Hà Quảng là một huyện vùng cao, nằm ở phía tây tỉnh Cao Bằng, có diện tích đất tự nhiên gần 811 km2, dân số 62.517 người, gồm 5 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 99,5% tổng số hộ dân toàn huyện. Hà Quảng có 21 đơn vị hành chính cấp xã gồm 19 xã và 02 thị trấn; theo chuẩn nghèo đa chiều, tính đến ngày 30/12/2021, tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn huyện chiếm 51,59% với tổng số 7.227 hộ, trong đó, hộ nghèo có 5.546 hộ, chiếm 39,59%, hộ cận nghèo có 1.681 hộ, chiếm 12%. Hiện nay, toàn huyện Hà Quảng có 17 đơn vị cấp xã thuộc vùng khó khăn theo Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 04/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025.
Là một huyện miền núi khó khăn của tỉnh Cao Bằng, việc phát triển kinh tế của huyện Hà Quảng gặp nhiều thách thức; đời sống của một bộ phận nhân dân, nhất là người đồng bào dân tộc còn gặp nhiều khó khăn; cơ sở hạ tầng còn thiếu và yếu, trình độ dân trí, nhận thức làm ăn không đồng đều, địa bàn dân cư phân tán, kinh tế chủ yếu là sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ, chịu ảnh hưởng nhiều của thời tiết, thiên tai, dịch bệnh..., nhu cầu việc làm ngày càng tăng. Nhận thức rõ ý nghĩa và tầm quan trọng của tín dụng chính sách đối với công tác xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới trên địa bàn, trong 20 năm qua, Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) huyện Hà Quảng luôn bám sát sự chỉ đạo của NHCSXH cấp trên, tình hình phát triển kinh tế tại địa phương, thực hiện với “sứ mệnh vì người nghèo và các đối tượng chính sách khác” góp phần phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững, đảm bảo an sinh xã hội, xây dựng nông thôn mới trên địa bàn.
Quá trình 20 năm thực hiện tín dụng chính sách xã hội trên địa bàn huyện Hà Quảng, NHCSXH huyện luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao, tạo điều kiện của Huyện ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân huyện, sự điều hành của Ban Đại diện Hội đồng quản trị NHCSXH huyện Hà Quảng; sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác, nhất là sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền địa phương. Đặc biệt, từ khi có Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 22/11/2014 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội; Chương trình hành động số 58-CTr/TU ngày 24/7/2015 của Tỉnh ủy Cao Bằng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội; Chỉ thị số 09-CT/TU ngày 23/3/2011 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Cao Bằng về phát huy vai trò người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; Kế hoạch số 80 KH/HU, ngày 30/9/2021 của Ban Thường vụ Huyện ủy Hà Quảng về thực hiện Kết luận số 06-KL/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW, cấp ủy, chính quyền các cấp đã có nhiều giải pháp tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo để triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình tín dụng chính sách. Hằng năm, Hà Quảng đã dành một phần ngân sách của huyện chuyển sang NHCSXH để bổ sung nguồn vốn cho vay hộ nghèo trên địa bàn. Đến nay, nguồn vốn ủy thác địa phương chuyển qua NHCSXH huyện Hà Quảng để cho vay đạt 2,1 tỷ đồng, qua đó, đã chuyển tải kịp thời các nguồn vốn tín dụng chính sách đến với hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn đảm bảo an toàn, hiệu quả.
Cùng với đó, NHCSXH huyện Hà Quảng thường xuyên phối hợp, làm tốt công tác truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng của huyện bằng hình thức tiếng dân tộc Kinh, Tày, Nùng, H’mông, Dao về các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, của NHCSXH về chính sách tín dụng ưu đãi đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác. Nhờ vậy, các cấp, các ngành cũng như người dân trên địa bàn có sự hiểu rõ và nhận thức đúng đắn, tạo sự đồng thuận cao trong việc triển khai thực hiện chương trình tín dụng ưu đãi trên địa bàn huyện.
Tín dụng chính sách xã hội đã giúp người nghèo và các đối tượng chính sách có vốn
phát triển sản xuất, kinh doanh, tăng thu nhập, vươn lên thoát nghèo
Trong việc khai thác, quản lý, thực hiện đầu tư các loại nguồn vốn tín dụng ưu đãi, NHCSXH huyện Hà Quảng đã phối hợp với Ủy ban nhân dân các xã, các tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, củng cố, kiện toàn nâng cao năng lực của cấp hội nhận ủy thác, các tổ tiết kiệm và vay vốn, đảm bảo nguồn vốn ưu đãi của từng chương trình được đầu tư đúng đối tượng thụ hưởng, đảm bảo công khai, dân chủ.
Bên cạnh đó, NHCSXH huyện Hà Quảng phối hợp với cấp ủy, chính quyền các xã mở và duy trì hoạt động 21 điểm giao dịch tại 21 xã/thị trấn hằng tháng, đúng ngày, giờ thông báo, kể cả ngày thứ 7 và chủ nhật, do đó, đã tiết kiệm được chi phí xã hội, tạo điều kiện cho khách hàng giao dịch được thuận lợi, mang lại lợi ích cho nhân dân. Tại các điểm giao dịch cố định ở Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn, NHCSXH huyện đã công khai các chính sách tín dụng ưu đãi, thông tin kịp thời tình hình hoạt động của NHCSXH, phối hợp với cấp ủy, chính quyền, tổ chức hội nhận ủy thác, tổ tiết kiệm và vay vốn kịp thời tháo gỡ những khó khăn vướng mắc cho các hộ dân có nhu cầu vay vốn.
Để chuyển tải vốn tín dụng chính sách đến đúng đối tượng thụ hưởng, đồng thời nâng cao chất lượng tín dụng, hỗ trợ tối đa cho người nghèo trong điều kiện tiết giảm chi phí quản lý, chi phí lãi suất theo chỉ định của Chính phủ... NHCSXH huyện Hà Quảng đã thực hiện phương thức cho vay trực tiếp có ủy thác thông qua Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh và Đoàn Thanh niên với 325 tổ tiết kiệm và vay vốn. Với phương thức ủy thác từng phần cho vay giữa NHCSXH với các tổ chức chính trị - xã hội, NHCSXH huyện Hà Quảng đã ủy thác 99,9% tổng dư nợ cho vay các chương trình tín dụng chính sách xã hội triển khai trên địa bàn huyện. Kết quả đến ngày 30/6/2022, dư nợ cho vay ủy thác qua các tổ chức chính trị - xã hội là 468,3 tỷ đồng.
Sau 20 năm hoạt động, NHCSXH huyện Hà Quảng đã triển khai thực hiện 17 chương trình cho vay, các chương trình tín dụng chính sách ưu đãi được mở rộng phù hợp với thực tiễn tình hình kinh tế - xã hội và nhu cầu của người dân. Đặc biệt, các chương trình tín dụng chính sách theo Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/01/2022 của Chính phủ về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và triển khai Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình, NHCSXH huyện Hà Quảng đã phối hợp chặt chẽ với các phòng, ban, ngành liên quan để triển khai nhanh chóng kịp thời đến các đối tượng thụ hưởng. Đến ngày 30/6/2022, tổng dư nợ 17 chương trình cho vay vốn đạt 468,7 tỷ đồng, với 7.960 hộ vay. Vốn tín dụng chính sách đã giúp 37.069 lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn huyện Hà Quảng được vay vốn, giúp cho trên 5 nghìn hộ vượt qua ngưỡng nghèo, tạo việc làm cho 1.657 lao động thường xuyên, xây dựng được 2.894 công trình nước sạch và vệ sinh môi trường, giúp cho 500 học sinh, sinh viên có hoàn cảnh gia đình khó khăn được vay vốn học tập, hỗ trợ 332 hộ nghèo làm nhà ở, 27 hộ vay để sửa chữa, xây nhà ở xã hội. Vốn vay đã giúp khách hàng có thêm vốn để phát triển chăn nuôi, mua sắm thêm vật tư, máy móc, dụng cụ, nguyên vật liệu phục vụ phát triển sản xuất, kinh doanh tạo điều kiện về vốn cho nhân dân phục hồi sản xuất, khắc phục thiệt hại do dịch bệnh Covid-19 gây ra.
Điển hình của việc sử dụng nguồn vốn chính sách ưu đãi hiệu quả là gia đình anh Nông Văn Hải, xóm Yên Luật, thị trấn Xuân Hòa, huyện Hà Quảng. Trước đây, gia đình anh Hải thuộc diện hộ nghèo, được sự quan tâm của NHCSXH huyện Hà Quảng, cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, gia đình anh được vay chương trình hộ nghèo 50 triệu đồng để đầu tư vào nuôi trâu sinh sản. Ngoài ra, anh Hải còn được tiếp cận vốn tín dụng chính sách chương trình học sinh, sinh viên để vay tiền cho con đi học. Năm 2020, gia đình anh Hải thoát nghèo và trả hết nợ cho NHCSXH và hiện nay gia đình anh Hải tiếp tục được vay vốn chương trình hộ mới thoát nghèo với số tiền 100 triệu đồng để đầu tư mở rộng chuồng trại nuôi trâu sinh sản, chăn nuôi lợn nái, lợn thịt, gia cầm và trồng cây ăn quả cho thu nhập sau khi trừ chi phí có lãi trên 150 triệu đồng/năm.
Hay như mô hình chăn nuôi vịt của gia đình anh Đàm Văn Cường, xóm Hòa Mục, xã Trường Hà, huyện Hà Quảng. Gia đình anh được NHCSXH huyện, cấp Hội nhận ủy thác và tổ tiết kiệm và vay vốn xóm Hòa Mục hướng dẫn làm hồ sơ vay vốn 100 triệu đồng từ nguồn vốn tín dụng chính sách ưu đãi theo Nghị quyết số 11/NQ-CP để đầu tư vào chăn nuôi vịt, mua máy ấp trứng. Nhờ đó, gia đình anh Cường có doanh thu từ việc bán trứng vịt và bán con vịt giống với giá bán dao động từ 10.000 - 15.000 nghìn đồng/con đã giúp gia đình có nguồn thu, cải thiện cuộc sống.
Mô hình nuôi vịt nhờ nguồn vốn vay từ NHCSXH giúp người dân có thu nhập ổn định
Trong bối cảnh đại dịch Covid-19, thực hiện Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 01/7/2021 của Chính phủ về một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, NHCSXH huyện Hà Quảng đã giải ngân được 01 người sử dụng lao động với số tiền 25 triệu đồng để trả lương cho 9 lượt người lao động. Đặc biệt, thực hiện chương trình tín dụng và hỗ trợ lãi suất theo Nghị quyết số 11/NQ-CP nhằm giúp người dân có điều kiện để phục hồi và phát triển kinh tế sau đại dịch Covid-19, NHCSXH huyện đã tích cực tuyên truyền, triển khai cho vay và đã giải ngân 17 tỷ đồng cho vay hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm; cho vay học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn mua máy tính, thiết bị học trực tuyến với tổng số tiền 600 triệu đồng cho 60 học sinh trên địa bàn huyện.
Trải qua 20 năm hoạt động, đến nay, NHCSXH huyện Hà Quảng đã có những bước tiến phát triển mạnh mẽ, vững chắc từ đội ngũ cán bộ, cơ sở vật chất đến khối lượng, chất lượng tín dụng cũng như mạng lưới hoạt động; thực sự trở thành địa chỉ đáng tin cậy của người nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn. Cùng với các tổ chức chính trị - xã hội, các trưởng thôn, tổ trưởng tổ tiết kiệm và vay vốn là những “cánh tay nối dài” của NHCSXH và của chính quyền địa phương trong hoạt động tín dụng chính sách tại cơ sở. Các trưởng xóm, tổ trưởng tổ dân phố đã giúp NHCSXH huyện triển khai các chương trình tín dụng ưu đãi, các chính sách mới của Chính phủ kịp thời đến người dân và các đối tượng chính sách khác, tham gia vào khâu bình xét cho vay tại các tổ tiết kiệm và vay vốn, thực hiện tham gia, giám sát đối với các hộ vay tại địa bàn.
Cùng với hoạt động nghiệp vụ, NHCSXH huyện Hà Quảng còn tích cực tham gia các hoạt động an sinh xã hội và các hoạt động xã hội từ thiện, ủng hộ công tác phòng, chống dịch Covid-19, hỗ trợ những lá chưa lành của Chương trình “Cặp lá yêu thương”, đặc biệt là vào các dịp kỷ niệm, ngày lễ, tết, NHCSXH huyện Hà Quảng đã tổ chức thăm và tặng quà các gia đình chính sách trên địa bàn huyện.
Để thực hiện tốt hơn nữa công tác tín dụng chính sách trên địa bàn, NHCSXH huyện Hà Quảng sẽ tiếp tục bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của NHCSXH cấp trên, của cấp ủy, chính quyền địa phương; đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội tăng cường khai thác các loại nguồn vốn, thường xuyên củng cố chất lượng hoạt động, cho vay đúng đối tượng thụ hưởng. Hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách xã hội khác có nhu cầu, đủ điều kiện đều được vay vốn để sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm, đảm bảo an sinh xã hội, góp phần thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới, các chương trình trọng điểm đột phá phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện Hà Quảng.
Hà Minh Phương
Hà Nội