Hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh An Giang xác định đẩy mạnh hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) là hoạt động trọng tâm, thường xuyên nâng cao chất lượng dịch vụ và đổi mới, mở rộng quy mô.
TTKDTM có vai trò hết sức quan trọng đối với từng người dân, doanh nghiệp và hoạt động kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh An Giang. TTKDTM đã góp phần hạn chế lượng tiền mặt trong lưu thông hàng hóa, giảm thiểu chi phí xã hội, mở rộng không gian, rút ngắn thời gian cho quá trình mua, bán hàng hóa, dịch vụ trên địa bàn, đồng thời phát triển dịch vụ chuyên nghiệp về thu, chi, thẻ ngân hàng, thanh toán trực tuyến, thanh toán điện tử, phát triển thương mại điện tử mà không làm thay đổi giá trị tiền mặt quy đổi. TTKDTM giúp cho nền kinh tế trở nên minh bạch hơn, góp phần vào chuyển đổi số; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, tội phạm kinh tế; phòng chống rửa tiền, tài trợ khủng bố…
Tạo niềm tin cho người tiêu dùng về sự tiện lợi, an toàn khi thanh toán điện tử mọi lúc, mọi nơi sẽ dần thay đổi thói quen dùng tiền mặt của người tiêu dùng. (Nguồn ảnh: Internet)
Thời gian qua, TTKDTM đã và đang phát triển khởi sắc, với sự cạnh tranh sôi động về phát triển dịch vụ bán lẻ phi tín dụng của các ngân hàng thương mại (NHTM), các công ty công nghệ hỗ trợ dịch vụ thanh toán và tổ chức trung gian thanh toán.
Nhận thức được vai trò của TTKDTM đối với sự phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Chi nhánh tỉnh An Giang thường xuyên chủ động bám sát chỉ đạo của NHNN, triển khai đến các tổ chức tín dụng (TCTD) trên địa bàn tỉnh thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của ngành Ngân hàng theo chủ trương của Chính phủ, định hướng của NHNN và Kế hoạch số 298/KH-UBND ngày 04/6/2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang, trong đó tập trung đẩy mạnh hoạt động TTKDTM.
Thực hiện theo kế hoạch tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Chuyển đổi số quốc gia năm 2022 trên địa bàn tỉnh An Giang, NHNN Chi nhánh tỉnh An Giang đã tích cực và chủ động triển khai tuyên truyền về các lợi ích và tính an toàn khi sử dụng ngân hàng số tới khách hàng và các tầng lớp nhân dân; thường xuyên chỉ đạo các TCTD tăng cường công tác tư vấn, giới thiệu, đẩy mạnh phát triển ngân hàng số đến người dân và doanh nghiệp. Ngày 18/01/2022, NHNN Chi nhánh tỉnh An Giang đã ban hành Công văn số 66/ANG-THSNKS về việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 02/CT-NHNN ngày 13/01/2022 của Thống đốc NHNN đẩy mạnh chuyển đổi số và đảm bảo an ninh, an toàn thông tin trong hoạt động ngân hàng. Qua đó, đã triển khai hoạt động thanh toán điện tử, TTKDTM tại 11 chợ như: Tịnh Biên, Châu Phú B, Trà Mơn, thị trấn Phú Hòa, Mỹ Bình, Ba Chúc, Bình Hòa, Cái Dầu, Vịnh Tre, Mỹ Đức, An Châu và trên 200 nhà hàng, khách sạn trên địa bàn tỉnh An Giang; phối hợp với Sở Công Thương tỉnh An Giang mở các lớp tập huấn triển khai phát triển thanh toán điện tử, TTKDTM gồm: Lớp tập huấn về thương mại điện tử trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu vào ngày 16/8/2022; lớp “Ứng dụng thương mại điện tử vào đời sống cho cán bộ, công chức, doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ tiểu thương trên địa bàn huyện Chợ Mới” vào ngày 07/10/2022…
Các NHTM trên địa bàn đã đẩy mạnh triển khai các chương trình ưu đãi khuyến khích khách hàng sử dụng dịch vụ TTKDTM bằng nhiều hình thức thiết thực như tặng mã giảm giá, mã dự thưởng khi thanh toán qua quét mã QR, tích điểm đổi quà, hoàn tiền khi thanh toán qua thẻ thanh toán quốc tế…
Hệ thống ngân hàng trên địa bàn đã xác định thực hiện ngân hàng số là xu thế phát triển tất yếu đã và đang được các NHTM đặc biệt quan tâm đầu tư phát triển. Hiện nay, nhiều chi nhánh ngân hàng trên địa bàn quan tâm triển khai các dịch vụ ngân hàng số như: Ngân hàng Thương mại cổ phần (NHTMCP) Ngoại thương Việt Nam với mô hình kinh doanh số Vietcombank Digital; NHTMCP Tiên Phong triển khai LiveBank giúp khách hàng đăng ký vân tay, nhận diện khuôn mặt và định danh điện tử (eKYC) đăng ký, đăng nhập tài khoản; NHTMCP Quốc tế Việt Nam ứng dụng trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn vào quy trình phát hành thẻ tín dụng dành riêng cho mua sắm trực tuyến online Plus; NHTMCP Việt Nam Thịnh Vượng ra mắt ngân hàng số Yolo sau mô hình Timo; NHTMCP Phương Đông ra mắt ngân hàng số OCB OMNI; NHTMCP Kỹ thương Việt Nam chú trọng phát triển trải nghiệm của khách hàng trên ngân hàng trực tuyến; Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam đã và đang tích cực phát triển dịch vụ ngân hàng dựa trên nền tảng công nghệ số, chuyển đổi số mô hình hoạt động, kinh doanh và sản phẩm dịch vụ theo hướng số hóa… Đẩy mạnh liên kết với Kho bạc Nhà nước, các trường học, bệnh viện, công ty điện lực, công ty cấp nước, các sàn thương mại điện tử lớn để tạo sự đa dạng, đáp ứng đầy đủ nhu cầu thanh toán của khách hàng như liên kết với Lazada, Shopee… tặng mã giảm giá khi thanh toán, phát triển các dịch vụ thanh toán tiền điện, nước, viện phí, học phí, thanh toán tích điểm qua chương trình Rewards; sử dụng thẻ tích điểm hoàn tiền, khuyến mãi chiết khấu khi thanh toán viện phí, học phí, ăn uống, mua sắm, du lịch, phát triển các ví điện tử…
Các chi nhánh NHTM trên địa bàn đã tăng cường công tác tuyên truyền, giới thiệu các sản phẩm, dịch vụ thanh toán điện tử (Internet Banking, Mobile Banking; ví điện tử; QR Code…) đến tận nơi người tiêu dùng thông qua các chương trình tiếp xúc trực tiếp tại các chợ, tổ chức hội nghị khách hàng… Những chương trình, chính sách đơn vị đang áp dụng nhằm đẩy mạnh phát triển thương mại điện tử, ngân hàng điện tử, như mở tài khoản online tiện lợi, miễn phí, không cần đến ngân hàng, ưu đãi lãi suất cho khách hàng mở sổ tiết kiệm online, chuyển khoản nhanh 24/7 hoàn toàn miễn phí với hạn mức giao dịch cao…
Kết quả thúc đẩy TTKDTM trên địa bàn tỉnh An Giang đạt được như sau:
Nguồn: Tác giả tổng hợp số liệu từ báo cáo của các TCTD trên địa bàn tỉnh An Giang
Thực hiện chuyển đổi số và phát triển thương mại điện tử của hệ thống ngân hàng An Giang đã đạt nhiều kết quả ấn tượng, như số lượng tài khoản ngân hàng tăng 98.499 tài khoản, tăng 10,9% so với cùng kỳ năm 2021 và tăng 60.281 tài khoản so với cuối năm 2021; POS trên địa bàn cũng tăng 52 máy so với cùng kỳ năm 2021 và tăng 57 máy so với cuối năm; trên địa bàn hiện có 256 ATM, tăng 6 máy so với cùng kỳ và tăng 5 máy so với cuối năm 2021. Sự tăng trưởng nhu cầu thanh toán qua các thiết bị điện tử hiện đại và sự quan tâm, chú trọng đầu tư cơ sở vật chất để hỗ trợ đáp ứng nhu cầu thanh toán cho khách hàng của các TCTD trên địa bàn tỉnh An Giang.
Đáng chú ý, là sự phát triển vượt trội của Internet Banking, Mobile Banking và các ví điện tử. Qua số liệu thống kê cho thấy, doanh số chuyển tiền đi và đến thông qua Internet Banking, Mobile Banking và các ví điện tử điều tăng cao so với cùng kỳ cả về số lượng món lẫn số tiền chuyển.
Dự kiến từ nay đến cuối năm, hoạt động thanh toán qua Internet Banking, Mobile Banking và các ví điện tử sẽ tiếp tục tăng cao do người dân và doanh nghiệp trên địa bàn đã có thói quen và nhận thấy được tiện ích của phương thức này. Đây là dấu hiệu tích cực cho thấy người dân đã chấp nhận, thích ứng công nghệ số, ngân hàng số, góp phần thực hiện TTKDTM.
Để thúc đẩy tài chính toàn diện hướng tới nền kinh tế không dùng tiền mặt hiệu quả, trong thời gian tới, hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh An Giang tập trung thực hiện đồng bộ một số giải pháp sau:
Một là, triển khai và ứng dụng công nghệ ngân hàng số một cách tổng thể nhằm tạo ra một hệ sinh thái đầy đủ và trải nghiệm cho khách hàng. Công nghệ mới đang thay đổi cách người tiêu dùng muốn trả tiền bởi tiện lợi và tốc độ, trở thành kỳ vọng cơ bản của người tiêu dùng đối với trải nghiệm thanh toán của họ vì họ mong đợi có thể trả tiền cho bất kỳ thứ gì, bất cứ lúc nào hay bất cứ ở đâu; thanh toán di động được thúc đẩy với các công nghệ như mã phản hồi nhanh (QR Code), số hóa thông tin thẻ trong đó thanh toán qua QR là phổ biến; phát triển các hình thức thanh toán trên nền tảng di động như thanh toán QR Code sẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng giao dịch thương mại điện tử.
Hai là, để thúc đẩy TTKDTM cần giải quyết các vấn đề: Giảm chi phí, thời gian với thanh toán điện tử liên ngân hàng; quy định pháp luật với xác thực điện tử; đồng bộ cơ sở hạ tầng thể hiện qua việc thống nhất ban hành chuẩn quốc gia về mã QR thay vì để tồn tại nhiều tiêu chuẩn mã QR; thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ POS; xây dựng lộ trình cụ thể cho từng đơn vị cung ứng dịch vụ công trong việc xóa bỏ thu tiền mặt; chuẩn hóa hệ thống công nghệ thông tin của các cơ quan, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ công và tăng cường tuyên truyền, khuyến khích người dân sử dụng các phương thức TTKDTM.
Ba là, thúc đẩy phổ cập dịch vụ tài chính chính thức đến với hàng triệu người hiện chưa hoặc còn ít sử dụng dịch vụ tài chính nhằm đạt được cả hai mục đích giảm nghèo và tiếp tục tăng trưởng năng động, giúp Việt Nam hoàn thành mục tiêu thịnh vượng, toàn diện.
Bốn là, công nghệ, tài chính toàn diện và TTKDTM có sự gắn kết chặt chẽ, bổ trợ cho nhau, tác động qua lại lẫn nhau và tạo tiền đề giúp cho việc thực hiện các mục tiêu nhanh và hiệu quả hơn. Để các giải pháp thúc đẩy tài chính toàn diện thiết thực, hiệu quả, điều kiện tiên quyết là phải có một bộ cơ sở dữ liệu đầy đủ, chi tiết theo chuỗi thời gian từ bên cung và bên cầu giúp đo lường, đánh giá chính xác thực trạng tài chính toàn diện, nguyên nhân của thực trạng này và khả năng hấp thụ giải pháp.
Năm là, xây dựng một hệ sinh thái về dịch vụ tài chính vượt trội và toàn diện. Để thực hiện tốt điều này cần đẩy mạnh ứng dụng thanh toán kỹ thuật số và tạo cơ hội bình đẳng cho tất cả người dùng được hưởng lợi từ nền kinh tế kỹ thuật số.
Sáu là, thay đổi thói quen dùng tiền mặt của người dân, đây vẫn là bài toán khó từ nhiều năm nay, là cuộc cách mạng trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng và không thể làm được trong thời gian ngắn; phải tạo niềm tin cho người tiêu dùng về sự tiện lợi, an toàn khi thanh toán điện tử mọi lúc, mọi nơi; khi người sử dụng thấy được sự tiện ích họ sẽ dần thay đổi thói quen dùng tiền mặt.
Bảy là, cần tăng cường thu hút nguồn lực và sự hỗ trợ kỹ thuật từ các tổ chức quốc tế; ưu tiên nguồn kinh phí cho việc phát triển công nghệ, đào tạo cán bộ trong lĩnh vực thanh toán; trao đổi, học tập kinh nghiệm về quản lý chi tiêu công của các nước phát triển trên thế giới và trong khu vực.
Đông Thịnh