Mai Lâm 

Trà Vinh là một trong những tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo còn cao so với mặt bằng chung vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Tỉnh hiện có 32% là đồng bào dân tộc Khmer. Theo số liệu của Cục Thống kê tỉnh Trà Vinh, cuối năm 2017, tỉnh có 23.078 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 8,41%, trong đó có gần 14 ngàn hộ nghèo người dân tộc Khmer; hộ cận nghèo  là 23.080 hộ, chiếm 8,68%. Do đó, nguồn vốn chính sách ưu đãi của Chính phủ được NHCSXH chuyển tải có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với người nghèo tỉnh Trà Vinh, giúp họ có đồng vốn để phát triển sản xuất, kinh doanh, vươn lên thoát nghèo bền vững, đặc biệt đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số. 
Thoát khỏi cảnh nghèo nhờ đồng vốn chính sách
Nhớ lại những ngày tháng nghèo đói, không có ruộng vườn, chỉ vỏn vẹn một mái nhà tranh vách lá đủ tạm che nắng mà không thể che những cơn mưa nặng hạt, người phụ nữ dân tộc Khmer Thạch Thị Chính ở ấp Cái Già Trên, xã Hiệp Mỹ Đông, huyện Cầu Ngang đã không ngăn nổi nước mắt khi kể cho chúng tôi nghe hành trình thoát nghèo của gia đình chị. Những giọt nước mắt cho những khổ cực đã qua, hạnh phúc vì nhờ có đồng vốn chính sách mà cuộc sống của gia đình chị giờ đây đã tạm ổn định. Năm 2015, thông qua Hội Phụ nữ xã, chị được bình xét vay 30 triệu đồng vốn chính sách cho hộ nghèo đầu tư nuôi bò sinh sản. Sau hơn một năm đàn bò sinh sản được 2 con, chị bán lời 15 triệu đồng. Được sự tư vấn, động viên, hỗ trợ chuyên môn bằng hình thức mời tham dự các lớp tập huấn, học hỏi các mô hình sản xuất thành công của Hội phụ nữ, chị đã mạnh dạn bán bò và vay 30 triệu đồng vốn hộ cận nghèo chuyển sang nuôi tôm thẻ chân trắng. Vụ tôm đầu tiên chị thu hoạch được 1,8 tấn tôm với giá bán 120.000 đồng/kg cho chị thu nhập hơn 200 triệu đồng, sau khi trừ đi tất cả các chi phí đầu tư ban đầu như đào ao, tiền mua con giống, thuê công đất… chị còn dư hơn 60 triệu đồng. Có tiền chị tiếp tục đầu tư mua tôm giống, sau hơn 2 tháng, chị thu hoạch và bán được hơn 70 triệu đồng. Qua hai vụ tôm, gia đình chị đã có nguồn thu nhập khá. Chị dự định qua vài mùa tôm nữa, có tiền tích lũy chị sẽ cất ngôi nhà khang trang thay thế cho ngôi nhà tranh dột nát hiện nay.

Chị Kim Thị Nga ở ấp Sóc Chùa, xã Thuận Hòa, huyện Cầu Ngang sinh ra trong một gia đình nghèo lại đông anh chị em. Chị chỉ có duy nhất mảnh đất nhỏ cha mẹ cho khi đi lấy chồng đủ dựng một túp lều tranh. Nhà có 4 miệng ăn, không có ruộng, ai thuê gì làm nấy, nhiều lúc không đủ ăn. Vợ chồng chị luôn đau đáu suy nghĩ làm gì để thoát được cảnh nghèo túng và để con cái không phải bỏ học giữa chừng. May mắn đến với gia đình chị khi năm 2014 được tiếp cận đồng vốn ưu đãi của NHCSXH huyện Cầu Ngang. Chị được xét vay vốn theo diện hộ nghèo 15 triệu đồng nuôi bò sinh sản. Sau hơn 1 năm bò sinh bê chị bán có lời và trả nợ ngân hàng 7 triệu đồng. Chị tiếp tục được vay 8 triệu đồng chương trình hộ dân tộc thiểu số nghèo Đồng bằng song Cửu Long theo Quyết định 74. Được sự tư vấn của cán bộ tín dụng NHCSXH và cán bộ khuyến nông huyện, chị đầu tư mua giống trồng ớt. Sau 3 tháng chăm bón đã cho thu hoạch và bán được 60 triệu đồng, trừ đi chi phí chị lời được 40 triệu đồng. “Có nằm mơ tôi cũng không nghĩ mình làm ra được số tiền lớn đến vậy, vợ chồng tôi không ngủ được suốt nhiều tháng vì mừng vui. Gia đình tôi còn được vay 6 triệu đồng để làm công trình nước sạch và vệ sinh môi trường và 25 triệu đồng theo Quyết định 33 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ nhà ở đối với hộ nghèo để xây nhà tường khang trang, kiên cố. Nếu không được vay vốn từ NHCSXH để làm ăn, chắc giờ gia đình tôi vẫn còn ở trong túp lều tranh dột nát rồi! Giờ gia đình tôi rất phấn khởi, chúng tôi có động lực để tiếp tục phát triển sản xuất, gửi tiết kiệm hàng tháng tại NHCSXH, trả được nợ cho ngân hàng đúng hạn và thoát được khỏi cảnh nghèo”, đứng trước ngôi nhà khang trang vừa được hoàn tất xây dựng đầu năm, chị Nga hạnh phúc chia sẻ.

Hộ anh Nguyễn Văn Sáng và chị Nguyễn Thị Tý ở ấp Cẩm Hương, xã Mỹ Hòa cũng là một gia đình điển hình về thoát nghèo. Bắt đầu khởi nghiệp với 5 triệu đồng  nuôi bò sinh sản từ vốn vay chương trình hộ nghèo năm 2009 của NHCSXH, năm 2013, gia đình anh bán 4 con bò được hơn 40 triệu đồng. Đến năm 2014, anh chị được NHCSXH tạo điều kiện tiếp tục vay 30 triệu đồng để cải tạo rẫy trồng bắp nếp, đậu đũa, rau màu các loại. Không chỉ được vay vốn anh chị còn được hỗ trợ về kĩ thuật trồng trọt, chăm sóc đảm bảo cho cây phát triển tốt, không sâu bệnh và cho thu nhập cao. Chị Tý cho biết, đặc điểm của rau màu là mất nhiều công chăm sóc nhưng bù lại chi phí thấp, ngắn ngày, nhanh cho thu hoạch. 3 năm nay, thu hoạch từ ra màu trừ chi phí mỗi năm cũng cho gia đình chị thu nhập khoảng 40 - 50 triệu đồng/năm. Kinh tế gia đình nhờ đó mà vượt qua khó khăn, không những thoát nghèo mà còn có thu nhập ổn định.
Từ 30 triệu đồng vốn vay ưu đãi giải quyết việc làm, chị Thạch Thị Bích Som ở ấp Bình La, xã Lương Hòa, huyện Châu Thành đã mạnh dạn mở một tiệm may nhỏ, đồng thời kết hợp làm nghề trang điểm, cho thuê áo cưới, trang phục lễ hội, chủ yếu phục vụ cho đồng bào dân tộc Khmer,… Đến nay, cửa hàng của chị cũng mang lại cho gia đình nguồn thu nhập khá ổn định với mức khoảng 4 triệu đồng/tháng, tháng cao điểm mùa cưới, mùa lễ hội của đồng bào Khmer là khoảng 9 triệu đồng/tháng.
Ngoài những hộ gia đình chí thú làm ăn, quyết tâm thoát nghèo kể trên, tại địa bàn tỉnh Trà Vinh còn có nhiều hộ gia đình khác cũng đã mạnh dạn vay vốn để chăn nuôi bò, heo, đào ao nuôi tôm, cá, trồng rau màu, cây ăn trái… cho thu nhập cao, trở thành những mô hình điểm để các hộ nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số trong vùng học hỏi, làm theo. 
Nỗ lực với sứ mệnh giúp dân giảm nghèo             
Trải qua gần 16 năm nỗ lực hoạt động, đưa nguồn vốn tín dụng chính sách về với người nghèo, từ 3 chương trình tín dụng chính sách nhận bàn giao ban đầu với tổng dư nợ là 51 tỷ đồng, tổng nợ xấu lên tới 11,2 tỷ đồng, chiếm 22%/tổng dư nợ, tốc độ dư nợ đạt thấp, đến nay, NHCSXH Trà Vinh đang thực hiện triển khai 14 chương trình với tổng dư nợ đạt trên 2.000 tỷ đồng, tỷ lệ nợ xấu giảm xuống còn 0,69%.
Đặc biệt, sau thời gian 5 năm thực hiện Đề án củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng (2012 - 2016), NHCSXH Trà Vinh đã đạt được những kết quả vượt bậc, triển khai có hiệu quả nguồn vốn ưu đãi của Nhà nước, tạo sự chuyển biến tích cực, khẳng định được vai trò quan trọng của Chi nhánh trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Gần 16 năm qua, nguồn vốn tín dụng ưu đãi đã giúp trên 452 ngàn lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn tỉnh Trà Vinh được vay vốn; có trên 54 ngàn hộ thoát nghèo; thu hút tạo việc làm mới cho trên 73 ngàn lao động; gần 1.000 người đi lao động ở nước ngoài; trên 20 ngàn học sinh sinh viên có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn học tập; hỗ trợ xây dựng hơn 51 ngàn công trình nước sạch và vệ sinh; hỗ trợ xây dựng gần 30 ngàn căn nhà ở cho hộ nghèo ...
Ông Lê Hoàng Phi, Phó Giám đốc NHCSXH tỉnh Trà Vinh cho biết, để nguồn vốn chính sách đến được đúng đối tượng thụ hưởng và phát huy được hiệu quả cao nhất, đồng thời nâng cao chất lượng tín dụng, NHCSXH tỉnh Trà Vinh đã phối hợp chặt chẽ với các cấp, các ngành, chính quyền địa phương, các tổ chức Hội đoàn thể nhận ủy thác tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp, thực hiện linh hoạt công tác huy động nguồn vốn, quản lý điều hành tốt chỉ tiêu kế hoạch tín dụng, thực hiện chặt chẽ công tác giám sát nguồn vốn,… qua đó, đảm bảo hoàn thành kế hoạch tăng trưởng được giao; các chương trình tín dụng chính sách được giải ngân nhanh, kịp thời, đến đúng đối tượng thụ hưởng, mục tiêu đến năm 2020, 100% người nghèo và các đối tượng chính sách khác có nhu cầu và đủ điều kiện đều được tiếp cận ngồn vốn NHCSXH. Thường xuyên phối hợp với chính quyền địa phương và các tổ chức hội đoàn thể thực hiện tốt công tác tuyên truyền, lồng ghép các nguồn vốn tín dụng chính sách với các chương trình, dự án tại địa phương như: chương trình khuyến nông, khuyến công, khuyến ngư và chuyển giao khoa học kỹ thuật; lồng ghép vốn tín dụng chính sách với các chương trình mục tiêu Quốc gia về giảm nghèo, giải quyết việc làm.
Nhờ đó, vốn tín dụng ưu đãi từ NHCSXH được người nghèo sử dụng hợp lý, có hiệu quả giúp cho người nghèo và các đối tượng chính sách có điều kiện tự lực vươn lên, được làm quen với việc vay, trả nợ, gửi tiết kiệm ngân hàng, do đó, đã thay đổi cơ bản nhận thức, góp phần cải thiện, nâng cao chất lượng cuộc sống. Ngoài ra, vốn tín dụng ưu đãi cũng góp phần không nhỏ trong việc hạn chế tình trạng cho vay nặng lãi ở khu vực nông thôn.
Trong suốt quá trình hoạt động, NHCSXH tỉnh Trà Vinh luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo của Hội đồng quản trị, Ban Tổng Giám đốc NHCSXH, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Ban đại diện Hội đồng quản trị NHCSXH các cấp, sự phối hợp chặt chẽ với các tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác, nhất là sự ủng hộ, đồng tình của người nghèo và các đối tượng chính sách khác đã phối hợp cùng NHCSXH tỉnh Trà Vinh thực hiện và hoàn thành tốt những mục tiêu mà Chính phủ đã đề ra.
Gần 16 năm kề vai sát cánh cùng người nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn, NHCSXH Trà Vinh đã góp phần quan trọng trong việc thực hiện các chương trình mục tiêu về giảm nghèo bền vững, tạo việc làm, đảm bảo an sinh xã hội; góp phần hạn chế tình trạng học sinh sinh viên phải bỏ học giữa chừng do gia đình gặp khó khăn về tài chính, nhiều hộ gia đình được xây dựng và sử dụng các công trình nước sạch và vệ sinh, các hộ nghèo có nhà ở ổn định, khang trang hơn; vốn vay ưu đãi đã giúp nhiều hộ nghèo, hộ khó khăn ở nông thôn phát triển sản xuất, kinh doanh, chăn nuôi, trồng trọt, khôi phục các làng nghề truyền thống, giúp nhiều hộ có điều kiện thoát nghèo để tiếp tục vươn lên trong cuộc sống, góp phần thu hẹp khoảng cách giàu nghèo, giảm tỷ lệ thất nghiệp, hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt ở khu vực đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa, việc đưa đồng vốn ưu đãi tới hộ nghèo và các đối tượng chính sách của NHCSXH Trà Vinh còn có tác động quan trọng đối với việc đảm bảo an sinh - xã hội, giữ vững an ninh, chính trị, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương theo định hướng của Đảng và Nhà nước.

(Tạp chí Ngân hàng số 10, tháng 5/2018)