Tính đến cuối năm 2018, tỷ lệ hộ nghèo chung của toàn huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai còn ở mức khá cao, với 3.834 hộ nghèo, chiếm 28,25% dân số của huyện, trong đó có 13 xã có tỷ lệ nghèo trên 40%.

Mô hình nhà sàn du lịch của anh Tráng Văn Tung (giữa) được nhiều du khách lựa chọn. Anh cho biết, dịp nghỉ lễ 8/3/2021, gia đình đón trên 100 lượt khách đến đặt phòng
 

Thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TU ngày 24/5/2019 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lào Cai về giảm nghèo bền vững đối với các xã có tỷ lệ hộ nghèo từ 40% trở lên đến hết năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025, có xét đến năm 2030, ngày 10/7/2019, Hội đồng Nhân dân tỉnh Lào Cai đã ban hành Nghị quyết số 06/2019/NQ-HĐND (Nghị quyết 06) về việc sử dụng ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) để cho vay phát triển kinh tế - xã hội tại các xã có tỷ lệ hộ nghèo từ 40% trở lên trên địa bàn tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2019 - 2025.

 

Tại huyện vùng cao Bắc Hà, tổng nguồn vốn ngân sách tỉnh Lào Cai ủy thác qua NHCSXH để cho vay theo Nghị quyết 06, tính đến hết tháng 01/2021 là 14,5 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn cấp năm 2019 là 6,5 tỷ đồng, năm 2020: 3 tỷ đồng và năm 2021 là 5 tỷ đồng. Theo ông Giang Phi Tiến - Giám đốc NHCSXH huyện Bắc Hà, với số vốn này, từ năm 2019, NHCSXH huyện Bắc Hà đã tiến hành giải ngân cho vay tại 13 xã có tỷ lệ hộ nghèo trên 40% của huyện (hiện nay còn 11 xã bởi xã Lầu Thí Ngài đã sáp nhập vào xã Lùng Phình; xã Bản Già sáp nhập vào xã Tả Củ Tỷ),... Đối tượng vay vốn theo Nghị quyết 06 là các hộ gia đình có hộ khẩu tại xã và có phương án kinh doanh cụ thể, rõ ràng. Mức cho vay, lãi suất và quy trình, thủ tục vay vốn được thực hiện như vay vốn với hộ nghèo với mức vay tối đa 100 triệu đồng/hộ, lãi suất cho vay 6,6%/năm, thời gian cho vay tối đa 60 tháng. Toàn huyện Bắc Hà có tổng số 246 hộ được vay vốn theo Nghị quyết 06 với tổng dư nợ 14,5 tỷ đồng.  

 

Ông Giang Phi Tiến - Giám đốc NHCSXH huyện Bắc Hà cho biết: “Khảo sát thực tế tại các cơ sở, chúng tôi nhận thấy việc giải ngân cho vay đã đảm bảo đúng đối tượng và mục đích thụ hưởng, các hộ sử dụng vốn chủ yếu để đầu tư chăm sóc, phát triển chăn nuôi trâu sinh sản, trồng rừng quế; trồng và mở rộng diện tích cây dược liệu quý như dương quy, cát cánh. Đáng mừng là một số hộ đã có những thay đổi lớn về nhận thức, đã biết tính toán đầu tư để đồng vốn vay sinh sôi nảy nở, xây dựng được mô hình kinh tế phù hợp, hứa hẹn mang lại nguồn thu không nhỏ trong tương lai...”.
 

Khảo sát tại xã vùng cao Tả Van Chư cho thấy, việc sử dụng vốn vay theo Nghị quyết 06 của 15 hộ dân nơi đây đã đảm bảo đúng mục đích, phát huy được hiệu quả sử dụng vốn rất rõ rệt. Câu chuyện của hộ anh Tráng Văn Tung ở thôn Tẩn Chư là một minh chứng. Gia đình đã sử dụng vốn vay đầu tư cải tạo nhà sàn, mua sắm chăn, ga, gối, đệm, xây dựng công trình phụ để nâng cao chất lượng lưu trú đón, tiếp khách, nhờ đó, mô hình của anh đang là cơ sở Homestay triển vọng của xã. Hay như hộ anh Tráng Seo Kính, dân tộc Mông, nhà cách Ủy ban Nhân dân xã chừng 6 km, sử dụng vốn vay phát triển kinh tế nông nghiệp, trồng cây ăn quả, cây dược liệu. Anh Kính chia sẻ: “Khi biết đến nguồn vốn ủy thác, gia đình tôi đã mạnh dạn đăng kí vay vốn 100 triệu đồng để đầu tư trồng trên 1 ha cây ăn quả lê Tai Nung và mận Tả Van;  trồng 1 ha cây dược liệu cát cánh niên vụ 2020 - 2021. Nguồn vốn này với tôi rất quý, đã làm thay đổi cuộc sống của gia đình tôi rất nhiều, trước đây, gia đình chỉ biết trồng ngô, nhưng sau đó đã nghĩ xa hơn, rộng hơn để trồng cây dược liệu mang lại hiệu quả kinh tế cao, trồng cây ăn quả để tính đến lợi ích kinh tế lâu dài…”.
 

Các gia đình diện thụ hưởng tại xã Tả Văn Chư đa phần đều có chung cảm nhận: Chính nguồn vốn vay theo Nghị quyết 06 đã góp phần đổi thay cuộc sống của gia đình họ. Nhờ được tiếp cận vay vốn, các gia đình có điều kiện đầu tư phát triển sản xuất, trồng trọt, chăn nuôi, từ đó vươn lên có cuộc sống ổn định hơn trước đây. 
 

Ông Bùi Trọng Nam - Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Tả Văn Chư cho biết, trong số 15 hộ vay vốn theo Nghị quyết 06, tại xã Tả Văn Chư, có 4 hộ đầu tư mua trâu sinh sản, 02 hộ đầu tư mô hình du lịch Homestay; 03 hộ mở rộng diện tích trồng dược liệu và 07 hộ trồng cây ăn quả ôn đới. Năm 2019, bà con được giải ngân vay 500 triệu đồng, năm 2020, tiếp tục giải ngân 500 triệu đồng từ nguồn vốn này. Ghi nhận ban đầu của xã cho thấy chương trình cho vay vốn theo Nghị quyết 06 rất thiết thực, trước tiên đã góp phần bổ sung thêm nguồn vốn vay, giúp Nhân dân có vốn sản xuất, mở rộng các mô hình chăn nuôi, trồng trọt, phát triển kinh tế, tuy nhiên, nguồn vốn cho vay còn hạn chế, xã Tả Van Chư mong muốn Hội đồng Nhân dân tỉnh Lào Cai xem xét cho vay ở mức cao hơn 100 triệu đồng (có thể 150 hoặc 200 triệu đồng) với những hộ đang thực hiện vốn vay hiệu quả, có nhiều triển vọng...
 

Nguồn vốn vay theo Nghị quyết 06 đang mang tới nhiều ý nghĩa, góp phần phát triển kinh tế - xã hội tại các xã nghèo, tuy nhiên, do nhu cầu về vốn của người dân tại các xã có tỷ lệ hộ nghèo cao của huyện Bắc Hà còn rất lớn, trong khi đó nguồn vốn ủy thác cho vay còn khiêm tốn nên chưa đáp ứng đủ nhu cầu vốn vay phát triển sản xuất kinh doanh của người dân nơi đây. Để tháo gỡ vấn đề này, huyện Bắc Hà rất mong trong thời gian tới, các cấp, các ngành cần tiếp tục xem xét, cân đối, bổ sung nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua NHCSXH để NHCSXH tiếp tục triển khai, thực hiện cho vay theo Nghị quyết 06.
 

Trong những năm qua, công tác giảm nghèo trên địa bàn huyện Bắc Hà đã đạt được nhiều kết quả tích cực, tỷ lệ hộ nghèo chung toàn huyện hiện nay chỉ còn 13,08%, còn 07 xã nghèo, chiếm trên 20%. Đáng chú ý nhất là trong 2 năm 2019 và 2020, tại 13 xã có tỷ lệ hộ nghèo trên 40% của huyện đã có tới 1.577 hộ thoát nghèo và 582 hộ thoát cận nghèo. Điều đó thể hiện những nỗ lực, vượt khó vươn lên từ nội lực Nhân dân, từ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, chính quyền địa phương, cơ sở với công tác an sinh xã hội. Tuy nhiên, Bắc Hà vẫn là huyện nghèo, kết quả giảm nghèo chưa thực sự bền vững. Do đó, huyện Bắc Hà đề nghị Ủy ban Nhân dân tỉnh tiếp tục xem xét, cân đối, bổ sung nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua NHCSXH để triển khai, thực hiện cho vay các hộ nghèo, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững tại địa phương.

Khuất Linh

Tạp chí Ngân hàng số 8/2021