Trước tình trạng khách hàng “bị” ghi nhận nợ xấu tại Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC) với mức dư nợ dưới 1.000 đồng như trường hợp của khách hàng T. (Linh Đàm, Hà Nội) mới đây. Khi anh T chia sẻ về việc anh bất ngờ nhận được thông báo từ ngân hàng yêu cầu thanh toán khoản nợ trong thẻ tín dụng với số dư nợ phát sinh chỉ… 196 đồng. Số dư nợ này đã chậm thanh toán tới 968 ngày (tạm tính đến ngày 31/3) và yêu cầu anh T. phải sớm thanh toán dứt điểm khoản nợ trên để tránh các bất lợi không đáng có. Theo anh T: “Vài năm trước, tôi từng được chào mời mở thẻ tín dụng của ngân hàng. Tôi từ chối nhưng họ cứ cố lôi kéo, bảo miễn phí dịch vụ, nhân viên đến tận nhà làm nên cũng tặc lưỡi. Tôi nhận thẻ xong thì không dùng đến, sau 2 năm thì nhận được điện thoại báo khoản nợ hơn 1 triệu đồng tiền phí duy trì, yêu cầu thanh toán. Tôi đã tất toán khoản nợ qua Internet Banking cách đây vài năm, tưởng đã xong rồi. Vài ngày trước, tôi lại nhận được thư nhắc nợ với khoản dư nợ 196 đồng”. Trao đổi với ngân hàng, anh được biết số dư nợ 196 đồng trên đã bị liệt kê vào nợ nhóm 5 - nợ có khả năng mất vốn. Phía ngân hàng cũng yêu cầu anh phải thanh toán số nợ trên bao gồm 196 đồng dư nợ gốc và tiền phạt chậm nộp... Tổng cộng, anh T. phải thanh toán hơn 300 đồng.
Về trường hợp này, đại diện CIC cho hay, CIC không ghi nhận những khoản nợ xấu “quá nhỏ” dưới 1 triệu đồng. Bởi theo quy chế hoạt động thông tin tín dụng của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), đơn vị thu thập thông tin dư nợ của CIC là đơn vị triệu đồng. Những khoản nợ dưới 500 nghìn đồng sẽ được tổ chức tín dụng (TCTD) làm tròn về 0 triệu đồng và TCTD không gửi thông tin các khoản nợ nhỏ này về CIC. Do vậy, CIC không cung cấp thông tin quá hạn của những khoản nợ xấu nhỏ đó.
Cũng theo CIC, mặc dù theo quy định tại Thông tư 03/2013/TT-NHNN về hoạt động thông tin tín dụng của NHNN, các khoản nợ xấu của khách hàng được sử dụng tối đa là 5 năm trong các sản phẩm dịch vụ của CIC. Tuy nhiên, để tạo điều kiện hỗ trợ khách hàng vay tiếp cận tín dụng, từ tháng 11/2014, CIC đã đề xuất và được sự phê duyệt của Lãnh đạo NHNN, CIC đã hạn chế cung cấp lịch sử nợ xấu trong một số trường hợp khách hàng đã tất toán các khoản nợ xấu thấp, cụ thể: Nợ xấu dưới 10 triệu đồng sau khi khách hàng đã hoàn thành nghĩa vụ trả nợ cho TCTD; Sau 1 năm kể từ ngày tất toán khoản nợ xấu từ 10 triệu đến 50 triệu đồng tại TCTD; Sau 2 năm kể từ ngày tất toán khoản nợ xấu trên 50 triệu đến 100 triệu đồng tại TCTD.
Trong phạm vi quyền hạn của CIC, đồng thời đảm bảo quyền lợi của TCTD và khách hàng vay, CIC đã chủ động thực hiện có hiệu quả một số giải pháp, cụ thể như sau: Hỗ trợ tối đa hoạt động phân loại nợ của TCTD theo quy định tại Thông tư 02/2013/TT-NHNN và Thông tư 09/2014/TT-NHNN. Theo quy định, CIC chỉ tổng hợp và cung cấp thông tin về nhóm nợ cao nhất của khách hàng vay tại các TCTD và thông tin biến động của các khách hàng này 1 lần/tháng. Tuy nhiên, để hỗ trợ TCTD nắm bắt thông tin biến động nhóm nợ của khách hàng, CIC đã chủ động tăng tần suất cung cấp thông tin lên 1 lần/tuần, qua đó TCTD có thể điều chỉnh nhóm nợ của khách hàng được kịp thời khi khách hàng đã tất toán khoản nợ hoặc có biến động về nhóm nợ.
Bên cạnh đó, để tăng cường khả năng tiếp cận thông tin tín dụng cho khách hàng, CIC đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ như thực hiện giảm giá dịch vụ 2 lần vào tháng 1/2018 (giảm 12%) và tháng 9/2018 (giảm 20%). Tuy nhiên, với việc đổi mới phương thức cung cấp thông tin trên nền tảng công nghệ mới, CIC có thể tăng mạnh cung cấp thông tin theo thời gian thực. Qua đó, CIC sẽ tiếp tục giảm phí dịch vụ ngay trong tháng 4/2019 để đồng hành cùng các TCTD trong nỗ lực giảm chi phí hoạt động và giảm lãi suất cho vay theo chủ trương của Chính phủ và NHNN. Mới đây nhất, CIC lại ban hành Quyết định số 105/QĐ-TTTD ngày 17/4/2019 về việc giảm giá các sản phẩm thông tin tín dụng. Theo Quyết định này thì các sản phẩm Thông tin tín dụng sẽ có mức giảm 10% so với mức giá hiện hành. Ngoài ra, CIC vẫn tiếp tục duy trì chính sách ưu đãi với một số tổ chức đặc biệt như sau: Quỹ Tín dụng nhân dân, Tổ chức tài chính vi mô: áp dụng mức giá bằng 20% so với mức giá sản phẩm tương ứng cung cấp cho TCTD. Ngân hàng Chính sách xã hội: áp dụng mức giá bằng 50% so với mức giá sản phẩm dịch vụ tương ứng cung cấp cho TCTD. Tổ chức tự nguyện có chia sẻ thông tin tín dụng được áp dụng mức giá sản phẩm quy định tại Phụ lục I của Quyết định này. Đối với các sản phẩm khác theo hợp đồng đã ký giữa Tổ chức tự nguyện và CIC và còn hiệu lực, áp dụng mức giảm giá 10% đơn giá sản phẩm so với mức giá quy định tại hợp đồng đã ký.
Việc giảm giá theo quyết định sẽ được thực hiện kể từ ngày 01/5/2019. Quyết định 105/QĐ-TTTD cũng sẽ thay thế Quyết định số 210/QĐ-TTTD ngày 21/8/2019 của Tổng Giám đốc Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam về mức giá sản phẩm, dịch vụ thông tin tín dụng cung cấp cho các TCTD, chi nhánh ngân hàng.
Theo CIC thì với việc đổi mới phương thức cung cấp thông tin trên nền tảng công nghệ mới, CIC có thể tăng mạnh cung cấp thông tin theo thời gian thực. Đây được xem là tiền đề để CIC tiếp tục giảm phí dịch vụ trong tháng 5/2019. Cũng theo đại diện CIC thì việc giảm giá các sản phẩm thông tin tín dụng này nhằm đồng hành cùng các TCTD trong nỗ lực giảm chi phí hoạt động và giảm lãi suất cho vay theo chủ trương của Chính phủ và NHNN. Ngoài ra, CIC cũng đã xây dựng cổng thông tin kết nối với khách hàng vay, cho phép khách hàng vay đăng ký tài khoản truy cập để khai thác thông tin tín dụng, điểm tín dụng của bản thân miễn phí tại CIC. Qua đó, khách hàng vay có thể phát hiện những sai sót về thông tin và yêu cầu chỉnh sửa sai sót nếu có.
Lãnh đạo một ngân hàng thương mại lớn tại Hà Nội chia sẻ, việc CIC liên tục giảm giá các sản phẩm thông tin tín dụng đã giúp ngân hàng và khách hàng tiết kiệm hàng tỷ đồng chi phí mua tin hàng năm. Việc tiết kiệm chi phí này không chỉ mang lại lợi ích thiết thực là giảm chi phí cho ngân hàng mà nó còn giúp ngân hàng đẩy mạnh hơn việc vấn tin khách hàng (chi phí giảm) từ đó làm minh bạch hơn nữa hoạt động tín dụng của ngân hàng cũng như gia tăng cơ hội tiếp cận vốn ngân hàng của khách hàng. Trước kia do chi phí vấn tin cao nên chỉ những hồ sơ khách hàng khả quan (đã thẩm tra kỹ và có khả năng được cấp tín dụng) thì mới vấn tin CIC, nay thì gần như khách hàng nào có nhu cầu vay vốn đều qua thủ tục vấn tin CIC đầu tiên. Cũng chính nhờ thế mà nhiều khách hàng có lịch sử tín dụng tốt, hoặc chưa có lịch sử tín dụng đều dễ dàng tiếp cận với vốn ngân hàng hơn khi có đáp ứng đủ điều kiện vay vốn của doanh nghiệp.
“CIC đã chấp nhận “phần thiệt” về mình thông qua việc giảm giá sản phẩm thế nhưng ngành Ngân hàng, các khách hàng vay đang “được lợi” rất lớn khi được tiếp cận đầy đủ thông tin tín dụng với chi phí rẻ, qua đó hiểu hơn về vai trò và trách nhiệm của người vay vốn trong việc đảm bảo lịch sử nợ “sạch”. Cùng với đó, hệ thống ngân hàng cũng được lợi nhiều hơn khi nhanh chóng đẩy được nguồn vốn tín dụng vào cuộc sống nhờ đẩy nhanh được việc thẩm định thông qua nguồn tin tín dụng của CIC” - Anh Trần Phương Linh một khách hàng vay tại Hà Nội phân tích về thông tin tín dụng của CIC. Nếu lịch sử tín dụng tốt, tài sản thế chấp đầy đủ, khoản vay vừa phải thì ngân hàng sẽ “duyệt” khoản vay rất nhanh chóng - Anh Linh nói.
Cùng với đó, để tạo điều kiện cho khách hàng tiếp cận tốt hơn với thông tin tín dụng, CIC đã xây dựng cổng thông tin kết nối với khách hàng vay, cho phép khách hàng vay đăng ký tài khoản truy cập để khai thác thông tin tín dụng, điểm tín dụng của bản thân miễn phí tại CIC. Qua đó, khách hàng vay có thể phát hiện những sai sót về thông tin và yêu cầu chỉnh sửa sai sót nếu có.
Xây dựng Hệ thống Hỗ trợ khách hàng (Contact Center) hiện đại qua tổng đài 19001082, hỗ trợ 24/24h với các hình thức tiếp nhận khiếu nại, yêu cầu hỗ trợ tư vấn sử dụng sản phẩm, dịch vụ, tư vấn và phổ cập kiến thức tài chính cho khách hàng vay trong quan hệ tín dụng với các TCTD. Qua đó, chất lượng công tác hỗ trợ khách hàng, giải quyết khiếu nại được kịp thời, bảo đảm quyền lợi của các bên liên quan.
Thanh Thủy (Hà Nội)
Nguồn: TCNH số 9-2019
https://tapchinganhang.gov.vn
