Năm 2023, tình hình kinh tế - xã hội cả nước nói chung, địa bàn tỉnh Hải Dương nói riêng, tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do ảnh hưởng từ những khó khăn nội tại cùng với sự suy thoái kinh tế trên thế giới và những bất ổn chính trị diễn ra trên toàn cầu; song, với sự cố gắng, nỗ lực, quyết tâm của cả hệ thống chính trị, doanh nghiệp và người dân, trong đó có sự đóng góp tích cực của hệ thống ngân hàng tỉnh Hải Dương, kinh tế - xã hội địa bàn tỉnh đã có những bước tiến phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch Covid-19 và phát triển trên nhiều lĩnh vực. Tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP) ước đạt 8,16%, đứng thứ 13/63 tỉnh, thành trong cả nước và thứ 6/11 vùng Đồng bằng sông Hồng; quy mô kinh tế của tỉnh Hải Dương đứng thứ 11 cả nước; tổng thu ngân sách nhà nước tăng vượt 19% so với dự toán giao; thu hút đầu tư nước ngoài đạt 1,13 tỉ USD, tăng gấp 3,1 lần so với năm trước, cao nhất kể từ năm 2011. Các chính sách về phúc lợi xã hội, an sinh xã hội được đảm bảo, góp phần ổn định đời sống nhân dân và giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.
Triển khai thực hiện có hiệu quả các giải pháp về tiền tệ và hoạt động ngân hàng, góp phần tích cực thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh
Ngay từ đầu năm 2023, bám sát sự chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) và của tỉnh, đặc biệt là quán triệt Chỉ thị số 01/CT-NHNN ngày 17/01/2023 của Thống đốc NHNN về tổ chức thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm của ngành Ngân hàng trong năm 2023, NHNN Chi nhánh tỉnh Hải Dương đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh TCTD trên địa bàn nghiêm túc triển khai thực hiện các giải pháp về tiền tệ và hoạt động ngân hàng, hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế, ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối, đáp ứng vốn cho nền kinh tế; thực hiện đồng bộ nhiều biện pháp để phấn đấu giảm lãi suất cho vay nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân
NHNN Chi nhánh tỉnh Hải Dương đã kịp thời phổ biến, tuyên truyền và triển khai các cơ chế, chính sách về tiền tệ, hoạt động ngân hàng; ban hành văn bản chỉ đạo các TCTD, chi nhánh TCTD trên địa bàn tiếp tục triển khai Chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp; Chương trình 120 nghìn tỉ đồng cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ theo Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 11/3/2023 của Chính phủ; chính sách hỗ trợ lãi suất theo Nghị định số 31/2022/NĐ-CP ngày 20/5/2022 của Chính phủ và các giải pháp tăng khả năng tiếp cận vốn tín dụng cho doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh; triển khai thực hiện Chỉ thị số 02/CT-NHNN ngày 23/5/2023 của Thống đốc NHNN về tăng cường công tác tín dụng và chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn theo quy định tại Thông tư số 02/2023/TT-NHNN ngày 23/4/2023 của Thống đốc NHNN; Chương trình tín dụng đối với lĩnh vực lâm sản, thủy sản; giảm lãi suất cho vay…
NHNN Chi nhánh tỉnh Hải Dương cũng đã chỉ đạo các TCTD, chi nhánh TCTD trên địa bàn tiếp tục triển khai các gói tín dụng ưu đãi phù hợp với đối tượng khách hàng bên cạnh các sản phẩm, dịch vụ truyền thống như huy động vốn, cho vay. Các TCTD trên địa bàn đã đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin, phát triển các sản phẩm, dịch vụ hiện đại; công khai, minh bạch thông tin về sản phẩm, dịch vụ, quy trình, lãi suất, phí; duy trì đường dây nóng; đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng...
Về tình hình thực hiện lãi suất, hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh Hải Dương đã thực hiện nghiêm cơ chế điều hành lãi suất của NHNN, tiếp tục thực hiện các giải pháp hỗ trợ người dân và doanh nghiệp; tiết giảm chi phí hoạt động, nâng cao năng lực tài chính và khả năng cấp tín dụng, điều chỉnh giảm mạnh lãi suất huy động và cho vay, mức giảm từ 1,5 - 2,5%/năm so với cuối năm 2022.
Đến hết năm 2023, lãi suất huy động VND trên địa bàn tỉnh Hải Dương phổ biến ở mức 0,1 - 0,5%/năm đối với tiền gửi không kì hạn và có kì hạn dưới 01 tháng; 1,9 - 3,5%/năm đối với tiền gửi kì hạn từ 01 đến dưới 06 tháng; 3,5 - 5,0%/năm đối với tiền gửi có kì hạn từ 06 tháng đến dưới 12 tháng và 4,8 - 5,5%/năm đối với tiền gửi có kì hạn từ 12 tháng trở lên. Lãi suất cho vay VND áp dụng phổ biến ở mức 4,8 - 7,5%/năm đối với ngắn hạn và từ 7,0 - 9,5%/năm đối với trung, dài hạn. Lãi suất cho vay USD ngắn hạn phổ biến ở mức 3,0 - 4,0%/năm, trung, dài hạn phổ biến ở mức 4,5 - 5,5%/năm.
Về hoạt động huy động vốn và cấp tín dụng, đến hết ngày 31/12/2023, tổng nguồn vốn huy động của các TCTD trên địa bàn đạt 195.628 tỉ đồng, tăng 19,2% so với năm 2022; trong đó, tiền gửi dân cư vẫn chiếm ưu thế với tỉ trọng 85% tổng nguồn huy động trên địa bàn, đạt 166.283 tỉ đồng, tăng 19,3%. Nguồn vốn huy động đáp ứng tốt nhu cầu vốn cho sản xuất kinh doanh, tiêu dùng, phục vụ phát triển kinh tế địa phương. Tổng dư nợ tín dụng đạt 133.956 tỉ đồng, tăng 8,84% so với năm 2022; trong đó, dư nợ ngắn hạn tăng 12,1%, dư nợ trung - dài hạn tăng 0,1%, dư nợ cho vay ngoại tệ tăng 22%. Tín dụng tiếp tục tập trung vào các ngành nghề, lĩnh vực ưu tiên, sản xuất, kinh doanh theo chỉ đạo của Chính phủ và của Ngành, kiểm soát chặt chẽ và hạn chế cho vay đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.
Về kết quả một số chương trình, chính sách tín dụng ngành, lĩnh vực, dư nợ cho vay nông nghiệp và phát triển nông thôn đạt 53.278 tỉ đồng, chiếm 39,8% tổng dư nợ, tăng 5,9% so với năm 2022; cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa đạt 24.403 tỉ đồng, tăng 20,9%; cho vay xuất khẩu 6.176 tỉ đồng, tăng 37,6%; cho vay công nghiệp hỗ trợ 5.652 tỉ đồng, tăng 6%; cho vay xây dựng nông thôn mới đạt 44.813 tỉ đồng với 127.148 khách hàng vay. Chương trình cho vay hỗ trợ nhà ở dư nợ 371,5 tỉ đồng, hiện có 04 chi nhánh ngân hàng trên địa bàn đang thực hiện chính sách cho vay nhà ở xã hội.
Trong năm 2023, 31 hội nghị kết nối ngân hàng - doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Hải Dương đã được tổ chức thành công, kí kết hợp đồng tín dụng, cam kết cho 607 khách hàng vay mới 15.874 tỉ đồng, giải ngân 21.883 tỉ đồng, dư nợ 15.617 tỉ đồng. Trong đó, có 02 hội nghị kết nối ngân hàng - doanh nghiệp được NHNN Chi nhánh tỉnh Hải Dương phối hợp với Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh tổ chức để đối thoại trực tiếp giữa ngân hàng với khách hàng (vào ngày 10/3/2023 và ngày 16/10/2023).
Cho vay hộ nghèo và đối tượng chính sách đạt 4.772 tỉ đồng, tăng 16,3% so với năm 2022. Trong đó, cho vay học sinh, sinh viên đạt 81,5 tỉ đồng, tăng 36,1%; cho vay nước sạch vệ sinh môi trường nông thôn đạt 1.053,6 tỉ đồng, tăng 10,5%; cho vay hộ nghèo 211,2 tỉ đồng, tăng 16,4%; cho vay hộ mới thoát nghèo 1.795 tỉ đồng, giảm 8,4%; cho vay nhà ở xã hội 366,7 tỉ đồng, tăng 82,7%; cho vay đối với người chấp hành xong án phạt tù đạt 8 tỉ đồng (phát sinh từ tháng 10/2023).
Giám đốc NHNN Chi nhánh tỉnh Hải Dương Nguyễn Thị Hải Vân (thứ hai từ trái qua phải) tặng Giấy khen cho 03 chi nhánh ngân hàng trên địa bàn có thành tích hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao năm 2023
Kết quả cho vay theo Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/01/2022 của Chính phủ về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình, đến ngày 31/12/2023, Ngân hàng Chính sách xã hội Chi nhánh tỉnh Hải Dương đã giải ngân 04 chương trình với dư nợ 662,6 tỉ đồng. Trong đó, dư nợ Chương trình cho vay hỗ trợ tạo việc làm là 410 tỉ đồng (Ngân hàng Chính sách xã hội Chi nhánh tỉnh được bổ sung thêm 250 tỉ đồng theo Nghị quyết số 181/NQ-CP ngày 02/11/2023 của Chính phủ để cho vay Chương trình giải quyết việc làm, đến hết ngày 31/12/2023, đã hoàn thành giải ngân nguồn vốn bổ sung theo đúng tiến độ); cho vay nhà ở xã hội là 241,9 tỉ đồng; cho vay học sinh, sinh viên để mua máy tính, thiết bị học tập trực tuyến là 9,7 tỉ đồng; đối với cơ sở mầm non, tiểu học ngoài công lập là 1,04 tỉ đồng.
Với gói cho vay hỗ trợ lãi suất 2% theo Nghị định số 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ, đến ngày 31/12/2023, các TCTD đã hỗ trợ cho 52 khách hàng với doanh số cho vay đạt 2.722 tỉ đồng, số dư nợ hỗ trợ lãi suất là 559 tỉ đồng, số tiền lãi đã hỗ trợ cho khách hàng là 11,5 tỉ đồng; theo Nghị định số 36/2022/NĐ-CP của Chính phủ (kết thúc trên toàn hệ thống kể từ ngày 31/10/2023) đạt 1.754 tỉ đồng, số tiền lãi hỗ trợ là 33,9 tỉ đồng. Thực hiện cơ cấu nợ theo Thông tư số 02/2023/TT-NHNN ngày 23/4/2023 của Thống đốc NHNN, đến cuối năm 2023, có 15 ngân hàng và 12 quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) đã thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ cho 163 lượt khách hàng, lũy kế tổng giá trị nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ là 1.527 tỉ đồng.
Về triển khai Chương trình tín dụng gói 120 nghìn tỉ đồng, trên địa bàn tỉnh Hải Dương có 01 dự án nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp tại Khu đô thị mới phía Nam thành phố Hải Dương. Các TCTD đã chủ động tiếp cận và sẵn sàng cho vay theo quy định trong trường hợp chủ đầu tư có nhu cầu vay vốn và đáp ứng đầy đủ điều kiện pháp lí.
Về thực hiện Đề án cơ cấu lại và xử lí nợ xấu, các TCTD trên địa bàn đã chủ động thực hiện cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lí nợ xấu, triển khai đồng bộ các giải pháp xử lí nợ xấu theo Nghị quyết số 42/2017/QH14 ngày 21/6/2017 của Chính phủ, tạo chuyển biến tích cực của ngành Ngân hàng trên địa bàn tỉnh. Năm 2023, tổng số nợ xấu nội bảng đã thu hồi là 626 tỉ đồng; nợ xấu ngoại bảng đã thu hồi 201 tỉ đồng. Đến ngày 31/12/2023, nợ xấu nội bảng chiếm 0,79% tổng dư nợ. Tổng nợ xấu đã xử lí theo Nghị quyết số 42 là 2.923 tỉ đồng.
Đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt và chuyển đổi số
NHNN Chi nhánh tỉnh Hải Dương đã chỉ đạo các TCTD đẩy mạnh chuyển đổi số và thanh toán không dùng tiền mặt; tiếp tục triển khai có hiệu quả Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2021 - 2025, Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, Kế hoạch năm 2023 của ngành Ngân hàng triển khai Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 06/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ việc chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Năm 2023, tổng số lượng thẻ phát hành đạt 4,1 triệu thẻ; số lượng ATM đạt 334 máy; số lượng POS 1.812 máy; tổng số lượng tài khoản thanh toán đã mở là 6.864.784 tài khoản, trong đó số lượng tài khoản mở bằng phương thức điện tử eKYC 845.578 tài khoản, tăng 28,5% so với cùng kỳ năm trước. Số lượng giao dịch thanh toán nội địa là 318.790.330 giao dịch, giá trị 51.107.793 tỉ đồng (trong đó chiếm ưu thế là các kênh thanh toán qua Mobile Banking chiếm tỉ lệ lớn nhất 69,2%, Internet Banking chiếm tỉ lệ 14%); số lượng tài khoản an sinh xã hội được mở là 15.700 tài khoản, đối với các đối tượng hưởng chính sách an sinh xã hội khi mở tài khoản này sẽ được các ngân hàng thương mại miễn một số loại phí như: Phí mở tài khoản, phát hành thẻ ATM lần đầu, phí quản lí tài khoản, phí thường niên năm đầu, phí chuyển tiền qua Mobile Banking...
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động ngân hàng
Trong năm 2023, NHNN Chi nhánh tỉnh Hải Dương đã thực hiện 110 cuộc thanh tra, kiểm tra, gồm 37 cuộc thanh tra và 73 cuộc kiểm tra đối với các TCTD, chi nhánh TCTD trên địa bàn. Qua thanh tra, kiểm tra đã đưa ra 452 kiến nghị yêu cầu khắc phục, chỉnh sửa. Thực hiện giám sát từ xa đối với 100 đầu mối TCTD trên địa bàn; duy trì 01 Ban kiểm soát đặc biệt, 05 tổ giám sát hoạt động đối với 01 ngân hàng và 04 QTDND. Qua giám sát từ xa, Chi nhánh đã ban hành 39 văn bản chấn chỉnh, cảnh báo một số chi nhánh ngân hàng thương mại, QTDND hoạt động còn tồn tại, hạn chế, tiềm ẩn rủi ro, để phát sinh nhiều nợ xấu, có tỉ lệ nợ xấu cao. Các TCTD trên địa bàn thực hiện nghiêm công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ nhằm đảm bảo hoạt động đúng hành lang pháp lí, an toàn, hiệu quả.
Một số nhiệm vụ, giải pháp về tiền tệ và hoạt động ngân hàng trên địa bàn tỉnh Hải Dương trong năm 2024
Phát huy những kết quả tích cực đã đạt được trong năm 2023, bước sang năm 2024, hệ thống ngân hàng tỉnh Hải Dương phấn đấu tiếp tục giữ ổn định thị trường tiền tệ, ngân hàng, ngoại hối trên địa bàn; phấn đấu tăng trưởng huy động vốn và tín dụng khoảng 8% so với năm trước; tỉ lệ nợ xấu nội bảng dưới 2% tổng dư nợ. Để thực hiện hiệu quả các mục tiêu trên, hệ thống ngân hàng tỉnh Hải Dương cần tập trung triển khai tốt các giải pháp sau:
Về phía NHNN Chi nhánh tỉnh Hải Dương
Tiếp tục thực hiện tốt chức năng quản lí nhà nước về tiền tệ, hoạt động ngân hàng, ngoại hối trên địa bàn và thực hiện một số nghiệp vụ Ngân hàng Trung ương theo ủy quyền của Thống đốc NHNN. Tổ chức phổ biến, tuyên truyền và triển khai thực hiện kịp thời, có hiệu quả các văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước, văn bản chỉ đạo, điều hành của Thống đốc NHNN và Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dương về tiền tệ, hoạt động ngân hàng và ngoại hối đến các TCTD, chi nhánh TCTD, các tổ chức khác và người dân trên địa bàn.
Chỉ đạo các TCTD, chi nhánh TCTD trên địa bàn: (i) Cấp tín dụng hướng vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng của nền kinh tế theo chủ trương của Chính phủ, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận vốn, đảm bảo thực hiện đúng quy định của pháp luật, góp phần hạn chế tín dụng đen; (ii) Tích cực tham gia và triển khai hiệu quả, thiết thực Chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp bằng các hình thức phù hợp; (iii) Tiếp tục đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ được giao của ngành Ngân hàng tại Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, các chương trình mục tiêu quốc gia; (iv) Tiết giảm chi phí hoạt động và đơn giản hóa thủ tục hành chính để phấn đấu giảm lãi suất cho vay hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh.
Tích cực phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai cơ chế, chính sách, các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho người dân, doanh nghiệp; tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ban Nội chính Tỉnh ủy, Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án nhân dân, Cơ quan thi hành án dân sự, chính quyền địa phương đẩy nhanh tiến độ xử lí tài sản bảo đảm, thu hồi nợ, ngăn chặn, đẩy lùi tín dụng đen và các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động ngân hàng.
Về phía các TCTD, chi nhánh TCTD
Chấp hành, thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật, chỉ đạo điều hành của NHNN, Hội sở, của tỉnh về tiền tệ, tín dụng, hoạt động ngân hàng; các nhiệm vụ và giải pháp đề ra tại Chương trình, Kế hoạch hành động của ngân hàng tỉnh Hải Dương; chủ động, sáng tạo, linh hoạt, đổi mới trong triển khai thực hiện cơ chế, chính sách, nhiệm vụ được giao, phấn đấu thực hiện thành công mục tiêu của Ngành và các chỉ tiêu kinh doanh được Hội sở giao.
Tiếp tục triển khai quyết liệt, thiết thực, hiệu quả các giải pháp hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng trên cơ sở rà soát, đơn giản hóa và rút ngắn quy trình, thủ tục, tăng cường ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số vào quy trình cấp tín dụng để đẩy nhanh tốc độ, thời gian xử lí đề nghị của khách hàng... đi đôi với việc tuân thủ đúng các quy định của pháp luật, không nới lỏng các điều kiện cấp tín dụng để đảm bảo an toàn hoạt động, tiếp tục tiết giảm chi phí để phấn đấu giảm lãi suất cho vay. Tổ chức triển khai các giải pháp ứng dụng dữ liệu từ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trong hoạt động cho vay phục vụ đời sống, tiêu dùng của người dân. Triển khai các sản phẩm tín dụng ngân hàng phù hợp từng loại hình, nhu cầu sản xuất, kinh doanh của người dân, doanh nghiệp, nhất là đối tượng doanh nghiệp vừa và nhỏ, hợp tác xã và các nhu cầu vay vốn chính đáng, hợp pháp phục vụ đời sống, tiêu dùng của người dân.
Chủ động triển khai, tăng cường các hoạt động kết nối ngân hàng - doanh nghiệp bằng hình thức phù hợp; cân đối nguồn vốn, tập trung tín dụng cho các ngành, lĩnh vực ưu tiên, khu vực sản xuất, kinh doanh, dự án, phương án có hiệu quả, Chương trình tín dụng 120 nghìn tỉ đồng cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo chung cư cũ và 15 nghìn tỉ đồng cho lĩnh vực lâm sản, thủy sản; chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ,...; mở rộng tín dụng đi đôi với nâng cao chất lượng, kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, tích cực thu hồi, xử lí nợ xấu, hạn chế tối đa nợ xấu mới phát sinh.
Thực hiện tốt các biện pháp đảm bảo an ninh, an toàn hoạt động ngân hàng; tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát các mặt hoạt động nghiệp vụ; rà soát, chấn chỉnh các tồn tại, sai phạm phát hiện qua thanh tra, kiểm tra, giám sát, cảnh báo, chấn chỉnh của NHNN. Nghiêm túc tuân thủ các quy định, điều kiện của pháp luật về đại lí bảo hiểm và cung cấp các dịch vụ liên quan đến trái phiếu doanh nghiệp.
Nguyễn Thị Hải Vân
Giám đốc NHNN Chi nhánh tỉnh Hải Dương