Sóc Trăng là tỉnh có đông đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) người Khmer sinh sống. Những năm qua, hoạt động tín dụng chính sách trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng được triển khai hiệu quả; qua đó, đã tạo điều kiện cho người nghèo và các đối tượng chính sách khác từng bước nâng cao điều kiện sống, góp phần quan trọng vào việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.
Nhờ nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội, người nghèo tỉnh Sóc Trăng có cơ hội phát triển kinh tế, cải thiện cuộc sống
Khởi sắc công tác giảm nghèo bền vững
Năm 2022, kinh tế - xã hội của tỉnh Sóc Trăng phát triển khá toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực, đặc biệt là tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) đạt 7,71%, mức cao nhất từ năm 2011 cho đến nay; xây dựng nông thôn mới tiếp tục được đẩy mạnh; các chính sách an sinh xã hội, nhất là công tác chăm lo cho gia đình chính sách, người có công, đồng bào DTTS, hộ nghèo, hộ cận nghèo tiếp tục được thực hiện đầy đủ, kịp thời, đúng đối tượng… Những kết quả đạt được, ngoài sự nỗ lực, quyết tâm cao của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Sóc Trăng, còn có sự đóng góp rất lớn và sự quyết tâm cao của Ban Đại diện Hội đồng quản trị cũng như toàn thể cán bộ, nhân viên Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) Chi nhánh tỉnh Sóc Trăng, qua đó đã thúc đẩy công tác tín dụng chính sách đối với người nghèo và các đối tượng chính sách tiếp tục được tăng trưởng.
Kết quả thực hiện công tác huy động nguồn vốn và tăng trưởng tín dụng của NHCSXH Chi nhánh tỉnh Sóc Trăng đến ngày 15/6/2023 có nguồn vốn huy động tăng 40 tỉ đồng so với cuối năm 2022, đạt 111,9 tỉ đồng. Trong sử dụng vốn, doanh số cho vay đạt hơn 186 tỉ đồng, doanh số thu nợ hơn 145 tỉ đồng. Vốn tín dụng chính sách đã hỗ trợ đầu tư sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm cho 3.885 lượt hộ, giúp hơn 80 học sinh, sinh viên vay vốn học tập, 274 hộ nghèo và 715 hộ cận nghèo, 1.890 hộ mới thoát nghèo, 404 hộ sản xuất, kinh doanh có vốn sản xuất, sửa chữa 1.650 công trình nước sạch và 1.499 công trình vệ sinh… góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững.
Đến ngày 15/6/2023, tổng nguồn vốn ngân sách tỉnh và các huyện, thị xã, thành phố ủy thác qua NHCSXH cho vay người nghèo và các đối tượng chính sách khác đạt 147,418 tỉ đồng, chiếm tỉ trọng 3,2% tổng nguồn vốn của NHCSXH, tăng 100,601 tỉ đồng so với thời điểm ban hành Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 22/11/2014 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội, trong đó, ngân sách tỉnh Sóc Trăng ủy thác 67,357 tỉ đồng, tăng 1,9 lần so với năm 2014; ngân sách các huyện, thị xã, thành phố ủy thác là 80,061 tỉ đồng, tăng 6,7 lần so với năm 2014.
Bên cạnh việc chuyển vốn ngân sách ủy thác sang NHCSXH, từ năm 2015, Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Sóc Trăng đã cấp 6.441,3m² đất với tổng giá trị 6,2 tỉ đồng để xây dựng trụ sở các phòng giao dịch NHCSXH tại các huyện: Kế Sách, Thạnh Trị, Mỹ Xuyên và thị xã Vĩnh Châu; hỗ trợ kinh phí mua 07 xe ôtô cho các phòng giao dịch huyện, thị xã với tổng giá trị là 3 tỉ đồng sử dụng cho hoạt động giao dịch xã.
Cùng với đó, Mặt trận Tổ quốc tỉnh Sóc Trăng mở rộng cuộc vận động “Ngày vì người nghèo”; thống nhất nguồn tiền nhận hỗ trợ và kinh phí nguồn vận động “Quỹ vì người nghèo” giao dịch qua tài khoản mở tại NHCSXH cùng cấp; tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác các cấp rà soát các nguồn vốn nhàn rỗi từ các nguồn quỹ chưa sử dụng gửi vào NHCSXH. Ban đại diện Hội đồng quản trị NHCSXH các cấp phát huy tốt vai trò lãnh đạo, quản lí, thực hiện tốt chương trình kiểm tra, giám sát, đạt 100% kế hoạch hằng năm. Tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác thực hiện tốt các nội dung ủy thác; phối hợp chặt chẽ với NHCSXH và chính quyền địa phương trong việc nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng chính sách.
Đến ngày 15/6/2023, dư nợ ủy thác qua tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác đạt 4.633 tỉ đồng, chiếm 99,91% tổng dư nợ. Hiện toàn tỉnh có 109 điểm giao dịch xã đặt tại 109 trụ sở UBND các xã, phường, thị trấn; hằng tháng, giao dịch vào ngày cố định, giúp người nghèo và các đối tượng chính sách tiếp cận các chương trình ưu đãi nhanh chóng thuận lợi, giảm chi phí. Hoạt động điểm giao dịch xã giải quyết trên 95% khối lượng giao dịch của khách hàng với phương châm “Phục vụ tại nhà, giải ngân, thu nợ tại xã”.
Đáng chú ý, sau 09 năm triển khai thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW và Kết luận số 06-KL/TW ngày 10/6/2021 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW đã giúp cho 377.727 lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác được vay vốn, với doanh số cho vay đạt 8.808 tỉ đồng, bình quân 978,7 tỉ đồng/năm.
Nguồn vốn các chương trình tín dụng ưu đãi trong 09 năm qua đã giúp cho 85.059 hộ vượt qua ngưỡng nghèo; 36.801 học sinh, sinh viên được vay vốn trang trải chi phí học tập; 260.027 lao động được tạo việc làm; 1.016 lao động được đi làm việc ở nước ngoài; xây mới, sửa chữa 145.505 công trình nước sạch và vệ sinh môi trường; xây dựng 30.228 nhà ở cho hộ nghèo và 168 căn nhà được xây mới, sửa chữa nhà để ở theo Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội…
Chỉ thị số 40-CT/TW đã thực sự đi vào cuộc sống, tạo nên tác động mạnh mẽ, tích cực đối với hoạt động tín dụng chính sách; cấp ủy, chính quyền các cấp đã thống nhất quan điểm về vai trò, vị trí của tín dụng chính sách trong việc thực hiện mục tiêu giảm nghèo, giải quyết việc làm, an sinh xã hội, xây dựng nông thôn mới tại địa phương. Nguồn vốn tín dụng chính sách góp phần hoàn thành sớm chỉ tiêu giảm nghèo theo từng giai đoạn; hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, bộ mặt nông thôn được cải thiện; qua đó, thực hiện tốt các nội dung của phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tiến tới thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội và phát triển văn hóa, con người Việt Nam theo tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.
Việc lồng ghép cho vay từ các Chương trình mục tiêu quốc gia cũng đã được NHCSXH Chi nhánh tỉnh Sóc Trăng thực hiện đúng quy định; chính sách tín dụng ưu đãi được thực hiện kịp thời đã đáp ứng nhu cầu vay vốn của người dân... Nhờ đó, đến cuối năm 2022, toàn tỉnh chỉ còn 15.139 hộ nghèo, chiếm tỉ lệ 4,54%; hộ cận nghèo là 26.242 hộ, chiếm tỉ lệ 7,87% tổng số hộ dân. Song song đó, các hội, đoàn thể nhận ủy thác cấp tỉnh đã thực hiện tốt vai trò chỉ đạo hội, đoàn thể nhận ủy thác cấp huyện, xã phối hợp với NHCSXH và các cơ quan có liên quan lập hồ sơ đề nghị xử lí nợ bị rủi ro cho khách hàng vay vốn do nguyên nhân khách quan. Ngoài ra, NHCSXH chi nhánh tỉnh Sóc Trăng đã tích cực, chủ động tham mưu cấp ủy đảng, chính quyền triển khai thực hiện tốt Chỉ thị của Trung ương và địa phương về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội; qua đó, góp phần nâng cao vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền trong hoạt động tín dụng chính sách và công tác củng cố, nâng cao chất lượng tín dụng trong các năm qua.
Đặc biệt, NHCSXH Chi nhánh tỉnh Sóc Trăng đã phối hợp cùng Mặt trận Tổ quốc tỉnh, các tổ chức chính trị - xã hội tổ chức Chương trình phát động tháng cao điểm “Gửi tiền tiết kiệm chung tay vì người nghèo”, vận động người dân gửi tiền tiết kiệm vào NHCSXH. Chương trình thể hiện tính nhân văn sâu sắc, huy động nguồn vốn nhàn rỗi trong nhân dân, tạo thu nhập cho người gửi tiền, đồng thời, bổ sung nguồn vốn cho NHCSXH thực hiện các chương trình tín dụng chính sách, góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững và đảm bảo an sinh xã hội.
Theo đó, với tinh thần một người gửi một ít, nhiều người sẽ tạo nên nguồn lực, sức mạnh tổng hợp để cùng chung tay giúp người nghèo và các đối tượng chính sách khác vượt qua khó khăn, vươn lên thoát khỏi cảnh nghèo khó, góp phần thực hiện tốt phong trào “Cả nước chung tay vì người nghèo, không để ai bị bỏ lại phía sau’’. Đối tượng tham gia là các tổ chức kinh tế, doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, quỹ xã hội, quỹ từ thiện, cá nhân trong và ngoài nước. Kết quả, đến ngày 31/5/2023, đã huy động được 111,6 tỉ đồng; từ nguồn vốn huy động này và nguồn vốn được giao, đã cho hơn 82.000 lượt khách hàng là hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác được vay vốn từ NHCSXH Chi nhánh tỉnh Sóc Trăng để sản xuất, phát triển kinh tế hộ gia đình.
Có thể khẳng định, “Gửi tiền tiết kiệm chung tay vì người nghèo” có ý nghĩa quan trọng nhằm tạo nguồn lực tài chính, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu vay vốn của người nghèo và các đối tượng chính sách khác, góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững của tỉnh Sóc Trăng; phát huy truyền thống tương thân, tương ái, tham gia “Gửi tiền tiết kiệm chung tay vì người nghèo” thể hiện “hành động nhỏ, ý nghĩa lớn”.
Tiếp tục tạo lực đẩy giảm nghèo từ nguồn vốn tín dụng chính sách
Trong thời gian tới, tỉnh Sóc Trăng tiếp tục thực hiện tốt Chỉ thị số 40-CT/TW, qua đó sẽ tăng cường công tác chỉ đạo của các cấp ủy đảng, xác định rõ nhiệm vụ lãnh đạo của chính quyền đối với hoạt động tín dụng chính sách là một trong những nhiệm vụ trong chương trình, kế hoạch, hoạt động thường xuyên của cấp ủy, chính quyền các cấp để thực hiện tốt mục tiêu giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế vùng đồng bào DTTS… Hằng năm, cân đối, bố trí ngân sách địa phương bổ sung ủy thác tối thiểu 15%/tổng nguồn vốn tăng trưởng tín dụng để cho vay người nghèo và các đối tượng chính sách khác thông qua NHCSXH; phấn đấu đến năm 2030, nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác chiếm 15%/tổng nguồn vốn.
Để triển khai thực hiện có hiệu quả các mục tiêu, kế hoạch đề ra trong năm 2023, góp phần thực hiện tốt chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Sóc Trăng, NHCSXH Chi nhánh tỉnh Sóc Trăng cần tập trung thực hiện tốt những giải pháp sau:
Một là, tiếp tục tham mưu cấp ủy, chính quyền các cấp triển khai thực hiện và chỉ đạo, tổ chức thực hiện tốt các Chỉ thị của Trung ương và địa phương về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội.
Hai là, tập trung triển khai thực hiện tốt công tác kiện toàn nâng cao chất lượng hoạt động của tổ tiết kiệm và vay vốn, hạn chế mức thấp nhất tổ hoạt động chưa hiệu quả; nghiêm túc đánh giá công tác xử lí nợ rủi ro do nguyên nhân khách quan theo đúng quy định.
Ba là, triển khai có hiệu quả các phong trào thi đua gắn với nội dung hoạt động củng cố, nâng cao chất lượng tín dụng. Kịp thời khen thưởng, động viên, khuyến khích những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ.
Bốn là, tranh thủ tối đa nguồn vốn hỗ trợ từ Trung ương và tập trung mọi nguồn lực tại chỗ để đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu vay vốn của hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác.
Năm là, tiếp tục tổ chức thực hiện tốt kế hoạch phát động tháng cao điểm “Gửi tiền tiết kiệm chung tay vì người nghèo” với mục tiêu “Không để ai bị bỏ lại phía sau”, nhằm tạo nguồn lực tài chính đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu vay vốn của người nghèo và các đối tượng chính sách khác, góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững.
Sáu là, đẩy mạnh việc cho vay theo Nghị định số 100/2015/NĐ-CP đã và đang mở ra cơ hội cho người dân, nhất là những người có thu nhập thấp, mức sống trung bình có cơ hội xây mới, sửa chữa nhà ở, hiện thực hóa giấc mơ về nhà ở.
Tín dụng chính sách xã hội đã thực sự khẳng định được vai trò quan trọng trong công cuộc giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội, là địa chỉ tin cậy cung cấp tín dụng chính sách cho người nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn toàn tỉnh Sóc Trăng.
Mai Hương (NHNN )