Ngay từ đầu năm 2020, đại dịch Covid-19 với nhiều diễn biến phức tạp, khó lường, bùng phát mạnh mẽ ở nhiều quốc gia, khu vực trên thế giới đã tác động, ảnh hưởng lớn đến kinh tế toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Không nằm ngoài diễn biến chung của thế giới và cả nước, là một trong 4 tỉnh có dân số đông nhất Việt Nam, dịch Covid-19 đã và đang gây ra cho Nghệ An rất nhiều khó khăn, thách thức, tác động đến mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội. Song, với sự vào cuộc tích cực, chủ động từ rất sớm của cả hệ thống chính trị, đặc biệt phát huy tốt vai trò điều tiết, hỗ trợ tài chính của hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã góp phần tạo ra điểm tựa hiệu quả, giúp doanh nghiệp và người dân từng bước “vượt bão”.
 

Ngay từ khi dịch Covid-19 xuất hiện, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Chi nhánh tỉnh Nghệ An đã chủ động theo dõi sát tình hình dịch bệnh, bám sát chỉ đạo của Chính phủ, NHNN, Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Nghệ An để kịp thời chỉ đạo các tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh TCTD trên địa bàn triển khai thực hiện tốt các phương án ứng phó với dịch Covid-19, đồng thời, tổ chức thực hiện quyết liệt các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho khách hàng, giúp người dân, doanh nghiệp sớm ổn định sản xuất kinh doanh và giải quyết việc làm thường xuyên cho người lao động; đảm bảo thực hiện “mục tiêu kép” vừa chống dịch, vừa tăng trưởng kinh tế của địa phương.
 

Để thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống dịch nhưng vẫn đảm bảo hoạt động ngân hàng ổn định, thông suốt, phục vụ tốt nhu cầu giao dịch của người dân, doanh nghiệp, NHNN Chi nhánh tỉnh Nghệ An đã chỉ đạo, quán triệt cán bộ, nhân viên toàn hệ thống thực hiện nghiêm túc thông điệp 5K theo khuyến cáo của Bộ Y tế và thường xuyên kiểm tra công tác phòng, chống dịch tại các đơn vị; đồng thời, yêu cầu các đơn vị chủ động xây dựng phương án, kịch bản ứng phó cụ thể trong điều kiện dịch bệnh diễn biến phức tạp, thực hiện nghiêm phương án “3 tại chỗ” trong những ngày địa phương thực hiện cách ly. Song song với đó là đẩy mạnh việc thanh toán không dùng tiền mặt, triển khai các chương trình, sản phẩm tín dụng phù hợp; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, áp dụng công nghệ để tăng cường các hoạt động trực tuyến trong các quy trình, thủ tục giao dịch tiền tệ, tín dụng nhằm hạn chế giao dịch trực tiếp nhưng vẫn tạo điều kiện tăng cường tiếp cận tín dụng cho khách hàng. Các TCTD, chi nhánh TCTD trên địa bàn đã có những động thái tích cực như đồng loạt miễn, giảm phí chuyển tiền liên ngân hàng, cung cấp cho khách hàng cá nhân, doanh nghiệp các gói chuyển tiền miễn phí trên các kênh giao dịch Internet Banking, Mobile Banking với giá trị lên tới hàng tỷ đồng… Nhờ đó, hoạt động ngân hàng trên địa bàn luôn được diễn ra an toàn, thông suốt, đáp ứng tốt nhu cầu giao dịch của khách hàng.
 

Quyết tâm giúp người dân, doanh nghiệp trên địa bàn khắc phục khó khăn, ổn định đời sống, sản xuất kinh doanh, coi đây là nhiệm vụ cấp bách, ưu tiên hàng đầu của hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh Nghệ An trong suốt thời gian diễn ra dịch bệnh. NHNN Chi nhánh tỉnh Nghệ An đã kịp thời triển khai và quán triệt tới các TCTD, chi nhánh TCTD trên địa bàn các văn bản chỉ đạo tháo gỡ khó khăn cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, đặc biệt là Thông tư số 01/2020/TT-NHNN ngày 13/3/2020 của Thống đốc NHNN quy định về việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng do dịch Covid-19, Thông tư số 03/2021/TT-NHNN ngày 02/4/2021, Thông tư số 14/2021/TT-NHNN ngày 07/9/2021 của Thống đốc NHNN sửa đổi, bổ sung Thông tư số 01/2020/TT-NHNN;  Chỉ thị số 02/CT-NHNN ngày 31/3/2020 của NHNN về các giải pháp cấp bách của ngành Ngân hàng nhằm tăng cường phòng, chống và khắc phục khó khăn do tác động của dịch bệnh Covid-19; các quyết định giảm mức lãi suất điều hành của NHNN… Chỉ đạo các TCTD, chi nhánh TCTD trên địa bàn khẩn trương rà soát, đánh giá, phân loại khách hàng đang có quan hệ tín dụng; tổ chức làm việc với khách hàng, đặc biệt là các khách hàng doanh nghiệp để kịp thời nắm bắt khó khăn, vướng mắc trong sản xuất kinh doanh và khả năng trả nợ của khách hàng để có các giải pháp hỗ trợ kịp thời theo quy định. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị cân đối, đáp ứng đầy đủ, kịp thời nhu cầu vốn phục vụ sản xuất kinh doanh, trong đó, chú trọng mở rộng tín dụng đối với các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên; chủ động cắt giảm các chi phí hoạt động, xem xét điều chỉnh chỉ tiêu lợi nhuận, cân đối tài chính để tạo điều kiện giảm lãi suất cho vay các khoản dư nợ hiện hữu và các khoản cho vay mới nhằm kịp thời hỗ trợ các khách hàng bị ảnh hưởng của dịch Covid-19 khắc phục khó khăn. 
 

Nhằm tạo điều kiện để các ngân hàng có thể hỗ trợ tối đa cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, NHNN Chi nhánh tỉnh Nghệ An đã kịp thời vào cuộc và luôn đồng hành cùng với các ngân hàng đưa ra nhiều giải pháp căn cơ giúp đẩy nhanh việc xử lý nợ xấu, qua đó, nâng cao năng lực tài chính của hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, NHNN Chi nhánh tỉnh Nghệ An đã rất tích cực phối hợp với các sở, ngành, đơn vị, địa phương có liên quan trên địa bàn hỗ trợ các ngân hàng thu hồi các khoản nợ xấu phức tạp, tồn đọng lâu năm. Nổi bật trong năm 2021, NHNN Chi nhánh tỉnh Nghệ An đã phối hợp với Cục Thi hành án dân sự tỉnh Nghệ An xây dựng và ban hành Kế hoạch liên ngành số 1152/KH-CTHADS-NHNN ngày 28/9/2021 về việc đánh giá thực trạng khó khăn, vướng mắc trong công tác thi hành án đối với các vụ việc tín dụng ngân hàng; thành lập đoàn liên ngành phối hợp kiểm tra xác minh thực trạng giá trị các tài sản bảo đảm trong các vụ án tín dụng ngân hàng tại 06 chi cục Thi hành án dân sự  cấp huyện trên địa bàn nhằm tập trung tháo gỡ, lên phương án, lộ trình, giải pháp thi hành dứt điểm các vụ việc còn vướng mắc, qua đó, góp phần nâng cao hiệu quả công tác thi hành án, thu hồi nợ xấu cho các ngân hàng. Với nhiều nỗ lực, trong 10 tháng đầu năm 2021, toàn địa bàn đã xử lý được 1.074,4 tỷ đồng nợ xấu, đưa nợ xấu của hệ thống ngân hàng tỉnh Nghệ An xuống còn 1.512,7 tỷ đồng tại thời điểm 31/10/2021, chiếm tỷ lệ 0,65% tổng dư nợ; so với đầu năm giảm 333,6 tỷ đồng, tương ứng mức giảm 18% (Nghệ An luôn là tỉnh có tỷ lệ nợ xấu thấp hơn nhiều so với mặt bằng chung của cả nước).
 

Ngoài ra, NHNN Chi nhánh tỉnh Nghệ An đã cử đại diện lãnh đạo tham gia tổ công tác đặc biệt của tỉnh để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, người dân bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 trên địa bàn; phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Nghệ An tham mưu UBND tỉnh Nghệ An xây dựng và triển khai Kế hoạch thực hiện chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 theo Nghị quyết số 42/NQ-CP ngày 09/4/2020, Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 01/7/2021 của Chính phủ; đồng thời, chỉ đạo Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Nghệ An phối hợp với các cơ quan có liên quan trên địa bàn để triển khai kịp thời, hiệu quả các chương trình cho vay hỗ trợ người sử dụng lao động để trả lương ngừng việc cho người lao động bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 theo Nghị quyết số 42/NQ-CP, Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ.
 

Tích cực thực hiện các giải pháp hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, nguồn vốn tín dụng của hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh Nghệ An được tập trung cho các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, đặc biệt là cho vay để duy trì và khôi phục các ngành, lĩnh vực bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Các gói sản phẩm tín dụng dành cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 với lãi suất thấp hơn so với lãi suất thông thường từ 1 - 2% được nhiều ngân hàng trên địa bàn đồng loạt triển khai. Đối với các khoản vay hiện hữu, các ngân hàng chủ động rà soát, thẩm định, thực hiện trong thẩm quyền hoặc trình hội sở chính thực hiện các biện pháp thích hợp hỗ trợ khách hàng như: Miễn, giảm phí dịch vụ chuyển tiền, phí dịch vụ tín dụng; miễn, giảm lãi tiền vay; giảm lãi suất vay; cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ..., cho vay mới với lãi suất ưu đãi nhằm hỗ trợ khách hàng vay duy trì và ổn định sản xuất, kinh doanh.
 

Tính đến ngày 31/10/2021, công tác hỗ trợ người dân, doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 của hệ thống ngân hàng tỉnh Nghệ An đã đạt kết quả đáng khích lệ, cụ thể:
 

Đối với tín dụng thương mại: Các TCTD, chi nhánh TCTD trên địa bàn đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ cho 2.772 khách hàng với tổng giá trị nợ (gốc và lãi) được cơ cấu lại thời hạn trả nợ lũy kế từ ngày 13/3/2020 là 3.703,6 tỷ đồng; miễn, giảm, hạ lãi suất vay vốn cho 181.594 khách hàng với tổng giá trị nợ đã được miễn, giảm, hạ lãi suất lũy kế từ ngày 23/01/2020 là 113.179,3 tỷ đồng, số tiền lãi các TCTD, chi nhánh TCTD đã miễn, giảm cho các khoản vay hiện hữu là 236,3 tỷ đồng; cho vay mới với lãi suất thấp hơn trước dịch với doanh số lũy kế từ ngày 23/01/2020 đến nay đạt 159.097,3 tỷ đồng cho 111.191 lượt khách hàng. 
 

Đối với tín dụng chính sách: Lũy kế từ ngày 23/01/2020, Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Nghệ An đã thực hiện cơ cấu lại nợ và giữ nguyên nhóm nợ cho 12.335 khách hàng cá nhân với tổng giá trị nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ là 283,6 tỷ đồng; cho vay mới đối với 3.006 khách hàng cá nhân với số tiền 115,95 tỷ đồng; giải ngân cho 35 doanh nghiệp đáp ứng đủ điều kiện vay vốn trả lương ngừng việc cho người lao động bị ảnh hưởng dịch theo Nghị quyết số 42/NQ-CP, Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ với tổng số tiền giải ngân là 6.750 triệu đồng.
 

Bên cạnh đó, nhằm đảm bảo mọi người dân, doanh nghiệp trên địa bàn được biết và tiếp cận các chính sách hỗ trợ của ngành Ngân hàng, NHNN Chi nhánh tỉnh Nghệ An chú trọng tăng cường công tác truyền thông các chính sách hỗ trợ đã triển khai, kết quả thực hiện của ngành Ngân hàng; định hướng trong thời gian tới về những chính sách, giải pháp hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, các quy định, các điều kiện, thủ tục để người dân, doanh nghiệp hiểu và dễ dàng tiếp cận vốn cũng như các sản phẩm, dịch vụ, chính sách của Ngành. NHNN Chi nhánh tỉnh Nghệ An cũng chủ động thực hiện khảo sát, nắm bắt các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, người dân qua đường dây nóng do NHNN Chi nhánh Nghệ An thiết lập, tăng cường phối hợp với các hiệp hội, hội doanh nghiệp trên địa bàn, khảo sát làm việc thực tế tại các doanh nghiệp và làm việc với UBND các huyện, qua đó, kịp thời trả lời thỏa đáng cho người dân, doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp các vấn đề liên quan đến chủ trương, chính sách chung của ngành Ngân hàng. Các kiến nghị cụ thể của từng khách hàng, doanh nghiệp đối với từng ngân hàng, NHNN Chi nhánh tỉnh Nghệ An chỉ đạo trực tiếp, ban hành văn bản giao nhiệm vụ cho các ngân hàng thương mại xem xét, xử lý. Quá trình thực hiện, NHNN Chi nhánh tỉnh Nghệ An thường xuyên theo dõi, đôn đốc các ngân hàng nhanh chóng rà soát, tổ chức làm việc với khách hàng để xử lý kịp thời, thỏa đáng các kiến nghị của khách hàng. Đến nay, về cơ bản, mọi kiến nghị của khách hàng liên quan đến vấn đề tiếp cận vốn tín dụng, cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ, giảm lãi suất đều được hệ thống ngân hàng tỉnh Nghệ An xử lý kịp thời, nhận được sự đồng thuận cao của khách hàng.
 

Trong thời gian tới, để tiếp tục hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp vượt qua đại dịch Covid-19, góp phần thực hiện tốt các mục tiêu phát triển kinh tế địa phương, NHNN Chi nhánh tỉnh Nghệ An sẽ tiếp tục bám sát các chỉ đạo của Chính phủ, NHNN, UBND tỉnh Nghệ An để chỉ đạo các đơn vị thực hiện một số giải pháp trọng tâm sau:
 

(i) Tăng cường huy động vốn và tăng trưởng tín dụng hợp lý gắn với nâng cao chất lượng tín dụng, tập trung vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.
 

(ii) Đẩy mạnh cải cách hành chính, triển khai các chương trình, sản phẩm tín dụng, dịch vụ phù hợp, áp dụng công nghệ để tăng cường các hoạt động trực tuyến trong các quy trình, thủ tục giao dịch tiền tệ, tín dụng nhằm giảm bớt thủ tục, rút ngắn thời gian phục vụ khách hàng và cắt giảm chi phí cho doanh nghiệp theo quy định; tăng cường thanh toán không dùng tiền mặt. 
 

(iii) Tiếp tục triển khai các giải pháp hỗ trợ khắc phục thiệt hại do ảnh hưởng của dịch Covid-19; thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi các khoản vay cũ, giữ nguyên nhóm nợ theo Thông tư số 01/2020/TT-NHNN, Thông tư số 03/2021/TT-NHNN và Thông tư số 14/2021/TT-NHNN; chủ động cắt giảm các chi phí hoạt động, xem xét điều chỉnh chỉ tiêu lợi nhuận, cân đối tài chính, tạo điều kiện hỗ trợ giảm phí dịch vụ thanh toán, giảm lãi suất cho vay các khoản dư nợ hiện hữu và cho vay mới với lãi suất ưu đãi. Chi nhánh NHCSXH tỉnh Nghệ An tiếp tục triển khai hiệu quả chương trình cho vay hỗ trợ người sử dụng lao động theo Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ.
 

(iv) Tiếp tục thực hiện tốt phương án tái cơ cấu đã được phê duyệt, đẩy mạnh công tác xử lý nợ xấu, triển khai có hiệu quả các biện pháp phòng ngừa, hạn chế tối đa nợ xấu phát sinh.
 

Dưới sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao của NHNN Chi nhánh tỉnh Nghệ An, sự tích cực, đồng thuận cao của hệ thống các TCTD, chi nhánh TCTD trên địa bàn trong việc triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ khách hàng đã và đang giúp doanh nghiệp và người dân trên quê hương Nghệ An từng bước vượt qua khó khăn, duy trì ổn định và phát triển bền vững, qua đó, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế của địa phương, phát huy vai trò, vị thế của Nghệ An - một tỉnh lớn đang trên đà đổi mới mạnh mẽ.

ThS. Nguyễn Thị Thu Thu 
Giám đốc NHNN Chi nhánh tỉnh Nghệ An