Tương lai tiền điện tử và những quy định quản lý

Công nghệ & ngân hàng số
Trong thời gian qua, sự quan tâm của người dân ở nhiều quốc gia trên thế giới đối với tiền điện tử ở mức tương đối cao. Tương lai của tiền điện tử là một chủ đề nóng không chỉ giữa các nhà đầu tư mà còn trong xã hội, từ những nhà đầu tư lâu năm như Elon Musk cho đến những người trẻ, thậm chí cả học sinh trường trung học.
aa

Trong thời gian qua, người dân ở nhiều quốc gia trên thế giới khá quan tâm đến tiền điện tử. Tương lai của tiền điện tử là một chủ đề nóng không chỉ giữa các nhà đầu tư mà còn trong xã hội, từ những nhà đầu tư lâu năm như Elon Musk cho đến những người trẻ, thậm chí cả học sinh trường trung học.


Việc ban hành các quy định về tiền điện tử có thể làm cho thị trường tiền điện tử ổn định hơn.

Đầu năm 2022, những điểm yếu nội tại kết hợp với các điều kiện vĩ mô bất lợi đã gây ra một cuộc khủng hoảng lớn trong ngành công nghiệp tiền điện tử, tuy nhiên cuộc khủng hoảng này cũng mang đến những cơ hội. Có thể nói, thế giới tiền điện tử đang đứng trước một bước ngoặt. Nếu các cơ quan quản lý và các công ty trong ngành công nghiệp tiền điện tử hợp tác có tính xây dựng và môi trường pháp lý được thiết lập đem lại ổn định cho lĩnh vực này thì khi đó, các công ty tiền điện tử sẽ được tự do tập trung vào đổi mới thay vì đầu cơ. Tuy nhiên, có rất nhiều rào cản đối với sự thỏa hiệp mang tính xây dựng như các vấn đề về ẩn danh và khả năng chống kiểm duyệt hay các mã tiền được cài vào điều kiện không có các khiếu nại pháp lý đối với bất kỳ thực thể nào. Tháng 11/2021, tổng vốn hóa thị trường của tài sản tiền điện tử đã vượt qua 2,9 nghìn tỷ USD; đến tháng 8/2022, đã giảm xuống còn 1,2 nghìn tỷ USD1. Sự sụt giảm nghiêm trọng này một phần bắt nguồn từ lạm phát gia tăng, chính sách tiền tệ thắt chặt hơn và lo ngại suy thoái kinh tế. Ngoài ra, nguyên nhân còn xuất phát từ những điểm yếu nội tại lâu nay của ngành công nghiệp tiền điện tử.

Các hành vi gian lận, quản lý rủi ro sai lầm và các chiến lược quản trị không phù hợp đã dẫn đến sự thất bại của các dự án và hệ sinh thái đồ sộ, bao gồm cả Stablecoin TerraUSD - đồng stablecoin thuật toán và phi tập trung của blockchain Terra (Landau 2022, d'Avernas et al, 2022), công ty cho vay tiền điện tử tập trung Celsius và quỹ đầu tư tiền điện tử Three Arrows Capital. Khi niềm tin vào hệ sinh thái suy yếu, các đồng tiền điện tử chính như Bitcoin và Ethereum đã giảm hơn một nửa giá trị của chúng. Do đó, đây có phải là sự kết thúc của tiền điện tử, như tiên đoán đã được đưa ra nhiều lần trước đây? Không chắc chắn sẽ là như vậy, miễn là các cơ quan quản lý và ngành tìm cách hợp tác với nhau (Biancotti, 2022).

Tiền điện tử được chấp nhận rộng rãi hơn

Nhiều công ty lớn, trong năm 2021, quan tâm, thậm chí chính họ đã đầu tư vào tiền điện tử. AMC Entertainment Holdings Inc lần đầu tiên bắt đầu chấp nhận thanh toán bằng tiền mã hóa vào cuối năm 2021, cho phép khách hàng mua vé xem phim trực tuyến bằng bốn đồng tiền mã hóa phổ biến bao gồm Bitcoin, Ethereum, Bitcoin Cash và Litecoin. Các công ty Fintech như PayPal và Square cũng đang đặt cược vào tiền điện tử bằng cách cho phép người dùng mua trên nền tảng của họ. Tesla chấp nhận thanh toán bằng Dogecoin và tiếp tục cân nhắc chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin, mặc dù công ty này nắm giữ hàng tỷ USD tài sản tiền điện tử.

Một số chuyên gia dự đoán, các tập đoàn toàn cầu lớn có thể bắt đầu áp dụng hình thức thanh toán bằng tiền điện tử nhiều hơn. Ông Ben Weiss, Giám đốc điều hành và đồng sáng lập của CoinFlip, một nền tảng mua - bán tiền điện tử và mạng ATM tiền điện tử cho biết: “Những gì chúng tôi đang quan tâm là việc các tổ chức tham gia vào tiền điện tử, cho dù đó là Amazon hay các ngân hàng lớn. Nhà bán lẻ khổng lồ Amazon có thể “tạo ra phản ứng dây chuyền khiến những người khác chấp nhận nó” và sẽ “tăng thêm rất nhiều uy tín” cho tiền điện tử. Mặc dù hiện nay, thanh toán mọi thứ bằng tiền điện tử không có ý nghĩa đối với hầu hết mọi người trong xã hội, nhưng nhiều nhà bán lẻ chấp nhận thanh toán bằng tiền điện tử có thể thay đổi bối cảnh đó trong tương lai. Theo ông Weiss, có thể vẫn còn một chặng đường dài trước khi việc chấp nhận sử dụng Bitcoin trở thành một quyết định tài chính thông minh để chi trả cho hàng hóa hoặc dịch vụ; việc tiếp tục chấp nhận có thể làm gia tăng số lượng người sử dụng, do đó, có tác động đến giá tiền điện tử. Không có gì được đảm bảo, nhưng nếu người dân mua vào tiền điện tử như một kho lưu trữ giá trị dài hạn, “thế giới thực” càng sử dụng nó nhiều thì càng có nhiều khả năng nhu cầu và giá trị sẽ tăng lên.

Triển vọng tương lai của Bitcoin, Ethereum và tiền điện tử nói chung

Bitcoin là một chỉ báo tốt về thị trường tiền điện tử nói chung, bởi vì nó là loại tiền điện tử lớn nhất tính theo vốn hóa thị trường và phần còn lại của thị trường có xu hướng đi theo xu hướng của nó. Giá của Bitcoin đã tăng vọt vào năm 2021 và vào đầu tháng 11/2021, Bitcoin đã thiết lập một mức giá mới cao nhất mọi thời đại khi vượt qua 68.000 USD. Nhưng rồi ngay sau đó, đồng tiền điện tử này rớt giá thê thảm, mất hơn 2/3 giá trị và giảm xuống mức thấp nhất -gần 16.000 USD vào ngày 9/11/2022. Bitcoin và thị trường tiền điện tử nói chung đã “chìm” trong năm 2022 với bối cảnh kinh tế vĩ mô thế giới không ổn định, chủ yếu gây ra bởi lạm phát gia tăng, thị trường chứng khoán rung chuyển, lãi suất tăng cao và lo ngại suy thoái kinh tế. Các chuyên gia vẫn mâu thuẫn về việc liệu Bitcoin đã chạm đáy chưa. Một số người nói rằng Bitcoin có thể giảm xuống mức thấp nhất là 10.000 USD trong năm 2022.

Nhưng Bitcoin sẽ tăng như thế nào trong dài hạn? Mặc dù đây là một năm khó khăn đối với Bitcoin, nhưng các chuyên gia kỳ vọng rằng nó sẽ đạt 100.000 USD và đó là vấn đề khi nào chứ không phải nếu. Theo Kiana Danial, tác giả của cuốn sách: “Đầu tư tiền điện tử cho người mới bắt đầu”, quá khứ của Bitcoin có thể cung cấp một số cơ sở để dự đoán về những gì sẽ xảy ra trong tương lai. Danial cho biết, Bitcoin đã có rất nhiều đợt giá tăng đột biến, sau đó là đợt giảm giá mạnh kể từ năm 2011. “Điều tôi mong đợi từ Bitcoin là sự biến động trong ngắn hạn và tăng trưởng trong dài hạn”.

Ethereum là loại tiền điện tử lớn thứ hai và là loại tiền thay thế nổi tiếng nhất trên thị trường. Giống như Bitcoin, Ethereum cũng có thể đóng vai trò là thước đo tốt cho thị trường tiền điện tử. Trong sáu năm qua, đồng tiền tiện tử này đã tăng giá trị rất nhiều, từ 0,311 USD khi ra mắt năm 2015 lên khoảng 4.800 USD, là mức cao nhất vào cuối năm 2021. Mặc dù còn cách xa mức cao nhất mọi thời đại, nhưng giá của Ethereum có khả năng tăng mạnh trong thời gian còn lại của năm 2022. Ethereum đang chuyển đổi công nghệ của mình sang một phiên bản ít tốn năng lượng hơn mà những người trong cuộc thường gọi là “sự hợp nhất”. Việc nâng cấp cũng hứa hẹn sẽ giúp sử dụng hiệu quả hơn, nhanh hơn và rẻ hơn. Nếu Ethereum thực hiện đúng lời hứa của mình với việc hợp nhất, các chuyên gia cho rằng Ethereum một lần nữa có thể vượt 4.000 USD trong năm 2022 và thậm chí được dự đoán có thể lên tới 12.000 USD. Các nhà đầu tư đang theo dõi chặt chẽ từng bước dẫn đến việc sáp nhập và trong một số trường hợp, họ tận dụng thời điểm thị trường suy thoái hiện tại để mua vào. Theo các chuyên gia, chỉ có thời gian mới trả lời được liệu giá Ethereum sẽ tiếp tục tăng hay giảm xuống mức thấp trước đó. Henri Arslanian, Trưởng bộ phận Tiền điện tử toàn cầu của Công ty PricewaterhouseCoopers cho biết: “Đây sẽ là một năm rất quan trọng đối với Ethereum, hoặc là một năm thành công hoặc là thất bại rõ ràng”.

Chúng ta có thể suy đoán xem tiền điện tử có thể có giá trị gì đối với các nhà đầu tư trong những năm tới, nhưng thực tế là, nó vẫn là một khoản đầu tư mới và mang tính đầu cơ, không có nhiều dữ liệu lịch sử để làm cơ sở dự đoán. Khi một chuyên gia nào đó nghĩ hoặc nói gì về lĩnh vực tiền điện tử, không nhiều người thực sự biết. Đó là lý do tại sao điều quan trọng là chỉ đầu tư những gì bạn sẵn sàng để mất và gắn bó với các khoản đầu tư thông thường hơn để tạo dựng sự giàu có lâu dài. “Quý vị sẽ cảm nhận thế nào nếu thức dậy vào một buổi sáng và thấy rằng tiền điện tử đã bị cấm bởi các quốc gia phát triển và nó trở nên vô giá trị, lúc đó quý vị có ổn không?” Frederick Stanield, một nhà hoạch định tài chính cá nhân tại Lifewater Wealth Management ở Atlanta, Georgia, nói với NextAdvisor. Theo ông Frederick Stanield, nhà đầu tư chỉ nên đầu tư một lượng nhỏ vào tiền điện tử và không bao giờ đặt các khoản đầu tư tiền điện tử lên trên bất kỳ mục tiêu tài chính nào khác như tiết kiệm để nghỉ hưu.

Những quy định mới được đưa ra nhằm quản lý lĩnh vực tiền điện tử và ý nghĩa đối với các nhà đầu tư

Các nhà lập pháp ở Washington, D.C. và trên toàn thế giới đang cố gắng tìm ra cách thiết lập khung khổ pháp lý và hướng dẫn để tiền điện tử an toàn hơn đối với các nhà đầu tư và ít hấp dẫn hơn đối với tội phạm mạng. Các quan chức Hoa Kỳ đã thể hiện sự quan tâm đặc biệt đến quy định về Stablecoin (là một đồng tiền điện tử được tạo ra để theo dõi giá trị của một tài sản hay một đồng tiền khác), đặc biệt là sau vụ sụp đổ Terra Luna gần đây. Vào tháng 5/2022, thị trường tiền điện tử rơi vào tình trạng rơi tự do khiến Stablecoin TerraUSD (UST) giảm giá so với USD, do đó, làm cho đồng tiền điện tử liên kết của nó là Luna cũng gặp sự cố. Kết quả là, nhiều nhà đầu tư của Terra và Luna đã chứng kiến khoản đầu tư của họ biến mất chỉ trong vài ngày. Trong vòng vài tuần kể từ khi Terra sụp đổ, thị trường tiền điện tử lại lao dốc, một số công ty tiền điện tử đã tuyên bố sa thải nhân viên và đóng băng việc rút tiền để cắt giảm chi phí do điều kiện thị trường khắc nghiệt. Một số công ty như Three Arrows Capital và Celsius đã nộp đơn xin phá sản. Hiệu ứng domino đã khiến các cơ quan quản lý liên bang thời gian gần đây có nhiều động lực hơn để thúc đẩy ban hành những quy định mới về tiền điện tử.

Mặc dù vẫn còn một chặng đường dài phía trước, nhưng cho đến nay, nhất là trong năm 2022 đã chứng kiến một số tiến bộ về mặt pháp lý. Tổng thống Mỹ, Joe Biden, đã ký một sắc lệnh hành pháp vào tháng 3/2022 kêu gọi các cơ quan chính phủ nghiên cứu “sự phát triển có trách nhiệm” của tài sản kỹ thuật số, bao gồm cả Stablecoin. Ngay sau đó, Bộ Tài chính Mỹ công bố khuôn khổ pháp lý đầu tiên xuất phát từ sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Joe Biden về tài sản kỹ thuật số, trong đó nêu rõ cách Hoa Kỳ nên phối hợp với các quốc gia khác liên quan đến tài sản kỹ thuật số. Năm 2021, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), Jerome Powell nói rằng, ông “không có ý định” cấm tiền điện tử ở Hoa Kỳ, trong khi Chủ tịch Ủy ban An ninh và Giao dịch Gary Gensler đã liên tục nhận xét về vai trò của cả cơ quan của ông và Ủy ban Giao dịch hàng hóa tương lai trong việc kiểm soát lĩnh vực tiền điện tử. Theo ông Gary Gensler, các nhà đầu tư có thể bị tổn thương nếu các cơ quan quản lý không đưa ra các quy định chặt chẽ hơn. Nhận xét của ông Jerome Powell và ông Gary Gensler phù hợp với quan điểm được đưa ra gần đây giữa Chính phủ Mỹ và các nhà lập pháp khác của Mỹ rằng cần có thêm quy định nhằm quản lý tiền điện tử.

Việc ban hành các quy định mới về tiền điện tử có thể là một chủ đề nóng, nhưng nhiều chuyên gia cho rằng đó thực sự là một điều tốt cho các nhà đầu tư và ngành công nghiệp tiền điện tử. Nhiều quy định được đưa ra hơn có thể làm cho thị trường tiền điện tử ổn định hơn. Nó cũng có khả năng bảo vệ các nhà đầu tư dài hạn, ngăn chặn hoạt động gian lận trong hệ sinh thái tiền điện tử và cung cấp hướng dẫn rõ ràng để cho phép các công ty đổi mới trong lĩnh vực tiền điện tử. Những quy định mới về quản lý tiền điện tử có thể ảnh hưởng đến giá của tiền điện tử tại các thị trường vốn dĩ đã, đang biến động mạnh. Sự biến động của thị trường là lý do tại sao các chuyên gia khuyên các nhà đầu tư nên giữ khoản đầu tư tiền điện tử ở mức dưới 5% tổng danh mục đầu tư của họ và không nên đầu tư bất cứ thứ gì mà giả sử khi gặp phải thua lỗ lại cảm thấy rất khó chấp nhận.

Quản lý tiền điện tử trong tương lai

Sự biến động của thị trường tiền điện tử thời gian qua đem tới cho các cơ quan quản lý và những người phát triển ra chúng cơ hội để xây dựng lại trong một môi trường có trật tự. Việc loại bỏ những kẻ xấu, người đầu cơ và bong bóng tài chính tạo cơ hội cho ngành công nghiệp tiền điện tử tập trung vào việc khắc phục những hạn chế, sai lầm và xây dựng công nghệ tốt hơn mà không bị phân tâm bởi lợi suất bị thổi phồng quá mức. Đây là lúc để rèn luyện tính kỷ luật và tập trung hơn vào bảo mật, phân cấp (Aramonte et al, 2021) và khả năng mở rộng. Đồng thời, hệ sinh thái tiền điện tử cuối cùng sẽ được quản lý một cách toàn diện ở nhiều khu vực pháp lý và với các tổ chức quốc tế như Ủy ban Ổn định tài chính cung cấp diễn đàn để phối hợp (FSB, 2022). Liên minh châu Âu (EU) đang ở giai đoạn quản lý lĩnh vực tiền điện tử tiên tiến nhất. Sau hai năm thảo luận ròng rã, các nhà lập pháp của EU đã thống nhất thông qua dự luật “Các thị trường trong ngành tài sản tiền mã hóa” (dự luật MiCA)2. Tại Mỹ, một Sắc lệnh hành pháp của Tổng thống vào tháng 5/2022 đã yêu cầu một số cơ quan có liên quan nghiên cứu vấn đề về quản lý và báo cáo lại trong vòng sáu tháng (Nhà Trắng, 2022). Tháng 4/2022, Vương quốc Anh đã thông báo rằng một loạt quy định đồng bộ sắp được ban hành, một phần trong nỗ lực biến quốc gia này trở thành trung tâm của ngành công nghiệp tiền điện tử (Her Majesty’s Treasury of the United Kingdom, 2022). Các quốc gia khác, chẳng hạn như Nhật Bản, Canada, Úc và Hàn Quốc đang triển khai luật tiền điện tử theo tinh thần tương tự.


Sự đổi mới và chặt chẽ hơn về mặt pháp lý có thể là nền tảng giúp tiền điện tử phát triển mạnh mẽ. Để đạt được các mục tiêu mà những người ủng hộ tiền điện tử đã hình dung, phải tăng cường an ninh mạng trong thế giới kỹ thuật số, bảo vệ hiệu quả quyền sở hữu, đổi mới sản phẩm và quy trình trong lĩnh vực tài chính và các lĩnh vực khác, tái cân bằng quyền lực giữa nhà cung cấp và người dùng dịch vụ kỹ thuật số với cái gọi là mô hình Web 3.03, tạo cơ hội cho các nhóm yếu thế… Đây là một điều kiện quan trọng và đầy thách thức cần phải được đáp ứng. Các cơ quan quản lý và ngành công nghiệp tiền điện tử cần hợp tác mang tính xây dựng và sáng tạo để luật pháp không đi sau công nghệ, không bị những nhà đầu tư lách luật.

Câu hỏi được đặt ra là, bên cạnh cơ hội để xây dựng ngành công nghiệp tiền điện tử trong một môi trường có trật tự thì liệu chúng ta có thể đặt sự khác biệt sang một bên không? Có một số rào cản tiềm ẩn trong đối thoại giữa cơ quan quản lý và khu vực tư nhân. Tài sản được giao dịch trên thị trường tài chính truyền thống đại diện cho quyền sở hữu đối với các thực thể xác định và/hoặc gắn các quyền hợp pháp nhất định. Điều này không phải lúc nào cũng đúng trên thị trường tiền điện tử và có thể làm phát sinh vấn đề về phạm vi quy định. Một phần đề xuất liên quan đến giá trị của tiền điện tử vẫn gắn liền với các hệ thống cho phép người tham gia ẩn danh trong khi cung cấp khả năng chống kiểm duyệt, tức là không thể chặn bất kỳ giao dịch kỹ thuật nào trên một chuỗi khối không được phép. Các nhà phát triển tiền điện tử thường mong muốn mức độ phân cấp cao hơn, tuy nhiên, điều đó không phù hợp với các khuôn khổ pháp lý chính thức.

Các cơ quan chức năng và ngành công nghiệp tiền điện tử có thể tương tác và đưa ra các giải pháp bảo vệ luật pháp mà không có sự khác biệt lớn so với các đặc tính của tiền điện tử. Ví dụ, phân cấp không có nghĩa là thiếu trách nhiệm pháp lý. Mặc dù một số tác nhân tiền điện tử quan tâm đến “không quản trị”, tức là tự động hóa hoàn toàn và bất biến của các giao thức. Tuy nhiên, trong thực tế, cuối cùng, hầu hết các dự án phi tập trung đều được quản lý bởi một ai đó, chẳng hạn như các thành viên của một tổ chức tự trị phi tập trung (DAO - Decentralized Autonomous Organization). DAO và các thỏa thuận tương tự có thể là chìa khóa để cân bằng các lợi ích liên quan trong lĩnh vực này.

Tình trạng ẩn danh cũng làm nảy sinh những vấn đề hóc búa hơn, tuy nhiên, vẫn có thể tìm ra giải pháp nếu cả hai bên sẵn sàng nhượng bộ. Ví dụ, các cơ quan quản lý có thể khuyến khích sử dụng các công nghệ nhận dạng giúp giảm rò rỉ thông tin đến mức tối thiểu. Những công nghệ như vậy sẽ cho phép ẩn danh các bên quan tâm đối với bất kỳ ai, trừ cơ quan quản lý - không cần cung cấp thông tin cá nhân cho các sàn giao dịch hoặc bất kỳ công ty nào khác. Các giải pháp khác có thể được xây dựng dựa trên các đề xuất từ ngành công nghiệp tiền điện tử, chẳng hạn như đề xuất gần đây về mã soulbound (Weyl et al, 2022) hoặc NFT (Non-Fungible Token, nghĩa là các mã có tính độc nhất và không thể thay thế) không thể chuyển nhượng, có chứa thông tin có thể xác minh về một cá nhân.

Khả năng chống kiểm duyệt là vấn đề khó giải quyết nhất, đó là một trong những mục tiêu chính của tiền điện tử tại thời điểm ra đời. Bitcoin ban đầu được sinh ra để cho phép giao dịch an toàn giữa các đồng nghiệp mà không cần phải dựa vào một trung gian đáng tin cậy. Tính toàn vẹn của giao dịch chỉ được đảm bảo bằng một thuật toán minh bạch, do đó có thể loại trừ bất kỳ hành vi lạm dụng nào. Việc cho phép bất kỳ thực thể thứ ba nào can thiệp vào các giao dịch sẽ làm suy yếu sâu sắc khái niệm này. Mặt khác, khả năng chống kiểm duyệt chính thức ngăn cản các quốc gia kiểm soát quyền tiếp cận cơ sở hạ tầng tài chính để triển khai quyền lực trong và ngoài nước, một đặc quyền thiết yếu ngay cả ở những khu vực tài phán tự do nhất (Baldwin, 2020). Vấn đề này ngày càng được công chúng quan tâm. Cơ quan Kiểm soát tài sản nước ngoài (Office of Foreign Assets Control - OFAC) của Mỹ đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với một bộ hợp đồng thông minh làm giảm khả năng truy xuất nguồn gốc của một số loại tiền điện tử. Tin tặc tại một số nước và các tội phạm khác đã sử dụng loại hợp đồng này để rửa tiền bất hợp pháp (Bộ Tài chính Mỹ, 2022). Đây là một động thái chưa từng có, vì các biện pháp trừng phạt thường nhắm vào các cá nhân hoặc công ty được nêu tên, chứ không phải một dạng mã tự trị. Các biện pháp trừng phạt là một công cụ rất mạnh, khiến bất kỳ ai tương tác với mã này có nguy cơ bị bỏ tù hàng chục năm. Quyết định của OFAC đã mở ra một cuộc tranh luận gay gắt mang âm hưởng của cuộc chiến mã hóa diễn ra tại các tòa án Mỹ vào những năm 1990.

Việc khắc phục các nhược điểm của chống kiểm duyệt thường không có nhiều lựa chọn. Các cơ quan quản lý có thể tải các hợp đồng thông minh của riêng họ lên các chuỗi khối phổ biến, nhằm mục đích theo dõi các hoạt động đáng ngờ, nhưng cách tiếp cận này không đồng nghĩa với việc có thể chặn giao dịch. Đó là một lựa chọn bảo tồn tính toàn vẹn của hệ sinh thái, với hệ lụy là sự phản ứng chậm chạp của mã đó. Một giải pháp thay thế sẽ yêu cầu các nhà phát triển cài một số biện pháp kiểm soát nhất định vào các giao thức, khi chuỗi vẫn còn đang ở giai đoạn sơ khai tập trung, theo cách mà một số địa chỉ đã được nhiều người sáng lập giao thức đưa vào danh sách đen trên cơ sở tự nguyện. Việc cập nhật các biện pháp kiểm soát sẽ phải được thực hiện trực tiếp bởi các cơ quan chức năng, nhưng các hành động được phép đối với họ có thể bị hạn chế ngay từ đầu theo hướng minh bạch để ngăn chặn lạm dụng. Điều đó cho phép thực hiện các quy định quản lý tiền điện tử nhanh hơn, tuy nhiên lại mâu thuẫn sâu sắc với các nền tảng giá trị của tiền điện tử.

Theo Biancotti, C (2022), trong tương lai gần, với đặc tính riêng có và xu hướng phát triển của tiền điện tử, các cơ quan quản lý khi ban hành các quy định nhằm tạo dựng một khung khổ pháp luật để quản lý hoạt động của ngành công nghiệp tiền điện tử sẽ cần đặt trong trạng thái: “Tôi không thể sống cùng anh, nhưng tôi lại không thể sống thiếu anh”.


1 Nguồn: coinmarketcap.com.
2 MiCA bao gồm Luật An ninh mạng mới áp dụng cho tất cả các nhà cung cấp dịch vụ tài chính và đạo luật thiết lập chế độ thí điểm cho giao dịch chứng khoán được cung cấp bởi công nghệ sổ cái phân tán (DLT).
3 Theo Packy McCormick: "Web 3.0 là mạng internet thuộc sở hữu của người tạo lập và người dùng, được điều phối bằng các mã thông báo. Hay nói một cách khác: Sử dụng nhiều loại mã thông báo khác nhau trên Blockchain, tạo ra một cách trao đổi tài sản và thông tin mà không cần nền tảng trung gian (và lấy phí) từ mọi giao dịch”.


Tài liệu tham khảo:

1. Biancotti, C (2022), "What's Next for Crypto?", Bank of Italy Occasional Papers, forthcoming.
2. Biancotti, C (2022), “Crypto and regulation: I can’t live with you, but I can’t live without you” on https://cepr.org/voxeu/columns/crypto-and-regulation-i-cant-live-you-i-cant-live-without-you.
3. Didisheim, A, S Kassibrakis and L Somoza (2022), "The End of Crypto Diversification Myth", VoxEU.org, 21 July.

4. Ethereum.org (2022), Ethereum for Everyone - Scaling Ethereum without Compromising on Security or Decentralization.
5. European Commission (2020), Digital Finance Package.
6. Financial Stability Board (2022),FSB Statement on International Regulation and Supervision of Crypto-Asset Activities, 11 July.
7. Her Majesty’s Treasury of the United Kingdom (2022), “Government sets out plan to make UK a global cryptoasset technology hub”, 4 April.
8. Landau, J P (2022), “Crypto Currencies and Digital Money: Tacking Stock”, VoxEU.org, 27 June.
9. The White House (2022), “Executive Order on Ensuring the Responsible Development of Digital Assets”, 06 March.
10. United States Department of the Treasury (2022), “U.S. Treasury Sanctions Notorious Virtual Currency Mixer Tornado Cash”, 08 August.
11. Weyl, E G, P Ohlhaver and V Buterin (2022), “Decentralized Society: Finding Web3’s Soul”, SSRN, 11 May.
12. Alex Gailey, Ryan Haar (2022): “The Future of Cryptocurrency: 8 Experts Share Predictions for the Second Half of 2022” on https://time.com/nextadvisor/investing/cryptocurrency/future-of-cryptocurrency/

Quỳnh Anh (Hà Nội)


https://tapchinganhang.gov.vn

Tin bài khác

Phát triển hệ sinh thái Fintech và ngân hàng mở ở Việt Nam hiện nay

Phát triển hệ sinh thái Fintech và ngân hàng mở ở Việt Nam hiện nay

Ngân hàng mở là một thuật ngữ chỉ việc ngân hàng có thể chia sẻ, trao đổi dữ liệu với bên cung cấp dịch vụ thứ ba (Third Party service Provider - TPP) thông qua các công nghệ giao diện lập trình ứng dụng (Application Programing Interface - API) một cách có kiểm soát trên cơ sở cho phép của khách hàng và theo quy định của pháp luật, từ đó giúp các đơn vị cung cấp dịch vụ hoặc Fintech có thể dễ dàng phát triển các ứng dụng và cung ứng dịch vụ cho khách hàng một cách thông suốt, tiện lợi.
Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng Việt Nam: Cơ hội và thách thức trong bối cảnh chuyển đổi số

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng Việt Nam: Cơ hội và thách thức trong bối cảnh chuyển đổi số

Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích vai trò, cơ hội và rủi ro của trí tuệ nhân tạo trong đánh giá rủi ro tín dụng tại các ngân hàng thương mại, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ tại Việt Nam. Thông qua tiếp cận định tính và tổng hợp lý luận từ các học thuyết ra quyết định, bài viết khẳng định rằng trí tuệ nhân tạo mang lại hiệu quả vượt trội trong nâng cao độ chính xác phân loại tín dụng, tối ưu hóa quy trình và mở rộng tài chính bao trùm. Tuy nhiên, đi kèm là những thách thức đáng kể về vấn đề pháp lý, rủi ro đạo đức và khả năng triển khai thực tế trong môi trường ngân hàng còn phân hóa về năng lực số.
Stablecoin - Thực tế áp dụng quốc tế và gợi ý mô hình phát triển tại Việt Nam

Stablecoin - Thực tế áp dụng quốc tế và gợi ý mô hình phát triển tại Việt Nam

Stablecoin là một xu hướng mới đầy tiềm năng của thế giới trong lĩnh vực tiền tệ số, hứa hẹn định hình lại phương thức thanh toán và chuyển giao giá trị trong kỷ nguyên số...
Rủi ro chuyển đổi khí hậu và mức độ chấp nhận rủi ro của ngân hàng Việt Nam: Vai trò điều tiết của chuyển đổi số

Rủi ro chuyển đổi khí hậu và mức độ chấp nhận rủi ro của ngân hàng Việt Nam: Vai trò điều tiết của chuyển đổi số

Nghiên cứu cho thấy rủi ro chuyển đổi khí hậu có thể làm tăng rủi ro thanh toán và rủi ro cụ thể của ngân hàng. Điều này cảnh báo không nên quá chủ quan trong quản lý rủi ro ngân hàng, kể cả khi chuyển đổi số mang lại lợi ích. Đặc biệt, tác động tiêu cực của rủi ro chuyển đổi khí hậu đến khả năng chấp nhận rủi ro của ngân hàng cần được chú ý. Do đó, hệ thống ngân hàng cần tích hợp yếu tố rủi ro chuyển đổi khí hậu vào khung quản trị rủi ro tổng thể, đánh giá mức độ nhạy cảm của danh mục tín dụng đối với các chính sách giảm phát thải, xu hướng dịch chuyển đầu tư xanh và thay đổi hành vi tiêu dùng sẽ giúp ngân hàng chủ động hơn trong việc quản trị rủi ro trong bối cảnh chuyển đổi số.
Ứng dụng công nghệ trong quản lý tài liệu số tại Vietcombank và giải pháp

Ứng dụng công nghệ trong quản lý tài liệu số tại Vietcombank và giải pháp

Ứng dụng công nghệ trong quản lý tài liệu số đối với lĩnh vực ngân hàng là vấn đề quan trọng nhằm xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ như hiện nay. Đây là một phần cốt lõi trong chiến lược nâng cao năng lực cạnh tranh, hiện đại hóa mô hình quản trị và hướng tới phát triển bền vững. Bài viết trên cơ sở phân tích thực trạng ứng dụng công nghệ trong quản lý tài liệu số tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), từ đó rút ra những khuyến nghị cho Vietcombank để hoạt động này được triển khai hiệu quả trong thời gian tới.
Phát triển nguyên tắc bảo mật khả dụng trong Fintech: Giải pháp nâng cao an toàn  tài chính - ngân hàng

Phát triển nguyên tắc bảo mật khả dụng trong Fintech: Giải pháp nâng cao an toàn tài chính - ngân hàng

Bảo mật khả dụng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của Fintech tại Việt Nam, giúp cân bằng giữa an toàn và trải nghiệm người dùng. Nghiên cứu đã phân tích thực trạng bảo mật Fintech tại Việt Nam, xác định những thách thức chính ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của Fintech. Bài viết đề xuất bộ nguyên tắc bảo mật khả dụng gồm năm tiêu chí: Minh bạch, xác thực linh hoạt, bảo vệ dữ liệu cá nhân, ứng dụng AI và tối ưu trải nghiệm người dùng. Các nguyên tắc này giúp xây dựng một hệ thống bảo mật an toàn nhưng vẫn bảo đảm tính thuận tiện, phù hợp với hành vi người dùng Việt Nam. Để triển khai hiệu quả, doanh nghiệp Fintech cần áp dụng nguyên tắc này vào sản phẩm, dịch vụ; ngân hàng cần tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp Fintech để nâng cao tiêu chuẩn bảo mật, còn cơ quan quản lý cần ban hành các quy định phù hợp về bảo mật khả dụng trong Fintech.
Ngành Ngân hàng tiên phong ứng dụng khoa học, công nghệ, góp phần chuyển đổi số quốc gia

Ngành Ngân hàng tiên phong ứng dụng khoa học, công nghệ, góp phần chuyển đổi số quốc gia

Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia (Nghị quyết 57), là một trong “Bộ tứ chiến lược” hướng đến mang lại sản phẩm tiện tích cho người dân, doanh nghiệp, góp phần tăng trưởng kinh tế số, giúp đất nước cất cánh trong thời gian tới. Là ngành tiên phong trong chuyển đổi số, ngành Ngân hàng đã tích cực triển khai Nghị quyết 57, lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, là động lực, chủ thể cho sự phát triển.
Ứng dụng mô hình Q-Learning để cải thiện hiệu quả quy trình cấp tín dụng

Ứng dụng mô hình Q-Learning để cải thiện hiệu quả quy trình cấp tín dụng

Bài toán cấp tín dụng là một trong những vấn đề trọng yếu trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng, đặc biệt đối với các tổ chức tín dụng, công ty tài chính hoặc các nền tảng cho vay ngang hàng. Mục tiêu của bài toán này là đánh giá rủi ro tín dụng của từng khách hàng tiềm năng, từ đó đưa ra quyết định liệu có nên cấp tín dụng hay không, nếu có thì với điều kiện như thế nào. Trong thực tế, việc đưa ra quyết định cấp tín dụng không chỉ đơn thuần là lựa chọn giữa “cấp” hay “không cấp”, mà là một quá trình ra quyết định phức tạp, cần cân bằng giữa rủi ro tiềm ẩn và lợi nhuận kỳ vọng. Một quyết định sai lầm, ví dụ như cấp tín dụng cho khách hàng có khả năng vỡ nợ, có thể dẫn đến tổn thất tài chính nghiêm trọng. Ngược lại, từ chối một khách hàng có khả năng hoàn trả tốt cũng là bỏ lỡ cơ hội sinh lời.
Xem thêm
Chủ sở hữu hưởng lợi trong doanh nghiệp: Góc nhìn pháp lý mới và tác động đối với ngành tài chính - ngân hàng Việt Nam

Chủ sở hữu hưởng lợi trong doanh nghiệp: Góc nhìn pháp lý mới và tác động đối với ngành tài chính - ngân hàng Việt Nam

Thuật ngữ “chủ sở hữu hưởng lợi” được ghi nhận trong hệ thống pháp luật Việt Nam từ Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022 và lần đầu tiên được luật hóa trong lĩnh vực đăng ký doanh nghiệp tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp (Luật số 76/2025/QH15). Đây được xem là bước tiến quan trọng nhằm thu hẹp khoảng trống pháp lý và đáp ứng chuẩn mực quốc tế. Việc xác định rõ chủ sở hữu hưởng lợi không chỉ góp phần tăng cường minh bạch trong hoạt động của doanh nghiệp mà còn tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho công tác phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố và trốn thuế trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng.
Chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân - Hệ quả pháp lý và mối liên hệ với hoạt động cho vay của ngân hàng

Chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân - Hệ quả pháp lý và mối liên hệ với hoạt động cho vay của ngân hàng

Về mặt lý thuyết, nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch do một bên xác lập, thực hiện không vì nhu cầu của gia đình, là nghĩa vụ riêng về tài sản của mỗi bên. Tuy nhiên không giống như quan hệ dân sự thông thường, quan hệ tài sản trong hôn nhân vốn có những đặc thù riêng biệt. Cho dù vợ chồng đã tiến hành chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân, thì làm sao để xác định được nguồn thu nhập của bên vợ hoặc chồng sử dụng để trả khoản vay riêng là tài sản riêng, được sử dụng hợp pháp để trả nợ cho ngân hàng mà không có tranh chấp với người còn lại, vẫn là một vấn đề không đơn giản...
Quyền thu giữ tài sản bảo đảm theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng: Kinh nghiệm quốc tế và khuyến nghị cho Việt Nam

Quyền thu giữ tài sản bảo đảm theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng: Kinh nghiệm quốc tế và khuyến nghị cho Việt Nam

Việc Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng (TCTD) đánh dấu bước tiến đáng kể trong quá trình hoàn thiện thể chế pháp lý về xử lý nợ xấu tại Việt Nam. Lần đầu tiên, quyền thu giữ tài sản bảo đảm của TCTD được ghi nhận công khai, rõ ràng trong luật, đi kèm với cơ chế phối hợp hỗ trợ từ chính quyền cấp xã và lực lượng công an cơ sở. Trong bối cảnh tỉ lệ nợ xấu có xu hướng gia tăng sau các biến động kinh tế - xã hội và chính sách cơ cấu lại ngân hàng tiếp tục được đẩy mạnh, Luật phản ánh nỗ lực thể chế hóa một công cụ thu hồi nợ nhanh chóng, hiệu quả và giảm thiểu phụ thuộc vào quy trình tố tụng kéo dài.
Pháp luật về thế chấp quyền tài sản phát sinh từ hợp đồng mua bán nhà ở hình thành trong tương lai: Phân tích và một số khuyến nghị

Pháp luật về thế chấp quyền tài sản phát sinh từ hợp đồng mua bán nhà ở hình thành trong tương lai: Phân tích và một số khuyến nghị

Bài viết phân tích khung pháp lý về thế chấp quyền tài sản phát sinh từ hợp đồng mua bán nhà ở hình thành trong tương lai. Đây là một loại hình tài sản bảo đảm mới, ngày càng được sử dụng phổ biến trong các giao dịch tín dụng, nhất là tại các tổ chức tín dụng (TCTD) và doanh nghiệp bất động sản. Tuy nhiên, do đặc thù là quyền tài sản phát sinh từ quan hệ hợp đồng, chưa gắn với tài sản hiện hữu, nên việc xác định tính pháp lý, điều kiện thế chấp và trình tự xử lý loại tài sản này còn đặt ra nhiều thách thức trong thực tiễn áp dụng. Trong bối cảnh đó, việc hoàn thiện khung pháp lý để bảo đảm tính an toàn, minh bạch và khả thi của loại hình thế chấp này là yêu cầu cấp thiết, góp phần lành mạnh hóa thị trường bất động sản và nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng ngân hàng.
Tín dụng tăng trưởng “tiếp sức” nền kinh tế hiệu quả

Tín dụng tăng trưởng “tiếp sức” nền kinh tế hiệu quả

Trong thời gian tới, NHNN tiếp tục điều hành đồng bộ các giải pháp tín dụng phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, lạm phát và khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế, đồng thời triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận tín dụng ngân hàng.
Rủi ro thanh khoản, hàm lượng vốn chủ sở hữu và khả năng sinh lời của các ngân hàng thương mại khu vực Đông Nam Á

Rủi ro thanh khoản, hàm lượng vốn chủ sở hữu và khả năng sinh lời của các ngân hàng thương mại khu vực Đông Nam Á

Bài nghiên cứu này sẽ tập trung vào nhóm 4 nước là Việt Nam, Thái Lan, Malaysia và Campuchia. Nhóm tác giả sử dụng phương pháp hồi quy ngưỡng và dữ liệu bảng để tìm ra một ngưỡng tổng tài sản của các ngân hàng tại 4 quốc gia này, đánh giá việc các ngân hàng có mức tổng tài sản trên và dưới ngưỡng này tạo ra khả năng sinh lời dương hay âm. Nghiên cứu dựa trên 2 yếu tố chính để đánh giá đó chính là tỉ lệ vốn chủ sở hữu trên tổng tài sản và tỉ lệ các khoản vay so với các khoản tiền gửi.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ trước ngã rẽ quyết định về lãi suất

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ trước ngã rẽ quyết định về lãi suất

Áp lực chính trị trong năm 2025 gia tăng đáng kể khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) được kêu gọi hạ lãi suất nhanh và mạnh nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh GDP có dấu hiệu chậm lại và thị trường lao động xuất hiện tín hiệu suy yếu.
Vị thế của đô la Mỹ trên thị trường tài chính toàn cầu

Vị thế của đô la Mỹ trên thị trường tài chính toàn cầu

Tháng 4/2025 chứng kiến cuộc khủng hoảng niềm tin nghiêm trọng đối với đồng USD, bất chấp lợi suất trái phiếu Mỹ tăng. Bài viết phân tích những bất thường trên thị trường tài chính toàn cầu sau các biện pháp thuế quan gây tranh cãi của Mỹ, đồng thời chỉ ra nguyên nhân từ sự thay đổi cấu trúc tài chính, phi toàn cầu hóa và biến động địa chính trị. Nếu xu hướng này tiếp diễn, USD có nguy cơ mất dần vị thế, đe dọa sự ổn định của hệ thống tài chính thế giới.
Kinh nghiệm quốc tế về áp dụng Hiệp ước vốn Basel III  trong hoạt động ngân hàng và khuyến nghị cho Việt Nam

Kinh nghiệm quốc tế về áp dụng Hiệp ước vốn Basel III trong hoạt động ngân hàng và khuyến nghị cho Việt Nam

Hiệp ước vốn Basel III là khuôn khổ nâng cao với sự sửa đổi và củng cố cả ba trụ cột của Basel II, đây là công cụ hỗ trợ đắc lực để nâng cao chất lượng quản trị rủi ro và năng lực cạnh tranh của các ngân hàng. Bài viết phân tích tình hình áp dụng các Hiệp ước vốn Basel của hệ thống ngân hàng trên thế giới, cùng với kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn tại Việt Nam trong việc áp dụng Hiệp ước vốn Basel III, tác giả đưa ra một số đề xuất giải pháp chính sách cho hệ thống ngân hàng...
Hiểu biết tài chính và truyền tải chính sách tiền tệ: Kinh nghiệm từ Ngân hàng Trung ương châu Âu và một số khuyến nghị

Hiểu biết tài chính và truyền tải chính sách tiền tệ: Kinh nghiệm từ Ngân hàng Trung ương châu Âu và một số khuyến nghị

Bài viết phân tích vai trò của hiểu biết tài chính trong việc truyền dẫn chính sách tiền tệ, dựa trên khảo sát của Ngân hàng Trung ương châu Âu; đồng thời, đề xuất tăng cường giáo dục và truyền thông tài chính để hỗ trợ chính sách tiền tệ và phát triển kinh tế bền vững.

Thông tư số 14/2025/TT-NHNN quy định tỷ lệ an toàn vốn đối với ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài

Thông tư số 10/2025/TT-NHNN quy định về tổ chức lại, thu hồi Giấy phép và thanh lý tài sản của quỹ tín dụng nhân dân

Thông tư số 07/2025/TT-NHNN Sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 39/2024/TT-NHNN ngày 01 tháng 7 năm 2024 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về kiểm soát đặc biệt đối với tổ chức tín dụng

Thông tư số 08/2025/TT-NHNN Sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 43/2015/TT-NHNN ngày 31 tháng 12 năm 2015 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về tổ chức và hoạt động của phòng giao dịch bưu điện trực thuộc Ngân hàng thương mại cổ phần Bưu điện Liên Việt, Thông tư số 29/2024/TT-NHNN ngày 28 tháng 6 năm 2024 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về quỹ tín dụng nhân dân và Thông tư số 32/2024/TT-NHNN ngày 30 tháng 6 năm 2024 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nướ

Nghị định số 94/2025/NĐ-CP ngày 29 tháng 4 năm 2025 của Chính phủ quy định về Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng

Nghị định số 26/2025/NĐ-CP của Chính phủ ngày 24/02/2025 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam

Thông tư số 59/2024/TT-NHNN ngày 31/12/2024 Sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 12/2021/TT-NHNN ngày 30 tháng 7 của 2021 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài mua, bán kỳ phiếu, tín phiếu, chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu do tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài khác phát hành trong nước

Thông tư số 60/2024/TT-NHNN ngày 31/12/2024 Quy định về dịch vụ ngân quỹ cho tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài

Thông tư số 61/2024/TT-NHNN ngày 31/12/2024 Quy định về bảo lãnh ngân hàng

Thông tư số 62/2024/TT-NHNN ngày 31/12/2024 Quy định điều kiện, hồ sơ, thủ tục chấp thuận việc tổ chức lại ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng phi ngân hàng