Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, thời gian qua, thực hiện Chỉ thị số 06/CT-TTg ngày 12/3/2019 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường giải pháp nhằm đảm bảo an toàn hoạt động, củng cố vững chắc hệ thống Quỹ Tín dụng nhân dân (QTDND) (Chỉ thị số 06), Đề án củng cố và phát triển hệ thống QTDND đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 và Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD) gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 - 2020, hoạt động QTDND tiếp tục được củng cố, chấn chỉnh; tỷ lệ nợ xấu có xu hướng giảm.
Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát được tăng cường, phát hiện, ngăn chặn kịp thời các vi phạm, tồn tại của các QTDND. Công tác xử lý các QTDND yếu kém đạt được nhiều kết quả tích cực. Đồng thời, sự phối hợp trao đổi thông tin giữa NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố và các sở, ban, ngành với Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) và Ngân hàng Hợp tác xã được tăng cường.
Bên cạnh những kết quả đạt được, theo Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Đào Minh Tú, công tác quản lý hệ thống QTDND vẫn còn một số tồn tại, hạn chế khi vẫn xuất hiện một số QTDND yếu kém, trong đó có những quỹ phải đưa vào diện kiểm soát đặc biệt (KSĐB), công tác xử lý pháp nhân của QTDND còn chậm, nhiều khó khăn, vướng mắc trong hoạt động của QTDND tại một số địa phương chậm được xử lý.
Để tiếp tục thực hiện củng cố hoạt động và cơ cấu lại hệ thống QTDND, cũng như khắc phục những tồn tại, khó khăn, hạn chế hiện nay, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú yêu cầu các cơ quan, đơn vị, trong đó có BHTGVN, trước hết, chủ động xây dựng kế hoạch, lộ trình triển khai thiết thực và có hiệu quả Chiến lược phát triển bảo hiểm tiền gửi (BHTG) đến năm 2030 sau khi được cấp thẩm quyền phê duyệt, trong đó cần xây dựng kịch bản truyền thông trước, trong và sau khi ban hành để đảm bảo triển khai hiệu quả Chiến lược.
Thứ hai, tiếp tục rà soát, đề xuất cơ sở, nội dung sửa đổi, bổ sung hoàn thiện Luật BHTG và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan. Trong thời gian chờ sửa Luật này, chủ động phối hợp với Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng (TTGSNH) đề xuất, nghiên cứu phương án, giải pháp để tham gia mạnh mẽ hơn trong việc tái cơ cấu QTDND bằng nguồn lực của BHTG, trong đó có cơ chế cử cán bộ tham gia Hội đồng quản trị, Ban điều hành QTDND yếu kém được KSĐB.
Cuối cùng, thực hiện công tác kiểm tra hoặc tham gia các đoàn thanh tra QTDND theo kế hoạch, nội dung NHNN đã giao. Phối hợp chặt chẽ với NHNN trong quá trình kiểm tra và xử lý các kết luận sau kiểm tra.
Được biết, trong Dự thảo Chiến lược phát triển BHTG giai đoạn đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, BHTGVN đưa ra các nhiệm vụ và giải pháp lớn nhằm triển khai tốt nhiệm vụ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, góp phần duy trì sự ổn định của hệ thống các TCTD, bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh của hoạt động ngân hàng; nâng cao vị thế của BHTGVN để phát triển bền vững, phù hợp với xu hướng phát triển chung của ngành Ngân hàng, của nền kinh tế trong điều kiện hội nhập quốc tế, cũng như xu hướng chung của các tổ chức BHTG trên thế giới và các quy định của pháp luật Việt Nam.
Quá trình triển khai Chiến lược cũng sẽ đảm bảo đạt mục tiêu chung của BHTGVN, theo sát Chương trình hành động của ngành Ngân hàng thực hiện Chiến lược phát triển ngành Ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 và Chiến lược tài chính toàn diện quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
Đối với việc sửa đổi, bổ sung hoàn thiện Luật BHTG và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, theo thông tin từ BHTGVN, từ đầu năm 2022, BHTGVN đã báo cáo NHNN việc rà soát Luật BHTG và đề xuất các nội dung sửa đổi, bổ sung Luật BHTG. NHNN cũng đã tổ chức cuộc họp để thảo luận, thống nhất nội dung chính sách dự kiến quy định tại Luật sửa đổi, bổ sung Luật BHTG.
BHTGVN đang tiếp tục nghiên cứu để làm rõ hơn những đề xuất xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung Luật BHTG, trong đó tập trung vào một số chính sách lớn như BHTGVN tham gia có hiệu quả vào quá trình cơ cấu lại TCTD được KSĐB, thời điểm phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm... Tuy nhiên, để BHTGVN tham gia sâu hơn vào tái cơ cấu QTDND, vẫn còn một số quy định tại Luật BHTG chưa thống nhất, đồng bộ với các nội dung về tái cơ cấu được quy định tại Luật Các TCTD sửa đổi 2017, khiến việc phát huy vai trò của BHTG còn nhiều hạn chế.
Ví dụ, về quyền và nghĩa vụ của tổ chức BHTG, tại khoản 2 Điều 148 và khoản 1 Điều 152a Luật Các TCTD sửa đổi (2017) quy định, tổ chức BHTG tham gia vào quá trình xây dựng các phương án tái cơ cấu QTDND, nhưng quy định quyền và nghĩa vụ tổ chức BHTG tại Luật BHTG chưa đảm bảo để tổ chức BHTG có thể tham gia sâu hơn vào quá trình tái cơ cấu TCTD (tham gia hỗ trợ kiểm tra, giám sát đối với QTDND, tham gia quá trình xây dựng các phương án tái cơ cấu QTDND, cho vay đặc biệt đối với QTDND bị KSĐB; có thể xử lý, can thiệp sớm đối với các QTDND được KSĐB biệt thông qua: Tiếp quản trực tiếp, tham gia quản trị hoặc góp vốn để chi phối hoạt động của quỹ…).
Hay như trong quá trình triển khai công tác tham gia KSĐB theo quy định tại Luật BHTG và Luật Các TCTD sửa đổi 2017, vẫn chưa có quy định cụ thể về nhiệm vụ, quyền hạn của cán bộ BHTGVN khi tham gia Ban KSĐB. Do vậy, cần thiết bổ sung quy định này vào các văn bản pháp lý nêu trên trong thời gian tới. Việc sớm triển khai sửa đổi, bổ sung Luật BHTG vào chương trình xây dựng luật của Quốc hội để thống nhất với các quy định pháp luật có liên quan sẽ tạo nền tảng cho BHTGVN tham gia có hiệu quả vào quá trình tái cơ cấu, trước mắt là đối với hệ thống QTDND.
Liên quan đến phương án, giải pháp để BHTGVN tham gia sâu hơn trong việc tái cơ cấu QTDND, BHTGVN cho biết thời gian qua đã tích cực triển khai công tác tham gia KSĐB và tham gia xử lý các QTDND yếu kém; đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền để người dân hiểu đúng, tin tưởng vào các biện pháp tái cơ cấu của Chính phủ, NHNN thực hiện.
BHTGVN cũng tăng cường theo dõi hoạt động, diễn biến của các QTDND có nguy cơ rủi ro cao, quỹ yếu kém mới phát sinh, chủ động phối hợp với Chi nhánh NHNN, chính quyền địa phương trên địa bàn quỹ hoạt động để xây dựng kế hoạch củng cố, chấn chỉnh, cũng như phương án xử lý để hạn chế thấp nhất rủi ro với QTDND này; cử cán bộ tham gia Ban KSĐB theo yêu cầu của NHNN tại một số quỹ mặc dù chưa được đặt vào KSĐB.
ND