Năm 2020, thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng chịu ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch Covid-19, nhưng dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Ban Cán sự Đảng, Ban Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), sự phối hợp chặt chẽ của các Vụ, Cục, đơn vị có liên quan thuộc NHNN và với sự đoàn kết, nỗ lực phấn đấu của toàn thể cán bộ, viên chức và người lao động, Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC) đã vượt qua khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Ngày 08/01/2021, tại Hà Nội, CIC đã tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác năm 2020 và triển khai nhiệm vụ năm 2021.
Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị Tổng kết công tác năm 2020 và triển khai nhiệm vụ năm 2021 của CIC
Vượt qua khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao
Trong năm 2020, CIC đã làm tốt chức năng, vai trò của mình với nhiệm vụ hàng đầu là cung cấp thông tin kịp thời phục vụ công tác chỉ đạo điều hành của Ban Lãnh đạo NHNN, hỗ trợ công tác tham mưu và hoạch định chính sách của một số đơn vị chức năng thuộc NHNN như Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng, Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, Vụ Ổn định tiền tệ, Vụ Quản lý ngoại hối...
Bên cạnh việc đáp ứng kịp thời yêu cầu của các đơn vị NHNN, CIC còn thực hiện cung cấp dịch vụ thông tin tín dụng (TTTD) với chất lượng cao (khoảng trên 40 triệu đơn vị sản phẩm) cho các TCTD nhằm quản trị rủi ro và nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh. Năm 2020, CIC đã cung cấp cho các đơn vị NHNN những báo cáo tổng hợp và chi tiết về hơn 768.000 khách hàng, tăng 41% so với năm 2019; cung cấp cho các cơ quan quản lý nhà nước khác thông tin về hơn 1.200 khách hàng, tăng 50% so với năm 2019.
Thông qua việc mở rộng các nguồn dữ liệu thay thế từ các công ty bán lẻ, CIC đã mở rộng cơ sở dữ liệu về TTTD bao gồm cả thông tin truyền thống và phi truyền thống, nâng cao tính minh bạch, độ chính xác của thông tin, đáp ứng được các yêu cầu đặt ra tại Kế hoạch hành động của NHNN triển khai các nghị quyết của Chính phủ. Kết quả này được thể hiện rõ trong báo cáo đánh giá Môi trường kinh doanh “Doing Business” do Nhóm Ngân hàng Thế giới thực hiện trong những năm gần đây, chỉ số chiều sâu TTTD (một trong 2 chỉ số chính để đánh giá khả năng tiếp cận tín dụng) của Việt Nam đã có sự tăng trưởng ấn tượng từ 5/8 điểm năm 2015 lên điểm tối đa 8/8 năm 2020; độ phủ TTTD tăng từ 41,8% năm 2015 lên 59,6% năm 2020, cao hơn mức trung bình của khu vực châu Á - Thái Bình Dương và khu vực các nước có thu nhập cao OECD; đạt điểm tuyệt đối về chỉ số chiều sâu TTTD và độ phủ TTTD vượt trên 18%. Năm 2020, độ phủ TTTD tiếp tục được cải thiện so với năm 2019, tăng hơn 2,9 triệu khách hàng vay (trên 10,7 triệu hồ sơ vay mới), nâng tổng số khách hàng trong kho dữ liệu TTTD quốc gia lên trên 45,6 triệu khách hàng vay (trong đó trên 1,3 triệu khách hàng pháp nhân và gần 44,3 triệu khách hàng thể nhân), vượt trên 30% so với mục tiêu đặt ra tại Đề án phát triển giai đoạn 2015 - 2020.
Theo ông Đỗ Hoàng Phong - Tổng Giám đốc CIC, đơn vị đã thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, NHNN nhằm hỗ trợ giảm thiểu tác động của Covid-19 bằng những việc làm thiết thực. CIC đã giảm giá sản phẩm, dịch vụ 2 lần trong năm 2020 và đã mang lại những kết quả tích cực: Đa số các sản phẩm dịch vụ truyền thống tăng trưởng cao từ 15 - 20%; tổng số tiền CIC đã giảm cho các tổ chức tín dụng (TCTD) là khoảng 200 tỷ đồng. Có thể thấy, chính sách giảm giá của CIC cũng đã một phần nào hỗ trợ các ngân hàng giảm chi phí hoạt động, góp phần giảm lãi suất cho vay, tạo điều kiện để các doanh nghiệp và cá nhân được tiếp cận nguồn vốn tín dụng công bằng, minh bạch từ các TCTD.
CIC cũng đã triển khai mở rộng cổng thông tin kết nối khách hàng vay trên cả giao diện website và ứng dụng điện thoại thông minh. Chủ động phối hợp với các TCTD, NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố để tổ chức tuyên truyền cho khách hàng vay nắm được những tiện ích và các sản phẩm dịch vụ của các TCTD. Qua hơn 1 năm triển khai, CIC đã ghi nhận gần 140.000 khách hàng đăng ký thông tin; trên 500 sản phẩm tín dụng của TCTD được quảng bá; khoảng 2.000 tài khoản của các cán bộ tín dụng đăng ký. Số lượng khách hàng vay khai thác báo cáo tín dụng cũng tăng nhanh. Riêng năm 2020, CIC cung cấp khoảng 72.000 báo cáo tín dụng trực tiếp cho chính khách hàng vay, vượt mục tiêu đặt ra trong đề án phát triển và góp phần nâng cao tính minh bạch, chính xác của TTTD. Qua đó, góp phần vào việc tháo gỡ những khó khăn trong tiếp cận tín dụng, đưa người dân và doanh nghiệp tiếp cận được với nguồn vốn tín dụng chính thức từ các ngân hàng.
Đặc biệt, từ cuối năm 2018, CIC đã triển khai thí điểm và đến cuối năm 2020, chính thức áp dụng kênh cung cấp TTTD mới hiện đại Host-to-host (H2H) theo chuẩn API, cho phép kết nối thông tin trực tiếp từ hệ thống Quản trị rủi ro của các TCTD và hệ thống CIC, giảm thiểu sự can thiệp của con người vào quá trình khai thác, sử dụng thông tin, góp phần tăng tính bảo mật, an toàn và nâng cao hiệu quả trao đổi TTTD. Kết quả, trong giai đoạn 2015 - 2020, số lượng báo cáo CIC cung cấp tăng trưởng vượt bậc, từ hơn 6,2 triệu báo cáo năm 2015, lên hơn 41,3 triệu báo cáo các loại năm 2020. Tỷ lệ có thông tin luôn đạt trên 85%; tỷ lệ cung cấp thông tin tự động đạt 85 - 90%; thời gian truy xuất thông tin tự động dưới 10 giây... Tất cả các chỉ tiêu này đều đạt và vượt so với mục tiêu tại Đề án phát triển CIC.
Các sản phẩm TTTD khách hàng do CIC cung cấp được đánh giá là ngày càng đa dạng, đầy đủ hơn, góp phần cải thiện chỉ số chiều sâu thông tin tín dụng của Việt Nam, từ đó đã hỗ trợ các TCTD trong hoạt động quản trị rủi ro, quản lý danh mục và tuân thủ các chuẩn mực quốc tế. Đồng thời, các thông tin CIC cung cấp thời gian qua có vai trò quan trọng đối với công tác quản lý, điều hành của NHNN.
Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh và Phó Bí thư thường trực Đảng ủy cơ quan NHTW Trần Việt Bắc trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp Dân vận” cho ông Đỗ Hoàng Phong, Tổng giám đốc CIC và Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho ông Cao Văn Bình, Phó Tổng giám đốc CIC
Nhận định về tầm quan trọng của việc ứng dụng công nghệ thông tin và mở rộng kho dữ liệu thông minh
Với nhận định, hoạt động TTTD chỉ thành công trên nền tảng ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, nhất là trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang ngày càng phát triển và tác động rất lớn vào mọi mặt của hoạt động kinh tế - xã hội, thời gian tới, CIC tiếp tục chú trọng tập trung ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin để khai thác triệt để công năng sử dụng và hiệu quả hoạt động của hệ thống công nghệ thông tin hiện nay. Đồng thời, tổ chức triển khai có hiệu quả kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin giai đoạn 2018 - 2023 đã được NHNN phê duyệt. Trong đó, đẩy mạnh nghiên cứu các xu hướng mới về công nghệ vào các hoạt động xây dựng cơ sở dữ liệu, nghiệp vụ xử lý, cung cấp thông tin và hỗ trợ khách hàng. Việc phát triển công nghệ thông tin đồng bộ sẽ gắn với việc triển khai đảm bảo an toàn thông tin mạng, an toàn bảo mật TTTD, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các bên tham gia vào hệ sinh thái TTTD quốc gia. Ngoài ra, CIC sẽ tích cực hợp tác và hội nhập quốc tế trong lĩnh vực TTTD, mở rộng hợp tác với các tổ chức quốc tế, tổ chức TTTD nước ngoài để hợp tác, đào tạo phát triển nghiệp vụ, tiếp thu kinh nghiệm, trao đổi thông tin xuyên biên giới.
Năm 2021, CIC sẽ tập trung mở rộng kho dữ liệu, vừa duy trì các nguồn thông tin trong Ngành, vừa đẩy mạnh thu thập các thông tin phi truyền thống từ các bộ, ngành có liên quan, các tổ chức tự nguyện. Trong đó, tiếp tục mở rộng độ bao phủ của TTTD, nâng mức bao phủ lên trên 62% dân số trưởng thành và tiếp tục duy trì điểm số về chiều sâu TTTD ở những năm tiếp theo.
Nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị Tổng kết công tác năm 2020 và triển khai nhiệm vụ năm 2021 của CIC, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh đã đánh giá cao kết quả mà CIC đạt được trong năm 2020 và giai đoạn 2015 - 2020, đóng góp vào kết quả chung của Ngành trong việc hỗ trợ các TCTD hoạt động an toàn, hiệu quả; hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong tiếp cận tín dụng. Phó Thống đốc yêu cầu, trong năm 2021, CIC cần tập trung vào một số trọng tâm:
- Triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Chỉ thị của Thống đốc NHNN về tổ chức thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm của ngành Ngân hàng năm 2021.
- Thực hiện Kế hoạch hành động của NHNN triển khai các Nghị quyết của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và Dự toán ngân sách Nhà nước năm 2021, nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2021 và định hướng đến năm 2022. Trong đó, CIC cần đề ra những nhiệm vụ và mục tiêu cụ thể, triển khai đồng bộ các giải pháp để đạt hiệu quả cao nhất trong các mặt hoạt động.
- Tiếp tục phối hợp với các Vụ, Cục của NHNN sớm hoàn thiện các cơ chế, chính sách liên quan để đảm bảo đặc thù của đơn vị sự nghiệp tự chủ hoạt động theo Nghị định số 16/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015 và Nghị định số 141/2016/NĐ-CP ngày 10/10/2016 của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập. Các cơ chế, chính sách vừa chặt chẽ nhưng phải tạo điều kiện, khuyến khích và nâng cao hiệu quả công việc phù hợp với các quy định của pháp luật.
- Tiếp tục mở rộng kho dữ liệu, vừa duy trì các nguồn thông tin trong ngành, vừa đẩy mạnh thu thập các thông tin phi truyền thống từ các bộ, ngành có liên quan, các tổ chức tự nguyện. Cụ thể, cần tiếp tục mở rộng độ bao phủ của TTTD, nâng mức bao phủ lên trên 62% dân số trưởng thành và tiếp tục duy trì điểm số về chiều sâu TTTD trong Báo cáo Môi trường kinh doanh của Nhóm Ngân hàng Thế giới ở những năm tiếp theo.
- Tiếp tục khai thác triệt để công năng sử dụng và hiệu quả hoạt động của hệ thống công nghệ thông tin hiện nay. Đồng thời, tổ chức triển khai có hiệu quả kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin giai đoạn 2018 - 2023 đã được NHNN phê duyệt. Trong đó, cần đẩy mạnh nghiên cứu các xu hướng mới về công nghệ vào các hoạt động xây dựng cơ sở dữ liệu, nghiệp vụ xử lý, cung cấp thông tin và hỗ trợ khách hàng. Tuy nhiên, việc phát triển công nghệ thông tin đồng bộ cần gắn với việc triển khai đảm bảo an toàn thông tin mạng, an toàn bảo mật TTTD, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các bên tham gia vào hệ sinh thái TTTD quốc gia.
Vũ Hà
Chuyên đề Công nghệ và Ngân hàng số, số 01/2021
https://tapchinganhang.gov.vn
