Đã tròn 60 năm chia tách, huyện miền núi Anh Sơn, tỉnh Hà Tĩnh xưa kia heo hút, giờ đang tràn trề nhựa sống của những đồi chè, vườn mía và cả cánh đồng rau, cam, bưởi... ngày một trải rộng. Cùng với những con đường nhựa, đường bê tông len lỏi từng thôn, dòng vốn tín dụng chính sách xã hội của Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) bám rễ sâu rộng trên mảnh đất này 20 năm qua đã và đang giúp cho những người dân chịu thương, chịu khó phát triển kinh tế, thoát nghèo bền vững, từng bước hòa nhập với thị trường.
Đánh thức một vùng quê
Là một trong 32 hộ dân xung phong vào vùng kinh tế mới, nay là xóm 9, xã Khai Sơn, huyện Anh Sơn, tỉnh Hà Tĩnh, bà Đậu Thị Giang kể với chúng tôi: “Ngày ấy cuộc sống vất vả, khó khăn đủ đường”. Cả gia đình có 5 khẩu, 2 vợ chồng và 3 con đang tuổi ăn học chỉ trông vào làm nông thuần túy nên nghèo đói đeo bám chẳng buông. Vợ chồng bà cứ trăn trở mãi muốn làm ăn, cải thiện cuộc sống nhưng lại không có vốn. Cho tới năm 2009, “trong một lần đi họp bản nghe Trưởng bản phổ biến về nguồn vốn ưu đãi của NHCSXH, tôi đã tìm hiểu và thống nhất với gia đình xin gia nhập ngay Tổ tiết kiệm và vay vốn để sinh hoạt”, bà Giang kể.
Hoạt động tín dụng chính sách xã hội ở huyện Anh Sơn, tỉnh Hà Tĩnh
luôn nhận được sự tin tưởng của người dân
Từ nguồn vốn vay 15 triệu đồng hộ nghèo dùng để nuôi 02 con bò cái, đến năm 2012, gia đình bà Giang đã có 05 con bò. “Đến hạn trả nợ, tôi bán đi 01 con bò, 01 con bê được 25 triệu đồng trả nợ vay và đóng tiền cho con ăn học”, bà Giang cho biết.
Cuối năm 2014, bà Giang tiếp tục vay 30 triệu đồng để trồng 50 gốc cam và bưởi. Sau 04 năm chăm sóc và thu hoạch vườn cam, bưởi, gia đình bà Giang đã ổn định, có thêm tiền để lo cho con học, sửa sang lại căn nhà dột nát và trả nợ. Niềm hạnh phúc của gia đình bà Giang được nhân lên gấp bội khi cùng năm 2018, con lớn đỗ vào Trường Cao đẳng Việt - Hàn và được NHCSXH cho vay 85 triệu đồng chương trình tín dụng học sinh, sinh viên.
Đầu năm 2019, gia đình bà Giang đã thoát khỏi danh sách hộ nghèo và tiếp tục được NHCSXH cho vay 50 triệu đồng tiếp sức phát triển mở rộng mô hình cam, bưởi. Cuối năm 2019, bà mạnh dạn vay thêm 50 triệu đồng chương trình giải quyết việc làm để đầu tư vào mô hình nuôi ốc bươu đen. Đến nay, gia đình bà Giang đã có cuộc sống ổn định cùng tài sản gồm 05 con trâu, 01 mô hình nuôi ốc bươu đen, 02 ao cá, 1.000 gốc cam, bưởi các loại. “Niềm vui lớn nhất sau bao năm cố gắng, năm 2020, gia đình xây dựng được căn nhà khang trang, rộng rãi với tiện nghi đầy đủ”, bà Giang vui vẻ chia sẻ.
Hay như hộ bà Nguyễn Thị Phượng ở thôn 10, xã Phúc Sơn, huyện Anh Sơn, tỉnh Hà Tĩnh. Chồng mất, một mình nuôi 04 con ăn học nên hoàn cảnh gia đình bà Phượng rất khó khăn, thuộc diện hộ nghèo của xã. Năm 2014, được NHCSXH huyện Anh Sơn cho vay 30 triệu đồng, bà Phượng đầu tư chuồng trại, chăn nuôi gia súc. Những lứa lợn, bò đầu tiên được xuất chuồng mang lại những khoản thu nhập đáng kể cho gia đình. Từ những khoản thu này, bà Phượng tích cóp đầu tư 2.500m2 diện tích ao nuôi cá, trồng chè công nghiệp. Năm 2017, gia đình bà thoát nghèo. Kinh tế gia đình bà Phượng thêm bền vững khi bà được tiếp tục vay 50 triệu đồng hộ gia đình sản xuất, kinh doanh vùng khó khăn. Cùng với số tiền tích lũy hằng năm, bà Phượng đã nhận thêm 05 héc-ta rừng để trồng keo, mở thêm ki-ốt bán hàng tạp hóa và nay đã có thu nhập cao.
Với ông Trương Công Bình ở bản Khe Trằng, xã Thọ Sơn, huyện Anh Sơn, tỉnh Hà Tĩnh, trước đây thuộc diện hộ nghèo của xã, một mình nuôi con nhỏ, thu nhập chủ yếu của gia đình chỉ trông chờ chăn nuôi gà, vịt nên kinh tế có nhiều khó khăn. Thời điểm đầu năm 2012, ông Bình chỉ dám vay 20 triệu đồng vốn hộ nghèo đầu tư nuôi bò. Đến năm 2016, gia đình đỡ khó khăn hơn, ông mạnh dạn vay 30 triệu đồng để tiếp tục đầu tư chăn nuôi trâu, bò; hiện tại, ông Bình đang vay 50 triệu đồng hộ cận nghèo để chăn nuôi gia súc, trồng keo, mía, sắn… Nhờ chăm chỉ làm ăn, kinh tế gia đình ông đã vươn lên thoát nghèo, có nguồn thu ổn định cùng tài sản 07 con trâu, bò, 02 héc-ta keo, 01 héc-ta mía, 01 héc-ta sắn. “Chính sách cho vay vốn ưu đãi của Nhà nước đã tạo điều kiện cho gia đình và các hộ nghèo phát triển sản xuất, làm giàu. NHCSXH thực sự là cầu nối của dân, giúp dân được gần gũi với đồng vốn ưu đãi”, ông Bình cho biết.
Tạo thêm động lực cho kinh tế địa phương
Dòng vốn tín dụng chính sách xã hội được cộng hưởng thêm hiệu quả từ việc triển khai Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 22/11/2014 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội với sự vào cuộc tích cực và sâu rộng hơn của cấp ủy, chính quyền địa phương. Đặc biệt, ngân sách địa phương ủy thác qua NHCSXH huyện Anh Sơn tăng lên đạt 10 tỉ đồng, trong đó, ngân sách huyện là 2,9 tỉ đồng đã bổ sung thêm nguồn vốn cho vay đáp ứng nhu cầu của người nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn, góp phần thực hiện các mục tiêu hằng năm của huyện Anh Sơn về giảm nghèo nhanh và bền vững, giải quyết việc làm, xây dựng nông thôn mới, bảo đảm an sinh xã hội. Đến hết tháng 4/2023, tổng nguồn vốn hoạt động tại NHCSXH huyện Anh Sơn đạt 589 tỉ đồng, tăng 572 tỉ đồng (gấp 37 lần) so với thời điểm đầu hoạt động (năm 2003).
Tín dụng chính sách xã hội đã được đầu tư vào lĩnh vực bà con nông dân cần nhất
Cùng với sự nỗ lực không ngừng nghỉ của các thế hệ cán bộ NHCSXH huyện Anh Sơn, nguồn vốn chính sách được đầu tư đến 100% xã, thị trấn trên địa bàn, tạo điều kiện cho người nghèo và các đối tượng chính sách có nhu cầu, đủ điều kiện được tiếp cận với đồng vốn tín dụng chính sách một cách thuận lợi, kịp thời. Hơn 20 năm thực hiện tín dụng chính sách xã hội theo Nghị định số 78/2002/NĐ-CP ngày 04/10/2002 của Chính phủ về tín dụng đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác, huyện Anh Sơn đã tập trung nguồn lực tín dụng qua NHCSXH cho vay được 63.520 lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác với doanh số cho vay đạt 1.678.388 triệu đồng, doanh số thu nợ đạt 1.161.046 triệu đồng; giúp cho 22.466 lượt hộ nghèo được vay vốn, góp phần giúp trên 10.000 hộ thoát nghèo, thu hút tạo việc làm cho trên 2.000 lao động, giúp cho 12.245 học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn học tập; hỗ trợ xây mới và cải tạo 21.364 công trình nước sạch vệ sinh môi trường ở nông thôn, hỗ trợ xây dựng, sửa chữa 1.312 ngôi nhà cho hộ nghèo...
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) huyện Anh Sơn Hoàng Xuân Cường, kiêm Trưởng Ban đại diện Hội đồng quản trị NHCSXH huyện Anh Sơn khẳng định: “Việc tổ chức thực hiện có hiệu quả các chương trình tín dụng chính sách xã hội có vai trò quan trọng trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, bảo đảm an sinh xã hội, tạo việc làm, xây dựng nông thôn mới, ổn định chính trị, trật tự xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo định hướng từng thời kì của Huyện ủy, Hội đồng nhân dân, UBND huyện; góp phần thực hiện các mục tiêu về chuyển dịch cơ cấu kinh tế, khôi phục các làng nghề, phát triển, mở rộng sản phẩm, dịch vụ trên địa bàn. Nguồn vốn chính sách xã hội đã góp phần nâng cao mức thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn, đưa tỉ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện hằng năm giảm từ 1 - 1,5%, toàn huyện hiện có 14 địa phương về đích nông thôn mới”. Năm 2022, thu nhập bình quân đầu người của huyện Anh Sơn đạt 43,7 triệu đồng/năm.
Câu chuyện giảm nghèo, phát triển kinh tế của người dân Anh Sơn giờ không chỉ hướng vào sản xuất hàng hóa nhỏ lẻ mà hướng tới xanh - sạch - tuần hoàn, ứng dụng công nghệ cao. Nhiều mô hình mới đang được nhân rộng như cánh đồng lúa giống mới chất lượng cao; trồng ngô giống mới chuyển đổi gien; liên kết trồng mía giống mới năng suất cao trên đất bãi; sản xuất rau quả trong nhà lưới; chăn nuôi quy mô lớn; xây dựng nông thôn mới gắn với chương trình “mỗi xã một sản phẩm” (OCOP). Nhiều nhà máy, dự án hỗ trợ sản xuất, dịch vụ nông nghiệp đang theo về theo tiếng gọi đầu tư của huyện, tỉnh hứa hẹn tương lai mới cho phát triển kinh tế Anh Sơn hướng tới phân khúc giá trị gia tăng cao hơn. Trong xu hướng ấy, tín dụng chính sách xã hội cũng đang tiếp tục phát huy vai trò hỗ trợ đắc lực cho người nghèo và đối tượng chính sách trên con đường này với việc triển khai tín dụng chính sách xã hội gắn với chủ trương, định hướng của từng địa phương về chuyển đổi cơ cấu kinh tế, phát triển nông nghiệp, nông thôn; tập trung ưu tiên vốn đáp ứng nhu cầu vay của các đối tượng là hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo cũng như quan tâm đầu tư vốn tín dụng chính sách xã hội cho các mô hình sản xuất, kinh doanh hiệu quả, thu hút nhiều lao động, phát triển làng nghề, sản phẩm, dịch vụ trên địa bàn.
Tính đến hết tháng 4/2023, NHCSXH huyện Anh Sơn có tổng dư nợ đạt 571 tỉ đồng cho 10.330 hộ vay, dư nợ bình quân 55,3 triệu đồng/hộ. Đây sẽ là điểm tựa để huyện Anh Sơn sớm trở thành huyện “Nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh” theo tinh thần Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 16/6/2022, Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 như Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Nguyễn Đức Trung kì vọng.
Việt Hải
NHCSXH