Theo Quyết định số 32/2021/QĐ-TTg ngày 20/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ, từ ngày 12/12/2021, hạn mức trả tiền bảo hiểm tiền gửi sẽ là 125 triệu đồng (bao gồm cả gốc và lãi) đối với mỗi cá nhân gửi tiền tại một tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi (BHTG).
Đáp ứng thông lệ quốc tế và phù hợp với năng lực của tổ chức BHTG
Theo khuyến nghị của Hiệp hội Bảo hiểm tiền gửi Quốc tế (IADI), hạn mức và phạm vi bảo hiểm nên có giới hạn và được thiết kế đáng tin cậy để giảm thiểu rủi ro rút tiền ngân hàng và không được làm xói mòn kỷ luật thị trường.
Hạn mức và phạm vi bảo hiểm được thiết lập sao cho bảo vệ toàn bộ được khoảng 90% đến 95% người gửi tiền. Theo tính toán của Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN), với hạn mức 125 triệu đồng, tổ chức này có thể bảo vệ toàn bộ đối với tiền gửi của khoảng 91% người gửi tiền trong hệ thống ngân hàng, nằm trong khoảng khuyến nghị của IADI.
Tại Việt Nam, bên cạnh các yếu tố như tình hình kinh tế vĩ mô, thu nhập bình quân đầu người, diễn biến thị trường tài chính, tiền tệ và hoạt động ngân hàng, việc xác định hạn mức cũng cần phù hợp với năng lực tài chính của tổ chức BHTG, đảm bảo có đủ nguồn lực để ứng phó khi rủi ro xảy ra.
Thông tin từ BHTGVN cho biết, tính đến ngày 30/9/2021, tổng tài sản của tổ chức này đạt 79.342 tỷ đồng, trong đó quỹ dự phòng nghiệp vụ đạt 73.615 tỷ đồng, tăng 16,99% so với cùng kỳ năm 2020. Dự kiến cuối năm 2021, tổng tài sản của BHTGVN đạt 81.927 tỷ đồng, trong đó quỹ dự phòng nghiệp vụ đạt khoảng 75.899 tỷ đồng. Năng lực tài chính của BHTGVN đủ đáp ứng chi trả ngay lập tức trong trường hợp phát sinh nghĩa vụ chi trả tiền bảo hiểm cho người gửi tiền với quy mô nhỏ. Đồng thời, nguồn vốn của BHTGVN vẫn đang tiếp tục được quản lý và phát triển một cách an toàn, hiệu quả, đảm bảo tính thanh khoản.
Bên cạnh một số yếu tố đã kể trên, IADI cũng lưu ý, hạn mức và phạm vi bảo hiểm nên được đánh giá định kỳ (ít nhất 05 năm một lần), để đảm bảo có thể đáp ứng các mục tiêu chính sách công của hệ thống BHTG. Kể từ khi áp dụng hạn mức 75 triệu đồng vào năm 2017, BHTGVN đã thường xuyên đánh giá mức độ phù hợp của hạn mức trả tiền bảo hiểm tại Việt Nam, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét. Việc Thủ tướng Chính phủ quyết định điều chỉnh hạn mức trả tiền bảo hiểm vào thời điểm này là phù hợp với các thông lệ quốc tế về BHTG, trong đó có việc đánh giá, điều chỉnh hạn mức theo sự thay đổi các yếu tố vĩ mô, sự phát triển của hệ thống ngân hàng, cũng như sự phát triển về nguồn lực của BHTGVN.
Gia tăng niềm tin của người gửi tiền và củng cố an toàn hệ thống ngân hàng
Hạn mức trả tiền bảo hiểm được điều chỉnh lên 125 triệu đồng thể hiện quyết tâm của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước và BHTGVN trong việc bảo vệ người gửi tiền ngày càng hiệu quả hơn, cũng như góp phần tích cực vào việc duy trì an toàn, lành mạnh hệ thống ngân hàng.
Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, hạn mức trả tiền bảo hiểm không chỉ quyết định số tiền bảo hiểm mà người gửi tiền nhận được khi phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm mà còn tác động đến hành vi của người gửi tiền khi chưa phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm.
Hạn mức trả tiền bảo hiểm hợp lý giúp người gửi tiền yên tâm hơn khi gửi tiền tại ngân hàng, không lo lắng, rút tiền ra khỏi ngân hàng, dẫn đến hiện tượng rút tiền hàng loạt khi có biến động trong hệ thống tài chính ngân hàng. Từ đó, giúp hạn chế tác động lây lan khi có ngân hàng đổ vỡ, góp phần duy trì sự ổn định của hệ thống ngân hàng nói riêng và nền kinh tế nói chung.
Hạn mức trả tiền bảo hiểm cũng là công cụ quan trọng của chính sách BHTG, trực tiếp bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền. Hạn mức trả tiền bảo hiểm đủ lớn sẽ góp phần duy trì niềm tin của người gửi tiền đối với hệ thống ngân hàng, từ đó khuyến khích người dân gửi tiền vào ngân hàng, thúc đẩy tăng trưởng huy động vốn của toàn hệ thống.
Điều chỉnh tăng hạn mức trả tiền bảo hiểm còn giúp người dân quan tâm nhiều hơn đến chính sách BHTG, từ đó sẽ góp phần nâng cao vị thế của BHTGVN trong hệ thống ngân hàng và đối với người gửi tiền.
Điều chỉnh tăng hạn mức trả tiền bảo hiểm giúp góp phần duy trì sự ổn định của hệ thống ngân hàng nói riêng và nền kinh tế nói chung, từ đó sẽ có tác động tích cực tới các cá nhân, tổ chức có liên quan khác.
Tựu chung, một hạn mức trả tiền bảo hiểm đủ lớn ở mức hợp lý sẽ góp phần duy trì niềm tin của người gửi tiền đối với hệ thống ngân hàng, từ đó khuyến khích người dân gửi tiền vào các tổ chức tín dụng, thúc đẩy tăng trưởng huy động vốn của toàn hệ thống. Có thể nói, việc điều chỉnh tăng hạn mức trả tiền bảo hiểm lên 125 triệu đồng đã cho thấy cam kết mạnh mẽ của Chính phủ trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, từ đó giúp người dân quan tâm nhiều hơn đến chính sách BHTG, để ngày càng phát huy ý nghĩa của chính sách quan trọng này đối với xã hội cũng như trong nền kinh tế.
VH