Ngày 03/11/2023, tại Hà Nội, Tạp chí Ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) phối hợp với Công đoàn Ngân hàng Việt Nam tổ chức Tọa đàm với chủ đề “Vai trò của tổ chức công đoàn đối với xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số”.
Tới dự Tọa đàm có TS. Đào Minh Tú, Phó Bí thư Ban Cán sự Đảng, Phó Thống đốc Thường trực NHNN, Ủy viên Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Chủ tịch Công đoàn Ngân hàng Việt Nam; bà Nguyễn Khánh Chi - Phó Chủ tịch Thường trực Công đoàn Ngân hàng Việt Nam; bà Nguyễn Thị Thanh Bình, Phó Tổng Biên tập phụ trách Tạp chí Ngân hàng; đại diện Ban Thường vụ, Ban Chấp hành, các Ban thuộc Công đoàn Ngân hàng Việt Nam, Công đoàn NHNN Trung ương; Ban Lãnh đạo, Ban Chấp hành Công đoàn các vụ, cục, đơn vị thuộc NHNN; Học viện Ngân hàng; các lãnh đạo, đại diện tổ chức công đoàn của các tổ chức tín dụng; các chuyên gia, nhà khoa học đến từ các trường đại học, viện nghiên cứu...
Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú phát biểu khai mạc Tọa đàm
Phát biểu khai mạc Tọa đàm, Phó Thống đốc Thường trực NHNN, Chủ tịch Công đoàn Ngân hàng Việt Nam Đào Minh Tú nhấn mạnh: Chủ đề của Tọa đàm “Vai trò của tổ chức công đoàn đối với xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số” có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh hiện nay. Ban Lãnh đạo NHNN luôn coi trọng vấn đề văn hóa kinh doanh trong lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng. Ngành Ngân hàng là ngành kinh tế tổng hợp, do vậy, vấn đề ứng xử, kinh doanh trong lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng là rất quan trọng. Đặc thù ngành Ngân hàng là kinh doanh trên niềm tin, được xây dựng trên đạo đức đã được xã hội quy định nên cần phải chú trọng văn hóa ứng xử, văn hóa giao tiếp. Đây không chỉ là đặc thù mang sắc thái riêng của loại hình ngành, nghề kinh doanh tín dụng mà còn tạo nên thành công, hiệu quả kinh doanh của ngành Ngân hàng nói chung và kinh doanh dịch vụ tiền tệ nói riêng. Ngành Ngân hàng đã trải qua 72 năm thành lập và phát triển, trong quá trình đó, văn hóa ứng xử, văn hóa doanh nghiệp trong ngành Ngân hàng đều hướng đến sự phát triển chung trong văn hóa kinh tế.
Đã có rất nhiều quy tắc, quy chuẩn đặt ra với cán bộ ngân hàng và trong quá trình thực hiện đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Hầu như các cấp, các đơn vị trong Ngành đều quan tâm đến vấn đề xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Các cơ quan, đơn vị đã xây dựng quy chuẩn văn hóa ứng xử riêng phù hợp với đặc thù quản lí của đơn vị mình, trong đó, các ngân hàng thương mại đã xây dựng bộ quy tắc văn hóa ứng xử thể hiện những đặc thù, nét văn hóa riêng của ngân hàng đó.
Lĩnh vực tiền tệ là lĩnh vực kinh doanh khó nhất trong các lĩnh vực kinh doanh. Để phát triển kinh doanh bền vững, ổn định, bền bỉ và lâu dài không thể không nói tới văn hóa kinh doanh gắn với chuẩn mực đạo đức của cán bộ ngân hàng. Có những lúc, những nơi, có những ngân hàng, doanh nghiệp, chi nhánh chưa quan tâm đến văn hóa doanh nghiệp, vì thế nó là nguyên nhân dẫn đến những vi phạm tại một số ngân hàng thời gian gần đây.
Người cán bộ ngân hàng có văn hóa ứng xử, có năng lực, đạo đức nghề nghiệp tốt thì khách hàng sẽ tin tưởng và ngân hàng sẽ thuận lợi trong hoạt động kinh doanh; ngược lại, ngân hàng dễ gặp bất lợi hoặc rủi ro. Do vậy, cần phải làm tốt hơn, rõ nét hơn văn hóa doanh nghiệp, văn hóa trong hoạt động ngân hàng là như thế nào, đạt tiêu chuẩn gì so với đạo đức văn hóa xã hội, đạo đức cán bộ, đạo đức kinh doanh và cần phải tạo nên nét văn hóa riêng trong lĩnh vực tín dụng, tiền tệ, ngân hàng.
Trong thời đại của công nghệ số, số hóa được nhắc đến trong tất cả các lĩnh vực, đó là thời đại, là xu hướng phát triển của xã hội, do đó, xây dựng văn hóa doanh nghiệp phải nằm trong xu hướng chuyển đổi số. Trong bối cảnh đó, vai trò của tổ chức công đoàn là vô cùng cần thiết. Công đoàn Ngân hàng Việt Nam đã xác định, việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được định hướng trong Nghị quyết Đại hội VII nhiệm kì 2023 - 2028, đó là: “Xây dựng hình ảnh người cán bộ ngân hàng có đạo đức tốt, nghiệp vụ giỏi", "Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, triển khai đề án chuyển đổi số trong tổ chức công đoàn" với nội dung đột phá là "Chuyển đổi số toàn diện trong hoạt động công đoàn, ưu tiên lĩnh vực quản lí đoàn viên và tài chính công đoàn".
Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú đề nghị các diễn giả, khách mời tham dự Tọa đàm cùng tập trung thảo luận, làm rõ 02 nội dung: (i) Xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh; (ii) Xây dựng uy tín, tạo thêm niềm tin của công chúng với ngành Ngân hàng.
Văn hóa doanh nghiệp là những giá trị, niềm tin, hình thức mà mọi người trong doanh nghiệp cùng công nhận và suy nghĩ, nói, hành động như một thói quen và là phần quyết định đến sự thành, bại về lâu dài của doanh nghiệp. Văn hóa doanh nghiệp không tự nhiên có mà do chính các thành viên, con người trong doanh nghiệp xây dựng và thực hiện, đó là chính là đối tượng hoạt động của công đoàn.
Với xu thế chuyển đổi số, bên cạnh những thời cơ, thuận lợi, ngành Ngân hàng còn phải đối diện với những thách thức, khó khăn. Trong đó, nguồn nhân lực trong Ngành không tránh khỏi những tác động của số hóa xuất phát từ những vấn đề kinh tế vĩ mô, như sự phát triển của thị trường lao động, việc làm, tiền lương… Việc đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực, trình độ cán bộ, người lao động, song song với việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp là nhiệm vụ cấp bách trong bối cảnh hiện nay, các cấp Công đoàn trong Ngành cần coi đây là nhiệm vụ quan trọng để vận động cán bộ, đảng viên, người lao động nhận thức rõ thời cơ, nguy cơ, đồng thời tạo động lực làm việc cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong Ngành nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Ông Trần Hồng Tuấn, Phó Chủ tịch Công đoàn Ngân hàng Việt Nam trình bày tham luận
Tại Tọa đàm, ông Trần Hồng Tuấn - Phó Chủ tịch Công đoàn Ngân hàng Việt Nam trình bày tham luận với chủ đề “Vai trò của tổ chức công đoàn đối với xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số” nhận định, trong kỉ nguyên chuyển đổi số, nếu không tiến lên, không lĩnh hội và hòa nhập với xu thế công nghệ thì đó là đang tụt hậu, do đó, chuyển đổi của toàn xã hội và của chính mỗi đơn vị trong ngành Ngân hàng là xu hướng, là hướng đi tất yếu và khách quan. Trong những năm gần đây, ngành Ngân hàng đã có nhiều thay đổi đáng kể từ việc ứng dụng chuyển đổi số. Chuyển đổi số trong ngành Ngân hàng không chỉ là ứng dụng công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo mà còn là sự chuyển đổi toàn bộ mô hình, chiến lược và văn hóa kinh doanh, cách thức hoạt động của ngân hàng trên nền tảng đổi mới công nghệ. Vì văn hóa doanh nghiệp là “tài sản vô hình” của mỗi doanh nghiệp, được xây dựng bởi người lao động và tác động trực tiếp đến người lao động. Khi đó, tổ chức công đoàn các cấp thực sự có vai trò quan trọng, góp phần xây dựng văn hóa doanh nghiệp và văn hóa ngành Ngân hàng phát triển bền vững.
Theo ông Trần Hồng Tuấn, vấn đề “văn hóa doanh nghiệp” hiện nay không còn là vấn đề quá mới mẻ trong hoạt động kinh doanh. Giá trị “văn hóa doanh nghiệp” của các ngân hàng khác nhau cũng được định giá khác nhau trên cơ sở hàng loạt các tiêu chí chung. Các tổ chức tín dụng trong ngành Ngân hàng cũng đã triển khai “văn hóa doanh nghiệp” khá toàn diện, đưa “văn hóa doanh nghiệp” là một trong những nội dung không thể thiếu trong việc xây dựng và phát triển thương hiệu, nhất là trong giai đoạn chuyển đổi số hiện nay, từ bộ nhận diện, giá trị cốt lõi, nguyên tắc ứng xử, đạo đức nghề nghiệp, trang phục... Hầu hết các đơn vị đều có các văn bản quy định riêng về văn hóa doanh nghiệp, như: Quy chuẩn đạo đức nghề nghiệp và xây dựng “văn hóa công sở” của NHNN; Cẩm nang văn hóa Agribank; Quy chuẩn đạo đức nghề nghiệp và quy tắc ứng xử BIDV; Sổ tay văn hóa VietinBank; Sổ tay văn hóa Vietcombank; Bộ Quy tắc đạo đức nghề nghiệp của LienVietPostBank; Bộ Quy ước văn hóa ứng xử SeaBank; Bộ chuẩn mực đạo đức SHB… Ngoài ra, một số đơn vị lựa chọn “lồng ghép” các tiêu chuẩn văn hóa nghề nghiệp trong nội quy, quy định hoặc hợp đồng lao động của đơn vị.
Giá trị của “văn hóa doanh nghiệp” không chỉ được xây dựng bởi các yếu tố bên ngoài các quy định của doanh nghiệp về hình ảnh thương hiệu, bộ nhận diện, văn hóa ứng xử…, mà “văn hóa doanh nghiệp” còn bao gồm cả các giá trị biểu hiện bên trong như: Năng suất lao động, sự đoàn kết, gắn bó nội bộ, vai trò của người lãnh đạo, của nhân viên, giá trị truyền thống tốt đẹp, niềm tự hào của nhân viên về doanh nghiệp mình… Các yếu tố bên ngoài và bên trong đó được hình thành và phát triển trong quá trình sản xuất, kinh doanh, xoay quanh vai trò của con người (người lãnh đạo, người lao động) và đây cũng chính là đối tượng và là mục tiêu của hoạt động công đoàn. Bởi vậy, tổ chức công đoàn trong các đơn vị đóng vai trò quan trọng để duy trì, khơi dậy và phát huy các giá trị đó.
Trong bối cảnh mới, việc phát triển doanh nghiệp luôn gắn kết với chuyển đổi văn hóa doanh nghiệp và chuyển đổi số cho phù hợp với tiêu chí, xu hướng mới. Nhưng, yếu tố con người vẫn luôn là vấn đề then chốt trong mọi hoạt động, khi thực hiện việc chuyển đổi số sẽ dôi dư nhiều lao động, thu nhập không bình đẳng. Do vậy, để xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số, tổ chức công đoàn đóng vai trò rất quan trọng trong mỗi doanh nghiệp, các tổ chức công đoàn cần quan tâm tới việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của đoàn viên, người lao động; tăng cường đào tạo bồi dưỡng, tập huấn cho cán bộ, công chức, viên chức, đoàn viên người lao động về kĩ năng nghiệp vụ sử dụng thành thạo công nghệ, đồng thời, công đoàn phải là cầu nối, gắn kết người lao động với chủ sử dụng lao động, từ đó phát huy môi trường văn hóa doanh nghiệp phù hợp với đặc trưng ngành, nghề và đáp ứng được yêu cầu của giai đoạn chuyển đổi số.
Để tạo điều kiện cho tổ chức công đoàn các cấp làm tốt vai trò của mình đối với xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số, ông Trần Hồng Tuấn đưa ra một số đề xuất, kiến nghị:
Thứ nhất, đối với các cấp lãnh đạo, chuyên môn: Tạo điều kiện cho tổ chức công đoàn hoạt động hiệu quả nhất, trong đó tạo điều kiện về thời gian, kinh phí, nguồn lực để công đoàn phát động các phong trào thi đua, sáng tạo, đổi mới để có những sáng kiến làm lợi cho đơn vị. Đồng thời, tạo điều kiện cho người lao động được học tập, tiếp cận những kiến thức mới, công nghệ mới áp dụng vào công tác chuyên môn.
Thứ hai, đối với công đoàn các cấp, cần phải làm tốt công tác truyền thông về chuyển đổi số thông qua các hình thức phù hợp tới 100% cán bộ, công chức, viên chức để mỗi người hiểu, nắm bắt được chủ trương chung về chuyển đổi số, xây dựng “ngân hàng số”, “ngân hàng thông minh” vận dụng vào công việc, đồng thời làm tốt công tác tham mưu với lãnh đạo đơn vị trong việc chuyển đổi số.
Thứ ba, đối với đoàn viên công đoàn, cần nhìn nhận và ý thức rõ trách nhiệm của bản thân trong chuyển đổi số và xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong kỉ nguyên công nghệ số, tích cực học hỏi và cập nhật thông tin mới nhất về chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng trong nước, khu vực và thế giới; tích cực và chủ động ứng dụng công nghệ thông tin, phát triển các sản phẩm và dịch vụ công nghệ mới trong các hoạt động ngân hàng thông qua việc tham gia vào các dự án, chương trình, hoạt động để phát triển, nâng cao hiệu quả và đảm bảo tính bền vững trong công tác chuyển đổi số; đoàn viên có thể sử dụng các phương tiện truyền thông như website, fanpage, tạp chí, báo, đài, truyền hình, để tuyên truyền về công tác chuyển đổi số và giới thiệu các sản phẩm, dịch vụ công nghệ thông tin của cơ quan, đơn vị mình. Qua đó, giới thiệu và xây dựng, quảng bá hình ảnh, văn hóa doanh nghiệp mình với công chúng, với khách hàng và toàn xã hội.
Luật gia Nguyễn Hoàng Mai, Giảng viên chính Trường Đại học Công đoàn với tham luận “Văn hóa số trong hoạt động công đoàn” chia sẻ việc đưa văn hóa số vào trong hoạt động công đoàn là biểu hiện của việc thay đổi cách thức liên kết giữa các bộ phận của tổ chức hoặc giữa tổ chức công đoàn với tổ chức khác. Cán bộ công đoàn tư duy, hành động, hợp tác với nhau và với các đối tác khác trong môi trường công nghệ, từ đó, tạo nên các giá trị văn hóa số, được xem là một dạng văn hóa mới.
Luật gia Nguyễn Hoàng Mai, Giảng viên chính Trường Đại học Công đoàn trình bày tham luận
Luật gia Nguyễn Hoàng Mai cho biết, sự phát triển của khoa học, công nghệ có những tác động không nhỏ đến hoạt động công đoàn. Công nghệ kĩ thuật số cho phép công đoàn phát triển các ứng dụng về công đoàn, ứng dụng của người lao động cũng như cơ sở dữ liệu của riêng tổ chức công đoàn mà các đoàn viên hoặc người lao động có thể truy cập được. Sự tương tác kĩ thuật số (một phần biểu hiện của văn hóa số) cũng có thể mang lại những lợi ích khác cho hoạt động công đoàn như giảm thiểu chi phí họp, chi phí in ấn gửi văn thư. Kèm theo đó, tốc độ trao đổi thông tin giữa nội bộ một tổ chức công đoàn, giữa các cấp công đoàn với nhau, giữa tổ chức công đoàn với tổ chức khác được nhanh chóng, kịp thời thông qua việc sử dụng tinh vi hơn các công nghệ kĩ thuật số hiện có. Những thuận lợi nêu trên cũng giúp các công đoàn có thể nâng cao năng lực đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của các đoàn viên, người lao động. Nếu trước đây, con đường duy nhất để phát triển đoàn viên là các cán bộ công đoàn phải tự mình đi về cơ sở, gặp gỡ, tương tác trực tiếp người lao động để tuyên truyền hoặc gửi các bản in giới thiệu về tổ chức thì nay đã có thể thông qua phần mềm, linh hoạt về thời gian, tiết kiệm về chi phí, trả lời được nhiều câu hỏi, thống kê nhanh chóng các thông tin cần tìm hiểu về người lao động.
Bên cạnh những thuận lợi mà công nghệ số mang lại cho văn hóa trong hoạt động của tổ chức công đoàn thì văn hóa số cũng đang thách thức các tổ chức công đoàn phải suy nghĩ lại về cách họ hoạt động, cách thức họ có thể thích nghi và liệu “chủ nghĩa công đoàn kĩ thuật số hay trực tuyến” có nên là xu hướng mới hay không. Việc tăng cường truy cập vào phương tiện truyền thông xã hội cả trong và ngoài nơi làm việc ngày càng trở thành hoạt động “bình thường”, tuy nhiên, làm thế nào để duy trì được văn hóa của những thay đổi do số hóa gia tăng dưới hình thức cải tiến hoặc bổ sung cho công đoàn mà vẫn đồng thời duy trì các nguyên tắc và giá trị cốt lõi của tổ chức nhằm có thể thúc đẩy và bảo vệ quyền lợi của người lao động một cách hiệu quả.
Luật gia Nguyễn Hoàng Mai đề xuất một số biện pháp để các tổ chức công đoàn xem xét, nghiên cứu tiếp cận và chuẩn bị, đảm bảo “văn hóa số” trở thành những ưu điểm, làm đổi mới tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động công đoàn trong bối cảnh toàn thế giới chịu tác động mạnh mẽ của quá trình chuyển đổi số:
Một là, công đoàn cần quan tâm chuẩn bị về con người đáp ứng chuẩn nhất định để có thể vận dụng văn hóa số trong hoạt động công đoàn: Chuẩn bị con người hay lực lượng đáp ứng yêu cầu của áp dụng văn hóa số bao gồm các “cán bộ công đoàn số”, ví dụ như cán bộ công đoàn cần có khả năng truy cập các nguồn thông tin số; có khả năng giao tiếp trong môi trường số; có kĩ năng số cơ bản; biết trao đổi thông tin hoạt động trên mạng; có chuẩn mực đạo đức trong môi trường số; có khả năng tự bảo vệ thể chất và tâm lí trước các ảnh hưởng từ môi trường số; thực thi quyền và trách nhiệm của bản thân trong môi trường số; có thể định danh và xác thực dữ liệu cá nhân, quyền riêng tư trong môi trường số.
Hai là, công đoàn cần xác định rõ kế hoạch về việc đầu tư cho một hệ thống hạ tầng đủ tốt để đảm bảo quá trình vận hành văn hóa số trong hoạt động công đoàn: Để có thể đầu tư cho một hệ thống hạ tầng đủ tốt, cần có tài chính và các quy định cụ thể làm chuẩn mực cho việc bảo đảm dữ liệu và phương thức áp dụng tương tác, giao tiếp ứng xử trên nền tảng số. Điều này cần thiết phải trao đổi, thống nhất không chỉ tại phạm vi công đoàn cơ sở mà cần phải có sự đồng bộ của toàn hệ thống. Bên cạnh đó, những thông tin, dữ liệu cần được kiểm soát nguồn nhập và nguồn phát, vậy nên việc đầu tư cho hệ thống hạ tầng không chỉ liên quan đến cơ sở, nền tảng, dữ liệu... mà còn liên quan đến việc quản lí các cơ sở, nền tảng, dữ liệu... kèm theo đó là việc xây dựng bộ quy chuẩn quản lí nội bộ, đáp ứng yêu cầu của cơ quan quản lí nhà nước về hạ tầng dữ liệu số. Ở Việt Nam, Công đoàn là tổ chức chính trị - xã hội, vì vậy, các thông tin dữ liệu sẽ cần đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng, cấp cơ sở cần đảm bảo việc quản lí của cấp trên cơ sở.
Ba là, công đoàn cần tuyên truyền, vận động đoàn viên, người lao động, cán bộ công đoàn và phía người sử dụng lao động cùng phối hợp thích nghi văn hóa số trong hoạt động, cần xây dựng chiến lược thể hiện rõ lộ trình hoàn thiện văn hóa số trong hoạt động của mình: Để xây dựng văn hóa số, bước đầu tiên cần xác định những giá trị văn hóa số của tổ chức công đoàn. Tuy mỗi công đoàn đã có những giá trị văn hóa đặc trưng và khác nhau, nhưng trong bối cảnh áp dụng văn hóa số cần đánh giá được các hành vi của từng cá nhân trong tổ chức sẽ thay đổi và thể hiện theo đúng những gì tổ chức công đoàn kì vọng. Về phía chuyên môn, hầu hết các cơ quan, đơn vị đều đã có bộ quy tắc ứng xử thể hiện việc triển khai văn hóa công sở, văn hóa doanh nghiệp, vì vậy, việc hình thành thêm văn hóa số của công đoàn cần có sự tương thích, tích hợp một số các chiến lược tương đồng với chiến lược của phía chuyên môn trong quản lí về văn hóa số.
“Xây dựng nguồn lực con người nhằm phát triển văn hóa doanh nghiệp và chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng” là nội dung PGS., TS. Phạm Thị Tuyết, Phó Giám đốc Trung tâm Đào tạo bồi dưỡng, Học viện Ngân hàng tham luận tại Tọa đàm. Theo PGS., TS. Phạm Thị Tuyết, văn hóa doanh nghiệp trong chuyển đổi số hoạt động ngân hàng giúp truyền tải tư duy và tầm nhìn của nhà lãnh đạo, giúp toàn thể nhân viên trong tổ chức thay đổi tư duy và có tâm thế “an toàn tâm lí”; các cá nhân nhận thức rõ việc thay đổi cơ cấu tổ chức, cơ cấu nhân sự, yêu cầu về chất lượng nhân sự, thay đổi quy trình cung cấp sản phẩm dịch vụ, cách thức bán hàng… trong ngân hàng là điều kiện tất yếu trong bối cảnh chuyển đổi số; văn hóa doanh nghiệp giúp các cá nhân trong tổ chức dễ chấp nhận rủi ro và biết cách vượt qua các rào cản; giúp ngân hàng phát huy các giá trị cốt lõi, gắn kết nhân viên và giảm áp lực, căng thẳng; hạn chế xung đột nội bộ, tăng tương tác trong môi trường số, hướng các cá nhân phối hợp và tự kiểm soát.
PGS., TS. Phạm Thị Tuyết cho biết, trong báo cáo “Thách thức Văn hoá số: Thu hẹp khoảng cách giữa nhân viên và lãnh đạo”, Capgemini và Viện Công nghệ Massachusetts/MIT (2017) đã chỉ rõ 07 đặc trưng văn hóa doanh nghiệp trong chuyển đổi số: (1) Lấy khách hàng làm trung tâm: Sự thấu hiểu khách hàng, dựa vào các giải pháp công nghệ để mở rộng cơ sở khách hàng, chuyển đổi trải nghiệm của khách hàng và cùng khách hàng tạo ra các sản phẩm mới; (2) Đổi mới: Cách thức doanh nghiệp khuyến khích các hành vi chấp nhận rủi ro, mạo hiểm, suy nghĩ phá cách và khuyến khích tạo ra các ý tưởng mới; (3) Quyết định dựa trên dữ liệu: Tư duy sử dụng dữ liệu và phân tích để đưa ra quyết định kinh doanh tốt hơn là đặc tính quan trọng của văn hóa phù hợp chuyển đổi số; (4) Tư duy số: Cách doanh nghiệp ưu tiên công nghệ để giải quyết mọi thách thức, vấn đề của mình. Ngân hàng phải coi ứng dụng giải pháp kĩ thuật số là điều tất yếu và chuyển đổi số chỉ dựa trên công nghệ. Con người là yếu tố quyết định kết quả của chuyển đổi số. Vì vậy, mọi thành viên trong tổ chức cần mô tả lại quá trình chuyển đổi số của doanh nghiệp để có thể thay đổi tư duy nhằm thích ứng với quy trình; (5) Văn hóa đáp ứng và linh hoạt: Tốc độ và khả năng thích ứng của tổ chức trước những yêu cầu thay đổi. Công nghệ cần phải thay đổi và cải tiến không ngừng; (6) Văn hóa mở: Tư duy mở rộng quan hệ đối tác với các mạng lưới bên ngoài như nhà cung cấp bên thứ ba, công ty khởi nghiệp hoặc chính khách hàng; (7) Hợp tác: Khả năng tạo ra các nhóm liên bộ phận, chức năng chéo để tối ưu hóa năng lực của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, PGS., TS. Phạm Thị Tuyết cũng chỉ ra một số rào cản của chuyển đổi số như: Văn hóa chống lại sự thay đổi, chia sẻ và cộng tác hạn chế, doanh nghiệp chưa sẵn sàng, khoảng cách tài năng nhân sự quá lớn, thực tiễn tổ chức chưa có chiến lược quản trị nhân tài, thay đổi trong tổ chức không phải là vấn đề dễ dàng.
PGS.,TS. Phạm Thị Tuyết, Phó Giám đốc Trung tâm Đào tạo bồi dưỡng, Học viện Ngân hàng
trình bày tham luận
Qua phân tích, PGS., TS. Phạm Thị Tuyết đưa ra một số đề xuất xây dựng nguồn lực con người nhằm phát triển văn hóa doanh nghiệp trong chuyển đổi số hoạt động ngân hàng: (i) Đội ngũ nhà lãnh đạo, quản lí ngân hàng cần xác định tầm nhìn “kiến tạo tổ chức vượt trội”; (ii) Các ngân hàng phải đặt nguồn lực con người ở vị trí trung tâm trong phát triển văn hóa doanh nghiệp và chuyển đổi số hoạt động ngân hàng; (iii) Xây dựng chiến lược, kế hoạch tuyển dụng nhân sự phù hợp với yêu cầu của vị trí việc làm trong bối cảnh chuyển đổi số; (iv) Các ngân hàng cần xây dựng chiến lược đào tạo và đào tạo lại nguồn nhân lực có kiến thức, kĩ năng số; (v) Các cơ sở giáo dục đào tạo của Ngành cần rà soát chương trình đào tạo, cập nhật, bổ sung học phần mới; mở các ngành học mới; đổi mới phương thức đào tạo, gia tăng trải nghiệm thực tế cho sinh viên; đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong lĩnh vực đào tạo, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên…
Với tham luận “Văn hóa doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - BIDV”, bà Vũ Thị Nga, Phó Chủ tịch Công đoàn BIDV cho biết, với lịch sử hơn 66 năm xây dựng và phát triển, bên cạnh việc tiên phong thực hiện các chính sách của Đảng, Nhà nước, thực thi chính sách tiền tệ, thực hiện tốt các hoạt động chuyên môn nghiệp vụ và trách nhiệm xã hội, BIDV luôn nhận thức rõ vai trò, tầm quan trọng và tập trung đẩy mạnh xây dựng, phát triển văn hóa doanh nghiệp, coi đây là tài sản vô giá, là nền tảng cho sự phát triển bền vững, nhất là trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra hết sức nhanh chóng và mạnh mẽ như hiện nay. Trong Chiến lược phát triển kinh doanh đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030, BIDV xác định “Nguồn nhân lực và văn hóa doanh nghiệp”, “Công nghệ và Ngân hàng số” là hai trong ba trụ cột phát triển chính.
Bà Vũ Thị Nga cũng chia sẻ một số bài học về xây dựng, phát triển văn hóa doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số tại BIDV:
Một là, công tác xây dựng và thực hành văn hóa doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số cần được lãnh đạo các cấp quán triệt, thực hiện nghiêm túc, bài bản gắn với các giá trị cốt lõi, chiến lược phát triển; phát huy tinh thần “lãnh đạo nêu gương” từ trụ sở chính đến chi nhánh, đơn vị thành viên.
Hai là, việc tổ chức các cuộc thi nghiệp vụ như Hội thi Dịch vụ, Ngày hội sáng tạo, Hội thi Văn hóa Kiểm soát rủi ro, trong đó, hầu hết các sáng kiến đạt giải là về số hóa, đổi mới quy trình, phát triển sản phẩm mới và kênh phân phối số như iBank, SmartBanking, BIDV Home... đã giúp BIDV hoàn thiện thêm bộ sản phẩm để thu hút và phục vụ khách hàng tốt hơn.
Ba là, đa dạng hóa nội dung và các hình thức truyền thông văn hóa doanh nghiệp, trong đó tận dụng các kênh truyền thông số để đẩy mạnh tuyên truyền, tạo hiệu ứng lan tỏa sâu, rộng, kịp thời.
Bốn là, tăng cường chia sẻ, giao lưu, xây dựng văn hóa doanh nghiệp của ngành Ngân hàng, của từng đơn vị về cách làm hay, hiệu quả trong xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp trong thời đại số.
Năm là, xác định xây dựng và bồi đắp văn hóa chính là xây dựng và phát triển nguồn nhân lực và chuẩn hóa hành vi giao tiếp, ứng xử: Với hơn 27 nghìn người lao động, Ban lãnh đạo BIDV luôn quán triệt xây dựng tác phong, hành vi ứng xử trong cả môi trường thực và môi trường số. BIDV luôn lắng nghe các phản hồi của khách hàng trên mạng xã hội về dịch vụ, phong cách, thái độ của cán bộ, từ đó tiếp tục cải thiện, nâng cao chất lượng phục vụ. BIDV cũng ban hành Quy chuẩn cán bộ Trụ sở chính và Quy định ứng xử trên mạng xã hội, trong đó yêu cầu người lao động BIDV luôn tuân thủ các quy định pháp luật và của BIDV khi tham gia không gian mạng.
Tổ chức công đoàn với xây dựng văn hóa doanh nghiệp
Trao đổi tại Tọa đàm, ông Lê Hồng Sơn, Phó Chủ tịch Công đoàn Cơ quan NHNN Trung ương cho biết, chuyển đổi số là một trong các nhiệm vụ quan trọng được Đảng và Nhà nước quan tâm, nhận thức sâu sắc tầm quan trọng và được đưa vào các Văn kiện, Nghị quyết của Đảng, Nghị quyết, Chỉ thị của Chính phủ.
Ông Lê Hồng Sơn, Phó Chủ tịch Công đoàn Cơ quan NHNN Trung ương tham gia thảo luận
Nhận thức được tầm quan trọng của công cuộc chuyển đổi số, quán triệt tinh thần Nghị quyết Đại hội đại biểu Công đoàn Cơ quan NHNN Trung ương khóa III, nhiệm kì 2023 - 2028, ngay sau đại hội, Công đoàn Cơ quan NHNN Trung ương đã ban hành chương trình công tác trọng tâm toàn khóa để tổ chức thực hiện trong toàn hệ thống Công đoàn Cơ quan NHNN Trung ương. Thông qua các phong trào, hoạt động công đoàn đã xuất hiện nhiều đoàn viên công đoàn điển hình, tiêu biểu luôn đón đầu xu hướng trong công tác nghiên cứu các công nghệ mới, áp dụng tốt các thành quả của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) cũng như cập nhật các văn bản, cơ chế chính sách hướng dẫn về chuyển đổi số của Bộ Chính trị, Chính phủ, đồng thời ban hành các chương trình hành động về chuyển đổi số để triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ Bộ Chính trị, Chính phủ giao. Đặc biệt, nhiều nhiệm vụ chuyển đổi số của NHNN đã được triển khai từ rất sớm. NHNN cũng triển khai các chương trình ứng dụng phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của Ban lãnh đạo trên môi trường số, cụ thể như chương trình quản lí văn bản điều hành mới (eDoc).
Theo ông Lê Hồng Sơn, để quá trình chuyển đổi số áp dụng trong hoạt động chỉ đạo, điều hành của Công đoàn Cơ quan NHNN Trung ương đi vào thực tế với hiệu quả cao nhất, góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của Công đoàn Cơ quan NHNN Trung ương, cần thực hiện một số nhiệm vụ sau:
Một là, hoạt động công đoàn cần có sự gắn kết chặt chẽ với nhiệm vụ chuyên môn, chính trị của đơn vị nhằm huy động, tập trung tối đa nguồn lực của cơ quan, đơn vị. Thường xuyên đôn đốc, giám sát, đánh giá việc thực hiện giao ước thi đua, hướng dẫn chi tiết thêm về sáng kiến thi đua và chấm điểm thi đua, đưa phong trào thi đua, khen thưởng gắn liền với việc thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn, tạo động lực phấn đấu cho toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và người lao động của Cơ quan NHNN Trung ương. Động viên đoàn viên công đoàn khắc phục khó khăn, phấn đấu vươn lên, hăng hái thi đua thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên môn, tham gia tích cực các phong trào, hoạt động chung của cơ quan, đơn vị, góp phần quan trọng vào sự phát triển của ngành Ngân hàng nói chung và hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ chuyển đổi số nói riêng của toàn ngành Ngân hàng.
Hai là, nghiên cứu triển khai một cách thiết thực, hiệu quả quy chế dân chủ tại cơ sở; dân chủ, công khai, minh bạch, công tâm trong chỉ đạo, điều hành; quan tâm và chăm lo xây dựng, phát triển tổ chức công đoàn. Tích cực vận động đoàn viên công đoàn đẩy mạnh thực hiện cải cách thủ tục hành chính gắn với quá trình xây dựng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số.
Ba là, triển khai Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số cần phải thực hiện kiên trì, thường xuyên với những mục tiêu và giải pháp cụ thể; chú trọng công tác tuyên truyền, quán triệt trong triển khai xây dựng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số trên tất cả các lĩnh vực, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người đứng đầu các đơn vị về việc triển khai xây dựng Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số.
Bốn là, triển khai Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số cần phải được tiến hành đồng bộ, toàn diện, chú trọng ứng dụng công nghệ mới, tiên tiến vào các lĩnh vực hoạt động của Ngành, chú trọng công nghệ về dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, chuỗi khối, Internet kết nối vạn vật… Thường xuyên đào tạo, tập huấn về CMCN 4.0 cũng như chuyển đổi số ngành Ngân hàng.
Để tạo động lực làm việc, gắn kết cán bộ, viên chức, người lao động trong hệ thống Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) nhằm tạo nên sức mạnh của tổ chức góp phần xây dựng văn hóa doanh nghiệp, ông Trần Duy Đông, Chủ tịch Công đoàn NHCSXH cho biết, với nhiệm vụ trọng tâm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động, Công đoàn NHCSXH thường xuyên tuyên truyền, giáo dục tư tưởng chính trị, nêu cao trách nhiệm của cán bộ, người lao động NHCSXH; xác định phải xây dựng đơn vị “Mạnh về tư tưởng, mạnh về tổ chức và mạnh về phong trào”; thường xuyên nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của đoàn viên công đoàn, người lao động (ĐVCĐNLĐ); phối hợp chặt chẽ với chuyên môn tích cực tham gia xây dựng, quản lí và kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật, chế độ, chính sách liên quan trực tiếp đến người lao động như: Tiền lương, các chế độ bảo hiểm, khen thưởng, kỉ luật... đảm bảo công khai, dân chủ theo đúng quy định của Nhà nước. 100% ĐVCĐNLĐ được đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm nhân thọ, kí hợp đồng lao động. Thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, tổ chức hội nghị người lao động, đối thoại định kì, tham gia giám sát tình hình thực hiện Thỏa ước lao động tập thể đúng theo quy định. Thông qua đó, phát huy quyền dân chủ của người lao động, góp phần hoàn thiện hơn các chính sách, chế độ đối với người lao động trong hệ thống NHCSXH.
Ông Trần Duy Đông thông tin, Công đoàn NHCSXH thường xuyên quan tâm động viên, tổ chức thăm hỏi, động viên kịp thời ĐVCĐNLĐ và gia đình khi ốm đau, hiếu hỉ, gặp khó khăn, hoạn nạn, bệnh tật hiểm nghèo…; thăm hỏi gia đình chính sách nhân ngày Thương binh liệt sỹ 27/7, nuôi dưỡng Mẹ Việt Nam Anh hùng… Đặc biệt, trong thời gian dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp và kéo dài ảnh hưởng đến đời sống, việc làm của gia đình ĐVCĐNLĐ, Công đoàn NHCSXH đã chỉ đạo các cấp công đoàn phối hợp với chính quyền địa phương đẩy mạnh các hoạt động chăm lo, hỗ trợ, thăm hỏi động viên ĐVCĐNLĐ kịp thời. Các hoạt động trên đã thực sự đem lại niềm vui, niềm phấn khởi, tin tưởng vào tổ chức công đoàn và sự lãnh đạo của cấp ủy và Ban lãnh đạo NHCSXH các cấp. ĐVCĐNLĐ trong hệ thống NHCSXH đoàn kết, yên tâm công tác, gắn bó với đơn vị, không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn, rèn luyện đạo đức nghề nghiệp, áp dụng công nghệ thông tin để nâng cao chất lượng, hiệu quả nhiệm vụ được giao, chuyển tải kịp thời nguồn vốn tín dụng chính sách đến các đối tượng thụ hưởng với tinh thần “Thấu hiểu lòng dân, tận tâm phục vụ”, phấn đấu thi đua hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của NHCSXH.
Chia sẻ tại Tọa đàm về tác động của công nghệ đến văn hóa doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số ông Nguyễn Việt Anh, Chủ tịch Công đoàn Ngân hàng Thương mại cổ phần Tiên Phong (TPBank) cho hay, với sự phát triển của công nghệ, TPBank đã đưa tư tưởng chuyển đổi số trở thành một trong những điểm cốt lõi trong văn hóa doanh nghiệp. Định hướng chuyển đổi số được thấm nhuần trong từng quy trình nội bộ đến giao tiếp khách hàng và từng hoạt động của bộ phận, nhân viên ngân hàng. Bằng việc ứng dụng công nghệ trong truyền thông văn hóa nội bộ, nhân viên liên tục được tiếp cận các định hướng của ngân hàng và dần trở thành quen thuộc, in sâu vào tâm trí.
Các chỉ đạo, tư tưởng xuyên suốt, quy định, nguyên tắc của TPBank cũng được truyền thông qua đa dạng các kênh tiếp cận tới nhân viên ngân hàng. Đồng thời, các nhân viên cũng có không gian số để trao đổi, luôn giữ được sự gắn kết, tính liên kết trong toàn ngân hàng, tăng tính đoàn kết và khơi dậy tinh thần tập thể.
Theo ông Nguyễn Việt Anh, trong bối cảnh toàn xã hội chuyển đổi số, việc ứng dụng công nghệ để thúc đẩy lan tỏa văn hóa doanh nghiệp là điều không thể thiếu. Công đoàn TPBank cũng liên tục tổ chức các cuộc thi đua, động viên tìm hiểu về công nghệ số, chuyển đổi số, nhằm tạo ra môi trường học tập, truyền tải văn hóa ứng dụng công nghệ số đến cán bộ, nhân viên toàn Ngân hàng. Bằng việc ứng dụng công nghệ, Công đoàn TPBank tạo ra nhiều kênh giao tiếp, tương tác, thu thập thông tin, phản hồi ý kiến trên môi trường số, đa dạng nguồn tiếp cận cán bộ nhân viên, tăng cường trao đổi tâm tư nguyện vọng, kịp thời có những biện pháp chăm lo đời sống và tinh thần công đoàn viên, đề xuất ý kiến đổi mới sáng tạo. Đồng thời, công đoàn cũng tạo ra nhiều cuộc khảo sát trên các kênh nhằm thu thập, dữ liệu, phản hồi của cán bộ, nhân viên, từng bước ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn để nắm được xu hướng, nhu cầu của chính cán bộ Ngân hàng, đưa ra các chính sách phù hợp cho từng giai đoạn, tối ưu hiệu quả chính sách ban hành cho từng thời kì, từ đó đáp ứng tốt nhất, phục vụ đời sống cán bộ, nhân viên. Mặt khác, các ý kiến của cán bộ nhân viên cũng liên tục được áp dụng để nâng cao chất lượng dịch vụ, cải tiến tính năng, hệ thống và đáp ứng tốt nhất nhu cầu khách hàng.
Tham gia ý kiến tại Tọa đàm, PGS., TS. Nguyễn Thanh Phương, Phó Giám đốc Học viện Ngân hàng, Phó Chủ tịch phụ trách Công đoàn Học viện Ngân hàng tập trung vào 02 vấn đề: (i) Vai trò của người đứng đầu tổ chức công đoàn trong xây dựng văn hóa doanh nghiệp; (ii) Xây dựng nguồn nhân lực. Công đoàn có vai trò quan trọng trong xây dựng văn hóa doanh nghiệp, góp phần nâng cao nhận thức, tư duy của người lao động, trong đó có tư duy, đạo đức. PGS., TS. Nguyễn Thanh Phương nhấn mạnh về sự nêu gương của người đứng đầu đơn vị bởi người đứng đầu không nêu gương thì khó thực hiện tốt văn hóa công sở. Vậy, cần làm gì để thay đổi tư duy, nhận thức của người đứng đầu? Vai trò của công đoàn góp phần làm thay đổi tư duy, nhận thức của người đứng đầu là như thế nào? Phong trào công đoàn liên quan đến lãnh đạo đơn vị; lãnh đạo nhiệt tình, tích cực với các hoạt động công đoàn thì công đoàn của đơn vị ấy sẽ mạnh và ngược lại. Công đoàn tham gia xây dựng văn hóa doanh nghiệp.
PGS., TS. Nguyễn Thanh Phương mong muốn:; (i) Công đoàn Ngân hàng Việt Nam khi yêu cầu các đơn vị báo cáo hoạt động cần rà soát đơn vị đó có xây dựng bộ quy tắc ứng xử hay chưa, lộ trình thực hiện các báo cáo có liên quan. Sau đó, công đoàn tham gia kiểm tra, giám sát việc thực hiện bộ quy tắc ứng xử đó; (ii) Công đoàn Ngân hàng Việt Nam cần nâng cao quá trình chuyển đổi số trong quá trình hoạt động; nên xây dựng một cổng thông tin để người lao động được chia sẻ tâm tư, nguyện vọng, phản ánh các vấn đề có liên quan đến đạo đức ứng xử; tuyên truyền đến người lao động biết về sự tồn tại và tầm quan trọng của cổng thông tin, qua đó tổ chức tiếp thu ý kiến của đoàn viên.
Về xây dựng nguồn nhân lực, PGS., TS. Nguyễn Thanh Phương cho biết, quá trình tuyển dụng trong bối cảnh hiện nay cần chú ý đến năng lực số, đạo đức, văn hóa ứng xử của người cần tuyển dụng. Thực tế hiện nay, tuyển dụng mới chỉ chú ý đến kiến thức mà chưa có công cụ để lựa chọn con người có đạo đức, kĩ năng kiểm soát cảm xúc, tư duy phản biện…; bên cạnh đó, cần xây dựng nội dung đào tạo phù hợp vị trí việc làm; chú ý đến năng lực số, kĩ năng kiểm soát cảm xúc, kĩ năng tư duy phản biện; lên kế hoạch đào tạo phù hợp; thực hiện kiểm tra, đánh giá quá trình tuyển dụng, đào tạo, đưa vào bộ tiêu chí chấm điểm KPIs. Hơn nữa, PGS., TS. Nguyễn Thanh Phương cũng cho rằng, người lao động phải hiểu kĩ năng sống, giá trị sống, đó là vấn đề cốt lõi thực hiện vấn đề văn hóa công sở.
Tại Tọa đàm, ông Ngô Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Công đoàn Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) cho biết, Agribank đã xây dựng một cẩm nang văn hóa với bản sắc "Trung thực, Kỷ cương, Sáng tạo, Chất lượng, Hiệu quả" với các đặc trưng: Gắn kết - Thân thiện - Địa phương - Tam nông.
Với mục tiêu để văn hóa doanh nghiệp trở thành nguồn sức mạnh nội lực trong kinh doanh, trở thành giải pháp quản trị điều hành, góp phần củng cố uy tín, nâng cao vị thế của Agribank trong nước và quốc tế, trở thành phẩm chất, đạo đức, nếp sinh hoạt và làm việc của công nhân viên chức, trở thành truyền thống của Agribank, củng cố niềm tin bền vững của khách hàng, chiếm lĩnh thị phần, mở rộng thị trường, nâng cao sức cạnh tranh về chất lượng của các sản phẩm, dịch vụ trên thị trường trong nước và quốc tế. Agribank đã xây dựng và thực hiện Văn hóa Agribank theo pháp luật Việt Nam và công ước quốc tế, kế thừa và phát huy truyền thống văn hóa Việt Nam đậm đà bản sắc dân tộc, hội nhập với các nền văn hóa doanh nghiệp tiên tiến trong khu vực và quốc tế theo đúng chủ trương, định hướng chỉ đạo của Nhà nước, NHNN và Agribank. Văn hóa Agribank có tính thống nhất, tính khoa học, tính kế thừa, tính thực tiễn và tính phát triển, phù hợp với nhịp độ của Agribank; có các chương trình, phương án cụ thể triển khai thực hiện văn hóa doanh nghiệp, xác định rõ mục đích, yêu cầu, kế hoạch, giải pháp thực hiện đảm bảo thiết thực, chất lượng, tiết kiệm, hiệu quả. Agribank thường xuyên tổ chức kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết đánh giá, bình xét thi đua khen thưởng về việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp.
Ông Ngô Anh Tuấn - Phó Chủ tịch Công đoàn Agribank chia sẻ , trong bối cảnh hiện nay, vai trò của Công đoàn Agribank sẽ quan trọng hơn nữa để tuyên truyền, vận động ĐVCĐNLĐ nhận thức rõ tầm quan trọng của chuyển đổi số, xây dựng chiến lược thực hiện nhằm tận dụng hiệu quả các cơ hội do cuộc CMCN 4.0 đem lại để đẩy nhanh quá trình nghiên cứu, ứng dụng công nghệ số trong mọi mặt hoạt động, tăng cường năng lực quản lí và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động ngân hàng. Hiểu rõ chuyển đổi số trước tiên là chuyển đổi về nhận thức, từ đó dần đưa chuyển đổi số hiện diện trong quản trị điều hành và mọi hoạt động của Agribank thông qua đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, từng bước xây dựng môi trường làm việc trực tuyến, đồng thời chú trọng phát triển cung cấp sản phẩm, dịch vụ trực tuyến phục vụ khách hàng, đối tác, góp phần tạo điều kiện, giảm chi phí và tiết kiệm thời gian đi lại cho người dân và doanh nghiệp trong giao dịch thanh toán.
Một số sáng kiến, giải pháp xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong thời gian tới
Bà Nguyễn Khánh Chi, Phó Chủ tịch Thường trực Công đoàn Ngân hàng Việt Nam
phát biểu tại phiên trao đổi, thảo luận
Các đại biểu, diễn giả tham dự Tọa đàm đã đề xuất một số sáng kiến, giải pháp đối với vai trò của công đoàn đối với xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ hiện nay.
Trong đó, Công đoàn Cơ quan NHNH Trung ương đã đề ra khâu đột phá trong nhiệm kì 2023 - 2028 và việc ứng dụng công nghệ số gồm:
(i) Tăng cường hoạt động phối hợp giữa Công đoàn Cơ quan NHNN Trung ương và công đoàn các đơn vị trong hệ thống Ngân hàng nói riêng và khối các đơn vị thuộc các bộ, ngành nói chung để tạo sự gắn kết trong các đơn vị trong và ngoài Ngành.
(ii) Tăng cường tổ chức các phong trào thi đua do chuyên môn phối hợp với công đoàn tổ chức và các hoạt động văn hóa, thể thao… hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng cuộc sống cho đoàn viên, người lao động như tổ chức hoạt động kỉ niệm ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3 lồng ghép chương trình kí quy chế phối hợp giữa NHNN và Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, tổ chức giải bóng đá, tổ chức thi đấu các môn thể thao nhằm nâng cao sức khỏe và tạo sự gắn kết giữa các đơn vị và đoàn viên Công đoàn Cơ quan NHNN Trung ương.
(iii) Nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của cuộc CMCN 4.0 cũng như thích ứng đối với các cấp công đoàn trong hệ thống nhằm nắm bắt kịp sự phát triển mạnh mẽ, nhanh chóng của công nghệ thông tin trong việc chuyển đổi số, qua đó là cơ sở để thúc đẩy những thay đổi về hành động góp phần nâng cao chất lượng cán bộ tại các cấp công đoàn; nâng cao chất lượng đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kĩ năng cho cán bộ công đoàn đáp ứng yêu cầu trong việc chuyển đổi số đối với tổ chức công đoàn các cấp.
(iv) Sử dụng hiệu quả tiết kiệm nguồn tài chính công đoàn; tập trung chi cho các nhiệm vụ trọng tâm như chăm lo bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên và người lao động, làm tốt công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ công đoàn và các hoạt động văn hóa, thể thao để nâng cao đời sống tinh thần cho đoàn viên, người lao động.
Sáng kiến về ứng dụng công nghệ số phát triển giá trị thương hiệu của TPBank được ông Nguyễn Việt Anh - Chủ tịch Công đoàn TPBank chia sẻ: Tuyên ngôn thương hiệu “Vì chúng tôi hiểu bạn” đã thể hiện được tầm nhìn và định hướng xuyên suốt của TPBank trong lĩnh vực tài chính. Các sản phẩm, dịch vụ của TPBank lấy khách hàng làm trung tâm, lấy nhu cầu của khách hàng là bài toán để đưa ra hướng giải quyết nhằm giúp cuộc sống tốt hơn, các giao dịch tài chính thuận tiện hơn. Với định hướng từ ban đầu lấy số hóa là kim chỉ nam, làm nền tảng để tạo đột phá, TPBank luôn đưa những công nghệ mới nhất ứng dụng vào dịch vụ và liên tục cải tiến, sáng tạo những tính năng mới, giúp đa dạng trải nghiệm người dùng, có thể điểm tới một số biểu tượng nổi bật như LiveBank, ChatPay, FacePay…
Ông Nguyễn Việt Anh, Chủ tịch Công đoàn TPBank tham gia thảo luận
Là một bộ phận không thể thiếu trong cơ cấu tổ chức của TPBank, Công đoàn Ngân hàng đã động viên cán bộ viên chức là đoàn viên đưa ra nhiều ý kiến đóng góp vào việc xây dựng trải nghiệm, tạo ra những tính năng thiết thực cho cuộc sống và khi giao dịch tài chính nói riêng. Nhiều ý tưởng được lấy từ chính những người lao động của Ngân hàng từ trải nghiệm trong đời sống hàng ngày, trong quá trình sử dụng dịch vụ. Những góp ý liên quan đến thao tác sử dụng LiveBank hay trên ứng dụng TPBank Mobile đã góp phần cải tiến giao diện phần mềm, trải nghiệm người sử dụng sao cho thông minh hơn, thân thiện hơn. Bên cạnh đó, tiến trình giao dịch tại quầy cũng được cải tiến phù hợp sau khi ngân hàng ra mắt trợ lí số eCM tại quầy, giúp khách hàng thao tác thuận tiện hơn, không cần giấy tờ, kí thủ tục, rút ngắn thời gian…
Còn đối với Agribank, những giải pháp để xây dựng văn hóa doanh nghiệp tại các tổ chức tín dụng trong bối cảnh số hóa, theo ông Ngô Anh Tuấn - Phó Chủ tịch Công đoàn Agribank, đó là: (i) Cần tạo dựng môi trường thuận lợi cho hoạt động kinh doanh hướng tới thị trường, coi nhu cầu của thị trường là điểm sản sinh và điểm xuất phát của văn hóa doanh nghiệp; (ii) Xây dựng quan niệm khách hàng là trên hết. Tổ chức tín dụng phải “thấu hiểu” nhu cầu nguyện vọng của khách hàng để khai thác sản phẩm mới và cung cấp dịch vụ chất lượng cao, xây dựng hình ảnh doanh nghiệp thân thiện với khách hàng; (iii) Đề xuất Hiệp hội Ngân hàng cần hỗ trợ các tổ chức tín dụng tăng cường nhận thức về văn hóa doanh nghiệp và văn hóa kinh doanh bằng các hoạt động cụ thể như đào tạo, khảo sát, truyền thông…; (iv) Khuyến khích tinh thần đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp, nâng cao sức cạnh tranh các sản phẩm, bảo đảm phát triển bao trùm và bền vững; (v) Xây dựng chiến lược đầu tư cho con người để phát huy tài năng và sức sáng tạo lao động của mỗi cá nhân trong doanh nghiệp, qua đó nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh; (vi) Tổ chức các cuộc thi, giao lưu văn hóa và tìm hiểu pháp luật giữa các đơn vị trong doanh nghiệp để nâng cao vị thế văn hóa của tổ chức tín dụng.
Những giải pháp chủ đạo của công đoàn góp phần xây dựng và phát triển thương hiệu của NHTMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank), trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay đã được ông Lê Hữu Phường, Phó Chủ tịch Công đoàn VPBank chia sẻ, theo đó, Công đoàn VPBank bên cạnh nhiệm vụ bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động, đưa ra 05 giá trị cốt lõi góp phần làm đậm đà bản sắc của VPBank. Công đoàn VPBank luôn sát cánh cùng VPBank để hiện thực hóa giá trị văn hóa doanh nghiệp của VPBank. Với khẩu hiệu của VPBank là: “Vì một Việt Nam thịnh vượng”, Công đoàn VPBank chi tiết hóa thành: Thịnh vượng thể chất, thịnh vượng tinh thần, thịnh vượng cộng đồng, thịnh vượng tâm lí. Về thịnh vượng thể chất: Phối hợp với chính quyền các địa phương trên cả nước đưa ra các giải chạy marathon để góp phần nâng cao thể chất cho cán bộ nhân viên và khách hàng của Ngân hàng; về thịnh vượng tinh thần: Có chương trình Trạng nguyên VPBank; về thịnh vượng cộng đồng: Với tinh thần mỗi một cá nhân tử tế tạo ra một xã hội tử tế văn minh, công đoàn và các cá nhân công đoàn viên VPBank tham giam như tặng sổ tiết kiệm cho trẻ mồ côi do dịch bệnh Covid-19, xây dựng trường học cho học sinh vùng sâu, vùng xa…
Phát biểu Tổng kết Tọa đàm, bà Nguyễn Thị Thanh Bình, Phó Tổng Biên tập phụ trách Tạp chí Ngân hàng nhấn mạnh, Tọa đàm đã tạo ra một diễn đàn trao đổi có tính tương tác cao giữa các chuyên gia, nhà khoa học về lĩnh vực công đoàn, quan hệ lao động, văn hóa; đại diện lãnh đạo, Ban Chấp hành Công đoàn cơ quan NHNN Trung ương; các tổ chức tín dụng… cùng thảo luận, đánh giá về vai trò của tổ chức công đoàn đối với xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số.
Những sáng kiến, giải pháp xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong bối cảnh thách thức của tiến bộ khoa học công nghệ tác động đến văn hóa doanh nghiệp của các diễn giả tại Tọa đàm đã kịp thời bổ sung, làm rõ chủ đề của Tọa đàm, đặc biệt, trong đó có hai nội dung được Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú đặt ra cho Tọa đàm là xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh và xây dựng uy tín, tạo thêm niềm tin của công chúng với ngành Ngân hàng, qua đó, sẽ đóng góp thiết thực vào hoạt động công đoàn đối với xây dựng văn hóa doanh nghiệp trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay.
Toàn cảnh Tọa đàm
Thu Phương - Hữu Mạnh