Trải qua gần 30 năm xây dựng và phát triển, Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam (Co-opBank) và hệ thống Quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) đã góp phần tích cực trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về tam nông, đẩy mạnh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế ở khu vực nông nghiệp, nông thôn. Bước sang giai đoạn tái cơ cấu 2021 - 2025, để có thể phát triển bền vững và đảm đương tốt hơn nhiệm vụ trong tình hình mới, Co-opBank và hệ thống QTDND cần nhanh chóng triển khai các giải pháp hiện đại hóa và thực hiện chuyển đổi số.
Theo Quyết định số 390/TTg ngày 27/7/1993 của Thủ tướng Chính phủ triển khai đề án thí điểm thành lập QTDND, hệ thống QTDND được thành lập nhằm thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về phát triển mô hình tín dụng hợp tác kiểu mới, góp phần xóa đói, giảm nghèo, phát triển nông nghiệp, nông thôn. Theo Luật Các tổ chức tín dụng (TCTD) năm 2010, Luật Hợp tác xã năm 2012 thì TCTD theo mô hình là hợp tác xã ở Việt Nam gồm Co-opBank và các QTDND, trong đó, Co-opBank là ngân hàng của tất cả các QTDND, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, hướng tới mục tiêu chủ yếu là liên kết, bảo đảm an toàn, hỗ trợ hoạt động của các QTDND thông qua việc hỗ trợ tài chính, điều hòa vốn và thực hiện các hoạt động ngân hàng đối với thành viên là các QTDND, đảm bảo cho các QTDND hoạt động ổn định, an toàn, phát triển bền vững.
Đến nay, hệ thống TCTD là hợp tác xã gồm có: Co-opBank với 32 chi nhánh và gần 1.200 QTDND, với gần 2 triệu thành viên, tổng nguồn vốn khoảng 200 nghìn tỷ đồng, trong đó, cho vay trên 150 nghìn tỷ đồng, chủ yếu cho vay nông dân, nông nghiệp, nông thôn, hỗ trợ hộ gia đình, khách hàng ở vùng sâu, vùng xa nơi khó tiếp cận các dịch vụ tài chính - ngân hàng. Hoạt động của Co-opBank và hệ thống QTDND thời gian qua đã góp phần thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) về chính sách tam nông: Đầu tư phát triển nông nghiệp, nông thôn; đẩy mạnh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, góp phần tích cực vào công cuộc xóa đói giảm nghèo, hạn chế tín dụng đen, góp phần hỗ trợ, khắc phục khó khăn do ảnh hưởng từ dịch bệnh Covid-19.
Với vai trò, nhiệm vụ đối với hệ thống QTDND, Co-opBank luôn đồng hành, hỗ trợ tích cực và chủ động triển khai công tác điều hòa vốn tiền gửi QTDND (lên đến 40.000 tỷ đồng), tiền vay hỗ trợ thanh khoản; hỗ trợ QTDND yếu kém, kiểm tra, giám sát, tham gia tái cơ cấu QTDND theo chỉ đạo của NHNN; đào tạo, tư vấn, hỗ trợ nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho hệ thống QTDND...
Co-opBank đã tích cực thực hiện phương án cơ cấu lại hệ thống gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 - 2020; chủ động nghiên cứu chiến lược phát triển, kế hoạch cơ cấu lại giai đoạn 2021 - 2025; thực hiện Đề án củng cố và phát triển hệ thống QTDND đến năm 2020, định hướng đến năm 2030.
Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) đang làm thay đổi nhanh chóng mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, ngành Ngân hàng cũng đang tiến hành chuyển đổi số sâu, rộng và mạnh mẽ, Co-opBank và hệ thống QTDND chắc chắn không thể đứng ngoài cuộc. Co-opBank đã sớm xác định chuyển đổi số chính là giải pháp lâu dài và căn cơ nhất để hỗ trợ hệ thống QTDND phát triển bền vững. Tuy nhiên, đối với hệ thống QTDND, để tự chuyển đổi số là rất khó, do tiềm lực tài chính, nhân lực, cơ sở vật chất... còn hạn chế, khoảng cách địa lý lại xa nhau, do đó, vai trò, trách nhiệm của Co-opBank trong việc là đầu mối, đơn vị đi đầu trong việc chuyển đổi số và hỗ trợ chuyển đổi số cho hệ thống QTDND là hết sức quan trọng.
Thời gian qua, Co-opBank đã chủ động tiết kiệm chi phí hoạt động, tập trung mọi nguồn lực, đầu tư phát triển công nghệ, nghiên cứu, ứng dụng các sản phẩm dịch vụ ngân hàng hiện đại hỗ trợ hệ thống QTDND, từng bước chuyển đổi số. Co-opBank đã đưa dịch vụ thanh toán chuyển tiền điện tử CF-eBank kết nối với hệ thống chuyển mạch bù trừ (hệ thống Napas); các hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng của NHNN và đa phương với các ngân hàng thương mại (NHTM). Xây dựng mạng lưới thanh toán giữa Co-opBank với gần 700 QTDND, hằng ngày thực hiện nhiều lệnh đến, lệnh đi an toàn, chính xác. Tháng 01/2022, Co-opBank tiếp tục triển khai sản phẩm chuyển tiền nhanh 24/7 tới gần 700 QTDND, hỗ trợ thành viên các QTDND kết nối nông thôn với thành thị, phát triển kinh tế. Cũng trong tháng 01/2022, Co-opBank đưa ứng dụng ngân hàng số trên điện thoại di động (Co-opBank Mobile Banking), thẻ chip Co-opBank Napas vào khai thác, hỗ trợ khách hàng, thành viên các QTDND chuyển tiền thanh toán tức thời... góp phần thực hiện tốt chủ trương của Thủ tướng Chính phủ và Thống đốc NHNN về đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt.
Chủ tịch Hội đồng quản trị Co-opBank Nguyễn Quốc Cường chia sẻ rất tâm huyết: “Chúng tôi xác định đẩy mạnh chuyển đổi số tại Co-opBank chính là giải pháp căn cơ nhất để hỗ trợ hệ thống QTDND phát triển bền vững”. Với việc tập trung mọi nguồn lực để thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển các sản phẩm dịch vụ hiện đại trên nền tảng số, Co-opBank một lần nữa khẳng định sẽ luôn đồng hành, hỗ trợ hệ thống QTDND phát triển bền vững trong thời gian tới. Muốn vậy, Co-opBank phải có nguồn lực về tài chính để đầu tư cả về phần mềm và hạ tầng công nghệ thông tin, trung tâm dữ liệu, trung tâm dự phòng, giải pháp, bảo mật an toàn... Do đó, Co-opBank rất cần sự hỗ trợ của Nhà nước về nhiều mặt; nhất là nguồn lực tài chính thông qua việc sớm chấp thuận cấp bổ sung vốn điều lệ cho Co-opBank thêm 2.000 - 5.000 tỷ đồng để nâng vốn điều lệ lên 5.000 - 8.000 tỷ đồng.
Trong thời gian tới, Co-opBank sẽ tiếp tục xây dựng kế hoạch, hiện đại hóa, thực hiện đề án chuyển đổi số cụ thể như sau: Xây dựng Đề án triển khai hệ thống Mobile Banking để cung cấp cho các QTDND phục vụ thành viên và người dân trên địa bàn, theo đó, góp phần đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt đối với người dân, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp siêu nhỏ, hợp tác xã... ở khu vực nông nghiệp, nông thôn như: Thu, nộp thuế, phí, lệ phí, thu phạt hành chính, thanh toán hóa đơn định kỳ (điện, nước, viễn thông, học phí) hay chi trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội không dùng tiền mặt...; tiếp tục đẩy mạnh phát triển hệ thống thanh toán nhanh 24/7 kết nối qua cổng thanh toán quốc gia Napas và cổng thanh toán của NHNN, cũng như đẩy mạnh việc triển khai thẻ chip thanh toán nội địa Co-opBank Napas tới khách hàng và thành viên QTDND... Dự kiến năm 2022, Co-opBank sẽ đưa vào giải pháp an toàn bảo mật cao nhất, cho phép các thành viên của QTDND có thể mở tài khoản trực tuyến... giống như các khách hàng của NHTM khi tham gia sử dụng ứng dụng trên Internet và điện thoại di động...
Co-opBank cũng đã xây dựng Đề án chuyển đổi số trong đó bao gồm cả các nền tảng hạ tầng công nghệ, dữ liệu lớn, chữ ký số, sinh trắc học, bảo mật an toàn... để không chỉ trở thành Ngân hàng đầu mối hỗ trợ, cung ứng các sản phẩm dịch vụ ngân hàng hiện đại (kể cả các sản phẩm công nghệ thông tin) cho hệ thống QTDND mà còn phục vụ khách hàng là các cá nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp siêu nhỏ và các loại hình hợp tác xã khác.
Đối với Co-opBank và hệ thống QTDND, ứng dụng những thành tựu to lớn của CMCN 4.0 trong chuyển đổi số là xu hướng tất yếu, là giải pháp căn cơ, toàn diện và hiệu quả nhất. Chuyển đổi số sẽ “kết nối Nông thôn - Thành thị”, nâng cao hơn nữa việc đáp ứng nhu cầu tiếp cận các dịch vụ tài chính an toàn, hiện đại với chi phí hợp lý của thành viên QTDND và khách hàng tại khu vực nông thôn.