp đáng kể - đây là thành công bước đầu trong giải pháp mà NHNN mới đưa ra.
Giá vàng trong nước đang tiệm cận với giá vàng thế giới
Giá bán vàng miếng SJC của NHNN ngày đầu tiên (03/6/2024) là 78,98 triệu đồng/lượng. Đến sáng 04/6/2024, theo công bố của NHNN, giá bán ra cho 5 tổ chức là 77,98 triệu đồng/lượng, giảm 1 triệu đồng/lượng so với ngày 03/6/2024. Trong sáng ngày 04/6/2024, chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC và giá vàng thế giới giảm còn khoảng trên 06 triệu đồng/lượng.
Đến sáng 05/6/2024, giá bán vàng miếng SJC của NHNN là 76,98 triệu đồng/lượng. Với hiệu ứng lan tỏa, các NHTMNN đã đồng loạt điều chỉnh giảm giá bán ra. Tại 4 NHTMNN và Công ty SJC, giá mua vào - bán ra lúc 10h30 sáng ngày 05/6/2024 tương ứng 76,48 - 77,98 triệu đồng/lượng, tiếp tục giảm 01 triệu đồng/lượng so với sáng ngày 04/6/2024.
Theo dữ liệu từ Kitco, tính đến sáng ngày 05/6/2024 (theo giờ Việt Nam), giá vàng thế giới đang ở mức 2.328,7 USD/ounce. Quy đổi theo tỉ giá Vietcombank (chưa thuế, phí), mức giá này khoảng 71,4 triệu đồng/lượng, chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới chỉ khoảng trên 6 triệu đồng/lượng.
TS. Lê Xuân Nghĩa - Chuyên gia kinh tế đánh giá giải pháp mà NHNN đang triển khai là hợp lý, đúng đắn trong bối cảnh hiện nay. “Giải pháp này nhằm kéo giá vàng thấp dần xuống, biện pháp này được người dân ủng hộ, vì được mua vàng trực tiếp từ NHTMNN và Công ty SJC, cảm giác mua được vàng của Nhà nước, người dân cảm thấy tin cậy hơn” - TS. Lê Xuân Nghĩa chia sẻ.
Đồng quan điểm, TS. Nguyễn Trí Hiếu - Chuyên gia tài chính ủng hộ việc NHNN bán vàng cho dân thông qua 4 NHTMNN để kéo giá vàng trong nước xuống mức tiệm cận với giá vàng thế giới.
Về mục tiêu kéo giảm chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới, Chuyên gia kinh tế Nguyễn Đức Hùng Linh - Người sáng lập kiêm Giám đốc tư vấn Think Future Consultancy nhận định, kể từ khi NHNN công bố sẽ bán vàng qua 4 NHTMNN, chênh lệch giá vàng đã giảm rất nhanh. Khi giá bán chính thức được niêm yết vào buổi chiều 03/6/2024 là 79,98 triệu/lượng thì giá vàng SJC trên thị trường đang từ 80,7 - 81 triệu/lượng cũng ngay lập tức giảm về bằng đúng mức giá đó. Đồng nghĩa chênh lệch giảm tiếp về 11%. Như vậy, ngay cả khi chưa bán vàng, chênh lệch giá vàng đã giảm, cho thấy mức độ thành công của phương pháp mới mà NHNN đưa ra.
Ông Nguyễn Đức Hùng Linh cũng cho rằng, không nên hao tổn nhiều dự trữ và cũng không nhất thiết phải hạ giá bán thêm nếu giá thế giới tiếp tục đi ngang. Giá bán bình ổn có thể coi là một mức giá chặn trên, có thể cao, có thể thấp hơn giá bán của các cửa hàng vàng. Nếu giá cửa hàng vàng thấp hơn, người dân có thể đến đó để mua nhưng khi giá cửa hàng vàng cao hơn, người dân sẽ tự động đến các NHTMNN để mua. Làm như vậy vừa bình ổn giá, vừa không bị tốn dự trữ.
Về diễn biến giá vàng, TS. Lê Xuân Nghĩa phân tích, giá vàng thế giới đã đạt đỉnh cao trong thời gian khá dài do tâm lý lo ngại Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) không giảm lãi suất, ít nhất từ nay đến tháng 9/2024. Tuy nhiên, gần đây đã có những dấu hiệu cho thấy lạm phát của Mỹ giảm nhanh hơn nhờ tác động giảm giá nhiên liệu, cùng với những dấu hiệu phục hồi nền kinh tế bắt đầu rõ rệt. Lo ngại về việc Mỹ duy trì lãi suất cao đến hết năm không còn nữa và kỳ vọng trong quý IV của năm nay sẽ giảm lãi suất và khi đó đồng USD giảm giá. Điều này sẽ dẫn đến giá vàng có thể tăng lên, nhưng khó đạt được đỉnh như đã từng đạt trong trung hạn và các dòng tiền tài chính sẽ hướng vào các khoản đầu tư khác, không tìm nơi ẩn nấp là vàng nữa.
Cũng theo TS. Lê Xuân Nghĩa, giá vàng trong nước phụ thuộc rất lớn vào nguồn cung của NHNN, bởi hiện tại NHNN vẫn là cơ quan độc quyền nhập khẩu vàng. Nguồn cung này khá mạnh, lượng vàng nhập khẩu đáp ứng nhu cầu của nội địa chỉ khoảng 20 - 30 tấn/năm, theo thống kê của Hội đồng Vàng thế giới, tương đương khoảng 2,5 - 3 tỉ USD, là một khối lượng rất nhỏ so với kim ngạch nhập khẩu hiện tại của Việt Nam xấp xỉ 200 tỉ USD và so với dự trữ ngoại tệ của NHNN là khoảng 100 tỉ USD.
Giá vàng còn giảm, rủi ro lớn nếu đầu cơ
Trao đổi với báo chí chiều 04/6/2024, ông Đào Xuân Tuấn - Vụ trưởng Vụ Quản lý Ngoại hối, NHNN cho biết: “Việc thu hẹp chênh lệch giữa giá bán vàng miếng SJC trong nước và giá quốc tế dẫn tới giá bán vàng của các NHTMNN và SJC có thể sẽ còn giảm trong thời gian tới. Vì vậy, người dân cũng cần rất thận trọng khi mua vàng trong bối cảnh giá vàng thế giới đầy biến động như hiện nay”.
Hiện tại, lạm phát Việt Nam ở mức khá thấp, đồng tiền khá ổn định và cơ hội đầu tư vào một số thị trường tài sản cũng đang phục hồi khá mạnh. Chẳng hạn, thị trường chứng khoán, bất động sản, nhất là khi các Luật Nhà ở, Luật Bất động sản, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Đất đai chuẩn bị có hiệu lực.
TS. Lê Xuân Nghĩa khuyến nghị: “Người dân và cả các nhà đầu tư kinh doanh trên thị trường vàng cần phải lưu ý kinh doanh khi hướng giá vàng đang giảm dần, chênh lệch giá quốc tế và trong nước sẽ bị thu hẹp lại. Rõ ràng những người đã đổ xô đi mua vàng trong thời gian vừa qua, đặc biệt ngay trong ngày hôm qua đã lỗ và xu hướng lỗ ngày càng lớn nếu tiếp tục lao vào thị trường này để đầu cơ”.
Những tháng gần đây, yếu tố đầu cơ đã giảm, bằng chứng là tiền gửi tiết kiệm của dân chúng tại các ngân hàng đã có dấu hiệu tăng trở lại mặc dù tiền gửi của doanh nghiệp vẫn tiếp tục giảm. Vì vậy, các nhà đầu tư và đầu cơ trên thị trường tài chính cần phải rà soát lại danh mục đầu tư theo hướng kinh tế phục hồi, thị trường chứng khoán và thị trường bất động sản ấm trở lại, thị trường vàng giá sẽ tiếp tục giảm, TS. Lê Xuân Nghĩa chia sẻ thêm.
TS. Nguyễn Trí Hiếu cũng cho rằng, người dân nên tiếp tục theo dõi thị trường vàng, thận trọng khi tham gia giao dịch vàng vì giá còn có thể giảm tiếp. “Với quyết tâm, khả năng và nguồn lực của NHNN, chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới sẽ nhanh chóng được thu hẹp” - TS. Nguyễn Trí Hiếu tin tưởng.
Về lâu dài, các chuyên gia và đại biểu Quốc hội đề nghị sửa đổi Nghị định số 24/2012/NĐ-CP ngày 03/4/2012 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng cho phù hợp với bối cảnh mới. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cần phối hợp tăng cường thanh tra thị trường vàng, yêu cầu sử dụng hóa đơn, điều tra hành vi thao túng, thậm chí tiến tới đánh thuế với giao dịch vàng.
Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, tại nhiều quốc gia thu nhập từ kinh doanh vàng là thu nhập chịu thuế. Đánh thuế trên giao dịch vàng không những tăng nguồn thu cho ngân sách, ngăn ngừa đầu cơ, lũng đoạn thị trường vàng, đây có thể xem như một trong những phương pháp chống “vàng hóa”.
Kim Chi
https://tapchinganhang.gov.vn
