Vốn tín dụng chính sách xã hội đã giúp cho người nghèo và các đối tượng chính sách, dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Hòa Bình có điều kiện phát triển sản xuất, từng bước cải thiện cuộc sống; thay đổi cơ bản nhận thức, sử dụng vốn vay có hiệu quả, thoát nghèo bền vững, đặc biệt góp phần hạn chế tình trạng cho vay nặng lãi trên địa bàn nông thôn, vùng sâu, vùng xa của tỉnh Hòa Bình.

 

1. Tín dụng chính sách xã hội đáp ứng nhu cầu của người nghèo, góp phần đẩy lùi tín dụng đen
 

Trong 20 năm qua, các chương trình tín dụng chính sách xã hội theo Nghị định số 78/2002/NĐ-CP ngày 04/10/2002 của Chính phủ về tín dụng đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác đã được triển khai hiệu quả trên địa bàn tỉnh Hòa Bình và đạt được những kết quả quan trọng, khẳng định tín dụng chính sách xã hội đã thực sự đi vào cuộc sống, được mọi tầng lớp nhân dân đồng tình, ủng hộ. 
 

Từ 02 chương trình tín dụng thực hiện ban đầu, trải qua 20 năm hoạt động, đến nay, Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) tỉnh Hòa Bình đang triển khai cho vay 22 chương trình tín dụng với doanh số cho vay đạt 11.569.632 triệu đồng cho 644.533 lượt khách hàng; doanh số thu nợ trên 7.661.053 triệu đồng; tổng dư nợ đạt 4.072.102 triệu đồng (tăng gần 20 lần so với năm 2003), tốc độ tăng trưởng dư nợ bình quân hằng năm đạt 16,6% với 121.465 khách hàng đang vay vốn. Trong đó, dư nợ chương trình cho vay hộ nghèo là 865.862 triệu đồng (chiếm 21,3% tổng dư nợ với 20.598 khách hàng, mức cho vay bình quân 42 triệu đồng/khách hàng); dư nợ cho vay hộ cận nghèo là 740.646 triệu đồng (chiếm 18,2% tổng dư nợ với 18.442 khách hàng, mức cho vay bình quân 40 triệu đồng/khách hàng); dư nợ cho vay hộ mới thoát nghèo là 444.983 triệu đồng (chiếm 11% tổng dư nợ với 10.316 khách hàng, mức cho vay bình quân 43 triệu đồng/khách hàng).

Trong 20 năm qua, NHCSXH tỉnh Hòa Bình đã cho vay trên 644 nghìn lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách, giúp cho trên 116 nghìn lượt hộ thoát nghèo, góp phần tạo việc làm mới cho trên 32 nghìn lao động; giúp hộ nghèo xây dựng 21 nghìn ngôi nhà, xây dựng trên 182 nghìn công trình nước sạch, công trình vệ sinh cho hộ gia đình ở khu vực nông thôn; gần 1,1 nghìn lao động là con hộ nghèo, hộ gia đình chính sách được vay vốn đi lao động ở nước ngoài; gần 40 nghìn học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn đi học, tạo nguồn nhân lực có tri thức cho xã hội; xây mới, sửa chữa và mua nhà ở xã hội 466 căn; hỗ trợ vốn sản xuất, kinh doanh cho trên 11 nghìn hộ đồng bào dân tộc thiểu số đặc biệt khó khăn.

 

Tới nay, nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội được đầu tư đến 100% xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh Hòa Bình, trong đó, tập trung ưu tiên cho vay hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa… qua đó, góp phần hạn chế tín dụng đen ở khu vực nông thôn, giúp cho người nghèo và các đối tượng chính sách có điều kiện tự lực vươn lên, được làm quen với việc vay, trả nợ ngân hàng, góp phần thay đổi cơ bản nhận thức, nếp nghĩ, cách làm, sử dụng và phát huy hiệu quả nguồn vốn chính sách ưu đãi để phát triển sản xuất, góp phần cải thiện, nâng cao chất lượng cuộc sống, vươn lên thoát nghèo bền vững.

 

2. Người dân thoát nghèo nhờ đồng vốn ưu đãi của Chính phủ
 

Nguồn vốn ưu đãi của Chính phủ cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác thông qua NHCSXH tỉnh Hòa Bình trong suốt 20 năm qua đã được các hộ vay sử dụng hiệu quả, đúng mục đích, chủ yếu đầu tư chăn nuôi, phát triển đàn gia súc, gia cầm, trồng rừng, trồng mía và các loại cây ăn quả như cam, bưởi... Nhờ đó, nhiều hộ dân trên địa bàn tỉnh đã vượt qua khó khăn, phát triển sản xuất, kinh doanh, vươn lên thoát nghèo, từng bước làm giàu chính đáng.
 

Gia đình ông Bùi Văn Đềm, xóm Trang Trên, xã Hợp Phong, huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình những năm về trước có cuộc sống khá khó khăn. Gia đình không có vốn để đầu tư sản xuất, phát triển kinh tế nên hầu như không có thu nhập. Năm 2010, gia đình ông Đềm được vay 20 triệu đồng từ NHCSXH mua 01 con trâu sinh sản và đầu tư trồng mía. Sau 05 năm cần cù, chịu khó và áp dụng kỹ thuật vào sản xuất, gia đình ông Đềm dần có thu nhập ổn định. Có động lực vươn lên thoát nghèo, năm 2015, ông Đềm tiếp tục vay 30 triệu đồng đầu tư trồng 300 gốc bưởi, đào ao nuôi cá và chăn nuôi lợn nái. Năm 2020, gia đình ông tiếp tục được NHCSXH duyệt vay vốn chương trình cho vay nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn. Khoản vay này ông sử dụng xây bể đựng nước ăn và xây nhà vệ sinh. Ông Đềm tâm sự: “Nhờ những đồng vốn vay ưu đãi của NHCSXH, từ một hộ nghèo, kinh tế gia đình tôi đã cải thiện rõ rệt, có nguồn thu nhập ổn định. Hiện tại, gia đình tôi đã thoát nghèo và có thêm tích lũy để có điều kiện cho con học hành tốt hơn”. 
 

Trang trại rộng đến 1ha của gia đình chị Quách Thị Huyền ở thôn Ba Lầm, xã Nuông Dăm, huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình có gần 2.000 con gà đang chuẩn bị xuất bán cùng 05 con lợn nái và 09 con giống đang kỳ phát triển là thành quả lao động cần cù, miệt mài với động lực là nguồn vốn vay chính sách xã hội.
 

Chị Huyền chia sẻ, vợ chồng chị khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng. Năm 2002, gia đình chị được vay 03 triệu đồng từ NHCSXH huyện Kim Bôi để đầu tư chăn nuôi gia súc, gia cầm. Vừa phát triển chăn nuôi, vừa tích lũy, tiết kiệm, sau vài năm gia đình chị đã trả hết nợ cho ngân hàng và tiếp tục xin vay vốn để mở rộng mô hình sản xuất. Với mô hình chăn nuôi này, sau khi trừ hết chi phí, trung bình mỗi năm gia đình chị thu nhập khoảng 400 triệu đồng.
 

Cùng ở thôn Ba Lầm, xã Nuông Dăm, huyện Kim Bôi, gia đình chị Hà Thị Hiên cũng được NHCSXH huyện Kim Bôi duyệt vay 50 triệu đồng đầu tư mua 200 con gà giống thả vườn và 01 con lợn nái. Sau một năm, vốn đầu tư đã có thành quả khi chị xuất bán 09 lợn con với giá 01 triệu đồng/con. Cùng với đó, 200 con gà lứa đầu cũng cho gia đình chị doanh thu hơn 10 triệu đồng sau khi trừ các chi phí. Lợi nhuận đem lại tuy chưa nhiều nhưng bước đầu đã giúp gia đình Hà Thị Hiên có thêm thu nhập để trang trải cuộc sống. 
 

Năm 2020, gia đình ông Bàn Văn Toàn, xóm Tằm, xã Cao Sơn, huyện Đà Bắc được vay 40 triệu đồng từ NHCSXH. Nhận thấy nhu cầu trâu thịt cung cấp cho thị trường thực phẩm ngày càng tăng cao, ông Toàn đã đầu tư xây dựng chuồng trại và mua trâu về nuôi nhốt, vỗ béo để bán. Với thời gian vỗ béo trâu từ 03 - 05 tháng, mỗi con trâu ông Toàn thu lãi từ 04 đến 05 triệu đồng. Song song đó, ông Toàn đầu tư trâu nuôi sinh sản, tính trung bình với mỗi con nghé khoảng 06 tháng tuổi có giá bán từ 12 - 13 triệu đồng/con. Hiện tại, tổng số đàn trâu nhà ông Toàn đã lên tới gần 10 con. 
 

Ông Bàn Văn Toàn cho biết, từ khi được vay vốn chính sách xã hội đến nay, đời sống của gia đình ông đã không còn khó khăn như trước; các thành viên trong gia đình có việc làm, có điều kiện về vốn để phát triển chăn nuôi gia súc, xây dựng các mô hình kinh tế vườn ao chuồng, có điều kiện cho các con ăn học. 
 

Trên địa bàn tỉnh Hòa Bình có rất nhiều hộ dân được vay vốn NHCSXH đã vượt khó vươn lên, thay đổi tập quán làm ăn, tìm tòi học hỏi, phát triển, mở rộng các mô hình sản xuất, kinh doanh như chăn nuôi trâu, bò, lợn, gà, đầu tư hệ thống lồng bè nuôi cá đặc sản, trồng các loại cây ăn quả có giá trị kinh tế, qua đó, đồng vốn vay ưu đãi đã thực sự phát huy hiệu quả, gia tăng thu nhập, góp phần xóa đói, giảm nghèo, nâng cao chất lượng cuộc sống cho các hộ gia đình.
 

Đặc biệt, trong giai đoạn khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, sản xuất bị đình trệ, người lao động không có việc làm, đời sống của người lao động vô cùng khó khăn. NHCSXH tỉnh Hòa Bình đã nhanh chóng thực hiện giải ngân cho 12 cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh được vay vốn để trả lương cho 549 người lao động bị ngừng việc do dịch Covid-19; cho vay học sinh, sinh viên mua 1.009 máy tính phục vụ học tập trực tuyến; cho vay hỗ trợ 14 cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học ngoài công lập để mua sắm trang thiết bị vật tư y tế phòng, chống dịch Covid-19, mua sắm thiết bị nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục để phục hồi, duy trì hoạt động.
 

Việc triển khai kịp thời các chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động từ NHCSXH có ý nghĩa hết sức cấp thiết, góp phần phục hồi sản xuất, kinh doanh, đảm bảo đời sống cho người lao động tại tỉnh Hòa Bình bị ảnh hưởng do đại dịch Covid-19. 

 

3. Quan tâm đẩy mạnh công tác truyền thông 
 

Để tiếp tục phát huy hiệu quả sử dụng vốn tín dụng chính sách xã hội phục vụ phát triển sản xuất của người nghèo và các đối tượng chính sách khác, đồng thời, góp phần ngăn chặn tình trạng tín dụng đen len lỏi ở vùng nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, bên cạnh việc tăng cường công tác phối hợp với cấp ủy, chính quyền các cấp, các tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác, NHCSXH tỉnh Hòa Bình đã chủ động phối hợp với các cơ quan báo chí, đài phát thanh và truyền hình, trang thông tin điện tử địa phương, thường xuyên viết bài, đưa tin, phát sóng tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về tín dụng chính sách xã hội; tuyên truyền các nội dung về kết quả hoạt động tín dụng chính sách trên địa bàn; hiệu quả các chương trình tín dụng ưu đãi; gương những hộ vay vốn làm kinh tế giỏi, những mô hình kinh tế hiệu quả để người dân để người nghèo và các đối tượng chính sách khác học tập, vay vốn khi có nhu cầu, không tiếp cận với các tổ chức, cá nhân cho vay nặng lãi, góp phần hạn chế tín dụng đen trên địa bàn tỉnh Hòa Bình.

Cùng với đó, mỗi cán bộ NHCSXH là một tuyên truyền viên về chính sách tín dụng ưu đãi của Chính phủ, các chương trình tín dụng của NHCSXH, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội, hướng dẫn hộ vay sử dụng vốn vay đúng mục đích, đồng thời, nâng cao ý thức, trách nhiệm trả nợ của người vay vốn.
 

Ngoài ra, NHCSXH tỉnh Hòa Bình còn đẩy mạnh tuyên truyền và hỗ trợ các hội, đoàn thể nhận ủy thác, tổ tiết kiệm và vay vốn, khách hàng vay vốn trên địa bàn toàn tỉnh cài đặt ứng dụng NHCSXH-GDTC trên điện thoại di động được NHCSXH Việt Nam xây dựng và phát triển để thông tin đến khách hàng về các chương trình tín dụng chính sách, thủ tục vay vốn, các dịch vụ tiết kiệm, thanh toán tại NHCSXH, một số mô hình vay vốn điển hình và giáo dục tài chính cho khách hàng như: Kiến thức quản lý tài chính cá nhân, hộ gia đình, hỗ trợ sản xuất, kinh doanh, qua đó giúp hộ nghèo và các đối tượng chính sách nâng cao hiểu biết tài chính, tiếp cận và sử dụng các sản phẩm, dịch vụ tài chính của NHCSXH, phát huy hiệu quả sử dụng vốn, từng bước làm quen với công nghệ số đặc biệt là khách hàng ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa.

 

4. Tiếp tục triển khai có hiệu quả các chương trình tín dụng chính sách 
 

Để thực hiện tốt hơn nữa Nghị định số 78/2002/NĐ-CP trong thời gian tới, NHCSXH tỉnh Hòa Bình bám sát chiến lược phát triển NHCSXH Việt Nam đến năm 2030 và mục tiêu, định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Hòa Bình; tham mưu Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh Hòa Bình triển khai thực hiện tốt Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 22/11/2014 và Kết luận số 06-KL/TW ngày 10/6/2021 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội, trong đó, đặc biệt quan tâm tham mưu bố trí ngân sách của tỉnh, của huyện bổ sung vốn ủy thác qua NHCSXH hằng năm tạo nguồn lực ổn định, bền vững để tổ chức triển khai thực hiện các chương trình tín dụng chính sách xã hội, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của các đối tượng thụ hưởng trên địa bàn.
 

Cùng với đó, thường xuyên củng cố nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giao dịch xã, công tác ủy thác và nâng cao năng lực của Ban quản lý tổ tiết kiệm và vay vốn. Thực hiện tốt việc công khai chủ trương chính sách tín dụng tại điểm giao dịch xã, tạo điều kiện thuận lợi cho các đối tượng thụ hưởng tiếp cận nguồn vốn tín dụng chính sách. Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đối với hoạt động tín dụng chính sách xã hội trên địa bàn của các cấp, các ngành, của Ban đại diện Hội đồng quản trị, của NHCSXH các cấp để kịp thời xử lý, ngăn chặn các sai sót nếu có; nắm bắt, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc; đề xuất kiến nghị của cơ sở và người dân trong quá trình triển khai thực hiện; kịp thời xử lý các khoản nợ bị rủi ro do nguyên nhân khách quan theo quy định của pháp luật để giúp cho hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác khắc phục, vượt qua khó khăn, có điều kiện khôi phục kinh tế và yên tâm thực hiện các phương án sản xuất, kinh doanh.
 

Ngoài ra, NHCSXH tỉnh Hòa Bình cần thực hiện đồng bộ các giải pháp củng cố, nâng cao chất lượng tín dụng chính sách xã hội; phối hợp giữa các hoạt động hướng dẫn đào tạo nghề, các chương trình khuyến nông, khuyến lâm, tiêu thụ sản phẩm, xây dựng mô hình sản xuất, dự án phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững của tỉnh Hòa Bình gắn với hoạt động cho vay vốn của NHCSXH giúp người vay sử dụng vốn có hiệu quả.
 

Sau 20 năm triển khai, tín dụng chính sách xã hội đã thực sự đi vào cuộc sống, giúp người nghèo, người yếu thế, các đối tượng chính sách khác, người dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa trên địa bàn tỉnh Hòa Bình có nguồn vốn làm ăn, phát triển, mở rộng sản xuất, chăn nuôi, đặc biệt, ngăn chặn tình trạng tín dụng đen, góp phần thực hiện thành công các Chương trình mục tiêu quốc gia, xây dựng nông thôn mới.

Hoàng Yến 
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam