Tăng cường quản lý rủi ro, phòng ngừa, ngăn chặn gian lận

NHNN đề nghị các TCTD thực hiện nghiêm các biện pháp quản lý rủi ro, phòng ngừa, ngăn chặn hành vi gian lận trong hoạt động thanh toán. Trong đó, rà soát, đảm bảo việc ban hành quy trình, quy định nội bộ về mở, sử dụng tài khoản thanh toán (TKTT), thẻ ngân hàng, cung ứng dịch vụ thanh toán, quy trình quản lý rủi ro, hợp đồng/thỏa thuận;…

Quyết liệt triển khai quy định mới tại các Thông tư 15, 17 và 18 của NHNN, đẩy mạnh thông tin truyền thông cho khách hàng để đáp ứng các thời điểm hiệu lực thi hành. Trước 01/01/2025: hoàn thành đối chiếu thông tin sinh trắc học đối với khách hàng cá nhân; trước 01/7/2025: hoàn thành đối chiếu thông tin sinh trắc học đối với người đại diện hợp pháp của khách hàng tổ chức để tiếp tục thực hiện rút tiền, giao dịch thanh toán bằng phương tiện điện tử trên TKTT, thẻ ngân hàng.

Rà soát toàn bộ hiệu lực giấy tờ tùy thân của khách hàng mở TKTT, thẻ ngân hàng; đảm bảo thông báo đầy đủ cho khách hàng trước 30 ngày giấy tờ tùy thân hết hiệu lực để kịp cập nhật, bổ sung thông tin. Từ 01/01/2025, tạm dừng giao dịch thanh toán, rút tiền trên TKTT, thẻ ngân hàng của khách hàng có giấy tùy thân hết hiệu lực hoặc hết hạn.

Tăng cường truyền thông, cảnh báo tới khách hàng về các phương thức, thủ đoạn tội phạm; hướng dẫn khách hàng các biện pháp bảo mật dữ liệu cá nhân, tránh rủi ro lộ, lọt thông tin cá nhân khi thực hiện giao dịch trực tuyến; cách thức sử dụng dịch vụ, thực hiện giao dịch thanh toán an toàn.

Tổ chức triển khai nghiêm túc chặt chẽ quy trình mở, sử dụng TKTT, thẻ ngân hàng theo quy định mới và các biện pháp đảm bảo an toàn, bảo mật trong hoạt động thanh toán. Trong đó, quán triệt toàn hệ thống về việc triển khai các biện pháp tăng cường quản lý rủi ro đối với hoạt động mở và sử dụng TKTT của tổ chức, ngăn chặn hành vi mở và sử dụng TKTT của tổ chức cho mục đích bất hợp pháp, đặc biệt trong giai đoạn cuối năm 2024 và Tết nguyên đán 2025.

Tăng cường quản lý, kiểm tra, giám sát các đơn vị chấp nhận thanh toán để kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi lợi dụng giao dịch thanh toán tại các đơn vị chấp nhận thanh toán cho các mục đích bất hợp pháp.

Tăng cường quản lý, giám sát, kiểm soát chặt chẽ hoạt động thanh toán liên ngân hàng qua các hệ thống thanh toán, đảm bảo an toàn, thông suốt, phục vụ nhu cầu thanh toán của khách hàng trong thời gian cuối năm 2024 và Tết Nguyên đán 2025. Chủ động dự báo về tình hình nhu cầu thanh toán và có phương án ứng phó cụ thể cho từng trường hợp để bố trí đầy đủ nguồn lực, đáp ứng nhu cầu thanh toán tăng cao trước và trong dịp Tết Dương lịch và Tết nguyên đán 2025.

Chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch cụ thể về hoạt động ATM phù hợp với từng địa bàn, khu vực; giám sát chặt chẽ để phát hiện và tiếp quỹ kịp thời; xử lý, ứng phó kịp thời các sự cố, tình huống phát sinh, không để ảnh hưởng đến giao dịch thanh toán rút tiền của người dân.

Có biện pháp đảm bảo hoạt động cung ứng dịch vụ thanh toán ổn định, thông suốt nhằm phục vụ tốt công tác thanh toán; xử lý và phản hồi kịp thời các yêu cầu tra soát, khiếu nại của khách hàng theo quy định; khắc phục các sự cố, tình huống phát sinh đảm bảo hoạt động thanh toán thông suốt, liên tục, ổn định, an toàn;…

Đảm bảo hoạt động ổn định, an toàn và liên tục

NHNN yêu cầu các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán rà soát, đảm bảo việc ban hành quy trình, quy định nội bộ về mở, sử dụng ví điện tử, cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, quy trình quản lý rủi ro, hợp đồng/thỏa thuận mở, sử dụng ví điện tử theo quy định mới tại Thông tư 40.

Tổ chức triển khai nghiêm túc, chặt chẽ quy trình mở, sử dụng ví điện tử theo quy định mới và các biện pháp phòng chống, ngăn ngừa, giảm thiểu nguy cơ lợi dụng dịch vụ trung gian thanh toán cho các mục đích bất hợp pháp theo các văn bản chỉ đạo của NHNN; phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh đảm bảo hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán ổn định, an toàn và liên tục.

Đẩy mạnh việc thông tin, truyền thông cho khách hàng hoàn thành đối chiếu sinh trắc học của chủ ví điện tử hoặc người đại diện (đối với khách hàng cá nhân) hoặc người đại diện hợp pháp (đối với khách hàng tổ chức) trước thời điểm 01/1/2025;

Cảnh báo về các hành vi lừa đảo, gian lận, phương thức, thủ đoạn tội phạm liên quan hoạt động thanh toán; hướng dẫn khách hàng các biện pháp bảo mật dữ liệu cá nhân, tránh rủi ro lộ, lọt thông tin cá nhân khi thực hiện giao dịch trực tuyến, cách thức sử dụng dịch vụ, thực hiện giao dịch trung gian thanh toán an toàn, trong dịp cuối năm 2024 và Tết Nguyên đán 2025.

Đối với các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán đã tham gia phối hợp thu ngân sách, thực hiện tốt công tác phối hợp thu ngân sách nhà nước vào các ngày cuối năm và hướng dẫn, hỗ trợ khách hàng về quy trình, thủ tục theo quy định, đảm bảo việc phối hợp thu ngân sách nhà nước được diễn ra an toàn, thuận lợi và chính xác.

Đối với các tổ chức, đơn vị vận hành các hệ thống thanh toán, NHNN yêu cầu rà soát hệ thống hạ tầng, kỹ thuật, kiểm tra các phương án dự phòng, có biện pháp xử lý, ứng phó kịp thời tình huống quá tải, các sự cố phát sinh, đảm bảo các hệ thống thanh toán hoạt động ổn định, an toàn, liên tục. Chủ động dự báo tình hình giao dịch thanh toán và xây dựng phương án ứng phó cụ thể, đảm bảo đáp ứng nhu cầu giao dịch tăng đột biến của các thành viên trong thời gian quyết toán 2024 và Tết Nguyên đán 2025.

Tăng cường, chủ động theo dõi, giám sát, quản lý chặt chẽ khả năng chi trả của ngân hàng thành viên, việc thiết lập, điều chỉnh và sử dụng hạn mức bù trừ của các ngân hàng thành viên để cảnh báo, yêu cầu thành viên có biện pháp bổ sung vốn kịp thời, điều chỉnh hạn mức bù trừ phù hợp, đảm bảo các giao dịch thanh toán của khách hàng được thực hiện thông suốt, không gián đoạn.

NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố chủ động theo dõi, nắm bắt tình hình dư luận, các vụ việc trên địa bàn có liên quan đến hoạt động thanh toán; tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra, giám sát các TCTD trên địa bàn nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo an ninh, an toàn trong thanh toán. Phối hợp với cơ quan chức năng có liên quan phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi lừa đảo, gian lận, tội phạm liên quan hoạt động thanh toán theo quy định của pháp luật.

Chỉ đạo các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài trên địa bàn thực hiện tốt công tác phối hợp thu ngân sách nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp thực hiện nộp ngân sách qua hệ thống ngân hàng.