Trong những năm qua, ngành thủy sản luôn là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn và đạt được những bước phát triển khả quan. Năm 2022, ngành thủy sản đạt mức tăng trưởng 23,6%, xuất khẩu thủy sản tăng trưởng vượt bậc, lần đầu tiên vượt mốc 10 tỉ USD. Tuy nhiên, năm 2023, bối cảnh kinh tế thế giới suy thoái, lạm phát gia tăng và cạnh tranh gay gắt dự báo một năm đầy thách thức với ngành thủy sản. 
 

Nhằm cùng với các cấp bộ, ngành, địa phương đưa ra những giải pháp khả thi phát triển bền vững ngành thủy sản, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) đã thực hiện nhiều hoạt động cụ thể trong đó có hoạt động đồng hành cùng diễn đàn “Phát triển ngành công nghiệp thủy sản: Khai thác bền vững - đẩy mạnh nuôi trồng” do báo Tuổi Trẻ khởi xướng từ năm 2022. 

Trong chuỗi hoạt động xuyên suốt của diễn đàn, Agribank đã đồng hành với báo Tuổi Trẻ và các bộ, ban, ngành tổ chức các hội thảo: “Gỡ khó để thủy sản Việt Nam vươn lên tốp đầu thế giới” vào tháng 10/2022 tại tỉnh Sóc Trăng; “Nghề nuôi biển - Chuyển đổi từ truyền thống sang hiện đại” tại tỉnh Bình Định vào tháng 02/2023; ngày 31/3/2023, Hội thảo "Phát triển chuỗi liên kết, nâng tầm thương hiệu thủy sản Việt” đã được diễn ra tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nhằm tìm ra các giải pháp nâng tầm thương hiệu thủy sản Việt Nam; các giải pháp về công nghệ nuôi trồng, chế biến sâu, vấn đề môi trường, thị trường, vốn, vấn đề liên kết, kết nối, nâng cao giá trị gia tăng của các sản phẩm thủy sản, xây dựng chuỗi liên kết đủ chuẩn quốc tế... 
 

Trong suốt quá trình hình thành và phát triển, Agribank vẫn luôn tích cực cùng người dân tháo gỡ khó khăn, phát triển sản xuất nông nghiệp. Năm 2022, Agribank thường xuyên dành trên 65% dư nợ cho vay phục vụ phát triển “Tam nông” trong tổng dư nợ trên 1,45 triệu tỉ đồng. Đến ngày 31/12/2022, tổng dư nợ ngành thủy sản tại Agribank là trên 40 nghìn tỉ đồng tập trung vào khai thác nuôi trồng thủy sản, sản xuất giống thủy sản, cụ thể là đầu tư nuôi tôm, cá tra, cá basa, cua; khai thác cá ngừ, các loại thủy sản biển khác… 
 

Dư nợ ngành thủy sản tại Agribank tăng trưởng đều đặn qua các năm, đặc biệt trong giai đoạn 2020 - 2023, điều đó cho thấy Agribank đã nỗ lực cùng các cấp, các ngành tháo gỡ những khó khăn để khơi thông nguồn vốn tín dụng của ngân hàng tới khách hàng trong lĩnh vực thủy, hải sản vốn tiềm ẩn rất nhiều rủi ro từ thiên tai, dịch bệnh, môi trường ô nhiễm, được mùa rớt giá... Agribank sở hữu hệ thống mạng lưới chi nhánh và phòng giao dịch phủ khắp đất nước, xuống tận xã, phường, thị trấn và huyện đảo. Các cán bộ tín dụng đã bám sát địa bàn, gặp gỡ trực tiếp với ngư dân có nhu cầu vay vốn, nhiệt tình hướng dẫn thủ tục, hồ sơ một cách nhanh gọn, đồng hành cùng khách hàng trong quá trình sử dụng nguồn vốn trong phát triển sản xuất, kinh doanh.
 

Agribank luôn có đủ nguồn vốn với lãi suất ưu đãi để đầu tư phát triển cho các dự án nông nghiệp xanh, các dự án đảm bảo vệ sinh môi trường, phát triển bền vững, trong đó có các dự án về thủy, hải sản... Nguồn vốn tín dụng của Agribank dành cho lĩnh vực thủy, hải sản chủ yếu tập trung ở nhóm khách hàng cá nhân, bởi lẽ khách hàng cá nhân quy mô vay nhỏ, rủi ro không tập trung, nên nếu xảy ra thiệt hại với một số vùng thì rủi ro không lớn đối với ngân hàng thương mại, trong khi đó doanh nghiệp sản xuất lớn, rủi ro tập trung cao, quản trị rủi ro trong quá trình sản xuất chưa được giải quyết một cách triệt để. Cụ thể: Dư nợ cho vay ngành thủy sản đối với khách hàng doanh nghiệp của Agribank là 1.506 tỉ đồng (chiếm 3,7% tổng dư nợ cho vay ngành thủy sản), dư nợ cho vay khách hàng cá nhân là 38.729 tỉ đồng (chiếm 96,3% tổng dư nợ cho vay ngành thủy sản). Dư nợ ngành thủy sản của Agribank tập trung chủ yếu ở khu vực Tây Nam Bộ (chiếm 56%), Duyên hải miền Trung (18%) và phân bổ đều ở một số khu vực khác. 
 

Agribank đồng hành cùng người nông dân nuôi trồng thủy, hải sản
 

Để ngành thủy sản nói riêng và nông nghiệp phát triển bền vững, khâu nuôi trồng và chế biến các sản phẩm nông nghiệp cần đảm bảo những yếu tố khắt khe về môi trường, con giống, thức ăn, chế biến và đảm bảo đầu ra cho sản phẩm... Agribank không ngần ngại đầu tư lớn cho những dự án nông nghiệp xanh, trong đó có các dự án thủy sản, tiêu biểu như: Dự án nuôi tôm giống, tôm thịt, nuôi bò sữa tại tỉnh Ninh Thuận (doanh số cho vay hơn 3.700 tỉ đồng); các dự án sản xuất thức ăn chăn nuôi sạch tại tỉnh Hà Nam (doanh số cho vay gần 5.000 tỉ đồng); các dự án chế biến thủy, hải sản tại các tỉnh Hải Phòng, Kiên Giang (doanh số cho vay của Agribank trên 3.500 tỉ đồng).
 

Nhằm góp phần đưa đất nước thực sự mạnh về kinh tế biển, Agribank trong nhiều năm qua đã và đang triển khai nhiều giải pháp để cùng hệ thống chính trị thực hiện hiệu quả các chính sách phát triển kinh tế biển, hiện thực hóa các mục tiêu Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2045, thông qua cho vay phát triển thủy sản, đồng hành cùng ngư dân cả nước triển khai nhiều hoạt động hướng về biển đảo quê hương. Từ tiên phong, nghiêm túc triển khai chủ trương của Đảng về chiến lược biển Việt Nam và chính sách hỗ trợ phát triển thủy sản của Chính phủ, Agribank cùng hệ thống chính trị đã tạo điều kiện, mở ra cơ hội thuận lợi để ngư dân cả nước có đủ năng lực vươn ra khơi xa đánh bắt thủy sản, làm giàu từ biển, đồng thời góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
 

Việt Nam là quốc gia có tiềm năng và lợi thế to lớn về biển, với diện tích biển gấp ba lần diện tích đất liền. Trong thời gian tới, để khai thác tối đa tiềm năng về phát triển kinh tế biển của đất nước và để ngành thủy, hải sản tiếp tục đạt được những dấu mốc phát triển quan trọng, bền vững, thu hút được sự quan tâm đầu tư mạnh mẽ của các nhà đầu tư, trong đó có các ngân hàng thương mại, thì những rủi ro trong lĩnh vực này cần được giảm thiểu (về môi trường, chất lượng và đầu ra cho sản phẩm…); bên cạnh đó, cần quan tâm đến các vấn đề liên quan đến quy hoạch vùng sản xuất, phát triển cụm công nghiệp kinh tế biển; có cơ chế thu hút nhà đầu tư cho hạ tầng, đảm bảo môi trường nuôi trồng đồng nhất, thu hút các nhà đầu tư về thức ăn, sơ chế, chế biến… từ đó tạo nên mô hình khép kín, các dự án sẽ được sự quan tâm bảo hiểm từ các công ty bảo hiểm, theo đó, nguồn vốn của các ngân hàng thương mại dành cho lĩnh vực thủy sản tiếp tục được khơi thông; ngoài ra, cần có cơ chế, hệ thống pháp luật phù hợp đối với khai thác mặt nước, có giấy chứng nhận khai thác mặt nước cho các nhà đầu tư dài hạn để làm tiền đề hình thành những cụm kinh tế biển, thu hút du lịch, đầu tư, khai thác và các dịch vụ đi kèm…

Việt Chung (Hà Nội)