Đoàn Thanh niên Cộng sản (TNCS) Hồ Chí Minh là một trong bốn tổ chức chính trị - xã hội nhận nguồn vốn ủy thác cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác từ Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH). Trong những năm qua, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã làm tốt công tác ủy thác cho vay; chuyển tải và quản lí hiệu quả nguồn vốn tín dụng chính sách đến hàng triệu đoàn viên, thanh niên, qua đó, giúp các đoàn viên, thanh niên nghèo trên cả nước có nhu cầu được vay vốn giải quyết việc làm, phát triển kinh tế, vượt khó, thoát nghèo; được thụ hưởng sự bình đẳng về giáo dục và đào tạo, tiếp cận dịch vụ an sinh xã hội, làm thay đổi căn bản chất lượng cuộc sống.

 

Phát huy vai trò xung kích trong công tác ủy thác cho vay tín dụng chính sách 
 

Xác định nguồn vốn tín dụng chính sách đóng vai trò quan trọng đồng hành cùng thanh niên trong học tập, khởi nghiệp, những năm qua, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh luôn nỗ lực, sáng tạo, phát huy vai trò xung kích, trách nhiệm của tuổi trẻ để làm tốt công tác ủy thác cho vay từ NHCSXH; quan tâm, đưa việc thực hiện công tác ủy thác vốn vay NHCSXH là một trong những chỉ tiêu cơ bản đánh giá công tác Đoàn và phong trào thanh, thiếu niên các cấp. Đây cũng là một trong những chỉ tiêu trọng tâm tại Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh; các cấp bộ Đoàn triển khai đồng bộ nhiều giải pháp hỗ trợ thanh niên thoát nghèo, từng bước lập thân, lập nghiệp bằng nguồn vốn tín dụng chính sách, qua đó, phát huy có hiệu quả nguồn vốn, góp phần tạo việc làm, ổn định cuộc sống cho đoàn viên, thanh niên.

Trên hành trình đồng hành, sát cánh cùng NHCSXH làm “cánh tay nối dài” của Chính phủ mang nguồn vốn ưu đãi đến với người nghèo và các đối tượng chính sách khác, đồng thời, giúp cho tổ chức Đoàn thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, đã có rất nhiều đoàn viên, thanh niên, hộ gia đình có đoàn viên, thanh niên được hưởng lợi từ các chương trình tín dụng ưu đãi. Trong 6,5 triệu hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác đang có dư nợ tại NHCSXH, có gần 2 triệu hộ vay nằm trong độ tuổi thanh niên. 
 

Từ ba chương trình tín dụng chính sách nhận ủy thác ban đầu là: Chương trình cho vay hộ nghèo; chương trình cho vay giải quyết việc làm; chương trình cho vay học sinh, sinh viên, đến nay, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh nhận ủy thác nhiều chương trình cho vay từ NHCSXH. 
 

Một số chương trình tín dụng chính sách điển hình mà đối tượng được hưởng lợi chủ yếu là đoàn viên, thanh niên, có thể kể đến: (i) Chương trình cho vay học sinh, sinh viên vay vốn học tập với tổng doanh số cho vay trong 20 năm qua đạt trên 70 nghìn tỉ đồng, cho gần 3,8 triệu học sinh, sinh viên được vay vốn để trang trải chi phí học tập; (ii) Chương trình cho vay học sinh, sinh viên mua máy tính, thiết bị học tập trực tuyến thể hiện sự quan tâm của Đảng, Chính phủ đối với thế hệ tương lai của đất nước, giúp các em bắt nhịp nền giáo dục chuyển đổi số, đảm bảo công bằng trong việc tiếp cận giáo dục của học sinh, sinh viên; (iii) Chương trình cho vay nhà ở xã hội, giúp nhiều gia đình công chức, viên chức, người lao động, người thu nhập thấp có cơ hội tiếp cận vốn vay ưu đãi để cải tạo, sửa chữa và xây dựng nhà ở mới, có nơi ở ổn định, an cư lạc nghiệp. Người trong độ tuổi thanh niên chiếm phần lớn khách hàng được vay vốn từ chương trình này; (iv) Chương trình cho vay hỗ trợ tạo việc làm, đã hỗ trợ cho hàng trăm nghìn lao động là đoàn viên, thanh niên có vốn để đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm, góp phần giảm tỉ lệ thất nghiệp, tăng thu nhập, nâng cao đời sống cho thanh niên. Đặc biệt, đã xuất hiện nhiều mô hình sản xuất, kinh doanh của thanh niên khởi nghiệp làm kinh tế giỏi, ở cả thành thị và các vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn nhờ nguồn vốn vay từ NHCSXH.
 

Nhờ nguồn vốn từ các chương trình tín dụng ưu đãi, đoàn viên, thanh niên giờ đây không chỉ sử dụng hiệu quả nguồn vốn tín dụng ưu đãi của Chính phủ để phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững, giải quyết việc làm, nâng cao chất lượng cuộc sống mà còn vay vốn để mua trang thiết bị, đóng học phí, khôi phục hoạt động sau đại dịch Covid-19...
 

Nguồn vốn do Đoàn Thanh niên quản lí tăng nhanh qua các năm, chất lượng tín dụng ngày càng được củng cố, nâng cao. Thời điểm năm 2003, dư nợ ủy thác qua Đoàn TNCS Hồ Chí Minh quản lí chỉ đạt 63 tỉ đồng, chiếm 0,76% tổng dư nợ của NHCSXH, nợ quá hạn chiếm 5,45%; đến ngày 31/12/2022, dư nợ ủy thác qua Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đạt 40.906 tỉ đồng, chiếm 14,53% tổng dư nợ của NHCSXH, thông qua 24.717 tổ tiết kiệm và vay vốn (TK&VV) với trên 944 nghìn khách hàng còn dư nợ; 99,98% số tổ TK&VV có tổ viên tham gia gửi tiền với số dư 1.921 tỉ đồng; nợ quá hạn chỉ chiếm 0,21%.
 

Trong quá trình quản lí vốn vay, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã chỉ đạo các tỉnh, thành Đoàn và hệ thống Đoàn cơ sở xây dựng kế hoạch kiểm tra giám sát hằng năm; tăng cường công tác quản lí, giám sát việc triển khai cho vay, đảm bảo vốn vay được sử dụng đúng mục đích, đúng đối tượng; tổ chức cho cán bộ Đoàn các cấp và Ban quản lí tổ TK&VV NHCSXH tham gia các lớp tập huấn nghiệp vụ ủy thác, kinh nghiệm quản lí vốn vay; hướng dẫn, chuyển giao tiến bộ khoa học, kĩ thuật và kiến thức, kinh nghiệm sản xuất cho hộ nghèo, giúp cho việc sử dụng vốn đúng mục đích, đạt hiệu quả; kịp thời nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng của hội viên, đoàn viên thanh niên để phối hợp cùng với cán bộ NHCSXH tư vấn, hướng dẫn, hỗ trợ; từ đó, nhiều hội viên, thanh niên nông thôn đã vươn lên trở thành tấm gương sáng trong phong trào phát triển kinh tế tại địa phương; góp phần thu hút các hội viên, đoàn viên ngày càng gắn kết với tổ chức Đoàn.
 

Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền luôn được các cấp bộ Đoàn đặc biệt quan tâm, thường xuyên đẩy mạnh phổ biến các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về tín dụng chính sách xã hội đến đông đảo đoàn viên, thanh niên thông qua các kênh như báo, đài phát thanh, đài truyền hình, các trang mạng xã hội thuộc hệ thống Đoàn Thanh niên. Trong đó, đặc biệt tuyên truyền Nghị định số 78/2022/NĐ-CP ngày 04/10/2002 của Chính phủ về tín dụng đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác; Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 22/11/2014 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội; Kết luận số 06-KL/TW ngày 10/6/2021 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW; Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/01/2022 của Chính phủ về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình tới các đoàn viên, thanh niên cũng như toàn thể người dân nắm được chính sách tín dụng ưu đãi của Nhà nước.
 

Tín dụng chính sách xã hội ngày càng thấm sâu vào cuộc sống, hỗ trợ cho các mô hình của đoàn viên, thanh niên phát triển kinh tế thành công, giúp hàng nghìn đoàn viên, thanh niên có cơ hội thể hiện khả năng sáng tạo, làm giàu cho bản thân, giúp ích cho cộng đồng xã hội, tạo hiệu ứng, lan tỏa trong đoàn viên, thanh niên trên cả nước. Đặc biệt, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã hoàn thành vượt chỉ tiêu về hỗ trợ vốn vay cho thanh niên phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo theo Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI; góp phần thực hiện tốt các chỉ tiêu của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững các giai đoạn.

 

Điểm tựa giúp thanh niên phát triển kinh tế
 

Từ nguồn vốn vay ưu đãi của Chính phủ, nhiều đoàn viên, thanh niên thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo có điều kiện lập nghiệp, phát triển sản xuất, kinh doanh để từng bước nâng cao thu nhập. Không chỉ vậy, phát huy sức trẻ sáng tạo trong lao động, sản xuất, nhiều đoàn viên, thanh niên mạnh dạn tìm tòi, thử nghiệm những mô hình kinh tế mới, từ đó chuyển đổi mô hình sản xuất nhỏ lẻ thành các trang trại quy mô lớn góp phần giải quyết việc làm cho nhiều đoàn viên, thanh niên.
 

Chị Hồ Thị Hề, sinh năm 1995, dân tộc Ca Dong, cư trú tại thôn 1, xã Trà Vân, sinh ra và lớn lên trên mảnh đất núi rừng huyện Trà My, tỉnh Quảng Nam, khí hậu thời tiết rất khắc nghiệt, đường xá đi lại hết sức khó khăn, nhất là vào mùa mưa lũ thường xuyên phải chịu cảnh lũ quét, sạt lở đất, điều kiện kinh tế - xã hội còn rất nhiều khó khăn vất vả, cuộc sống quanh năm chủ yếu phụ thuộc vào phát nương làm rẫy, chăn nuôi còn lạc hậu, thiếu kĩ thuật; gia cảnh chị Hề rất éo le khi ba mẹ mất sớm, chị phải nghỉ học để đi làm thuê chăm lo cho các em, gia đình thuộc diện hộ nghèo, luôn thiếu ăn vào mùa giáp hạt. 
 

Năm 2016, Đoàn Thanh niên xã Trà Vân tuyên truyền các chương trình tín dụng cho hộ nghèo và các đối tượng chính sách, chị tham gia vào Tổ TK&VV và được bình xét cho vay với số tiền 15 triệu đồng từ chương trình cho vay hộ nghèo. Với số tiền được vay, chị Hề bàn với các em mua 02 con bò giống và trồng 02 ha keo. Năm 2021, sau 05 năm chăm sóc, đàn bò phát triển được 04 con, chị bán 02 con bò để trang trải chi phí và làm nhà ở. Cùng năm, chị Hề bán vườn keo và tiếp tục vay vốn từ NHCSXH 50 triệu đồng để đầu tư trồng cây quế Trà My xen canh cây sắn cao sản. Đến nay, gia đình chị Hề có hơn 10 ngàn cây quế, 03 ha sắn cao sản và 02 con bò sinh sản. Hằng năm, gia đình bán củ sắn để trang trải chi phí sinh hoạt, chi phí cho các em ăn học, trả lãi vay cho NHCSXH, gửi tiết kiệm đều đặn hằng tháng. Sau gần 08 năm kiên trì phát triển kinh tế bằng nguồn vốn vay NHCSXH, gia đình chị Hề đã có căn nhà ở tương đối khang trang và thu nhập hằng năm khoảng từ 50 - 70 triệu đồng. Đến nay, gia đình chị đã thoát nghèo bền vững.
 

Chị Hề tâm sự: “Với hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn, nếu không có nguồn vốn chính sách tín dụng ưu đãi của Nhà nước thì có lẽ gia đình tôi đến nay vẫn thiếu ăn quanh năm. Nguồn vốn tín dụng ưu đãi từ NHCSXH là chiếc cầu nối, là phao cứu sinh của gia đình tôi, giúp tôi có vốn để trồng cây, chăn nuôi, có cơ hội để phát triển kinh tế gia đình, thoát được diện nghèo khó”. 
 

Ở thôn Gò Rét - Ma Nghít, xã Ba Cung, huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi, gia đình anh thanh niên Phạm Văn Đường thuộc đối tượng hộ nghèo nhiều năm liền của xã Ba Cung. Từ năm 2015 trở về trước, kinh tế gia đình anh Phạm Văn Đường gặp rất nhiều khó khăn, con còn quá nhỏ, cả gia đình chỉ trông chờ vào 02 sào ruộng, ngoài ra, ai thuê gì làm nấy miễn sao có được tiền lo cho vợ con rau cháo qua ngày.

Bởi sống trong sự nghèo khó nên anh Đường luôn nung nấu ý chí thoát nghèo, mong muốn vươn lên làm giàu để đổi đời. Trong một buổi sinh hoạt chi đoàn thôn, khi được nghe Đoàn Thanh niên xã Ba Cung triển khai các chính sách ưu đãi của chương trình vay vốn từ NHCSXH huyện Ba Tơ, anh Đường nhận thấy những ưu đãi của Nhà nước ưu tiên cho các đối tượng khó khăn như anh. Hai vợ chồng anh Đường bàn bạc và quyết định vay số tiền 50 triệu đồng thuê 2,5 ha đất rẫy để đầu tư trồng cây keo lai.
 

Năm 2020, anh Đường tiếp tục xin vay vốn nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn 20 triệu đồng để đầu tư xây dựng công trình phụ và đào giếng nước sinh hoạt. Đầu năm 2021, anh Đường tiếp tục vay nguồn vốn sản xuất, kinh doanh từ NHCSXH huyện Ba Tơ để mở rộng làm ăn, phát triển kinh tế.
 

Nhờ sự tháo vát, siêng năng, cần cù và sử dụng nguồn vốn vay hiệu quả, đến nay, gia đình anh Đường đã có được 4 ha keo và làm chủ một chiếc xe tải chuyên chở cây keo nguyên liệu, đem lại doanh thu hằng năm cho gia đình bình quân trên 150 triệu đồng. Giờ đây, cuộc sống gia đình anh Đường đã khá giả, nhà cửa được xây dựng khang trang, đầy đủ tiện nghi.
 

Không những là tấm gương tiêu biểu phát triển kinh tế, giảm nghèo nhanh, bền vững, anh Đường còn rất tích cực tham gia các phong trào của địa phương, hướng dẫn cho thanh niên địa phương kĩ thuật nuôi, trồng để cùng nhau làm giàu trên mảnh đất quê hương.
 

Hay như anh Vũ Đức Anh ở thôn Tân Thắng, xã Tú Thịnh, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang cũng là một trong những tấm gương thanh niên tiêu biểu về khởi nghiệp. Sau thời gian đi làm thuê xa nhà vất vả nhưng thu nhập thấp, năm 2015, anh Đức Anh trở về quê nhà, bắt tay thực hiện ước mơ lập nghiệp. Với 4 ha đất và diện tích mặt hồ nước mà bố mẹ đấu thầu được từ Công ty cổ phần chè Tân Trào, huyện Sơn Dương cùng với số vốn 100 triệu đồng vay mượn của người thân, anh Đức Anh đã học hỏi kinh nghiệm, kiến thức, kĩ thuật về nuôi cá rô phi đơn tính. Sau 06 tháng, lứa cá rô phi đơn tính đầu tiên đã cho thu hoạch, mang về cho anh Đức Anh 30 triệu đồng lợi nhuận.
 

Với bản lĩnh dám nghĩ dám làm, năng động, sáng tạo, cuối năm 2018, anh Đức Anh được Ban Thường vụ Đoàn Thanh niên xã Tú Thịnh, Ban Thường vụ Huyện đoàn Sơn Dương và NHCSXH huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang tạo điều kiện cho vay 200 triệu đồng từ Dự án hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp mua 800 con giống vịt, ngan từ Viện Nghiên cứu giống gia cầm Thụy Phương. Sau 06 tháng chăn thả, các con giống đã đẻ trứng, anh Đức Anh mua lò ấp để bán vịt, ngan giống cho người dân quanh vùng và bán ra thị trường. Ngoài ra, xung quanh hồ anh Đức Anh trồng mía, mít Thái không hạt, nhãn lồng Hưng Yên, xoài Úc. Mô hình kinh tế này đã tạo nguồn doanh thu cho anh Đức Anh 300 triệu đồng/năm.
 

Năm 2020, sau 05 năm bắt tay lập nghiệp, anh Đức Anh đã trả được hết số tiền vay mượn người thân và 200 triệu đồng từ Dự án vay vốn hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp. Số tiền tích lũy còn lại, anh tiếp tục đầu tư vào nuôi cá để tăng lợi nhuận. Đặc biệt, nhờ nguồn vốn vay từ Quỹ quốc gia về việc làm do Tỉnh đoàn Tuyên Quang quản lí, thông qua NHCSXH huyện Sơn Dương, đến nay, anh Đức Anh đã tạo được việc làm thường xuyên cho lao động trong gia đình và 04 hộ gia đình tại địa phương với mức lương bình quân 5 triệu đồng/người/tháng.
 

Những tấm gương thanh niên điển hình tiên tiến làm kinh tế vươn lên thoát nghèo kể trên đại diện cho rất nhiều đoàn viên, thanh niên tham gia phát triển kinh tế, nhân rộng các mô hình làm ăn hiệu quả nhờ sự hỗ trợ từ nguồn vốn tín dụng chính sách, góp phần xóa đói giảm nghèo, giải quyết việc làm cho lực lượng đoàn viên, thanh niên tại các địa phương trên toàn quốc, giúp nhiều thanh niên khởi nghiệp thành công và làm giàu chính đáng.

Tiến Phương (Hà Nội)