Nhờ được tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai ủy thác qua Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN), nhiều chị em phụ nữ dân tộc thiểu số ở huyện vùng cao Bắc Hà, tỉnh Lào Cai đã có điều kiện đầu tư phát triển sản xuất, chăn nuôi hiệu quả, không ít chị em đã xây dựng được cho mình những mô hình kinh tế phù hợp, tạo nguồn sinh kế lâu dài, ổn định và từng bước vươn lên thoát nghèo, làm giàu chính đáng ngay trên mảnh đất quê hương mình...
 

Bà Tráng Thị Lan vay vốn ưu đãi từ NHCSXH mở rộng quy mô may trang phục truyền thống đồng bào Tày, Nùng
 

“Khởi nghiệp” từ vốn tín dụng chính sách
 

Sử dụng hiệu quả đồng vốn chính sách, có thể kể đến gương sản xuất giỏi của chị Bàn Thị Liên, sinh năm 1980, hội viên Chi hội phụ nữ thôn Thẩm Phúc, xã Cốc Ly, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai với mô hình trồng, chăm sóc vườn dưa hấu rộng gần 1ha. Trong canh tác, chị Liên không sử dụng thuốc diệt cỏ, thuốc kích thích và thuốc bảo vệ thực vật, do đó, sản phẩm làm ra đảm bảo an toàn, được thị trường huyện Bắc Hà ưa chuộng. Chị Liên chia sẻ: “Mỗi năm từ vườn dưa này tôi thu hoạch 2 lứa, được từ 1 - 2 tấn quả, giá bán trung bình từ 6 - 10.000 đồng/kg, cho thu lãi hàng chục triệu đồng, nhờ đó kinh tế gia đình đã được cải thiện, đã bớt khó khăn, vất vả hơn...”. Nhận thấy hiệu quả kinh tế từ vườn dưa mang lại, năm 2020, chị Liên đã mạnh dạn vay 50 triệu đồng từ NHCSXH huyện Bắc Hà để đầu tư, mở rộng quy mô vườn trồng và phát triển chăn nuôi gia súc gia cầm. Chị còn nhiệt tình hướng dẫn, chia sẻ kinh nghiệm canh tác, kĩ thuật trồng dưa hấu hiệu quả cho chị em phụ nữ trong thôn cùng học tập, nhờ đó đã có 4 hộ trong thôn trồng dưa và kinh tế gia đình họ cũng khấm khá dần lên. Nỗ lực của chị Liên giúp được một số chị em trong Chi hội vươn lên thoát nghèo, được Hội LHPN huyện Bắc Hà ghi nhận, đánh giá cao...

 

Mô hình may trang phục truyền thống của bà Tráng Thị Lan, dân tộc Nùng, ở thôn Na Hối Tày, xã Na Hối, huyện Bắc Hà cũng là một điển hình rất tiêu biểu. Khi được tạo điều kiện vay 100 triệu đồng từ NHCSXH huyện Bắc Hà với lãi suất ưu đãi, bà Lan đã đầu tư mua nguyên liệu, máy khâu, vải vóc để mở rộng quy mô may trang phục truyền thống của mình. Sản phẩm của bà Lan làm ra đến đâu tiêu thụ hết đến đó, “cung không đủ cầu” nên hứa hẹn nhiều triển vọng trong tương lai. Bà Lan chia sẻ: “Các đội xòe truyền thống của xã thường đến đặt may trang phục biểu diễn và tôi cảm thấy rất tự hào vì đã tạo nên những bộ trang phục đẹp để chị em diện lúc biểu diễn phục vụ du khách đến thăm quan, khám phá bản làng. Đó là những bộ trang phục truyền thống xưa tôn thêm vẻ đẹp duyên dáng, bản sắc của chị em phụ nữ Tày, Nùng quê tôi…”. Hiện nay, nghề may trang phục truyền thống của người Tày, Nùng ở Bắc Hà đang đứng trước nguy cơ mai một do giới trẻ ít quan tâm, gắn bó với nghề, mô hình của bà Tráng Thị Lan từ hiệu quả thực tiễn, là cách làm thiết thực góp phần gìn giữ nét đặc sắc riêng có trong trang phục truyền thống của đồng bào Tày, Nùng huyện Bắc Hà, phục vụ phát triển du lịch địa phương.
 

Gắn bó với sản xuất nông, lâm nghiệp, chị Vàng Thị Hiếu, dân tộc Nùng, dù tuổi đời còn rất trẻ, sinh năm 1993, hiện đang đảm trách cương vị Chi hội trưởng Chi hội phụ nữ thôn Làng Chảng, xã Cốc Lầu huyện Bắc Hà lại chọn cho mình mô hình VAC-R để “khởi nghiệp”. Trước đây, hoàn cảnh kinh tế gia đình chị Hiếu rất khó khăn, quanh năm bám đất, bám nương, trồng ngô, cấy lúa mà cái khó, cái nghèo cứ đeo bám mãi. Luôn trăn trở tìm hướng thoát nghèo, chị Hiếu nhận thấy chăn nuôi là nghề phù hợp nhưng lại thiếu vốn để đầu tư. Và cơ hội đến với gia đình chị khi năm 2019, được tạo điều kiện vay 50 triệu đồng từ nguồn vốn ủy thác NHCSXH huyện Bắc Hà ủy thác qua Hội LHPN xã Cốc Lầu. Từ số vốn này, chị Hiếu khởi nghiệp đầu tư phát triển đàn gà, đàn vịt, nuôi cá thương phẩm, có thời điểm gia đình nuôi tới hơn 1.000 con gà, hơn 300 con vịt đẻ trứng, việc tiêu thụ sản phẩm cũng rất thuận lợi càng khẳng định niềm tin của chị vào chăn nuôi.
 

Nhờ biết “lấy ngắn nuôi dài”, chú trọng áp dụng tiến bộ khoa học kĩ thuật nên đàn vật nuôi của gia đình chị Hiếu nhanh lớn, ít dịch bệnh. Qua mỗi vụ chăn nuôi thành công, kinh tế gia đình chị Hiếu cũng khấm khá dần lên, trừ chi phí mỗi năm thu lãi từ 80 - 100 triệu đồng. Chị Hiếu còn tính đến hiệu quả kinh tế lâu dài đầu tư trồng rừng quế thay thế các nương đồi trồng ngô, lúa kém hiệu quả. Hiện gia đình chị đã có trên 2 vạn cây quế và đang tiếp tục trồng mở rộng thêm. Đây sẽ là nguồn thu chính trong tương lai sau 7 - 10 năm nữa. Khi được hỏi đâu là bệ đỡ giúp gia đình “khởi nghiệp”, chị Hiếu thẳng thắn: “Nhờ nguồn vốn vay ủy thác từ NHCSXH gia đình em mới có thể đầu tư phát triển kinh tế, chứ trước đây kinh tế khó khăn lắm, nghĩ được nhưng chưa thể làm được. Nên em quý trọng đồng vốn này lắm và luôn cố gắng để đồng vốn sinh lời...”. Chị Hiếu chính là một trong số điển hình phụ nữ “khởi nghiệp” tiêu biểu của huyện vùng cao Bắc Hà trong năm 2020.

 

Nỗ lực tạo sinh kế cho phụ nữ dân tộc thiểu số
 

Tính đến nay, dư nợ ủy thác của Hội LHPN huyện Bắc Hà tại NHCSXH huyện đạt trên 91 tỷ đồng với 1.763 hộ vay, chiếm 27% tổng dư nợ ủy thác. Đặc biệt, 3 tháng đầu năm 2021, đã có trên 200 hội viên phụ nữ được xét duyệt vay vốn với tổng dư nợ trên 9 tỷ đồng. Vốn vay ủy thác tại 54 Tổ tiết kiệm và vay vốn, thuộc 19 xã, thị trấn trên địa bàn với trên 1.900 khách hàng phụ nữ dư nợ. Việc quản lý, giám sát vốn vay chính sách được thực hiện khoa học, hiệu quả nên nợ quá hạn chỉ chiếm 0,05%. Nguồn vốn vay chính sách được phụ nữ nghèo dân tộc thiểu số huyện Bắc Hà đầu tư phát triển một số mô hình chủ yếu như trồng trọt, chăn nuôi, kinh doanh, dịch vụ… Đáng mừng hơn, nguồn vốn chính sách giúp phụ nữ dân tộc thiểu số tạo dựng sinh kế, từng bước thoát nghèo bền vững, từ đó nâng cao vị thế của phụ nữ trong gia đình và xã hội. Nhiều chị em không chỉ thoát nghèo, ổn định cuộc sống mà còn tạo hiệu ứng tích cực trong cộng đồng, thậm chí tạo việc làm cho nhiều phụ nữ khác. Do đó, tín dụng từ NHCSXH huyện Bắc Hà dành cho phụ nữ ngày càng tăng về chất và lượng. 
 

Dẫn chúng tôi tham quan các mô hình kinh tế tiêu biểu, ông Giang Phi Tiến, Giám đốc NHCSXH huyện Bắc Hà không khỏi tự hào, cho biết: “Phụ nữ dân tộc thiểu số rẻo cao Bắc Hà vốn rất chăm chỉ, đảm đang. Họ vừa là người xây tổ ấm lại đảm đương trách nhiệm chèo lái kinh tế gia đình, do vậy, việc tạo sinh kế cho phụ nữ dân tộc thiểu số là một trong những mục tiêu đầy tính nhân văn của NHCSXH Việt Nam”.
 

Theo ông Giang Phi Tiến, thời gian tới, NHCSXH huyện Bắc Hà tiếp tục thực hiện mục tiêu cho vay hộ nghèo, đối tượng chính sách, trong đó ưu tiên phụ nữ dân tộc thiểu số, phụ nữ thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo. Cán bộ tín dụng sẽ về tận các xã khó khăn thực hiện các thủ tục giải ngân để vốn vay chính sách đến tận tay người vay, đồng thời phối hợp cùng các tổ chức đoàn thể huyện Bắc Hà khuyến khích, nhân rộng các mô hình phát triển kinh tế hiệu quả của chị em để phụ nữ cùng học tập, trao đổi kinh nghiệm, xây dựng các mô hình phát triển kinh tế phù hợp với đặc thù nông hộ, địa phương mình, qua đó không chỉ tạo thêm việc làm cho phụ nữ mà còn góp phần thúc đẩy bình đẳng giới tại địa phương huyện Bắc Hà được thực hiện ngày càng tốt hơn”.


Khuất Linh

Tạp chí Ngân hàng số 13/2021