Năm 2021, bên cạnh những thuận lợi cơ bản, nền kinh tế tỉnh Thừa Thiên Huế cũng đã gặp không ít khó khăn, thách thức, nhất là dưới tác động của dịch bệnh Covid-19...
 

Hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức như: Việc tiếp đón các chuyên gia, nhà quản lý vào làm việc cũng như việc nhập khẩu máy móc, thiết bị bị gián đoạn; số đơn hàng giảm, chi phí sản xuất tăng cao do giá nguyên liệu đầu vào và chi phí vận chuyển tăng mạnh; giá tiêu thụ nông sản giảm... Trong đó, chịu ảnh hưởng trực tiếp là các doanh nghiệp du lịch, dịch vụ, vận tải, xuất nhập khẩu; hàng nghìn lao động bị thất nghiệp, nhiều doanh nghiệp phải dừng hoạt động; hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) gặp khó khăn, tiến độ triển khai dự án đầu tư chậm,… Các doanh nghiệp trên địa bàn chủ yếu có quy mô nhỏ, sức cạnh tranh yếu, việc thích ứng sản xuất an toàn của một số doanh nghiệp trong bối cảnh bị tác động, ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 còn chậm, bị động và lúng túng.

Các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp của ngành Ngân hàng

 

Tỉnh Thừa Thiên Huế triển khai nhiều giải pháp đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp
 

Thời gian qua, bên cạnh những gói chính sách hỗ trợ người dân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 của Chính phủ thì cấp ủy và chính quyền địa phương đã dành nhiều nguồn lực để ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp, tập trung vào nhóm đối tượng doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ và vừa trong các ngành, lĩnh vực chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh Covid-19. Nhiều chính sách được ban hành như: Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Thừa Thiên Huế; chính sách hỗ trợ doanh nghiệp mới thành lập trên địa bàn tỉnh; chính sách hỗ trợ đổi mới, cải tiến, chuyển giao công nghệ và phát triển tài sản trí tuệ trên địa bàn tỉnh; chính sách hỗ trợ doanh nghiệp phát triển thương mại điện tử tỉnh,...;

Về phía ngành Ngân hàng, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) và chính quyền địa phương, hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế đã tích cực thực hiện nhiều giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp, điển hình:

Triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ, cơ chế chính sách liên quan đến lĩnh vực ngân hàng: Trong năm 2021, hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh đã thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm của toàn Ngành theo Chỉ thị số 01/CT-NHNN ngày 07/01/2021 của Thống đốc NHNN. Tổ chức triển khai, truyền thông kịp thời dưới nhiều hình thức các cơ chế, chính sách, biện pháp tín dụng nhằm hỗ trợ khó khăn cho doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19, đặc biệt là các giải pháp hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho khách hàng theo Thông tư số 03/2021/TT-NHNN ngày 02/4/2021/TT-NHNN và Thông tư số 14/2021/TT-NHNN ngày 07/9/2021 về sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 01/2020/TT-NHNN ngày 13/3/2020 của Thống đốc NHNN quy định về việc tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng do dịch Covid-19. Theo đó, các TCTD cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi phí, giữ nguyên nhóm nợ, tháo gỡ khó khăn cho các khách hàng vay vốn bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 ở tất cả các lĩnh vực, ngành nghề, giúp khách hàng được cơ cấu lại nợ phù hợp với dòng tiền mà không bị chuyển sang nhóm nợ có mức độ rủi ro cao hơn.

Giảm lãi suất cho vay: Các TCTD trên địa bàn đã tập trung nguồn lực giảm lãi suất cho vay đối với dư nợ hiện hữu và các khoản cho vay mới; 16 ngân hàng thương mại (NHTM) trên địa bàn đã thực hiện giảm lãi suất cho vay lên đến 1%/năm trên dư nợ hiện hữu bằng đồng Việt Nam trong 05 tháng cuối năm 2021.

Kết quả lũy kế từ lúc phát sinh dịch Covid-19 đến ngày 30/11/2021, các TCTD trên địa bàn đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ 1.938 khách hàng (trong đó có 139 doanh nghiệp) với tổng dư nợ được cơ cấu là 1.728 tỷ đồng; miễn, giảm, hạ lãi suất đối với 51.486 khách hàng (trong đó có 1.063 doanh nghiệp) với tổng dư nợ là 24.336,9 tỷ đồng; số tiền lãi đã được miễn, giảm, hạ lãi suất là 70,26 tỷ đồng (bao gồm số tiền lãi được các chi nhánh NHTM đồng thuận giảm lãi suất các khoản vay hiện hữu từ ngày 15/7/2021). Đồng thời, từ ngày 23/01/2020 đến ngày 30/11/2021, các chi nhánh TCTD cũng đã chủ động cho vay mới đối với khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 với số khách hàng còn dư nợ tại cuối tháng 11/2021 là 7.045 khách hàng (trong đó có 670 doanh nghiệp).

Riêng Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Thừa Thiên Huế đã tích cực triển khai chính sách cho vay trả lương ngừng việc, trả lương phục hồi sản xuất kinh doanh theo Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 01/7/2021 của Chính phủ về một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 và Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg ngày 07/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ quy định về việc thực hiện một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19. Kết quả đã giải ngân cho vay người sử dụng lao động để trả lương ngừng việc đối với người lao động theo Quyết định số 15/2020/QĐ-TTg ngày 24/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ quy định về việc thực hiện các chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 (kết thúc chương trình vào ngày 31/01/2021 theo quy định) đối với 02 doanh nghiệp, với doanh số cho vay là 444 triệu đồng và số người lao động bị ngừng việc được chi trả là 219 người, dư nợ đến ngày 15/11/2021 là 105 triệu đồng của 01 doanh nghiệp (số lao động được chi trả là 21 người). Cho vay người sử dụng lao động để trả lương ngừng việc, trả lương phục hồi sản xuất theo Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg, Quyết định số 33/2021/QĐ-TTg ngày 06/11/2021 của Thủ tướng Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg ngày 07/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ quy định về việc thực hiện một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19, đến ngày 15/12/2021 đạt 1.491 triệu đồng đối với 05 doanh nghiệp và số lao động được chi trả là 466 lao động.

Ngoài các chính sách, giải pháp hỗ trợ người dân, doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid -19, NHNN Chi nhánh tỉnh Thừa Thiên Huế cũng thường xuyên chỉ đạo các TCTD ưu tiên tập trung nguồn vốn để cho vay lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn; phát triển các chương trình, sản phẩm tín dụng, dịch vụ ngân hàng phù hợp dành riêng cho lĩnh vực nông nghiệp, đối tượng thuộc khu vực nông thôn, như: (i) Chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn; (ii) Chương trình cho vay khuyến khích phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch; (iii) Chính sách cho vay hỗ trợ lãi suất nhằm giảm tổn thất trong nông nghiệp; (iv) Cho vay xây dựng nông thôn mới... Đến cuối tháng 11/2021, tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp nông thôn trên địa bàn đạt 11.716 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 19,2% tổng dư nợ tín dụng, tăng 8,99% so với cuối năm 2020; tín dụng đối với lĩnh vực doanh nghiệp nhỏ và vừa đạt 12.967 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 21,3%, tăng 11,6% so với cuối năm 2020. Dư nợ tín dụng khối khách hàng doanh nghiệp có mức tăng trưởng 10,1% so với đầu năm, cao hơn mức cùng kỳ năm trước (cùng kỳ tăng 1,35%), đánh dấu bước đầu khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn.

Thiết lập kênh tiếp nhận, giải quyết các khó khăn của khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19: NHNN Chi nhánh tỉnh thiết lập, duy trì đường dây nóng để tiếp nhận và xử lý các kiến nghị, đề xuất và khó khăn của khách hàng liên quan đến Thông tư  số 01/2020/TT-NHNN (đã được sửa đổi, bổ sung). Tham gia Tổ công tác đặc biệt về tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 do Ủy ban nhân dân tỉnh thành lập. Qua phối hợp công tác với Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh, Hiệp hội Du lịch tỉnh và các sở, ban, ngành liên quan, NHNN Chi nhánh tỉnh đã kịp thời chỉ đạo các ngân hàng trên địa bàn khẩn trương làm việc với doanh nghiệp có vướng mắc, khó khăn cần tháo gỡ. Trong năm 2021, NHNN Chi nhánh tỉnh đã tiếp nhận, chỉ đạo các chi nhánh NHTM giải quyết các kiến nghị liên quan đến quan hệ tín dụng của 03 doanh nghiệp (chủ yếu đề xuất giảm lãi vay) trên địa bàn. Kết quả giải quyết được thông tin kịp thời đến doanh nghiệp.

Ngoài ra, NHNN chi nhánh tỉnh Thừa Thiên Huế đã tham gia và thông tin kết quả hỗ trợ của ngành Ngân hàng tại nhiều hội nghị, hội thảo do các sở, ban, ngành, Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh tổ chức, qua đó, cung cấp các thông tin hữu ích, kịp thời đến cộng đồng doanh nghiệp.

Tiếp tục đẩy mạnh cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo điều kiện cho khách hàng tiếp cận nguồn vốn: Thông qua Hội nghị triển khai nhiệm vụ, Hội nghị giao ban hàng quý, NHNN Chi nhánh tỉnh đã chỉ đạo chặt chẽ các TCTD tích cực thực hiện cải cách hành chính, rà soát, đơn giản hóa quy trình, thủ tục nội bộ, tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng nhưng vẫn đảm bảo an toàn vốn vay và phù hợp với quy định của pháp luật; nâng cao khả năng thẩm định để rút ngắn thời gian giải quyết cho vay. Trong năm 2021, NHNN Chi nhánh tỉnh đã làm việc trực tiếp với 03 chi nhánh NHTM về công tác cải cách hành chính.
 

Ban Dân vận Tỉnh ủy cùng NHNN Chi nhánh tỉnh Thừa Thiên Huế khảo sát mô hình dân vận khéo của một số chi nhánh TCTD trên địa bàn

Cũng trong năm 2021, NHNN Chi nhánh tỉnh đã phối hợp với Ban Dân vận Tỉnh ủy tiến hành khảo sát làm việc với 05 chi nhánh, phòng giao dịch ngân hàng trên địa bàn để tham mưu cho cấp ủy đảng về mô hình “Dân vận khéo” trong hoạt động ngân hàng.

Thúc đẩy chuyển đổi số và hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt: Các chi nhánh TCTD trên địa bàn tiếp tục phát triển thanh toán không dùng tiền mặt trên địa bàn theo các đề án, kế hoạch đã phê duyệt; đẩy mạnh tiến trình chuyển đổi số trong lĩnh vực ngân hàng; thực hiện các quy định liên quan đến việc mở tài khoản thanh toán bằng phương thức điện tử eKYC, phát hành thẻ chip và các thiết bị chấp nhận thẻ chip trên địa bàn. NHTM cổ phần Công thương tỉnh Thừa Thiên Huế đã phối hợp triển khai và đang trong giai đoạn vận hành kiểm thử tích hợp các giải pháp thanh toán trên ứng dụng Hue-S theo kế hoạch chuyển đổi số của tỉnh. 100% chi nhánh NHTM trên địa bàn đã thực hiện đa kênh cung cấp các dịch vụ Internet Banking, Mobile Banking, phối hợp các tổ chức trung gian thanh toán triển khai rộng rãi nhiều hình thức thanh toán không dùng tiền mặt khác như thanh toán qua ATM, POS, liên kết ví điện tử, QR Code, dịch vụ ngân hàng số đa tiện ích… Cơ sở hạ tầng kỹ thuật thanh toán được chú trọng đầu tư, nâng cấp, mở rộng dịch vụ, đáp ứng tốt nhu cầu thanh toán của người dân, doanh nghiệp trong xu thế phát triển kinh tế số và bối cảnh giãn cách xã hội do tác động của đại dịch Covid-19. Cụ thể, đến ngày 31/10/2021, toàn địa bàn tỉnh có 221 ATM và 1.514 POS, các thiết bị chấp nhận thẻ POS; số lượng thẻ thanh toán đang lưu hành 916.849 thẻ, bình quân đạt 1,07 thẻ/người dân đủ 15 tuổi trở lên trên địa bàn. Trong 10 tháng đầu năm 2021, tổng số lượng giao dịch ATM, POS trên địa bàn tỉnh đạt 13.427,6 tỷ đồng với gần 4.986 nghìn món; tổng số lượng giao dịch qua kênh Mobile Banking đạt 52.884 tỷ đồng với 5.309.110 món; qua kênh Internet Banking đạt 45.425 tỷ đồng với 4.412.785 món. Đặc biệt, trong 2 năm qua, hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh đã có những chính sách giảm phí dịch vụ thanh toán, hỗ trợ kịp thời cho doanh nghiệp và người dân, giảm bớt khó khăn do tác động của đại dịch Covid-19.

Đảm bảo hài hòa lợi ích giữa ngân hàng và doanh nghiệp

Có thể nói, những nỗ lực của ngành Ngân hàng nói chung và hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh nói riêng trong thời gian qua đã thể hiện tinh thần trách nhiệm, sát cánh cùng với doanh nghiệp vượt qua khó khăn. Việc hỗ trợ doanh nghiệp có liên quan đến nguồn lực tài chính của các ngân hàng, do vậy cần đảm bảo hài hòa lợi ích giữa các bên, vừa chia sẻ khó khăn cho doanh nghiệp nhưng không để giảm sút năng lực tài chính cũng như ảnh hưởng đến sự ổn định của hệ thống ngân hàng trong tương lai. Dưới góc nhìn đó, những giải pháp mà ngành Ngân hàng cần thực hiện trong thời gian tới đó là:

Hỗ trợ tháo gỡ khó khăn theo nhóm để đảm bảo nguồn lực

Ngân hàng là một trong những ngành đầu tiên ban hành cơ chế hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 thông qua Thông tư số 01/2020/TT-NHNN và Thông tư số 03/2021/TT-NHNN, Thông tư số 14/2021/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung Thông tư số 01/2020/TT-NHNN. Thời gian qua, ngành Ngân hàng đã tích cực thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi phí nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, qua đó giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn trong bối cảnh dịch bệnh. Tuy nhiên, nếu kéo dài có thể ảnh hưởng tới năng lực tài chính của các ngân hàng, lượng nợ xấu tích tụ có thể ảnh hưởng đến sự ổn định của hệ thống.

Trong thời gian tới, khi tình hình dịch bệnh được kiểm soát theo hướng “bình thường mới”, các ngành kinh tế sẽ có điều kiện để phục hồi sau dịch, việc cơ cấu thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi nói riêng và các chính sách hỗ trợ nói chung cũng cần có sự chọn lọc theo ngành nghề, lĩnh vực, khu vực địa lý một cách phù hợp, tránh dàn trải và để nguồn hỗ trợ phát huy tối đa tác dụng.

Phát huy kênh trao đổi thông tin, tiếp nhận và tháo gỡ khó khăn đối với kiến nghị, đề xuất của khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19

Vừa qua, hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế đã chú trọng tiếp cận, trao đổi thông tin cũng như phối hợp các sở, ban, ngành liên quan, Hiệp hội doanh nghiệp nhằm chủ động nắm bắt, giải quyết các kiến nghị của doanh nghiệp gặp khó khăn do ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19. Tuy nhiên, để thích ứng sản xuất an toàn kết hợp đảm bảo an toàn phòng, chống dịch bệnh trong thời gian tới, các doanh nghiệp tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức.

Chính vì vậy, để tiếp cận, hỗ trợ tháo gỡ kịp thời các khó khăn của doanh nghiệp về dịch vụ ngân hàng, hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh cần tăng cường hơn nữa tần suất nắm bắt thông tin, chủ động phối hợp sở, ban, ngành liên quan, đặc biệt chủ động ký kết chương trình phối hợp công tác với các Hiệp hội doanh nghiệp trên địa bàn nhằm tăng cường kết nối thông tin giữa ngân hàng - doanh nghiệp, tăng khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng đối với cộng đồng doanh nghiệp trên địa bàn.

Đẩy mạnh chuyển đổi số ngành Ngân hàng gắn liền với cải cách hành chính

Phát triển kinh tế số, xã hội số là một trong 3 đột phá chiến lược đã được Đảng ta nêu trong Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, trong đó mục tiêu đến 2025, kinh tế số của đất nước đạt khoảng 20% GDP. Bối cảnh dịch bệnh trong năm 2020 - 2021 dường như đã thay đổi hành vi tiêu dùng, thanh toán của người dân, thay đổi cách tiếp cận và tư vấn trực tiếp của ngân hàng, qua đó, thúc đẩy mạnh mẽ các ngân hàng thực hiện hoạt động chuyển đổi số, chuyển dần từ phương pháp kinh doanh truyền thống sang kinh doanh số. Điều này đem lại nhiều lợi ích, trước hết là giảm chi phí đi lại, thủ tục đơn giản cho doanh nghiệp trong quá trình hoạt động kinh doanh, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận dễ dàng, nhanh chóng các dịch vụ ngân hàng, các nguồn vốn vay ưu đãi giúp doanh nghiệp nhanh chóng phục hồi sau đại dịch.

Bên cạnh đó, hoạt động chuyển đổi số cần gắn chặt với với nhiệm vụ cải cách hành chính, trong đó lấy sự hài lòng của doanh nghiệp là mục tiêu, lấy hiệu quả làm thước đo cơ bản.

Tiết giảm chi phí dành nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp

Trong bối cảnh nước ta đang đối mặt với áp lực lạm phát lớn từ bên ngoài khi các nền kinh tế thế giới trong giai đoạn phục hồi, mở cửa trở lại khiến nhu cầu vật liệu, năng lượng tăng cao; việc xây dựng gói hỗ trợ lãi suất còn phải được tính toán, cân nhắc kỹ lưỡng tránh tác động ngược thì giải pháp căn cơ trước mặt vẫn phải tiếp tục tiết giảm chi phí đồng thời thực để hỗ trợ doanh nghiệp. Đồng thời, với mặt bằng lãi suất huy động thấp thì hệ thống ngân hàng cần phải đa dạng các hình thức tiết kiệm, nâng cao chất lượng dịch vụ, tiện ích sử dụng, qua đó thu hút nguồn vốn trong dân cư, tạo ra nguồn vốn chi phí thấp để hỗ trợ doanh nghiệp.

Quan hệ giữa ngân hàng và doanh nghiệp trong những năm gần đây đã trở nên gắn bó, hợp tác theo chiều hướng bình đẳng và bền vững hơn so với trước đây. Mối quan hệ này càng được khẳng định trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 bùng phát khi các ngân hàng đã đồng hành cùng doanh nghiệp vượt khó. Những vấn đề về vốn, lãi suất, tiếp cận tín dụng… không còn là khó khăn, vướng mắc nữa mà yếu tố chính là đầu ra cho các doanh nghiệp để tạo doanh thu. Doanh nghiệp cần thay đổi theo hướng thích ứng trong điều kiện dịch bệnh, xây dựng được phương án sản xuất kinh doanh hiệu quả. NHNN Chi nhánh tỉnh Thừa Thiên Huế tin tưởng với những kết quả đã đạt được cùng những giải pháp trong thời gian tới sẽ giúp cho hệ thống ngân hàng trên địa bàn tỉnh tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp, góp phần hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao, đồng hành cùng doanh nghiệp chiến thắng dịch Covid-19.
 
Lê Việt Sỹ