Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 4/2023, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú nhấn mạnh, NHNN sẽ tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ một cách linh hoạt, hợp lí và bảo đảm được mục tiêu chính là kiểm soát lạm phát, ổn định giá trị đồng tiền; bảo đảm sự hài hòa giữa tỉ giá và lãi suất. Trong điều hành lãi suất tới đây, NHNN sẽ chỉ đạo, định hướng, vận động các NHTM tiếp tục cắt giảm chi phí để giảm lãi suất, tạo điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp và người dân vay vốn.

Nhiều chính sách, giải pháp quan trọng đã được triển khai

Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết, chính sách hạ lãi suất là một trong tám chính sách, giải pháp NHNN đã triển khai trong bốn tháng đầu năm 2023. Cụ thể: Một là, việc điều hành chính sách tiền tệ để bảo đảm ổn định giá trị đồng tiền cũng như bảo đảm ổn định tỉ giá. Đây là một trong những điều kiện tiên quyết, quan trọng nhất và đã được triển khai tích cực. Hai là, tạo dư địa đủ lượng tín dụng cho năm nay, dự kiến khoảng 14-15%, cho việc phục hồi, tăng trưởng kinh tế. Ba là, luôn bảo đảm tính thanh khoản cho nền kinh tế cũng như tính thanh khoản của các TCTD, thậm chí ngày càng dồi dào. Bốn là, tạo điều kiện cho thị trường bất động sản và thị trường trái phiếu qua những chỉ đạo, điều hành hiện nay. Tốc độ tăng của kinh doanh bất động sản hiện nay cao hơn tín dụng chung của nền kinh tế (tăng 3,04% tính đến 27/4). Năm là, gói 120.000 tỉ đồng cho vay lĩnh vực bất động sản cho ba đối tượng ưu tiên NHNN đã có văn bản hướng dẫn; bốn NHTM Nhà nước đã chuẩn bị vốn để sẵn sàng cho vay và rất nhiều gói khác của các NHTM triển khai, đặc biệt là các NHTM Nhà nước. Sáu là, giãn, hoãn, kéo dài thời hạn trả nợ cho các doanh nghiệp có khó khăn đến kì hạn chưa trả nợ được, kể cả lãi và gốc 1 năm (Thông tư số 02/2023/TT-NHNN quy định về việc TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn). Bảy là, chỉ đạo tất cả các NHTM cắt giảm chi phí, thủ tục… để hỗ trợ cho doanh nghiệp. Tám là chính sách hạ lãi suất.

“Thời gian qua, việc giảm lãi suất là một trong những chính sách rất quan trọng, có ý nghĩa thiết thực giúp các doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh. Do đó, chính sách giảm lãi suất được thực hiện rất quyết liệt”, Phó Thống đốc cho biết.

Hiệu quả bước đầu

Giải pháp giảm lãi suất được NHNN khuyến khích bằng hai lần giảm lãi suất điều hành. Trong thời gian rất ngắn, đánh giá tình hình kinh tế trong nước và quốc tế nên NHNN đã quyết định giảm lãi suất điều hành, qua đó vừa tạo thông điệp, vừa tạo định hướng cho các NHTM trong việc giảm lãi suất huy động, giảm lãi suất cho vay.

Phó Thống đốc Thường trực NHNN nêu một vài con số tổng quan: Giảm lãi suất huy động chung của tất cả các TCTD khoảng 1 - 1,2%; giảm lãi suất cho vay chung của các ngân hàng trong toàn hệ thống khoảng 0,5 - 0,65%. Riêng các NHTM Nhà nước - là những ngân hàng chủ lực, có vai trò định hướng thị trường - mức giảm tích cực hơn. Cụ thể, phần lãi suất huy động giảm từ 1 - 1,5%; lãi suất cho vay giảm từ 1,5 - 2%.

Hiện nay, theo thống kê của NHNN, các khoản tiền gửi mới và các khoản tín dụng mới vừa được thực hiện thì tiền gửi bình quân là 6,0 - 6,1% (cộng tất cả kỳ hạn lại chia bình quân); cho vay khoảng từ 9 - 9,2%. Đây là những con số cho thấy tốc độ giảm lãi suất của chúng ta khá tích cực trong thời gian vừa qua.

Phó Thống đốc Thường trực cho biết, trong thời gian tới, NHNN tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ một cách linh hoạt, hợp lí và bảo đảm được mục tiêu chính là kiểm soát lạm phát, ổn định giá trị đồng tiền và bảo đảm sự hài hòa giữa tỉ giá và lãi suất. Chính vì thế điều hành lãi suất trên tinh thần vận động, chỉ đạo các NHTM tiếp tục cắt giảm những chi phí để tạo điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp và người dân vay vốn.

Đặc biệt, vừa qua tại hội nghị ngày 25/4 triển khai Thông tư số 02/2023/TT-NHNN về giãn, hoãn, cơ cấu lại các khoản nợ, NHNN đã đặt ra vấn đề với một số ngân hàng lãi suất còn cho vay cao. “Một vài ngân hàng cho vay cao đã được nhắc nhở, chỉ đạo, xem xét để sao có mặt bằng thống nhất. Tất nhiên không phải bằng nhau mà phải tùy theo điều kiện của mình, các TCTD để đưa ra mức lãi suất của mình, tuy nhiên phải có tính thống nhất chung của hệ thống. Thời gian gần đây, các ngân hàng hầu hết đều có sự chủ động trong việc giảm lãi suất và các NHTM những tháng đầu năm đã có hai đợt giảm: Đợt ba tháng đầu năm và trong tháng 4 vừa qua. Đây cũng là một trong những xu hướng rất tích cực”, Phó Thống đốc cho biết.

Sắp tới, NHNN sẽ tiếp tục chỉ đạo, định hướng, vận động các NHTM tiếp tục giảm lãi suất cho doanh nghiệp, vừa chia sẻ với doanh nghiệp, vừa tạo điều kiện mở rộng, đẩy mạnh hơn nữa tín dụng từ nay đến cuối năm.