Bàn về một số điểm mới của Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024

Chính sách
Luật Các tổ chức tín dụng (TCTD) năm 2024 được Quốc hội thông qua ngày 18/01/2024. Nội dung Luật có nhiều điểm mới tích cực, được đánh giá sẽ góp phần đảm bảo hoạt động tài chính của các TCTD phát triển lành mạnh, ổn định.
aa

Tóm tắt: Luật Các tổ chức tín dụng (TCTD) năm 2024 được Quốc hội thông qua ngày 18/01/2024. Nội dung Luật có nhiều điểm mới tích cực, được đánh giá sẽ góp phần đảm bảo hoạt động tài chính của các TCTD phát triển lành mạnh, ổn định. Trong bài viết này, nhóm tác giả sẽ phân tích, đánh giá tác động của một số điểm mới trong Luật Các TCTD năm 2024 nhằm dự báo và có cơ sở tiếp tục hoàn thiện pháp luật đối với các TCTD.

Từ khóa: Luật Các TCTD năm 2024, các điểm mới, đánh giá tác động.


DISCUSSING SOME NEW POINTS OF THE LAW ON CREDIT INSTITUTIONS 2024


Abstract: Law on Credit Institutions 2024 was passed by the National Assembly on January 18, 2024. Several positive new points have been introduced in the Law, which are assessed to contribute to ensuring the financial activities of credit institutions develop healthily and stably. In this article, the authors analyze and evaluate the impact of some new points in the Law on Credit Institutions 2024 in order to forecast and get fundamentals for continuing to improve the law on credit institutions.

Keywords: Law on Credit Institutions 2024, new points, impact assessment.

1. Khái quát những điểm mới của Luật Các TCTD năm 2024

Trong cơ cấu kinh tế của quốc gia, hoạt động của các TCTD có vai trò trung gian tài chính quan trọng. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) thông qua hệ thống các TCTD thực hiện chính sách tiền tệ, kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm cung cấp nguồn vốn tín dụng và hệ thống thanh toán cho nền kinh tế… Các quy định liên quan đến hoạt động của các TCTD luôn được quan tâm, nghiên cứu và hoàn thiện. Để phù hợp với diễn biến phát triển của thị trường tài chính, Luật Các TCTD năm 2024 đã được ban hành gồm 15 chương, 210 điều, điều chỉnh nhiều vấn đề cốt lõi. Cụ thể như:

Thứ nhất, Luật Các TCTD năm 2024 cấm bán bảo hiểm không bắt buộc với cung ứng dịch vụ ngân hàng dưới mọi hình thức. Theo đó, khoản 5 Điều 15 Luật Các TCTD năm 2024 quy định hành vi bị nghiêm cấm đối với: “…5. TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, người quản lý, người điều hành, nhân viên của TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài gắn việc bán sản phẩm bảo hiểm không bắt buộc với việc cung ứng sản phẩm, dịch vụ ngân hàng dưới mọi hình thức.”

Quy định này đã thể hiện được sự quan tâm, bảo vệ quyền lợi của người vay trong trường hợp ngân hàng bắt buộc mua các khoản bảo hiểm đi kèm khoản vay, các dịch vụ khác của ngân hàng. Tuy nhiên, quy định mới bổ sung này cần cân nhắc một số yếu tố như sau:

(i) Luật Các TCTD năm 2024 cấm bán bảo hiểm không bắt buộc với việc cung ứng sản phẩm, dịch vụ ngân hàng dưới mọi hình thức. Tuy nhiên, Luật chưa quy định rõ hành vi này là như thế nào. Trên thực tế, ngân hàng có thể “giới thiệu” các sản phẩm bảo hiểm họ đang cung cấp để đánh vào tâm lý khách hàng là luôn muốn được giải ngân nhanh chóng. Điều này dẫn đến bên vay sẽ tham gia một hợp đồng bảo hiểm tại ngân hàng đó. Vì vậy, quy định này nên có văn bản cụ thể hướng dẫn về việc quản lý, giám sát bán các sản phẩm bảo hiểm tại các ngân hàng, cùng chế tài đi kèm khi các ngân hàng vi phạm.

(ii) Đối với các trường hợp Luật Các TCTD năm 2024 cấm bán bảo hiểm, pháp luật cần quy định cụ thể cơ quan, tổ chức nào sẽ thực hiện việc thanh tra các ngân hàng trong lĩnh vực này. Hiện tại, Điều 207 Luật Các TCTD năm 2024 chỉ đề cập Bộ Tài chính có trách nhiệm kiểm tra, giám sát hoạt động đại lý bảo hiểm của TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, công ty con, công ty liên kết của TCTD theo quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Thứ hai, Luật Các TCTD năm 2024 bổ sung theo hướng mở rộng chủ thể phải cung cấp, công bố và công khai thông tin. Tại khoản 2 Điều 49 của Luật quy định: Cổ đông sở hữu từ 01% vốn điều lệ trở lên của TCTD phải cung cấp cho TCTD các thông tin: a) Họ và tên; số định danh cá nhân; quốc tịch, số hộ chiếu, ngày và nơi cấp của cổ đông là người nước ngoài; số Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp/giấy tờ pháp lý tương đương của cổ đông là tổ chức; ngày cấp, nơi cấp của giấy tờ này; b) Thông tin về người có liên quan theo quy định pháp luật; c) Số lượng, tỉ lệ sở hữu cổ phần của mình tại TCTD đó; d) Số lượng, tỉ lệ sở hữu cổ phần của người có liên quan tại TCTD đó.
1
Quy định này nhằm hướng đến kiểm soát, quản lý việc kiểm soát chéo trong TCTD, hạn chế tình trạng thao túng, chi phối hoạt động của cổ đông lớn tại TCTD và giữa các cổ đông trong các TCTD, hạn chế tình trạng sở hữu chéo. Quy định cũng nâng cao tính minh bạch, hướng tới môi trường ổn định cho môi trường tài chính tại Việt Nam.

Thứ ba, Luật Các TCTD năm 2024 giảm tỉ lệ sở hữu cổ phần của cổ đông trong các TCTD. Cụ thể, Luật Các TCTD năm 2024 quy định: Một cổ đông là tổ chức không được sở hữu cổ phần vượt quá 10% vốn điều lệ của một TCTD; Cổ đông và người có liên quan của cổ đông đó không được sở hữu cổ phần vượt quá 15% vốn điều lệ của một TCTD. Cổ đông lớn của một TCTD và người có liên quan của cổ đông đó không được sở hữu cổ phần từ 05% vốn điều lệ trở lên của một TCTD khác.
2

Đối với các cổ đông đang sở hữu cổ phần vượt tỉ lệ so với quy định mới, kể từ ngày Luật Các TCTD năm 2024 có hiệu lực thi hành, cổ đông và người có liên quan sở hữu cổ phần vượt tỉ lệ sở hữu cổ phần quy định mới được tiếp tục duy trì cổ phần nhưng không được tăng thêm cổ phần cho đến khi tuân thủ quy định về tỉ lệ sở hữu cổ phần theo quy định của Luật Các TCTD năm 2024, trừ trường hợp nhận cổ tức bằng cổ phiếu.3

Dự đoán rằng, việc giảm tỉ lệ sở hữu vốn ảnh hưởng nhiều đến việc cơ cấu tổ chức, quản trị nội bộ của các TCTD. Như vậy, quy định mới này góp phần giải quyết hạn chế việc sở hữu chéo giữa các TCTD, hạn chế các hành vi thao túng thị trường tài chính. Tuy vậy, quy định cũng ảnh hưởng đến cơ cấu hoạt động quản trị của các TCTD, đòi hỏi các TCTD phải có những biện pháp quản trị trước sự thay đổi của quy định pháp luật.

Thứ tư, Luật Các TCTD năm 2024 bổ sung quy định về xét duyệt cấp tín dụng, kiểm tra sử dụng vốn vay, tài sản cho thuê tài chính. Theo Luật Các TCTD năm 2024, TCTD phải có tối thiểu thông tin về mục đích sử dụng vốn hợp pháp, khả năng tài chính của khách hàng trước khi quyết định cấp tín dụng đối với các khoản cấp tín dụng có mức giá trị nhỏ gồm
4 :a) Khoản cho vay phục vụ nhu cầu đời sống, khoản cấp tín dụng qua thẻ của ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; b) Khoản cho thuê tài chính, khoản cho vay tiêu dùng, khoản cấp tín dụng qua thẻ của TCTD phi ngân hàng; c) Khoản cho vay phục vụ nhu cầu đời sống của quỹ tín dụng nhân dân; d) Khoản cho vay của tổ chức tài chính vi mô.

Đồng thời, Luật cũng quy định khách hàng phải cung cấp thông tin, tài liệu, dữ liệu theo quy định, thông tin về người có liên quan cho TCTD khi đề nghị cấp tín dụng; TCTD có quyền, nghĩa vụ kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn vay, tài sản cho thuê tài chính và trả nợ của khách hàng quy định; có quyền yêu cầu khách hàng vay, khách hàng thuê tài chính báo cáo việc sử dụng vốn vay, tài sản cho thuê tài chính và cung cấp tài liệu, dữ liệu chứng minh vốn vay, tài sản cho thuê tài chính được sử dụng đúng mục đích; Khách hàng có nghĩa vụ sử dụng vốn vay, tài sản cho thuê tài chính đúng mục đích đã cam kết, hoàn trả nợ gốc, lãi, phí đầy đủ, đúng hạn theo thỏa thuận.
5

Trước đây, Luật Các TCTD quy định khi cấp tín dụng, TCTD phải yêu cầu khách hàng cung cấp tài liệu chứng minh phương án sử dụng vốn khả thi, khả năng tài chính của mình, mục đích sử dụng vốn hợp pháp, biện pháp bảo đảm tiền vay cho tất cả các khoản vay. Hiện nay, quy định mới của Luật Các TCTD năm 2024 cho phép TCTD cấp tín dụng cho các khoản vay nhỏ khi có một số thông tin như mục đích sử dụng vốn hợp pháp, khả năng tài chính của khách hàng. Quy định này góp phần đơn giản hóa thủ tục cấp tín dụng, tạo điều kiện cho nhiều cá nhân, tổ chức tiếp cận được các nguồn vốn vay, qua đó, mở ra cơ hội cho việc cấp tín dụng hỗ trợ cho các hoạt động kinh tế, sản xuất - kinh doanh hiện nay.

Thứ năm, Luật Các TCTD năm 2024 quy định về can thiệp sớm các TCTD yếu kém. Theo đó, Luật đã bổ sung một chương quy định dành cho việc can thiệp sớm các TCTD. Các quy định được phát triển từ quy định trước đây cùng với việc nghiên cứu, đánh giá thực tiễn áp dụng sau hơn 05 năm (từ năm 2018 đến nay). Cụ thể, quy định mới sửa đổi, bổ sung thêm một trường hợp phải thực hiện can thiệp sớm. Đồng thời, quy định những yêu cầu, phương án cụ thể cho các TCTD áp dụng trong thời kỳ bị can thiệp. Quy định này hy vọng sẽ góp phần ổn định hoạt động của các TCTD nói riêng và cơ cấu TCTD nói chung. Đây cũng là công cụ hỗ trợ cho NHNN và các cơ quan, tổ chức liên quan trong việc quản lý các TCTD cũng như thị trường tài chính. Tuy nhiên, các cơ quan ban, ngành cần sớm ban hành văn bản hướng dẫn nội dung này để sớm thực thi các cơ chế, quy định này trong thực tế.
6

Thứ sáu, Luật Các TCTD năm 2024 giảm dần giới hạn cấp tín dụng. Mức tín dụng được quy định sẽ giảm dần qua từng năm, bắt đầu từ năm 2026. Điều 136 Luật Các TCTD năm 2024 quy định giới hạn cấp tín dụng, tổng dư nợ cấp tín dụng đối với một khách hàng, người có liên quan, cụ thể: a) Từ ngày Luật có hiệu lực thi hành đến trước ngày 01/01/2026, một khách hàng là 14% vốn tự có; một khách hàng và người có liên quan của khách hàng là 23% vốn tự có; b) Từ ngày 01/01/2026 đến trước ngày 01/01/2027, một khách hàng là 13% vốn tự có và 21% đối với một khách hàng và người có liên quan của khách hàng đó; c) Từ ngày 01/01/2027 đến trước ngày 01/01/2028, một khách hàng là 12% vốn tự có và 19% vốn tự có đối với một khách hàng và người có liên quan của khách hàng đó; d) Từ ngày 01/01/2028 đến trước ngày 01/01/2029: một khách hàng là 11% vốn tự có và 17% vốn tự có đối với một khách hàng và người có liên quan của khách hàng đó; đ) Từ ngày 01/01/2029: một khách hàng là 10% và 15% đối với một khách hàng và người có liên quan của khách hàng đó.

Mức giới hạn tín dụng của tổ chức phi ngân hàng cũng giảm so với trước đây. Tổng mức dư nợ cấp tín dụng đối với một khách hàng không được vượt quá 15% vốn tự có của TCTD phi ngân hàng (trước đây 25%); đối với một khách hàng và người có liên quan của khách hàng không được vượt quá 25% vốn tự có của TCTD phi ngân hàng (trước đây là 50%).

Về mặt tích cực, quy định này sẽ giúp các TCTD giảm rủi ro cho vay phụ thuộc vào một nhóm khách hàng, ổn định cơ cấu tài chính. Đồng thời, việc xây dựng lộ trình giảm dần tỉ lệ cấp tín dụng qua từng năm cũng sẽ giúp các doanh nghiệp cần nguồn vốn lớn tránh bị thay đổi đột ngột. Bên cạnh đó, quy định này cũng nhằm quản lý, hạn chế tình trạng sở hữu chéo, giảm tỉ lệ sở hữu của cá nhân trong TCTD. Ngoài ra, việc giảm hạn mức cấp tín dụng cũng giúp cho nhiều cá nhân, tổ chức cần nguồn vốn được tiếp cận nguồn vay vốn. Cơ hội được cấp tín dụng, vay vốn tại ngân hàng sẽ được chia sẻ nhiều hơn qua từng năm.

Tuy nhiên, quy định này dẫn đến sẽ có nhiều người vay vốn hơn so với cùng một tỉ lệ như trước đây và TCTD phải tiến hành việc thẩm định hồ sơ, thực hiện nhiều thủ tục cấp tín dụng hơn. Bên cạnh đó, điều này cũng ảnh hưởng tới việc tiếp cận nguồn vốn của các doanh nghiệp trong việc phục hồi và phát triển hoạt động kinh doanh, sản xuất của mình sau giai đoạn kinh tế khó khăn như hiện nay. Việc giảm tỉ lệ cấp tín dụng có thể trở thành rào cản cho các doanh nghiệp trong quá trình hoạt động, đặc biệt đối với các doanh nghiệp đang thực hiện các dự án lớn trong thời gian lâu dài. Do đó, từ thời điểm sau khi Luật Các TCTD năm 2024 bắt đầu có hiệu lực đến năm 2026 (thời điểm bắt đầu áp dụng việc giảm dần mức cấp tín dụng), các doanh nghiệp cần có những phương án đầu tư, kinh doanh giảm dần việc phụ thuộc mức cấp tín dụng của TCTD, đảm bảo ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh của mình.

Thứ bảy, Luật Các TCTD năm 2024 bổ sung các quy định về xử lý nợ xấu và tài sản bảo đảm. Đối với việc bán nợ xấu và tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu Điều 196 của Luật quy định: TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mua bán, xử lý nợ bán nợ xấu, tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu công khai, minh bạch, theo quy định của pháp luật. Giá bán khoản nợ xấu, tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu có thể cao hơn hoặc thấp hơn dư nợ gốc của khoản nợ xấu. Đồng thời, khoản 1 Điều 198 của Luật quy định: Bên mua khoản nợ có nguồn gốc từ khoản nợ xấu của TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài mà tài sản bảo đảm của khoản nợ đó là quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất hoặc tài sản gắn liền với đất hình thành trong tương lai được quyền nhận thế chấp, đăng ký thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất, tài sản gắn liền với đất hình thành trong tương lai là tài sản bảo đảm của khoản nợ đã mua.

Ngoài ra, quy định về chuyển nhượng tài sản bảo đảm, Công ty Quản lý tài sản của các TCTD thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật về các TCTD được quyền chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án bất động sản là tài sản bảo đảm để thu hồi nợ theo quy định về chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án bất động sản của Luật Kinh doanh bất động sản và quy định khác của pháp luật có liên quan, nhưng không phải áp dụng quy định về điều kiện chủ thể kinh doanh bất động sản đối với bên chuyển nhượng dự án bất động sản của Luật Kinh doanh bất động sản.
7

Quy định mới đã nhắc đến các vấn đề xử lý tài sản của các TCTD theo quy định của Luật Đất đai cũng như Luật Kinh doanh bất động sản. Tuy nhiên, để các quy định này được đưa vào thực thi hiệu quả thì không thể thiếu sự phối hợp của các cơ quan ban ngành trong việc quản lý, giám sát, ban hành các văn bản hướng dẫn.

Luật Các TCTD năm 2024 cũng bổ sung những quy định cho phép một số hoạt động mới phù hợp xu thế chuyển đổi số như cho phép cơ chế thử nghiệm (Sandbox) đối với Fintech trong lĩnh vực ngân hàng; hoạt động cho vay trực tuyến, giao dịch điện tử,… Theo đó, nhóm tác giả đánh giá rằng, các quy định này có ý nghĩa tích cực trong việc kiến tạo phát triển các hoạt động mới mẻ trong thị trường tài chính. Tuy nhiên, sắp tới, các hướng dẫn thực hiện chi tiết vẫn phải kiểm soát được rủi ro đối với những hoạt động mới này. Đồng thời, cần xem xét xây dựng quy định đối với ngân hàng số thuần túy (số hóa 100%, dạng không trụ sở, không giấy tờ…) đang dần trở nên là xu hướng trong lĩnh vực tài chính.
8

Luật Các TCTD năm 2024 cũng sửa đổi, bổ sung các nội dung nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của các ngân hàng, cho công tác giám sát của các cơ quan, ban, ngành liên quan đến hoạt động tài chính, cũng như các tổ chức, cá nhân khi sử dụng các sản phẩm, dịch vụ của các TCTD của ngân hàng chính sách, hoạt động của các TCTD phi ngân hàng (TCTD là hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân, công ty tài chính…). Điều này thúc đẩy phát triển toàn diện của thị trường tài chính theo hướng lành mạnh, bền vững hơn.9

2. Nhận định về tác động của những điểm mới trong Luật Các TCTD năm 2024

Luật Các TCTD năm 2024 được ban hành là một trong những đạo luật sẽ có ảnh hưởng lớn đến ngành Tài chính - Ngân hàng và cả hệ thống kinh tế quốc gia.

Thứ nhất, Luật Các TCTD năm 2024 thiết lập cơ sở pháp lý hạn chế được việc định giá khống đối với tài sản bảo đảm. Quy định hướng tới tính an toàn, bền vững cho các TCTD trong hoạt động cho vay vốn, nhận thế chấp và xử lý tài sản bảo đảm. Quy định cũng làm tăng trách nhiệm cho bên vay vốn từ TCTD, đòi hỏi họ phải đảm bảo việc hoàn trả lại khoản vốn và khoản tiền lãi liên quan nếu không muốn các tài sản bảo đảm của mình bị TCTD xử lý theo các quy định. Dự đoán rằng, quy định trong Luật Các TCTD năm 2024 sẽ tác động đến nhiều lĩnh vực, đặc biệt là ngành bất động sản. Thực tế, nguồn vốn từ TCTD có vai trò quan trọng trong cơ cấu nguồn vốn các dự án bất động sản. Nếu thiếu các thiết chế giám sát các hoạt động tín dụng, một số trường hợp có thể định giá khống dự án, từ đó khiến hoạt động tín dụng của ngân hàng bị ảnh hưởng, cũng như an toàn của hệ thống tài chính khi dư nợ kinh doanh bất động sản đang chiếm tỉ trọng trên 21%.
10

Thứ hai, quy định mới của Luật Các TCTD năm 2024 làm tăng trách nhiệm cá nhân, tổ chức liên quan. Đồng thời, cũng tăng cường trách nhiệm thẩm định hồ sơ, định giá các tài sản vay vốn cho các TCTD. Do đó, các TCTD cần phải đánh giá, xem xét thận trọng trước khi cấp tín dụng, đặc biệt là cho các dự án đầu tư với thời gian thực hiện lâu dài và nguồn vốn lớn. Điều này sẽ giúp dòng tiền lưu thông trên thị trường đảm bảo hoạt động hiệu quả đúng mục đích, số tiền cấp tín dụng có thể đến được với các tổ chức, cá nhân uy tín, dự án đầu tư tốt. Như vậy, có thể thấy các quy định mới của Luật Các TCTD năm 2024 góp một phần vào việc ổn định, khôi phục thị trường bất động sản, giúp cho lĩnh vực này phát triển bền vững và lành mạnh hơn.

Thứ ba, các cơ quan, tổ chức cần nâng cao trách nhiệm quản lý, giám sát đối với hoạt động của các TCTD. Quy định mới đề ra các hoạt động của TCTD cần các cơ quan như Bộ Tài chính, NHNN quản lý, giám sát, từ các hành vi bị cấm, cơ cấu của các TCTD và cơ cấu vốn điều lệ giữa các TCTD cho đến việc giám sát, thanh tra, kiểm tra các ngân hàng rơi vào tình trạng hoạt động yếu kém
11. Điều này đòi hỏi các công cụ quản lý cần hiệu quả hơn nữa đối với hoạt động của các TCTD. Do đó, cơ quan, ban, ngành cần nghiên cứu xây dựng các quy định để quản lý, giám sát các hoạt động, tránh những hệ lụy xấu cho thị trường tài chính - ngân hàng.

3. Kết luận

Thông qua việc phân tích những điểm mới nổi bật của Luật Các TCTD năm 2024, cùng với những nhận định về tác động của Luật khi áp dụng thi hành vào thực tế cho thấy, Luật Các TCTD năm 2024 sẽ giải quyết được các tồn đọng khi áp dụng Luật Các TCTD năm 2010 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017). Luật được hoàn thiện theo hướng chặt chẽ, hiệu quả đối với các vấn đề tồn tại đang được dư luận quan tâm hiện nay; qua đó, hướng tới hoàn thiện hơn nữa các quy định đối với các TCTD trong hoạt động ngân hàng.

1 Trước đây, Luật Các TCTD năm 2010 (sửa đổi, bổ sung 2017) quy định: Thành viên Hội đồng quản trị, thành viên Hội đồng thành viên, thành viên Ban kiểm soát, Tổng giám đốc (Giám đốc), Phó Tổng giám đốc (Phó giám đốc) và các chức danh tương đương của TCTD phải thực hiện trách nhiệm cung cấp, công khai thông tin.
2 Khoản 2, 3, 4 Điều 63 Luật Các TCTD năm 2024; Luật Các TCTD năm 2010 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định: Một cổ đông là tổ chức không được sở hữu vượt quá 15% vốn điều lệ của một TCTD, trừ các trường hợp theo quy định pháp luật; cổ đông và người có liên quan của cổ đông đó không được sở hữu vượt quá 20% vốn điều lệ của một TCTD.
3 Khoản 11 Điều 210 Luật Các TCTD năm 2024
4 Khoản 2 Điều 102 Luật Các TCTD năm 2024
5 Khoản 3,5,6 Điều 102 Luật Các TCTD năm 2024
6 Chương IX (từ Điều 156 đến Điều 161) Luật Các TCTD năm 2024. Trước đây, quy định về can thiệp sớm được quy định tại Luật sửa đổi, bổ sung Luật Các TCTD năm 2017 tại Điều 130a. Sau thời gian áp dụng cho thấy, quy định này cần nghiên cứu hoàn thiện, bởi lẽ hoạt động tài chính - ngân hàng luôn là một hoạt động có nhiều rủi ro và ảnh hưởng lớn đến kinh tế. Do đó, việc quản lý và can thiệp sớm các TCTD yếu kém sẽ đảm bảo cho cơ cấu tài chính hoạt động lành mạnh.
7 Khoản 3 Điều 200 Luật Các TCTD năm 2024
8 Đỗ Lê, Luật Các TCTD (sửa đổi): Tăng tính an toàn cho các TCTD, truy cập ngày 26/3/2024, https://nhnn.laichau.gov.vn/tin-hoat-dong-ngan-hang/luat-cac-to-chuc-tin-dung-sua-doi-tang-tinh-an-toan-cho-cac-tctd-292.html
9 Đỗ Lê, Luật Các TCTD (sửa đổi): Tăng tính an toàn cho các TCTD, truy cập ngày 26/3/2024, https://nhnn.laichau.gov.vn/tin-hoat-dong-ngan-hang/luat-cac-to-chuc-tin-dung-sua-doi-tang-tinh-an-toan-cho-cac-tctd-292.html
10 Trần Đại Nghĩa, Luật Các TCTD 2024 tác động lớn tới thị trường bất động sản, truy cập ngày 26/3/2024, https://www.tinnhanhchungkhoan.vn/luat-cac-to-chuc-tin-dung-2024-tac-dong-lon-toi-thi-truong-bat-dong-san-post338476.html
11 Chương XIV Luật Các TCTD năm 2024 quy định về trách nhiệm, quyền quản lý nhà nước đối với hoạt động của các TCTD.


Tài liệu tham khảo:

1. Luật Các TCTD năm 2010.
2. Luật sửa đổi, bổ sung Luật Các TCTD năm 2017.
3. Luật Các TCTD năm 2024.
4. Luật Kinh doanh bất động sản năm 2024.
5. Luật Đất đai năm 2024.
6. Nghị quyết số 42/2017/QH14 của Quốc hội ngày 21/6/2017 về thí điểm xử lý nợ xấu của các TCTD.
7. Thông tư số 24/2014/TT-BTNMT ngày 19/5/2014 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định về hồ sơ địa chính.
8. Đỗ Lê, Luật các TCTD (sửa đổi): Tăng tính an toàn cho các TCTD, truy cập ngày 26/3/2024,
https://nhnn.laichau.gov.vn/tin-hoat-dong-ngan-hang/luat-cac-to-chuc-tin-dung-sua-doi-tang-tinh-an-toan-cho-cac-tctd-292.html
9. Trần Đại Nghĩa, Luật Các TCTD 2024 tác động lớn tới thị trường bất động sản, truy cập ngày 26/3/2024, https://www.tinnhanhchungkhoan.vn/luat-cac-to-chuc-tin-dung-2024-tac-dong-lon-toi-thi-truong-bat-dong-san-post338476.html

ThS. Lê Huỳnh Phương Chinh, Ngô Thị Khánh Linh
Khoa Luật, Trường Đại học Cần Thơ
https://tapchinganhang.gov.vn

Tin bài khác

Giảm tỉ lệ dự trữ bắt buộc nhằm hỗ trợ tái cơ cấu các tổ chức tín dụng và tăng cường sự ổn định của hệ thống ngân hàng

Giảm tỉ lệ dự trữ bắt buộc nhằm hỗ trợ tái cơ cấu các tổ chức tín dụng và tăng cường sự ổn định của hệ thống ngân hàng

Thông tư số 23/2025/TT-NHNN là bước điều chỉnh quan trọng trong quản lý dự trữ bắt buộc, với tác động đa chiều đến tổ chức tín dụng và toàn bộ hệ thống ngân hàng. Chính sách này không chỉ giải phóng nguồn lực hỗ trợ tái cơ cấu các ngân hàng yếu, kém, mà còn tăng cường kỷ luật thị trường, nâng cao hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ và củng cố niềm tin của công chúng.
Thu giữ tài sản bảo đảm là “nhà ở duy nhất”: Ranh giới tự trợ giúp theo Luật Các Tổ chức tín dụng và cưỡng chế tư pháp theo Luật Thi hành án dân sự

Thu giữ tài sản bảo đảm là “nhà ở duy nhất”: Ranh giới tự trợ giúp theo Luật Các Tổ chức tín dụng và cưỡng chế tư pháp theo Luật Thi hành án dân sự

Việc luật hóa quyền thu giữ tài sản bảo đảm là "nhà ở duy nhất" đang đặt ra nhiều thách thức về mặt pháp lý, đặc biệt trong việc xác định ranh giới giữa cơ chế tự trợ giúp của tổ chức tín dụng và cưỡng chế tư pháp nhằm bảo đảm vừa kỷ luật tín dụng, vừa quyền cư trú tối thiểu của người dân.
Phát triển nền kinh tế tri thức Việt Nam trong kỷ nguyên mới

Phát triển nền kinh tế tri thức Việt Nam trong kỷ nguyên mới

Định hướng phát triển nền kinh tế tri thức đã và đang được thể hiện rõ nét trong nhiều nghị quyết, bộ luật của Đảng, Nhà nước cũng như các chiến lược, quyết định của Chính phủ, qua đó đặt nền móng cho việc đưa tri thức trở thành nguồn lực sản xuất trực tiếp, tạo động lực tăng trưởng mới cho đất nước.
Thực thi Thông tư số 27/2025/TT-NHNN nhằm hướng tới chuẩn mực quốc tế về phòng, chống rửa tiền tại Việt Nam

Thực thi Thông tư số 27/2025/TT-NHNN nhằm hướng tới chuẩn mực quốc tế về phòng, chống rửa tiền tại Việt Nam

Thông tư số 27/2025/TT-NHNN đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc luật hóa và kỹ thuật hóa công tác phòng, chống rửa tiền tại Việt Nam. Thông tư này không chỉ mở rộng phạm vi giám sát giao dịch và nâng chuẩn quản trị rủi ro, mà còn tạo ra những thách thức lớn cho ngân hàng, doanh nghiệp và cơ quan quản lý trong quá trình triển khai thực tiễn.
Chuyển đổi số ngân hàng: Góp phần phát triển kinh tế số, xã hội số

Chuyển đổi số ngân hàng: Góp phần phát triển kinh tế số, xã hội số

Thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM), phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên quy mô toàn cầu. Ngân hàng là ngành tiên phong đi đầu trong chuyển đổi số...
Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với thuật toán trí tuệ nhân tạo tại Liên minh châu Âu và một số khuyến nghị đối với Việt Nam

Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với thuật toán trí tuệ nhân tạo tại Liên minh châu Âu và một số khuyến nghị đối với Việt Nam

Việc hoàn thiện cơ chế bảo hộ sở hữu trí tuệ đối với thuật toán trí tuệ nhân tạo là bước đi chiến lược, nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tạo lập hành lang pháp lý vững chắc cho quá trình chuyển đổi số quốc gia. Trong bối cảnh các thuật toán và mô hình học máy đang trở thành “trái tim” của nhiều công nghệ đột phá như xe tự hành, y tế số, hệ thống ra quyết định tự động..., hệ thống pháp luật cần có khả năng phản ứng linh hoạt, đồng thời bảo đảm sự minh bạch, công bằng và cân bằng lợi ích giữa khu vực tư nhân và xã hội.
"Ký ức lạm phát" và chính sách tiền tệ

"Ký ức lạm phát" và chính sách tiền tệ

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu hậu đại dịch, với những thách thức đan xen giữa phục hồi tăng trưởng, ổn định giá cả và duy trì an toàn tài chính, việc hiểu rõ tác động của “ký ức lạm phát” không chỉ mang ý nghĩa học thuật, mà còn là chìa khóa cho việc hoạch định chính sách hiệu quả. Sự khác biệt trong phản ứng chính sách tiền tệ giữa các nền kinh tế phát triển và các thị trường mới nổi hiện nay cho thấy tầm quan trọng của yếu tố lịch sử và bối cảnh địa phương.
Nhân tố ảnh hưởng đến huy động nguồn lực đầu tư phát triển mô hình du lịch nông nghiệp: Nghiên cứu vùng Duyên hải Nam Trung Bộ của Việt Nam

Nhân tố ảnh hưởng đến huy động nguồn lực đầu tư phát triển mô hình du lịch nông nghiệp: Nghiên cứu vùng Duyên hải Nam Trung Bộ của Việt Nam

Du lịch nông nghiệp có nhiều tác động tích cực đối với phát triển kinh tế - xã hội ở các địa phương, đặc biệt là khu vực nông thôn và các tỉnh đang trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Nghiên cứu này sẽ phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng huy động nguồn lực đầu tư cho phát triển mô hình du lịch nông nghiệp tại vùng Duyên hải Nam Trung Bộ và đề xuất một số kiến nghị phù hợp.
Xem thêm
Giảm tỉ lệ dự trữ bắt buộc nhằm hỗ trợ tái cơ cấu các tổ chức tín dụng và tăng cường sự ổn định của hệ thống ngân hàng

Giảm tỉ lệ dự trữ bắt buộc nhằm hỗ trợ tái cơ cấu các tổ chức tín dụng và tăng cường sự ổn định của hệ thống ngân hàng

Thông tư số 23/2025/TT-NHNN là bước điều chỉnh quan trọng trong quản lý dự trữ bắt buộc, với tác động đa chiều đến tổ chức tín dụng và toàn bộ hệ thống ngân hàng. Chính sách này không chỉ giải phóng nguồn lực hỗ trợ tái cơ cấu các ngân hàng yếu, kém, mà còn tăng cường kỷ luật thị trường, nâng cao hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ và củng cố niềm tin của công chúng.
Thu giữ tài sản bảo đảm là “nhà ở duy nhất”: Ranh giới tự trợ giúp theo Luật Các Tổ chức tín dụng và cưỡng chế tư pháp theo Luật Thi hành án dân sự

Thu giữ tài sản bảo đảm là “nhà ở duy nhất”: Ranh giới tự trợ giúp theo Luật Các Tổ chức tín dụng và cưỡng chế tư pháp theo Luật Thi hành án dân sự

Việc luật hóa quyền thu giữ tài sản bảo đảm là "nhà ở duy nhất" đang đặt ra nhiều thách thức về mặt pháp lý, đặc biệt trong việc xác định ranh giới giữa cơ chế tự trợ giúp của tổ chức tín dụng và cưỡng chế tư pháp nhằm bảo đảm vừa kỷ luật tín dụng, vừa quyền cư trú tối thiểu của người dân.
Phát triển nền kinh tế tri thức Việt Nam trong kỷ nguyên mới

Phát triển nền kinh tế tri thức Việt Nam trong kỷ nguyên mới

Định hướng phát triển nền kinh tế tri thức đã và đang được thể hiện rõ nét trong nhiều nghị quyết, bộ luật của Đảng, Nhà nước cũng như các chiến lược, quyết định của Chính phủ, qua đó đặt nền móng cho việc đưa tri thức trở thành nguồn lực sản xuất trực tiếp, tạo động lực tăng trưởng mới cho đất nước.
Thực thi Thông tư số 27/2025/TT-NHNN nhằm hướng tới chuẩn mực quốc tế về phòng, chống rửa tiền tại Việt Nam

Thực thi Thông tư số 27/2025/TT-NHNN nhằm hướng tới chuẩn mực quốc tế về phòng, chống rửa tiền tại Việt Nam

Thông tư số 27/2025/TT-NHNN đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc luật hóa và kỹ thuật hóa công tác phòng, chống rửa tiền tại Việt Nam. Thông tư này không chỉ mở rộng phạm vi giám sát giao dịch và nâng chuẩn quản trị rủi ro, mà còn tạo ra những thách thức lớn cho ngân hàng, doanh nghiệp và cơ quan quản lý trong quá trình triển khai thực tiễn.
Chuyển đổi số ngân hàng: Góp phần phát triển kinh tế số, xã hội số

Chuyển đổi số ngân hàng: Góp phần phát triển kinh tế số, xã hội số

Thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM), phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên quy mô toàn cầu. Ngân hàng là ngành tiên phong đi đầu trong chuyển đổi số...
Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử: Nghiên cứu tại Ngân hàng Ngoại thương Lào

Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử: Nghiên cứu tại Ngân hàng Ngoại thương Lào

Phần lớn các nghiên cứu trước đây về chấp nhận và phát triển ngân hàng điện tử được thực hiện tại các quốc gia phát triển hoặc có nền tảng hạ tầng số vững chắc. Trong khi đó, tại một quốc gia đang phát triển như Cộng hòa Dân chủ Nhân dân (CHDCND) Lào, với đặc thù văn hóa tập thể, trình độ công nghệ và điều kiện kinh tế - xã hội riêng biệt, các yếu tố then chốt có thể khác biệt đáng kể. Do đó, nghiên cứu này nhằm lấp đầy khoảng trống trên bằng cách kiểm định một mô hình nghiên cứu tích hợp, kế thừa các yếu tố truyền thống và bổ sung các biến số đặc thù phù hợp với bối cảnh của CHDCND Lào.
Quản lý rủi ro tài sản số tại các ngân hàng: Kinh nghiệm từ các thị trường phát triển và bài học cho Việt Nam

Quản lý rủi ro tài sản số tại các ngân hàng: Kinh nghiệm từ các thị trường phát triển và bài học cho Việt Nam

Tài sản số đang tái định hình hệ thống tài chính toàn cầu với tốc độ nhanh chóng, đặt ra thách thức lớn trong việc quản lý rủi ro khi sử dụng chúng làm tài sản bảo đảm. Điều này đòi hỏi các cơ quan quản lý và các tổ chức tài chính phải xây dựng khung pháp lý minh bạch, cơ chế định giá đáng tin cậy, cùng hệ thống giám sát hiệu quả nhằm bảo đảm an toàn, hạn chế rủi ro và duy trì ổn định tài chính.
Hợp tác thương mại giữa Ấn Độ và Đông Nam Á: Thực trạng, đánh giá và gợi ý cho Việt Nam

Hợp tác thương mại giữa Ấn Độ và Đông Nam Á: Thực trạng, đánh giá và gợi ý cho Việt Nam

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động, việc đánh giá thực trạng, xu hướng và động lực phát triển quan hệ thương mại Ấn Độ - ASEAN trở nên cấp thiết nhằm xác định cơ hội hợp tác mới, đặc biệt là đối với các nước trung gian như Việt Nam.
Thông lệ quốc tế và giải pháp nâng cao chất lượng thông tin đầu vào phục vụ công tác giám sát ngân hàng tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam

Thông lệ quốc tế và giải pháp nâng cao chất lượng thông tin đầu vào phục vụ công tác giám sát ngân hàng tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam

Việc nâng cao chất lượng thông tin đầu vào thông qua ứng dụng công nghệ thông tin là một quá trình liên tục và cần thiết đối với công tác giám sát ngân hàng tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Các giải pháp ngắn hạn như hoàn thiện hệ thống báo cáo và thiết lập hàng trăm công thức kiểm tra tự động trên hệ thống công nghệ thông tin của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ giúp cải thiện đáng kể chất lượng dữ liệu.
Kinh nghiệm quốc tế về xử lý rủi ro tín dụng và một số bài học chính sách đối với các ngân hàng thương mại Việt Nam

Kinh nghiệm quốc tế về xử lý rủi ro tín dụng và một số bài học chính sách đối với các ngân hàng thương mại Việt Nam

Trong khuôn khổ bài viết này, tác giả tập trung nghiên cứu ba khía cạnh: Kinh nghiệm xử lý rủi ro tín dụng của các quốc gia phát triển; xử lý rủi ro tín dụng tại các ngân hàng quốc tế; khung chuẩn mực và công nghệ trong quản trị rủi ro tín dụng tại các ngân hàng quốc tế. Trên cơ sở đó, đúc rút ra bài học kinh nghiệm có giá trị thực tiễn cao cho Việt Nam nói chung và NHTM nói riêng trong xử lý rủi ro tín dụng.

Thông tư số 27/2025/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam: Hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật Phòng, chống rửa tiền

Thông tư số 25/2025/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều Thông tư số 17/2024/TT-NHNN ngày 28/6/2024 quy định việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán

Thông tư số 26/2025/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam: Sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 62/2024/TT-NHNN quy định điều kiện, hồ sơ, thủ tục chấp thuận việc tổ chức lại ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng phi ngân hàng

Thông tư số 24/2025/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 63/2024/TT-NHNN quy định về hồ sơ, thủ tục thu hồi Giấy phép và thanh lý tài sản của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; hồ sơ, thủ tục thu hồi Giấy phép văn phòng đại diện tại Việt Nam của tổ chức tín dụng nước ngoài, tổ chức nước ngoài khác có hoạt động ngân hàng

Quyết định số 2977/QĐ-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 1158/QĐ-NHNN ngày 29 tháng 5 năm 2018 về tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài

Thông tư số 23/2025/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 30/2019/TT-NHNN ngày 27 tháng 12 năm 2019 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về thực hiện dự trữ bắt buộc của các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài

Thông tư số 22/2025/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 19/2023/TT-NHNN của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về giám sát tiêu hủy tiền của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam

Thông tư số 20/2025/TT-NHNN hướng dẫn về hồ sơ, thủ tục chấp thuận danh sách dự kiến nhân sự của ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và tổ chức tín dụng phi ngân hàng

Thông tư số 19/2025/TT-NHNN quy định về mạng lưới hoạt động của tổ chức tài chính vi mô

Thông tư số 18/2025/TT-NHNN quy định về thu thập, khai thác, chia sẻ thông tin, báo cáo của Hệ thống thông tin phục vụ công tác giám sát hoạt động quỹ tín dụng nhân dân và tổ chức tài chính vi mô