Tóm tắt: Để bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trong bối cảnh và tình hình mới theo tinh thần Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới, cần phải phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta. Trong đó, chủ chốt, nòng cốt, nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là phải phát huy tốt vai trò báo chí với tư cách là một “binh chủng” đi đầu trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Mặc dù hiện nay báo chí nước ta đã có nhiều đổi mới và có bước phát triển vượt bậc, tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề đặt ra cần phải quan tâm, nghiên cứu, khắc phục nhằm đưa ra các giải pháp phù hợp, phát huy hơn nữa vai trò báo chí trong đấu tranh, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay.
Từ khóa: Nghị quyết số 35-NQ/TW; nền tảng tư tưởng của Đảng; vai trò báo chí; một số vấn đề đặt ra.
Việc nhận diện đúng, trúng, chính xác những vấn đề đặt ra hiện nay đối với việc phát huy vai trò báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là một trong những vấn đề căn cốt, quan trọng hàng đầu thể hiện tính chủ động, tính đi trước, tính nhạy bén, tính dự báo của báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ta hiện nay. Bởi vì, trên thực tế, có nắm được những vấn đề đặt ra hiện nay, những tác động tích cực và tiêu cực đối với báo chí đến nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng thì chúng ta mới có điều kiện để phát huy báo chí một cách tích cực, hiệu quả và đúng hướng. Từ đó, mới đề ra được chủ trương, biện pháp đúng nhằm tăng cường và phát huy hơn nữa vai trò của báo chí trong đấu tranh, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ta hiện nay. Qua thực tiễn quá trình nghiên cứu, nổi lên một số vấn đề tác động và ảnh hưởng trực tiếp tới việc phát huy vai trò báo chí.
Bác Hồ với các phóng viên báo đài. (Ảnh tư liệu, nguồn: https://www.bqllang.gov.vn)
1. Một số vấn đề đặt ra về phát huy vai trò báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay
Thứ nhất, một số vấn đề lí luận chưa được nghiên cứu, bổ sung kịp thời với thực tiễn, tác động sâu sắc đến nhiệm vụ báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Lãnh tụ V.I.Lênin từng chỉ rõ: “Chúng ta không hề coi lí luận của Mác như là một cái gì đã xong xuôi hẳn và bất khả xâm phạm; trái lại, chúng ta tin rằng lí luận đó chỉ đặt nền móng cho môn khoa học mà những người xã hội chủ nghĩa cần phải phát triển hơn nữa về mọi mặt, nếu họ không muốn trở thành lạc hậu đối với cuộc sống”1. Thấm nhuần quan điểm của V.I.Lênin, Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Lí luận cách mạng không phải là giáo điều, nó là kim chỉ nam cho hành động cách mạng; và lí luận không phải là một cái gì cứng nhắc, nó đầy tính chất sáng tạo; lí luận luôn luôn cần được bổ sung bằng những kết luận mới rút ra từ trong thực tiễn sinh động”2. Thực tiễn nước ta cũng cho thấy, nhiều vấn đề lí luận hiện nay cần phải được nghiên cứu, bổ sung, phát triển cho phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh mới nhằm tăng tính thống nhất giữa lí luận với thực tiễn nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cũng như việc xây dựng và bảo vệ Đảng, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay. Tiếp tục nghiên cứu sâu thêm, làm sáng tỏ hơn về chủ nghĩa xã hội, con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, về Đảng, xây dựng Đảng, về nền tảng tư tưởng của Đảng, về Nhà nước, về phát huy sức mạnh Nhân dân... Trên cơ sở đó, góp phần bổ sung, phát triển kịp thời, phù hợp với bối cảnh và tình hình mới, làm cơ sở cho báo chí phát huy vai trò, trách nhiệm của mình trong đấu tranh, phê phán, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.
Thứ hai, phát huy vai trò báo chí chính thống và sự tác động nhiều chiều của mạng xã hội đến nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Báo chí chính thống hay còn gọi là báo chí cách mạng, được hiểu là các tờ báo, tạp chí được cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước cấp phép, hoạt động theo tôn chỉ, mục đích đã được xác định; có mục tiêu cụ thể, rõ ràng, phục vụ cho lợi ích của Đảng, Nhà nước và Nhân dân; có Tổng biên tập, có người chịu trách nhiệm về toàn bộ nội dung tuyên truyền, giáo dục và hoạt động báo chí theo quy định của pháp luật hiện hành. Theo đó, báo chí chính thống là một trong những công cụ quan trọng trong công tác tuyên truyền, giáo dục, định hướng những quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước; đồng thời là cầu nối gắn kết, phản ánh kịp thời những tâm tư, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân, góp phần to lớn trong việc củng cố niềm tin cách mạng, nâng cao nhận thức, tư tưởng, tình cảm cho quần chúng nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng.
Mạng xã hội là một nền tảng trực tuyến với rất nhiều dạng thức và tính năng khác nhau, giúp mọi người dễ dàng kết nối thông tin, hình ảnh, tư liệu, tài liệu từ bất cứ đâu, nếu có sự kết nối của mạng Internet. Mạng xã hội có thể phục vụ cho việc truy cập dễ dàng thông tin từ nhiều phương tiện một cách nhanh chóng, thuận tiện, dễ dàng ở mọi nơi, mọi lúc, dựa vào các thiết bị khác nhau như: Máy tính, điện thoại… với những ứng dụng như: Zalo, Facebook, Youtube, Instagram... Bản chất cũng như ưu điểm nổi bật của mạng xã hội là cho phép người dùng có thể kết nối, giao lưu, chia sẻ thông tin trên nền tảng Internet một cách thuận lợi, nhanh chóng và hiệu quả. Với những gì mạng xã hội mang lại cho con người thực sự đã đưa con người tiến lên một trình độ văn minh mới, thúc đẩy việc giao lưu, hợp tác, kết nối nhiều chiều về thông tin; trong đó, báo chí là một lĩnh vực có ảnh hưởng và chịu tác động rõ nét nhất. Do vậy, tận dụng vai trò, khả năng của mạng xã hội trong phát huy vai trò của báo chí vào bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong bối cảnh hiện nay sẽ mang lại hiệu quả.
Đa số thông tin trên mạng xã hội là những thông tin chưa được kiểm chứng; do đó, mức độ tin cậy thường không cao. Đặc biệt, một số cá nhân, tổ chức đã lợi dụng mạng xã hội để xuyên tạc, bịa đặt, vu khống, bôi nhọ vai trò của Đảng, Nhà nước, chống phá nền tảng tư tưởng của Đảng, chống phá con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của đất nước ta, nhất là các thế lực thù địch, bọn cơ hội chính trị, các phần tử bất mãn, chống đối chính trị đã lợi dụng mạng xã hội để phục vụ âm mưu và hoạt động chống phá của chúng với nhiều chiêu thức và thủ đoạn tinh vi. Vì vậy, báo chí cần phải định hướng dư luận, tuyên truyền để người dân cân nhắc, kiểm chứng tính xác thực của thông tin trên mạng xã hội, sàng lọc thông tin, không tiếp thu một cách máy móc, mù quáng, một chiều.
Trong văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng cũng đã nhấn mạnh và chỉ rõ: “Nâng cao chất lượng, bảo đảm an ninh, an toàn hệ thống thông tin, báo chí, Internet, xuất bản; tăng cường năng lực quản lí không gian mạng. Xây dựng các cơ quan báo chí, tổ hợp truyền thông chủ lực đủ mạnh để thực hiện tốt chức năng thông tin tuyên truyền thiết yếu, làm chủ mặt trận thông tin”3.
Trong giai đoạn hiện nay, với sự phát triển của khoa học công nghệ, kéo theo sự bùng nổ thông tin đa chiều trên Internet và mạng xã hội, gây nên nhiều khó khăn, phức tạp cho nhiệm vụ báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Theo thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông, Việt Nam là một trong 20 nước có tỉ lệ sử dụng Internet nhiều nhất thế giới với 68,17 triệu người dùng (chiếm 70,3% dân số của cả nước). Tỉ lệ người dùng Internet ở Việt Nam hằng ngày lên tới 94%, với thời gian sử dụng trung bình gần 7 giờ mỗi ngày, trong đó 2 giờ 33 phút là cho mạng xã hội”4. Đây là điều kiện thuận lợi trong việc sử dụng mạng xã hội, Internet để phát huy vai trò báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Song, cũng gây ra nhiều khó khăn, thách thức đối với nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, nhất là việc quản lí thông tin trái chiều, thông tin sai trái, bịa đặt trên mạng xã hội, ảnh hưởng và tác động không nhỏ đến nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay.
Thứ ba, việc phân bố, cân đối thông tin của báo chí chưa thật đồng đều, chưa có sự ưu tiên cho nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Báo chí là một hoạt động đặc biệt mang tính chính trị, đi đầu trong tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước. Với mục tiêu giữ vững ổn định chính trị, củng cố sự thống nhất về ý chí trong toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta, có trách nhiệm rất lớn trong nâng cao nhận thức, định hướng tư tưởng, tăng cường sự đồng thuận của xã hội. Trong lĩnh vực bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, báo chí luôn đóng vai trò to lớn là nòng cốt, là công cụ chủ yếu góp phần đấu tranh, phản bác lại các quan điểm sai trái, thù địch, củng cố trận địa tư tưởng ngày càng vững chắc.
Hiện nay, một số cơ quan báo chí chưa thực sự chú trọng đến số lượng, chất lượng bài viết về đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, hoặc chưa tạo dựng được lực lượng chuyên sâu, chuyên gia thực hiện nhiệm vụ này; do đó, chất lượng bài viết của một số tạp chí chưa cao. Hiện tượng thiếu cân đối trong phân bố tin, bài về đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng còn khá phổ biến, điều này đã tác động và làm ảnh hưởng tới việc phát huy vai trò báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng thời gian qua.
Để khắc phục vấn đề này, trong thời gian tới, các cơ quan báo chí cần phải đổi mới, đánh giá một cách khách quan, toàn diện về những kết quả đạt được và chưa được trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; có sự điều chỉnh, cân đối, bổ sung kịp thời, tập trung ưu tiên các tin, bài, sản phẩm báo chí về đề tài bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Thứ tư, vấn đề tự do ngôn luận, tự do báo chí.
Tự do ngôn luận, tự do báo chí là một quyền cơ bản của công dân. Quyền tự do ngôn luận là quyền của con người trong việc tự do tìm kiếm, tiếp nhận và truyền đạt thông tin, ý kiến của mình đối với mọi lĩnh vực của đời sống xã hội dưới hình thức bằng lời nói, văn bản như viết tay, đánh máy; dưới bản điện tử như email, facebook, zalo…; dưới hình thức khác như tranh vẽ, biểu diễn nghệ thuật… Quyền tự do báo chí là quyền của công dân được sáng tạo tác phẩm báo chí, tiếp cận thông tin báo chí, cung cấp thông tin cho báo chí, phản hồi thông tin trên báo chí, liên kết với cơ quan báo chí thực hiện sản phẩm báo chí, in và phát hành báo in. Báo chí có vai trò là phương tiện để công dân thực hiện quyền tự do ngôn luận của mình.
Quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí được quy định trong Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định” và nhiều đạo luật quan trọng như Luật Báo chí, Luật An ninh mạng.
Khi thực hiện quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, công dân phải tuân thủ các quy định của pháp luật nhằm bảo vệ chế độ xã hội, bảo vệ Nhà nước và không ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của người khác.
Tuy nhiên, các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị luôn cố tình lợi dụng quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí để tung ra những thông tin sai sự thật, bịa đặt, bóp méo, vu khống, xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xúc phạm tôn giáo, nói xấu lãnh tụ, nói xấu chế độ, bôi nhọ nhân phẩm của tổ chức, cá nhân; đưa ra những luận điệu sai trái gây hoang mang trong Nhân dân hòng kích động, lôi kéo chống phá đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước ta; chống phá nền tảng tư tưởng của Đảng với nhiều cách thức và thủ đoạn tinh vi, thâm độc gây không ít khó khăn, trở ngại đối với hoạt động báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Thứ năm, nắm bắt thông tin không chính thống; xây dựng niềm tin cho cán bộ, đảng viên và nhân dân hiện nay.
Báo chí không chỉ phải nắm vững những thông tin chính thống mà cả những thông tin không chính thống của các thế lực thù địch đưa ra nhằm giúp cho những người làm báo và các cơ quan báo chí nhận diện rõ bản chất, âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch; trên cơ sở đó chủ động đưa ra các biện pháp để đấu tranh, phản bác lại các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch một cách hiệu quả và kịp thời, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.
Về bản chất, những thông tin không chính thống là những thông tin xấu độc, giả mạo, chủ yếu xuất hiện trên không gian mạng có hại cho Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa, gây ra tác động tiêu cực, làm ảnh hưởng đến tư tưởng, tâm lí của một số cán bộ, đảng viên và Nhân dân.
Để phát huy vai trò của báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, trước hết các cơ quan báo chí cần phải nắm vững, kiểm soát tốt thông tin, làm chủ được thông tin và xử lí thông tin nhanh chóng, hiệu quả; phân biệt rõ đúng sai của thông tin, đồng thời, sử dụng thông tin có độ tin cậy cao, thông tin từ các cơ quan ngôn luận của Đảng và Nhà nước để kịp thời định hướng dư luận xã hội, đấu tranh, dập tắt các thông tin sai trái của các thế lực thù địch chống phá nền tảng tư tưởng của Đảng.
2. Phương hướng khắc phục những vấn đề đặt ra về phát huy vai trò báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay
Một là, phải luôn giữ vững và kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh - nền tảng tư tưởng của Đảng ta hiện nay.
Để phát huy vai trò báo chí trong đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, một trong những vấn đề cơ bản, quan trọng hàng đầu là phải kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Đây là đòi hỏi, cũng là yêu cầu khách quan vô cùng quan trọng; là nguyên tắc bất di bất dịch, có ý nghĩa sống còn đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng ta hiện nay. Không cho phép xuất hiện tư tưởng ngả nghiêng, dao động, lập lờ, nước đôi cả trong nhận thức và hành động. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng cũng chỉ rõ: “Phải kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đổi mới của Đảng”5.
Hơn nữa, mỗi khi cán bộ, đảng viên, mỗi công dân trong xã hội cần có sự giác ngộ sâu sắc, kiên định về nền tảng tư tưởng của Đảng, có niềm tin vững chắc và tuyệt đối về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, về mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; quán triệt sâu sắc đường lối, quan điểm của Nhà nước, như vậy sẽ trở thành sức mạnh vô địch chống lại các thế lực thù địch; có khả năng “tự bảo vệ”, “tự ngăn chặn”, “tự miễn dịch”, tránh được sự xâm nhập, lây lan của tư tưởng ngoại lai, phản bác những quan điểm sai trái của các thế lực thù địch chống phá, đi ngược lí tưởng của Đảng và Nhân dân ta, vô hiệu hóa các luận điệu xuyên tạc, sai trái, thù địch, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trong mọi tình huống.
Hai là, tiếp tục nâng cao vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, cơ quan, đơn vị báo chí trong cả nước đối với công tác đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Thực hiện phương châm kết hợp chặt chẽ giữa xây đi đôi với chống, xây dựng đi đôi với bảo vệ, lấy xây làm chính, chủ yếu, lâu dài. Trước hết, cần phát huy tốt vai trò của báo chí trong nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân về âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, nhất là các thông tin xấu, độc trên Internet, mạng xã hội; coi đây là một nhiệm vụ quan trọng hàng đầu hiện nay của báo chí; kết hợp với việc giáo dục những chuẩn mực đạo đức, tấm gương người tốt, việc tốt trong cộng đồng về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; chú trọng việc phát hiện và nhân rộng những điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt trong cả nước, nhất là trong các cơ quan báo chí liên quan đến nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng nhằm tạo tính lan tỏa ngày càng rộng khắp.
Chủ động phát huy vai trò của các cơ quan báo chí, đội ngũ phóng viên, biên tập viên cả trung ương và địa phương trong công tác tuyên truyền, giáo dục, định hướng dư luận xã hội. Cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp cũng cần quan tâm, chỉ đạo các cơ quan báo chí, hệ thống các đài phát thanh, truyền hình chủ động đăng tải, phát sóng tin bài đấu tranh chống các luận điệu xuyên tạc, sai trái của các thế lực thù địch, tạo thành mạng lưới, mặt trận rộng khắp, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.
Ba là, tăng cường giáo dục đạo đức, bản lĩnh chính trị, ý thức, trách nhiệm và nghĩa vụ của người đứng đầu cơ quan báo chí và những người làm báo trong lĩnh vực bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Cán bộ lãnh đạo, quản lí báo chí ngoài tinh thông nghiệp vụ cần có trình độ lí luận chính trị cao, nắm vững về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước; có khả năng vận dụng đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào công tác lãnh đạo, chỉ đạo các nhiệm vụ báo chí của cơ quan mình, đảm bảo hiệu quả, đúng tôn chỉ, mục đích. Đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch không được áp đặt, chủ quan, không dùng mệnh lệnh hành chính đơn thuần, mà phải lấy thực tiễn khách quan làm tiêu chuẩn, thước đo để đấu tranh, phê phán, bác bỏ các quan điểm sai trái. Cùng với việc đấu tranh, phê phán, bác bỏ các quan điểm thù địch, cần khẳng định, tuyên truyền, phổ biến những giá trị bền vững của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, khẳng định những thành tựu to lớn mà nền tảng tư tưởng của Đảng đã mang lại cho Đảng và dân tộc ta.
Tiếp tục hoàn thiện quy chế, tiêu chuẩn, quy định, nguyên tắc, chuẩn mực đạo đức của người làm báo và cơ quan báo chí. Đề cao trách nhiệm xã hội, trách nhiệm chính trị, trách nhiệm pháp lí và trách nhiệm đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ những người làm báo đối với từng thông tin, bài viết, ấn phẩm xuất bản. Phát huy hơn nữa vai trò báo chí trong việc khởi nguồn trí tuệ, cảm xúc và gia tăng niềm tin của Nhân dân vào chế độ xã hội chủ nghĩa, vào thể chế chính trị, góp phần lan tỏa lòng yêu nước, ý thức, trách nhiệm công dân đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Cần đa dạng các hình thức đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ phóng viên, biên tập viên, những người làm báo, như: Học tập chính trị, thảo luận chuyên đề, thực tiễn tác nghiệp báo chí hoặc thông qua sinh hoạt chi bộ nơi công tác để học tập, bồi dưỡng; qua đó, trang bị cho họ thế giới quan, phương pháp luận, nắm vững quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và cả những chủ trương, chỉ đạo của Đảng, chính sách của Nhà nước ta.
Bốn là, phát huy mạnh mẽ sức mạnh, vũ khí sắc bén của báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Trước sự phát triển mạnh mẽ của Internet, mạng xã hội, lợi dụng ưu thế của mạng xã hội như tốc độ đăng tải, chia sẻ và lan truyền thông tin nhanh, dung lượng lớn, đa chiều, không hạn chế bởi không gian và thời gian... các thế lực thù địch, các phần tử cơ hội chính trị, bất mãn và các tổ chức phản động, lưu vong đang đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền những luận điệu xuyên tạc, bịa đặt; những thông tin xấu, độc, sai sự thật... để chống phá Đảng và Nhà nước ta, phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng, gây nhiễu loạn thông tin và mất ổn định tình hình chính trị. Trong cuộc đấu tranh khó khăn, phức tạp, báo chí có vai trò hết sức quan trọng, là “công cụ sắc nhọn” trên mặt trận tư tưởng của Đảng; là vũ khí sắc bén bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, lợi ích quốc gia, dân tộc.
Báo chí cần đẩy mạnh tuyên truyền lí luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước đến mọi cán bộ, đảng viên và Nhân dân, định hướng thông tin và dư luận xã hội; đồng thời, phải tích cực đấu tranh vạch rõ âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù, phản bác trực diện các quan điểm, luận điệu sai trái, thù địch để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, giữ vững trận địa tư tưởng và niềm tin của quần chúng nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, tạo sự ổn định để phát triển đất nước.
Đồng thời, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, đăng tải, chia sẻ những thông tin chính thống trên hệ thống đài phát thanh, truyền hình, các trang thông tin điện tử, trang mạng xã hội của các địa phương, cơ quan, đơn vị; qua đó, góp phần phục vụ nhu cầu thông tin cho bạn đọc, định hướng thông tin đến toàn thể cán bộ, đảng viên và Nhân dân nhằm nâng cao nhận thức, tinh thần cảnh giác trước các thông tin xấu, độc do các thế lực thù địch gây ra. Kết hợp với các đợt tuyên truyền sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân về sử dụng mạng xã hội, cách thức tiếp cận thông tin mạng xã hội, cách thức đấu tranh với thông tin xấu, độc trên mạng xã hội, đặc biệt chú trọng tuyên truyền cho các thế hệ trẻ như học sinh, sinh viên, đoàn viên, thanh thiếu niên với khẩu hiệu: “Hãy thông minh khi sử dụng các thiết bị thông minh phục vụ cho nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng”; đồng thời, tổ chức thành lập các câu lạc bộ trẻ, các diễn đàn, sinh hoạt chuyên đề, tổ chức hội thảo các chương trình liên quan đến nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Việc nhận thức và nắm vững những vấn đề đặt ra hiện nay đối với báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là một nội dung vô cùng quan trọng và cấp thiết. Trên cơ sở đó, kịp thời đề ra chủ trương, phương hướng, biện pháp phù hợp nhằm khắc phục những tác động không mong muốn đến việc phát huy vai trò của báo chí, góp phần xây dựng và bảo vệ Đảng ta ngày càng vững mạnh, đất nước ngày càng ổn định, xã hội ngày càng phát triển, phồn vinh. Phấn đấu mục tiêu: Đến năm 2025 là nước đang phát triển có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp; năm 2030, kỉ niệm 100 năm thành lập Đảng, là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; năm 2045, kỉ niệm 100 năm thành lập nước, trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Để đạt được các mục tiêu mà Đảng ta đề ra tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, cần phải phát huy tốt hơn nữa khối sức mạnh đoàn kết toàn dân, của các giai cấp, dân tộc, các tầng lớp trong xã hội, tranh thủ sức mạnh toàn dân tộc, đoàn kết quốc tế; đồng thời, phát huy tốt vai trò sức mạnh của báo chí, đẩy lùi các thế lực thù địch và phản động, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trong mọi tình huống./.
1V.I.Lênin, Toàn tập, Nxb.Tiến bộ Mát-xcơ-va, 1974, t.4, tr.232.
2Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 11, tr.95, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
3 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, tr.272.
4 Học viện Báo chí và Tuyên truyền - Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật, Vai trò của báo chí, xuất bản trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2022, tr.321-322.
5 Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, tr.109.
Tài liệu tham khảo
1. Hiến pháp năm 2013.
2. Luật Báo chí năm 2016.
3. Luật An ninh mạng năm 2018.
4. Bộ Tư pháp, Đề án “Đẩy mạnh phổ biến nội dung cơ bản của Công ước quốc tế về các quyền dân sự, chính trị và pháp luật Việt Nam về các quyền dân sự, chính trị cho cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân giai đoạn 2015 - 2020” năm 2020.
Nguyễn Huy Đại,
Giảng viên Khoa Hồ Chí Minh học, Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng