Sáng 9/5/2023, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2022; tình hình triển khai thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2023.

Trình bày báo cáo thẩm tra nội dung trên, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu nhiều thông tin đáng quan ngại về thị trường bất động sản.

Cụ thể, thị trường bất động sản bắt đầu ghi nhận những dấu hiệu trầm lắng từ cuối quý II/2022. Những khó khăn trên thị trường tài chính và thị trường trái phiếu doanh nghiệp khiến doanh nghiệp bất động sản khó tiếp cận vốn và hầu như không huy động được vốn trái phiếu doanh nghiệp…, tạo tâm lí e ngại chung trên thị trường, các giao dịch bị trì hoãn.

Nhiều doanh nghiệp bất động sản “đói vốn”, phải tạm dừng triển khai dự án, thanh toán hoa hồng cho các sàn giao dịch bằng sản phẩm bán hoặc bán sản phẩm bất động sản, nhà ở với chiết khấu sâu; không ít doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bất động sản phải đóng cửa, tạm ngừng hoạt động. Hệ quả, thị trường bất động sản khó khăn đã ảnh hưởng trực tiếp và tác động dây chuyền đến nhiều ngành, lĩnh vực của nền kinh tế.

Có ý kiến cho rằng, việc các doanh nghiệp huy động vốn với số lượng lớn thời gian qua làm tăng dư nợ của nền kinh tế dẫn đến bong bóng với thị trường bất động sản; thị trường bất động sản khó khăn là chưa phản ánh đúng bản chất khi chỉ có thị trường bất động sản ở phân khúc cao cấp tăng cao và đến nay gặp khó còn thị trường bất động sản dành cho số đông thì vẫn thiếu hụt.

Với năm 2023, thị trường, doanh nghiệp bất động sản tiếp tục đối mặt với rất nhiều khó khăn về thanh khoản, dòng tiền, đặc biệt trong bối cảnh áp lực đáo hạn và trả nợ trái phiếu doanh nghiệp năm 2023 rất lớn, nhiều doanh nghiệp chậm thanh toán gốc, lãi trái phiếu.

Theo Hiệp hội thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), khối lượng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn trong năm 2023 là gần 290 nghìn tỉ đồng, trong đó quý III lớn nhất với khoảng hơn 104 tỉ đồng trái phiếu đáo hạn.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo thẩm tra tại phiên họp sáng 9/5. (Ảnh: Duy Linh)

Báo cáo thẩm tra cũng nêu một khó khăn khác là nhiều doanh nghiệp chậm thanh toán gốc, lãi trái phiếu. Báo cáo dẫn chứng ngày 21/02/2023, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội có văn bản số 306/TB - SGDHN thông báo danh sách 54 tổ chức phát hành công bố thông tin bất thường và báo cáo theo yêu cầu từ ngày 16/9/2022 đến ngày 31/01/2023 có nội dung chậm thanh toán gốc, lãi.

Bên cạnh đó, một số vụ việc lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của lãnh đạo một số doanh nghiệp lớn gây bức xúc dư luận, giảm niềm tin của nhà đầu tư.

Thời gian tới, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ thực hiện các giải pháp đồng bộ nhằm tháo gỡ khó khăn của thị trường tài chính, tiền tệ, thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bất động sản. Đồng thời, cơ cấu lại thị trường bất động sản thông qua điều tiết nguồn cung, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khắc phục tình trạng lệch pha cung - cầu bất động sản cao cấp và bất động sản bình dân bằng công cụ quy hoạch.

Bên cạnh những khó khăn từ môi trường kinh tế thế giới và trong nước, cơ quan thẩm tra doanh nghiệp còn gặp nhiều vướng mắc liên quan đến công tác quản lí nhà nước, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất kinh doanh.

Thời gian qua, có nhiều doanh nghiệp đang gặp khó khăn, dừng hoạt động, đóng cửa sau khi các quy định mới về tiêu chuẩn, tiêu chí phòng cháy, chữa cháy được ban hành và có hiệu lực. Tình trạng ùn tắc đăng kiểm phương tiện giao thông, thị trường xăng dầu đôi lúc còn điều hành, phối kết hợp chưa kịp thời, dẫn đến thiếu cục bộ, việc tăng giá điện gần đây cũng gây ra rất nhiều khó khăn cho đời sống người dân và hoạt động doanh nghiệp.

Ủy ban Kinh tế đề nghị cần có giải pháp tháo gỡ ngay khó khăn, vướng mắc đối với các quy định về phòng cháy, chữa cháy phù hợp với thực tiễn hoạt động sản xuất của doanh nghiệp.

Một số nhiệm vụ, giải pháp khác trong thời gian tới cũng được Ủy ban Kinh tế đề cập đó là Chính phủ kiên trì thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, tăng cường năng lực thích ứng, chống chịu của hệ thống tài chính, ngân hàng; điều hành chính sách tài khóa có trọng tâm, trọng điểm, chia sẻ vai trò hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế với chính sách tiền tệ…