Công đoàn Ngân hàng Việt Nam (CĐNHVN) được thành lập ngày 01/4/1993, đánh dấu bước phát triển mới của tổ chức công đoàn ngành Ngân hàng, đưa hoạt động công đoàn tập trung một mối, phát huy tối đa sức mạnh của đoàn viên, người lao động trong toàn Ngành. Việc thành lập CĐNHVN cũng khởi đầu sự đổi mới về nội dung hoạt động công đoàn trong ngành Ngân hàng, đồng thời khẳng định vị trí và vai trò mới của tổ chức Công đoàn.
Từ khi thành lập đến nay, CĐNHVN đã trải qua 6 kì Đại hội. Trong đó, Đại hội lần thứ I (nhiệm kì 1993 - 1998) đã xây dựng, củng cố, hoàn thiện mô hình tổ chức CĐNHVN, đặt nền móng cơ bản cho các Công đoàn ngân hàng chuyên ngành (Công đoàn cấp trên cơ sở) ra đời và hoạt động theo đúng vị trí, chức năng của một công đoàn ngành nghề. Sau ba năm thành lập, CĐNHVN đã chuyển đổi sang mô hình tổ chức mới gồm: CĐNHVN - Công đoàn chuyên ngành (Công đoàn cơ sở thuộc chuyên ngành) và Công đoàn cơ sở trực thuộc CĐNHVN. Mô hình tổ chức này đã tối ưu hóa quá trình quản lí; phối hợp chặt chẽ giữa tổ chức Công đoàn với chuyên môn và sự chỉ đạo thống nhất từ Trung ương tới cơ sở, giúp CĐNHVN thuận lợi trong việc chỉ đạo thực hiện theo hệ thống ngành dọc.
Ban Chấp hành CĐNHVN khóa I, nhiệm kì 1993 - 1998
Đại hội CĐNHVN lần thứ I cũng cụ thể hóa các quy chế hoạt động, quy chế dân chủ cơ sở để Công đoàn và người lao động tham gia làm chủ, đưa Bộ luật Lao động, Luật Công đoàn vào đời sống một cách thiết thực và hiệu quả.
Sau đó, Công đoàn NHVN đã tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về các bộ luật liên quan đến người lao động và ngành nghề; phối hợp với chuyên môn đảm bảo quyền lợi cho người lao động. Tất cả các đoàn viên, lao động trong ngành Ngân hàng đã được kí kết hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể. Việc kí kết thỏa ước lao động tập thể không những được thực hiện ở những ngân hàng thương mại quốc doanh mà bước đầu đã được thực hiện ở một số Công đoàn ngân hàng ngoài quốc doanh, ở chi nhánh ngân hàng nước ngoài...
Tại Đại hội CĐNHVN lần thứ VI, trước những khó khăn do đại dịch Covid-19 gây ra, CĐNHVN đã có những thay đổi lớn về cách thức hoạt động để động viên đoàn viên, người lao động yên tâm công tác; tích cực hỗ trợ doanh nghiệp và người dân khắc phục khó khăn, góp phần phục hồi kinh tế - xã hội. Trong đó, CĐNHVN chú trọng đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền để phù hợp với tình hình phòng, chống dịch như tuyên truyền đa phương tiện, đẩy mạnh truyền thông trên báo điện tử, truyền thông mạng xã hội (facebook, zalo, viber)…; chỉ đạo các cấp công đoàn trong Ngành phối hợp với chuyên môn tuyên truyền trên mạng nội bộ, website của đơn vị và phối hợp với các cơ quan thông tấn, báo chí để truyền thông về hoạt động phong trào công nhân, viên chức, lao động (CNVCLĐ) trong Ngành và những đóng góp của ngành Ngân hàng với xã hội. Khoảng 98% Công đoàn cơ sở trong ngành Ngân hàng đã triển khai các hoạt động tuyên truyền trực tuyến đến người lao động. Bên cạnh đó, CĐNHVN còn chú trọng tuyên truyền, nhân rộng các gương điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt trong ngành Ngân hàng, tạo sự lan tỏa trong toàn xã hội.
Ban Chấp hành CĐNHVN khóa VI, nhiệm kì 2018 - 2023
CĐNHVN đã tổ chức các cuộc thi trực tuyến như: Tìm hiểu chính sách pháp luật đối với lao động nữ; thi viết “Ngân hàng trong em”; thi sáng tác video clip bài tập thể dục giữa giờ trong CNVCLĐ ngành Ngân hàng; tìm hiểu “Bộ chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp và quy tắc ứng xử của cán bộ Ngân hàng”; thi ảnh “Nét đẹp công đoàn và người lao động”; “Cán bộ công đoàn ngân hàng hiểu biết pháp luật, vững tin hội nhập”… Các cuộc thi trực tuyến do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tổ chức như cuộc thi ảnh “Nét đẹp công đoàn cơ sở”, thi tìm hiểu Bộ luật Lao động năm 2019… đã thu hút đông đảo đoàn viên CĐNHVN tham gia, hưởng ứng, tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực.
CĐNHVN cũng thường xuyên phát động các phong trào thi đua gắn với việc hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chuyên môn, tiêu biểu như: Phong trào thi đua “Cán bộ, công chức, viên chức và người lao động ngành Ngân hàng nỗ lực vượt khó, sáng tạo, quyết tâm chiến thắng đại dịch Covid-19”, “Đoàn viên, CNVCLĐ ngành Ngân hàng đoàn kết, sáng tạo, vượt qua mọi khó khăn, nỗ lực phấn đấu lập thành tích chào mừng 70 năm Ngày thành lập Ngân hàng Việt Nam và nhiệm vụ chính trị ngành Ngân hàng giai đoạn 2020 - 2025”… nhằm động viên, khích lệ CNVCLĐ tích cực lao động, sản xuất, không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, xây dựng hình ảnh đẹp của người cán bộ ngân hàng...
Đặc biệt, tập trung triển khai trong toàn hệ thống Chương trình “01 triệu sáng kiến - nỗ lực vượt khó, sáng tạo, quyết tâm chiến thắng đại dịch Covid-19”, CĐNHVN đã tích cực phát huy sáng kiến trong đoàn viên, lao động.
Hội thảo Hoàn thiện mô hình hoạt động Công đoàn Ngành xuyên suốt, tháng 3/2023
CĐNHVN cũng đã làm tốt Chương trình “Nâng cao phúc lợi, lợi ích cho đoàn viên và người lao động giai đoạn 2019 - 2023” theo Văn bản số 1734/CTr-TLĐ ngày 14/11/2019 của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, nhất là chú trọng chăm lo cho đoàn viên, người lao động trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19, nhiều chương trình, hoạt động thiết thực, hiệu quả của CĐNHVN đã được triển khai đến cơ sở. Các cấp công đoàn trực thuộc CĐNHVN, các tổ chức tín dụng, đơn vị trong ngành Ngân hàng đã tích cực phối hợp với chuyên môn hỗ trợ các phương tiện phòng, chống Covid-19; triển khai tối đa việc tiêm vắc-xin phòng Covid-19 cho đoàn viên, người lao động; thăm hỏi, động viên kịp thời đối với đoàn viên thuộc diện F0, F1 phải điều trị và cách li do Covid-19 theo yêu cầu của cơ quan y tế; xây dựng các phương án làm việc và phòng, chống dịch nhằm đảm bảo thực hiện tốt đồng thời cả hai mục tiêu vừa quyết liệt phòng, chống dịch, vừa quyết tâm đảm bảo hoạt động ngân hàng ổn định, an toàn, thông suốt.
Cuộc thi Nét đẹp văn hóa ngành Ngân hàng do CĐNHVN tổ chức tháng 3/2021
Đối với công tác nữ công, mặc dù gặp nhiều khó khăn trong tổ chức hoạt động do ảnh hưởng của dịch Covid-19, song vẫn đảm bảo việc chăm lo bảo vệ quyền lợi đối với nữ đoàn viên, người lao động với sự đổi mới tích cực về nội dung, phương pháp hoạt động; các phong trào thi đua thiết thực, sôi nổi với phương châm “Đổi mới, sáng tạo, thiết thực và hiệu quả”, trong đó phong trào “Giỏi việc Ngân hàng, đảm việc nhà” đã trở thành truyền thống và có sức lan tỏa mạnh mẽ trong nữ cán bộ, đoàn viên, người lao động.
Nhiều sự kiện nổi bật, thu hút đông đảo nữ CNVCLĐ trong ngành Ngân hàng tham gia như: Cuộc thi trực tuyến tìm hiểu chính sách, pháp luật đối với lao động nữ với hơn 170.000 lượt thi; Hội nghị tuyên truyền về chính sách, pháp luật cho lao động nữ tại Cần Thơ, với sự tham gia của hơn 400 đoàn viên nữ trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long; tọa đàm trực tuyến “Cán bộ Ngân hàng vững tin - đón bình thường mới” trên Fanpage CĐNHVN và Báo điện tử Sức khỏe và Đời sống; chương trình đào tạo “Xây dựng hình ảnh, hướng tới thành công” dành cho nữ cán bộ, CNVCLĐ cấp ngành Ngân hàng; Hội nghị cấp ngành với chủ đề “Gia đình - Điểm tựa yêu thương”; Hội nghị biểu dương học sinh, sinh viên tiêu biểu là con đoàn viên, người lao động ngành Ngân hàng có thành tích cao trong học tập giai đoạn 2017 - 2019; Giải cờ vua khu vực miền Trung - Tây Nguyên với sự tham gia của gần 200 con CNVCLĐ ngành Ngân hàng; Hội nghị biểu dương học sinh, sinh viên tiêu biểu ngành Ngân hàng giai đoạn 2019 - 2022 và nhiều hoạt động thiết thực khác.
Hội thao khối Công đoàn Ngân hàng Nhà nước 3 khu vực: Miền Bắc, miền Trung - Tây Nguyên và miền Nam do CĐNHVN tổ chức năm 2022
Bên cạnh đó, CĐNHVN cũng đã tổ chức hiệu quả các hoạt động tuyên truyền giáo dục về bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực; phát động các phong trào thi đua, các hoạt động kỉ niệm nhân ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3, ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3, ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10; hưởng ứng “Tuần lễ Áo dài”; tổ chức triển khai Quy chế phối hợp hoạt động trong thực hiện bình đẳng giới và vì sự tiến bộ của phụ nữ ngành Ngân hàng...
Hội nghị Biểu dương học sinh, sinh viên tiêu biểu ngành Ngân hàng, tháng 8/2022
Cùng với đó, Công đoàn NHVN và CNVCLĐ toàn Ngành đã có những đóng góp quan trọng trong các chương trình an sinh xã hội trên địa bàn cả nước. Các hoạt động nổi bật có thể kể đến là: Chăm lo cho người nghèo, gia đình chính sách, người có công với cách mạng, Mẹ Việt Nam anh hùng, các hộ gia đình bị thiên tai, đoàn viên, người lao động trong dịp Tết Nguyên đán; các hoạt động ủng hộ, hỗ trợ của CNVCLĐ ngành Ngân hàng cho công tác phòng, chống dịch Covid-19 trên toàn quốc như mua sinh phẩm chẩn đoán, mua vắc-xin... lên đến hơn 1.300 tỉ đồng, trong đó ủng hộ Quỹ vắc-xin của Chính phủ khoảng 700 tỉ đồng; tiếp tục thực hiện hỗ trợ kinh phí xây dựng các công trình dân sinh, nhà cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ không có nhà ở… Các cấp công đoàn cũng phối hợp với chuyên môn thực hiện có hiệu quả các hoạt động an sinh xã hội.
Tọa đàm “Phụ nữ Ngân hàng bình đẳng, tiến bộ vì mục tiêu phát triển bền vững” do CĐNHVN tổ chức tháng 7/2022
CĐNHVN cũng đã hoàn thành ba công trình kỉ niệm 70 năm ngày thành lập ngành: Khu Di tích lịch sử ngành Ngân hàng tại tỉnh Tuyên Quang; Khu Tưởng niệm Cố Phó Chủ tịch nước Nguyễn Lương Bằng - Tổng Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đầu tiên tại tỉnh Hải Dương và các Khu Di tích ngành Ngân hàng tại tỉnh Tây Ninh với tổng số tiền đầu tư là 19,8 tỉ đồng.
CĐNHVN cũng đã chủ động, sáng tạo phối hợp trao đổi trực tuyến song phương về nghiệp vụ với Công đoàn Ngân hàng Tài chính Hàn Quốc, Công đoàn Ngân hàng Singapore; tiếp đón Công đoàn Ngân hàng Trung ương Lào sang thăm và làm việc trực tiếp tại Việt Nam; thực hiện các hoạt động đối ngoại do Tổng Liên đoàn Lao động chỉ đạo; đón tiếp Đoàn đại biểu mạng lưới Công đoàn Quốc tế Khu vực châu Á - Thái Bình Dương (UNI Apro)... Thông qua các hoạt động đối ngoại đã quảng bá hình ảnh của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và tổ chức CĐNHVN tới các Công đoàn Ngân hàng, tài chính trong khu vực và quốc tế.
Trải qua 6 kì Đại hội, CĐNHVN đã từng bước khẳng định vị trí quan trọng của mình đối với sự phát triển của ngành Ngân hàng. Trong quá trình hoạt động, được sự chỉ đạo sát sao của Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và Ban Cán sự Đảng, Ban Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, CĐNHVN đã có hướng đi đúng đắn, không ngừng hoàn thiện bộ máy tổ chức và đổi mới phương pháp hoạt động phù hợp với từng giai đoạn phát triển của Ngành, của đất nước, thực sự trở thành một tổ chức đại diện và bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người lao động, đồng thời góp phần xây dựng ngành Ngân hàng ngày càng phát triển hiện đại, bền vững, hội nhập quốc tế.
Thanh Thủy
