Ngày 19/4/2024, tại Hà Nội, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tổ chức Họp báo thông tin kết quả điều hành chính sách tiền tệ (CSTT) và hoạt động ngân hàng quý I/2024. Đồng chí Đào Minh Tú - Phó Thống đốc Thường trực NHNN chủ trì buổi Họp báo.
Tại buổi Họp báo, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết, trong quý I/2024, NHNN đã điều hành CSTT chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát, hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế, thích ứng kịp thời với diễn biến thị trường trong và ngoài nước, duy trì ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối.
Đồng chí Đào Minh Tú - Phó Thống đốc Thường trực NHNN chủ trì buổi Họp báo
Thực hiện chính sách nới lỏng lãi suất, góp phần thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, đảm bảo cung ứng vốn cho nền kinh tế
NHNN tiếp tục giữ nguyên các mức lãi suất điều hành sau bốn lần điều chỉnh giảm trong năm 2023 trong bối cảnh lãi suất thế giới vẫn neo cao, tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng (TCTD) tiếp cận nguồn vốn từ NHNN với chi phí thấp; tiếp tục khuyến khích TCTD tiết giảm chi phí để giảm mặt bằng lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ nền kinh tế. Do vậy, lãi suất tiền gửi và cho vay mới của hầu hết các ngân hàng thương mại (NHTM) giảm so với cuối năm 2023. Cụ thể, đến ngày 31/3/2024, lãi suất tiền gửi bình quân của các giao dịch phát sinh mới trong hệ thống các NHTM đạt 3,02%/năm, giảm 0,5% so với cuối tháng 12/2023, kéo theo mức lãi suất cho vay bình quân của các giao dịch phát sinh mới đạt 6,5%/năm, giảm 0,5%/năm so với cuối tháng 12/2023.
Mặc dù NHNN đã tích cực triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, tuy nhiên tăng trưởng tín dụng thời điểm đầu năm 2024 khá thấp so với các năm gần đây, nguyên nhân chủ yếu do nhu cầu và sức hấp thụ vốn của nền kinh tế ở mức thấp do nhiều doanh nghiệp thu hẹp hoặc ngừng hoạt động... Để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, ngày 07/02/2024, NHNN ban hành Công văn số 1088/NHNN-CSTT chỉ đạo các TCTD đẩy mạnh các giải pháp đã được Thống đốc NHNN đề ra tại Chỉ thị số 01/CT-NHNN ngày 15/01/2024 về tổ chức thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm của ngành Ngân hàng trong năm 2024 nhằm góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ngoài ra, NHNN đã tổ chức Hội nghị trực tuyến về đẩy mạnh tín dụng ngân hàng nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năm 2024 và Hội nghị triển khai nhiệm vụ điều hành chính sách tiền tệ năm 2024, tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô. Nhờ đó, tín dụng trong tháng 3/2024 đã tăng tích cực trở lại sau khi giảm trong hai tháng đầu năm do yếu tố mùa vụ. Đến ngày 29/3/2024, tín dụng nền kinh tế tăng 1,34% so với cuối năm 2023.
Theo dõi, bám sát biến động thị trường ngoại tệ và thị trường vàng nhằm chủ động điều tiết giá vàng và ngoại tệ
Mặc dù trong ba tháng đầu năm 2023, thị trường ngoại tệ chịu ảnh hưởng tiêu cực từ cuộc xung đột Nga - Ukraine, tình hình căng thẳng từ Trung Đông khiến tỉ giá USD/VND tuy neo ở ngưỡng khá cao (chỉ số phản ánh sức mạnh USD trên thị trường thế giới tăng nhanh, trên 6% (tháng 01/2024)), tuy nhiên so với các quốc gia khác thực hiện chính sách ngoại tệ thả nổi, NHNN vẫn theo đuổi chính sách bảo vệ đồng nội tệ, góp phần hấp thụ các cú sốc trong nước và quốc tế. Thông qua đợt phát hành tín phiếu VND, dư thừa thanh khoản VND đã được giảm bớt, qua đó giảm bớt áp lực trong ngắn hạn đối với tỉ giá. Đặc biệt, trong những ngày gần đây, khi nhu cầu ngoại tệ cao để nhập khẩu nguyên liệu xăng dầu, sắt thép… NHNN đã có nhiều biện pháp chặt chẽ và mạnh mẽ các phương án can thiệp ngoại tệ, bán ngoại tệ cho các TCTD có trạng thái ngoại tệ âm. Do vậy, thanh khoản thị trường ngoại tệ về cơ bản đã được thông suốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp được đáp ứng đầy đủ; tỉ giá diễn biến phù hợp với điều kiện thị trường và xu hướng của các đồng tiền quốc tế so với USD.
Đầu năm 2024, giá vàng quốc tế tăng mạnh do các nhà đầu tư kì vọng, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ sớm cắt giảm lãi suất trong năm 2024 khiến chỉ số USD giảm điểm, nhu cầu về vàng tăng. Bên cạnh đó, do tâm lí lo ngại tình hình xung đột Nga - Ukraine, căng thẳng tại Trung Đông… ngân hàng trung ương một số nước tăng cường mua vàng dự trữ, đẩy giá vàng quốc tế tăng mạnh. Ảnh hưởng bởi thị trường quốc tế, giá vàng trong nước cũng tăng mạnh, do vậy, NHNN đang tích cực triển khai các biện pháp hỗ trợ thị trường vàng, bán vàng miếng để tăng cung cho thị trường thông qua hình thức đấu thầu.
Hoàn thiện khung pháp lí về tiền tệ và hoạt động thanh tra, giám sát ngân hàng
Khuôn khổ pháp lí về tiền tệ và hoạt động ngân hàng tiếp tục được hoàn thiện. Để triển khai thi hành Luật Các TCTD năm 2024 kịp thời, đồng bộ, thống nhất và hiệu quả, ngày 28/02/2024, NHNN đã trình Thủ tướng Chính phủ xem xét duyệt, kí ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật; đồng thời, tiếp tục rà soát các văn bản quy phạm pháp luật trong các lĩnh vực hoạt động ngân hàng có liên quan để sửa đổi, bổ sung, thay thế, ban hành mới đảm bảo thống nhất, phù hợp với Luật Các TCTD năm 2024. Công tác thanh tra, giám sát các TCTD tiếp tục được chú trọng tăng cường, góp phần bảo đảm an ninh, kỉ luật trên thị trường tiền tệ, ngân hàng. Đồng thời, NHNN tiếp tục chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện các nhiệm vụ được giao tại Kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng triển khai Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lí nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025” theo chỉ đạo của các cấp.
Toàn cảnh buổi Họp báo
Đẩy mạnh chuyển đổi số và các giải pháp thanh toán không dùng tiền mặt
Hoạt động đẩy mạnh chuyển đổi số và thanh toán không dùng tiền mặt trong toàn hệ thống tiếp tục đạt được những kết quả tích cực. Nhiều nghiệp vụ cơ bản đã được số hóa hoàn toàn 100% (tiền gửi tiết kiệm, tiền gửi có kì hạn, mở và sử dụng tài khoản thanh toán, mở thẻ ngân hàng, ví điện tử, chuyển tiền...), nhiều ngân hàng Việt Nam có tỉ lệ trên 90% giao dịch thực hiện trên kênh số.
Thông tin về thực thi CSTT thời gian tới, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết, NHNN sẽ tiếp tục bám sát diễn biến thị trường, tình hình kinh tế trong và ngoài nước để điều hành linh hoạt, đồng bộ các công cụ và giải pháp CSTT nhằm kiểm soát lạm phát, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối. Các giải pháp cụ thể bao gồm:
(i) Điều hành lãi suất phù hợp với diễn biến thị trường, kinh tế vĩ mô, lạm phát và mục tiêu CSTT;
(ii) Điều hành tỉ giá linh hoạt nhằm ổn định thị trường ngoại tệ, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô. Phó Thống đốc khẳng định, “NHNN luôn sẵn sàng can thiệp nếu tỉ giá có diễn biến bất lợi, kể cả ngay hôm nay” nhằm giảm chấn động thị trường ngoại tệ, đảm bảo cân bằng cung - cầu thị trường;
(iii) Chủ động điều hành tăng trưởng tín dụng nhằm góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và đảm bảo an toàn hệ thống; tiếp tục rà soát, hoàn thiện một số văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến hoạt động cấp tín dụng phù hợp với Luật Các TCTD năm 2024. Rà soát, đánh giá và đề xuất Chính phủ để xem xét kéo dài thời gian thực hiện Thông tư số 02/2023/TT-NHNN ngày 23/4/2023 của Thống đốc NHNN quy định về việc TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn; theo đó, thời gian thực hiện kéo dài đến hết năm 2024;
(iv) NHNN tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan triển khai thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp tại Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt giai đoạn 2021 - 2025, Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng và Chiến lược phát triển các hệ thống thanh toán Việt Nam đến năm 2030. Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các nội dung tại Kế hoạch phối hợp số 01/KHPH-BCA-NHNNVN ngày 24/4/2023 giữa Bộ Công an và NHNN trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ tại Đề án 06 nhằm thúc đẩy, tạo thuận lợi cho các ngân hàng, tổ chức trung gian thanh toán cung ứng các sản phẩm, dịch vụ thanh toán an toàn, bảo mật, tiện ích, đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của khách hàng;
(v) Tiếp tục triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao liên quan đến Đề án cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lí nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025 theo Quyết định số 689/QĐ-TTg ngày 08/6/2022 của Thủ tướng Chính phủ. Theo dõi, giám sát tình hình nợ xấu của hệ thống các TCTD để có các biện pháp can thiệp kịp thời.
Ngọc Linh