Năm 2020 khép lại với nhiều sự kiện, diễn biến phức tạp và khó lường của đại dịch Covid-19, đã tác động sâu rộng đến nền kinh tế thế giới cũng như trong nước, cũng là năm hệ thống ngân hàng phải đối mặt với những áp lực, khó khăn và thách thức. Trước nhiều khó khăn chung, hệ thống ngân hàng thành phố Cần Thơ luôn nỗ lực và quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ, hoạt động ngân hàng trên địa bàn vẫn được duy trì ổn định, đạt kết quả tốt, đúng định hướng điều hành của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), góp phần thực hiện chính sách tiền tệ và đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Cần Thơ.

Thách thức và nỗ lực của hệ thống ngân hàng thành phố Cần Thơ vượt qua khó khăn trong năm 2020

 

Năm 2020, bối cảnh thế giới và trong nước có nhiều yếu tố tác động bất lợi, suy giảm kinh tế do dịch bệnh Covid-19 bùng phát toàn cầu, đã hạn chế nhiều đến nỗ lực thực hiện mục tiêu và nhiệm vụ năm 2020 của thành phố Cần Thơ cũng như hệ thống ngân hàng trên địa bàn. Chỉ riêng 3 tháng đầu năm 2020, khi dịch bệnh Covid-19 xuất hiện đã tác động đến mọi mặt kinh tế - xã hội của địa phương, làm đứt gãy nhiều chuỗi sản xuất, tác động không nhỏ đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của nhiều doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể và đời sống, thu nhập của người dân trên địa bàn. Các ngành, lĩnh vực kinh tế đều bị ảnh hưởng, trong đó, khu vực công nghiệp, thương mại - dịch vụ bị ảnh hưởng nặng nề, riêng khu vực thương mại - dịch vụ giảm hơn 3% so với cùng kỳ năm trước, trong đó, doanh thu lĩnh vực du lịch giảm sâu nhất hơn 40%. Tình hình xuất nhập khẩu các mặt hàng chủ lực của thành phố như thủy sản, trái cây đều bị sụt giảm do nhiều hợp đồng bị hủy, các hợp đồng mới ký kết chậm. Toàn thành phố đã có 705 doanh nghiệp, chi nhánh với số vốn đăng ký gần 3.300 tỷ đồng bị ảnh hưởng, trong đó có 359 doanh nghiệp tạm ngưng hoạt động, 187 chi nhánh ngưng hoạt động, 45 doanh nghiệp giải thể và 114 doanh nghiệp, chi nhánh bỏ địa chỉ kinh doanh. Hầu hết 77.765 hộ sản xuất, kinh doanh cá thể phi nông nghiệp đều bị ảnh hưởng, trong đó có hơn 47% hộ tạm ngưng hoạt động và gần 53% số hộ bị giảm doanh thu đáng kể. Cùng với đó, nguồn vốn huy động trên địa bàn đạt thấp so với năm 2019 và dư nợ tín dụng tăng trưởng chậm, nợ xấu có nguy cơ tăng cao, thêm vào đó, rất nhiều đề nghị của doanh nghiệp được đưa ra đối với hệ thống ngân hàng như nới lỏng điều kiện vay vốn, hạ lãi suất cho vay… trong khi doanh nghiệp không đủ điều kiện nhưng vẫn liên tục kiến nghị; tất cả đã tạo nên những áp lực, khó khăn và thách thức cho hoạt động ngân hàng ngay từ đầu năm 2020.
 

Trước diễn biến trên, hệ thống ngân hàng trên địa bàn đã vào cuộc rất sớm bằng các giải pháp kịp thời. Nhận diện rõ những tác động của dịch bệnh, NHNN Chi nhánh thành phố Cần Thơ một mặt xây dựng phương án phòng, chống dịch tại đơn vị trong trường hợp thực hiện cách ly/giãn cách xã hội, chỉ đạo các tổ chức tín dụng (TCTD) tăng cường phòng, chống dịch bệnh, có phương án ứng phó kịp thời với diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, đảm bảo hoạt động ngân hàng diễn ra liên tục, thông suốt, đáp ứng mọi nhu cầu vốn và dịch vụ của người dân và doanh nghiệp..
 

Mặt khác, từ đầu năm 2020, NHNN Chi nhánh thành phố Cần Thơ coi việc chỉ đạo triển khai Chỉ thị 01/CT-NHNN ngày 03/01/2020, Chỉ thị 02/CT-NHNN ngày 31/3/2020, Thông tư 01/2020/TT-NHNN ngày 13/3/2020 của NHNN là nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt trong năm 2020. Chi nhánh đã tập trung chỉ đạo các TCTD trên địa bàn triển khai quyết liệt và mạnh mẽ các giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng cá nhân cũng như doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 theo chỉ đạo của NHNN và của Hội sở TCTD; chủ động nắm bắt tình hình sản xuất kinh doanh, mức độ thiệt hại của khách hàng đang vay vốn để kịp thời xử lý các khó khăn, vướng mắc phát sinh cho doanh nghiệp, người dân trong tiếp cận tín dụng, dịch vụ ngân hàng; đẩy mạnh các gói tín dụng tiêu dùng phục vụ nhu cầu chính đáng của người dân với lãi suất hợp lý, thủ tục đơn giản và phù hợp với quy định của pháp luật. 
 

Bên cạnh đó, NHNN Chi nhánh thành phố Cần Thơ xây dựng và triển khai thực hiện Kế hoạch hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng trên địa bàn thành phố. Thiết lập đường dây nóng, duy trì hoạt động Tổ hỗ trợ doanh nghiệp trong quan hệ tín dụng với ngân hàng, tiếp nhận, xử lý kịp thời các kiến nghị, đề xuất và khó khăn, vướng mắc của người dân, doanh nghiệp liên quan đến Thông tư 01/2020/NHNN và trong quan hệ vay vốn với ngân hàng.
 

Ngoài ra, đại diện lãnh đạo Chi nhánh đã tham gia cùng với Bí thư Thành ủy và đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành liên quan đến thăm và làm việc với một số công ty bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, tham gia các buổi tọa đàm “Đối thoại giữa Chính quyền và Doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Cần Thơ” nhằm nắm bắt, chia sẻ những khó khăn cùng với doanh nghiệp, đồng thời, phối hợp Hiệp hội doanh nghiệp thành phố Cần Thơ nắm bắt, đánh giá cụ thể hoạt động của doanh nghiệp, tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp bị thiệt hại do tác động của dịch Covid-19. Qua các buổi gặp gỡ, tiếp xúc doanh nghiệp, NHNN Chi nhánh thành phố Cần Thơ đã chỉ đạo các TCTD tổ chức triển khai ngay các giải pháp hỗ trợ; kịp thời nắm bắt những khó khăn của các TCTD trong việc triển khai chính sách hỗ trợ, tham mưu đề xuất kiến nghị với các cấp chính quyền nhằm thực hiện tốt chủ trương, chính sách hỗ trợ trong lĩnh vực ngân hàng; tăng cường thanh tra, chấn chỉnh và giám sát thực hiện chính sách hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng theo Thông tư 01/2020/TT-NHNN, nhằm đảm bảo chính sách được thực thi đúng và hiệu quả. 
 

Với sự nỗ lực trên tinh thần sẻ chia và trách nhiệm của hệ thống ngân hàng thành phố, chỉ sau gần 2 tháng triển khai thực hiện Thông tư 01/2020/TT-NHNN, đến 30/4/2020 các TCTD trên địa bàn đã thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ cho 542 khách hàng vay với dư nợ là 1.419,7 tỷ đồng; miễn giảm lãi vay từ 0,5 - 3% so với thời điểm trước dịch cho 346 khách hàng với dư nợ được miễn giảm lãi là 707,6 tỷ đồng; triển khai các chương trình cho vay mới với nhiều ưu đãi cho khách hàng, doanh số cho vay mới lũy kế từ ngày 23/01/2020 đến cuối tháng 4/2020 đạt 9.806,4 tỷ đồng cho 2.281 khách hàng vay bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Bên cạnh đó, các TCTD còn chủ động tiết giảm chi phí hoạt động, cắt giảm lương, thưởng để có thêm nguồn kinh phí hỗ trợ, chia sẻ khó khăn với khách hàng như giảm phí dịch vụ và chi phí tiền vay cho cả khách hàng cá nhân và doanh nghiệp. 
 

Đến cuối tháng 4/2020, huy động vốn trên địa bàn cũng bắt đầu có tín hiệu tăng trưởng tích cực trở lại. Đặc biệt từ tháng 9/2020, người dân, doanh nghiệp được sự hỗ trợ từ ngân sách và ngành Ngân hàng đã tập trung khôi phục, đầu tư phát triển sản xuất trong trạng thái bình thường mới, qua đó, hoạt động ngân hàng có nhiều khởi sắc. Đến 31/12/2020, vốn huy động và dư nợ cho vay đều đạt tăng trưởng khá; nguồn vốn huy động đạt 87.043 tỷ đồng, tăng 7,07%, riêng dư nợ cho vay đạt 103.762 tỷ đồng, tăng 13,61% so với cuối năm 2019, có thể nói đây là mức tăng trưởng khá cao trong tình hình khó khăn chung. Cùng với việc hỗ trợ cho các thành phần kinh tế khôi phục và mở rộng sản xuất kinh doanh, trong năm 2020, hệ thống ngân hàng thành phố Cần Thơ cũng tiếp tục hỗ trợ cho vay đối với các lĩnh vực ưu tiên và các chương trình tín dụng theo chủ trương của Chính phủ, theo đó, cho vay phát triển nông nghiệp, nông thôn chiếm 27,44%; cho vay xuất khẩu chiếm 12,26%; cho vay hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm 23,87%; cho vay xây dựng nông thôn mới chiếm 8,52%; cho vay tín dụng chính sách chiếm 2,68% tổng dư nợ… Dòng vốn tín dụng của hệ thống ngân hàng đã góp phần tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường, thúc đẩy kinh tế địa phương, giải quyết việc làm, giảm nghèo và xây dựng các xã, huyện nông thôn mới theo chuẩn nâng cao trên địa bàn thành phố. Nợ xấu được ổn định ở mức thấp, chiếm 0,99% tổng dư nợ cho vay. Lãi suất huy động và cho vay giảm so với đầu năm 2020, các TCTD trên địa bàn đã thực hiện 3 lần điều chỉnh giảm trần lãi suất tiền gửi VND các kỳ hạn dưới 6 tháng và trần lãi suất cho vay ngắn hạn VND đối với các lĩnh vực ưu tiên theo chỉ đạo của NHNN nhằm tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp, người dân giảm chi phí vay vốn. Doanh số cho vay mới lũy kế từ ngày 23/01/2020 đến cuối năm 2020 đạt 37.727,6 tỷ đồng cho 7.766 khách hàng vay bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 theo quy định của Thông tư 01/2020/TT-NHNN. 
 

Nếu như vào thời điểm đầu năm, tại buổi tọa đàm giữa Chính quyền với doanh nghiệp có rất nhiều ý kiến, đề nghị đặt ra đối với ngành Ngân hàng thì đến buổi tọa đàm tháng 10/2020 không còn kiến nghị, vướng mắc của doanh nghiệp về các chính sách hỗ trợ tín dụng của Ngành, cho thấy bằng các giải pháp vào cuộc kịp thời, quyết liệt của hệ thống ngân hàng trên địa bàn thành phố đã tạo được sự đồng thuận của người dân, doanh nghiệp với các chính sách tín dụng cũng như thấu hiểu sự chia sẻ, đồng hành của ngành Ngân hàng trong hỗ trợ doanh nghiệp, người dân bị thiệt hại do dịch Covid-19.
 

Dưới bối cảnh tác động của dịch bệnh Covid-19 và thực hiện cách ly/giãn cách xã hội, công tác thanh toán của hệ thống ngân hàng trên địa bàn thành phố Cần Thơ trong năm 2020 đối với người dân, doanh nghiệp cũng được đẩy mạnh thực hiện nhanh chóng, an toàn, chính xác, kịp thời, hiệu quả, nhất là thanh toán không dùng tiền mặt, đáp ứng tốt về cơ sở vật chất, đa dạng hóa các phương tiện, dịch vụ, giảm phí thanh toán cho người dân, doanh nghiệp để khuyến khích, đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt trên địa bàn.
 

Cùng với sự nỗ lực của từng người dân, doanh nghiệp, sự đồng hành của chính quyền các cấp và sự vào cuộc kịp thời của hệ thống ngân hàng trên địa bàn thành phố đã góp phần hỗ trợ vốn, chia sẻ, đồng hành cùng doanh nghiệp vượt qua khó khăn trong năm 2020. Thành phố Cần Thơ đã khởi động và phục hồi lại hoạt động sản xuất kinh doanh trên cơ sở phòng, chống dịch hiệu quả, không có ca lây nhiễm Covid-19 và đảm bảo ổn định an sinh xã hội trên địa bàn, kinh tế thành phố năm 2020 duy trì ở mức tăng trưởng dương (tăng 1,02% so với cùng kỳ năm 2019). 

 

Định hướng hoạt động hệ thống ngân hàng thành phố Cần Thơ năm 2021
 

Bước sang năm 2021, đại dịch Covid-19 còn nhiều diễn biến phức tạp, triển vọng tăng trưởng kinh tế thế giới và trong nước còn khó lường, vì vậy, định hướng hoạt động trong thời gian tới của hệ thống ngân hàng thành phố Cần Thơ sẽ tiếp tục bám sát tình hình kinh tế - xã hội của thành phố, phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành và Hiệp hội chủ động tham mưu cho Ủy ban Nhân dân thành phố các nhiệm vụ trọng tâm liên quan đến hoạt động ngân hàng, đồng hành phục hồi và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương. Đồng thời, triển khai thực hiện các chỉ đạo điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng nhất là triển khai và thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 01/NQ-CP, 02/NQ-CP ngày 01/01/2021 của Chính phủ và Chỉ thị 01/CT-NHNN ngày 07/01/2021 của Thống đốc NHNN, góp phần thực hiện xuất sắc nhiệm vụ trọng tâm của ngành Ngân hàng năm 2021, hướng đến các hoạt động thiết thực chào mừng Kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Ngân hàng Việt Nam (06/5/1951 - 06/5/2021).
 

Theo đó, NHNN Chi nhánh thành phố Cần Thơ tiếp tục chỉ đạo các TCTD trên địa bàn triển khai các giải pháp tăng trưởng tín dụng hiệu quả, tập trung tín dụng vào lĩnh vực sản xuất và ưu tiên, chính sách tín dụng phục vụ sản xuất kinh doanh; đáp ứng đầy đủ, kịp thời nhu cầu vốn phục vụ sản xuất kinh doanh, đẩy mạnh cải cách thủ tục, nâng cao khả năng tiếp cận vốn vay ngân hàng, hạn chế tín dụng đen. Theo dõi, chỉ đạo và giám sát chặt chẽ các TCTD trên địa bàn thực hiện các biện pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng bị ảnh hưởng của dịch Covid-19, gặp gỡ, đối thoại ngân hàng - doanh nghiệp, xem việc hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sau dịch Covid-19 là một trong những nhiệm vụ quan trọng của hệ thống ngân hàng trên địa bàn thành phố trong năm 2021. Tăng cường công tác thanh tra, giám sát; phòng, chống vi phạm pháp luật trong lĩnh vực ngân hàng. Tiếp tục thực hiện các giải pháp cơ cấu lại các TCTD, tích cực triển khai các biện pháp xử lý nợ xấu, kiểm soát và hạn chế nợ xấu mới phát sinh.