Giai đoạn 2021 - 2025 và đến năm 2030, nền kinh tế thế giới và Việt Nam sẽ tiếp tục có đà phát triển nhanh nhờ kế thừa những thành quả từ giai đoạn trước và sự phục hồi mạnh sau khi kiểm soát được đại dịch Covid-19. Kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh là mô hình phát triển được nhiều quốc gia lựa chọn để thúc đẩy nâng cao hiệu quả và phát triển tạo ra giá trị mới nhằm tăng sự hài lòng của khách hàng cũng như tìm kiếm thị trường mới. Đối với Việt Nam và các doanh nghiệp trong nước, trong đó có Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank), chuyển đổi số chính là cơ hội để đẩy mạnh phát triển, bắt kịp xu hướng thời đại.
 

Chuyển đổi về nhận thức
 

Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) đã và đang tác động sâu sắc đến mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội, trong đó có nội dung về chuyển đổi số. Tháng 6/2020, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 nêu rõ quan điểm “chuyển đổi số trước hết là chuyển đổi về nhận thức”; “nhận thức đóng vai trò quyết định và người dân là trung tâm của chuyển đổi số”. Như vậy, chuyển đổi số vừa là cơ hội, nhưng cũng vừa là thách thức nếu như chưa nhận thức đúng, đầy đủ.
 

Đóng vai trò quan trọng trong chiến lược chuyển đổi số quốc gia, ngành Ngân hàng đang có những bước đi mạnh mẽ và đúng hướng trên con đường chuyển đổi số, nhất là trong bối cảnh có nhiều điều kiện thuận lợi, khung pháp lý đang ngày càng hoàn thiện. Các ngân hàng Việt Nam đang dẫn đầu trong quá trình chuyển đổi số, minh chứng là khách hàng đã thực hiện được nhiều hoạt động trên nền tảng số, số liệu về thanh toán qua di động ngày càng cao, các ngân hàng cũng đã đem lại những trải nghiệm dịch vụ ngân hàng mới nhờ nỗ lực số hóa các dịch vụ, lấy khách hàng làm trung tâm, hướng tới giúp khách hàng tăng khả năng tiếp cận và sử dụng các dịch vụ tài chính.
 

Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề chuyển đổi số và xây dựng chiến lược chuyển đổi số tại Agribank, Đảng ủy, Hội đồng Thành viên, Ban Điều hành, cấp ủy các cấp, người đứng đầu đơn vị xác định việc chuyển đổi số trước tiên là chuyển đổi về nhận thức, từ đó dần đưa chuyển đổi số hiện diện trong quản trị điều hành và mọi hoạt động của Agribank thông qua đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, từng bước xây dựng môi trường làm việc trực tuyến; chú trọng phát triển cung cấp sản phẩm dịch vụ trực tuyến phục vụ khách hàng, đối tác, góp phần tạo điều kiện, giảm chi phí và tiết kiệm thời gian đi lại cho người dân và doanh nghiệp trong giao dịch thanh toán... Ngày 25/12/2020, Đảng ủy Agribank ban hành Nghị quyết số 01-NQ/ĐU-NHNo về “Tăng cường đổi mới khoa học công nghệ, hướng đến mục tiêu ngân hàng số, đáp ứng yêu cầu quản trị ngân hàng hiện đại” với mục tiêu tổng quát đó là tận dụng có hiệu quả các cơ hội do cuộc CMCN 4.0 đem lại để đẩy nhanh quá trình nghiên cứu ứng dụng công nghệ số trong mọi mặt hoạt động, tăng cường năng lực quản lý và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động ngân hàng; xây dựng Agribank trở thành ngân hàng hiện đại, hàng đầu về bán lẻ tại Việt Nam. Hội đồng Thành viên Agribank cũng đã ban hành Kế hoạch hành động (Quyết định số 30/QĐ-HĐTV-TTT ngày 19/01/2021) với mục tiêu cụ thể hóa các giải pháp nhằm đổi mới tư duy, nâng cao nhận thức về cuộc CMCN 4.0, nâng cao năng lực quản lý, hiệu quả hoạt động của Agribank; xây dựng cơ chế chính sách, quản lý thúc đẩy chuyển đổi số Agribank, tạo thuận lợi cho đổi mới sáng tạo; phát triển hạ tầng số, công nghệ hiện đại để đáp ứng yêu cầu CMCN 4.0 góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ cung cấp đến khách hàng, đối tác; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong toàn hệ thống Agribank để thích ứng với bối cảnh CMCN 4.0; đáp ứng được yêu cầu chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng.
 

Vì vậy, để hoàn thành mục tiêu chuyển đổi số, Đảng ủy Agribank lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quán triệt, triển khai trong toàn hệ thống các nghị quyết, kết luận, chỉ thị và các văn bản chỉ đạo của Trung ương, Chính phủ về thực hiện chuyển đổi số, trong đó tăng cường truyền thông nội bộ trên cơ sở bám sát các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Chính phủ về CMCN 4.0, chuyển đổi số; động viên, khuyến khích cán bộ, đảng viên, người lao động nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm về chuyển đổi số trong thực hiện nhiệm vụ cũng như trong cuộc sống, góp phần đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số của Agribank và ngành Ngân hàng.
 

Xu thế tất yếu
 

Tại nước ta trong giai đoạn 2021 - 2030, thực hiện chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế là một trong 06 nhiệm vụ trọng tâm của đất nước, được xác định trong Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Đây là cơ hội lịch sử đối với Việt Nam để bứt phá trong phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện mục tiêu đến năm 2025 vượt qua mức thu nhập trung bình thấp, đến năm 2030 là nước đang phát triển, đạt thu nhập trung bình cao. Thực hiện chuyển đổi số quốc gia, chủ động, tích cực tham gia cuộc CMCN 4.0 là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược, vừa cấp bách, vừa lâu dài của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Các tập đoàn, tổng công ty, ngân hàng trong Khối Doanh nghiệp Trung ương là các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) lớn có năng lực và trách nhiệm đi đầu trong thực hiện chuyển đổi số, vừa đảm bảo vai trò dẫn dắt và sự phát triển bền vững của doanh nghiệp, vừa góp phần lan tỏa, thực hiện thành công chuyển đổi số quốc gia.
 

Ngày 07/6/2021, Ban Chấp hành Đảng bộ Khối Doanh nghiệp Trung ương đã ban hành Nghị quyết số 02-NQ/ĐUK về “Thực hiện chuyển đổi số tại các doanh nghiệp, đơn vị trong Khối Doanh nghiệp Trung ương đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” khẳng định chuyển đổi số là xu thế tất yếu khách quan, là cơ hội và yêu cầu cấp bách, là nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược, đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp, đơn vị trong Khối Doanh nghiệp Trung ương, là công cụ để thực hiện đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động doanh nghiệp, sức cạnh tranh, vị thế dẫn dắt trong nền kinh tế, góp phần thực hiện thành công chủ trương của Đảng, Nhà nước về thực hiện chuyển đổi số quốc gia, xây dựng kinh tế số, xã hội số, chính phủ số. Đối với Nhóm ngành tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, Nghị quyết số 02-NQ/ĐUK của Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương chỉ rõ cần ưu tiên chuyển dịch mô hình ngân hàng truyền thống dần sang mô hình ngân hàng số; đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt, đảm bảo tài chính, an ninh an toàn, bảo mật thông tin trong lĩnh vực ngân hàng, góp phần hình thành nền kinh tế số, xã hội số. Phát triển thanh toán số là trọng tâm để kết nối liền mạch với các dịch vụ ngân hàng khác như huy động, cho vay, đầu tư, bảo hiểm… và giao tiếp thuận tiện với các hệ sinh thái số bên ngoài nhằm cung ứng các sản phẩm, dịch vụ an toàn, tiện lợi với chi phí hợp lý, rõ ràng, minh bạch. Đầu tư nhiều hơn cho nghiên cứu phát triển, áp dụng thử nghiệm các công nghệ mới, sản phẩm dịch vụ mới trên nền tảng công nghệ hiện đại. Đến năm 2025, cả 04 ngân hàng thương mại Nhà nước trong Khối (Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank) và Tập đoàn Bảo Việt nằm trong nhóm dẫn đầu ASEAN về mức trưởng thành số trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bảo hiểm. Thúc đẩy việc ứng dụng các thành tựu của cuộc CMCN 4.0 trong hoạt động quản lý, phát triển, cung ứng các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng, đảm bảo nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng trên cơ sở hiệu quả, an toàn, bảo mật, bảo đảm tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam và quốc tế.
 

Chuyển đổi số đưa Agribank trở thành ngân hàng hiện đại và hội nhập
 

Trong những năm qua, Agribank đã tập trung nghiên cứu, xây dựng Đề án chiến lược về công nghệ thông tin (CNTT) giai đoạn 2016 - 2020, ưu tiên đầu tư các dự án công nghệ nhằm tăng cường hệ thống máy chủ và cơ sở hạ tầng CNTT, nâng cấp hạ tầng các trung tâm dữ liệu, hệ thống mạng, tăng cường an ninh bảo mật, đảm bảo cho các hệ thống CNTT luôn hoạt động ổn định, an toàn; phát triển các hệ thống ứng dụng phục vụ yêu cầu quản trị điều hành và phát triển dịch vụ sản phẩm mới, kênh phân phối mới... Với định hướng phát triển dịch vụ ngân hàng bán lẻ trên nền tảng công nghệ thông tin, Agribank đã tập trung phát triển mạnh dịch vụ ngân hàng điện tử, dịch vụ ứng dụng giải pháp công nghệ 4.0, triển khai các công việc ban đầu để phát triển ngân hàng số, thực hiện chuyển đổi số. Trong năm 2020, Agribank phát triển, hoàn thiện thêm gần 30 sản phẩm, dịch vụ tiện ích mới, góp phần đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ Agribank với hơn 220 sản phẩm, dịch vụ đáp ứng nhu cầu khách hàng; khai thác kênh phân phối truyền thống, mở rộng tiện ích trên kênh hiện đại.
 

Agribank đã ứng dụng các công nghệ tiên tiến, giải pháp mới vào hoạt động thanh toán nhằm tăng tốc độ thanh toán, tăng cường an toàn, bảo mật dịch vụ, gia tăng trải nghiệm và sự hài lòng của khách hàng như xác thực sinh trắc học (vân tay, khuôn mặt); thanh toán qua mã QR; giải pháp chấp nhận thanh toán linh hoạt trên thiết bị di động... mang lại trải nghiệm mới cho khách hàng. Agribank cũng hợp tác với doanh nghiệp Fintech để triển khai ứng dụng thanh toán di động, ví điện tử, cổng thanh toán... qua đó cho phép khách hàng dễ dàng thực hiện giao dịch thanh toán hàng ngày (trả tiền taxi, điện, nước, viễn thông, học phí, viện phí, chuyển tiền...) từ điện thoại, máy tính có kết nối Internet mà không cần đến phòng giao dịch ngân hàng; tạo thuận lợi cho khách hàng ở khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa được tiếp cận dịch vụ tài chính.
 

Trong thời gian tới, để đạt được các mục tiêu của Nghị quyết số 01-NQ/ĐU-NHNo và Kế hoạch hành động của Hội đồng Thành viên Agribank đề ra, Nghị quyết 02-NQ/ĐUK của Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương... các cấp ủy tổ chức cơ sở đảng, các đơn vị trong toàn hệ thống, cán bộ lãnh đạo, đảng viên, người lao động cần nhanh chóng vào cuộc, nỗ lực quyết tâm cùng Đảng bộ, Hội đồng thành viên, Ban Điều hành Agribank triển khai hiệu quả đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể. Đó là, đổi mới tư duy, thống nhất nhận thức, tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, sự quyết liệt của Hội đồng Thành viên, Ban Điều hành, vai trò của Công đoàn, Đoàn Thanh niên trong việc phổ biến, quán triệt đầy đủ, sâu sắc quan điểm, mục tiêu, ý nghĩa, yêu cầu, nội dung phương thức tiếp cận cuộc CMCN 4.0; tăng cường thông tin tuyên truyền về mục tiêu nhiệm kỳ 2020 - 2025 tiếp tục xây dựng Agribank hiện đại và hội nhập, tập trung đầu tư, ứng dụng công nghệ hiện đại gắn với ngân hàng số, ngân hàng bán lẻ, quản trị ngân hàng hiện đại. 
 

Để đẩy nhanh quá trình nghiên cứu ứng dụng công nghệ số trong mọi mặt hoạt động, tăng cường năng lực quản lý và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động ngân hàng, nhiệm vụ đặt ra với Agribank là xây dựng, hoàn thiện cơ chế chính sách, mô hình tổ chức, quy trình nghiệp vụ để tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy việc triển khai, ứng dụng công nghệ vào hoạt động ngân hàng và phát triển ngân hàng số. Phát triển hiện đại hóa hạ tầng CNTT; xây dựng và triển khai hiệu quả Chiến lược phát triển công nghệ thông tin giai đoạn 2021 -  2025, trong đó ưu tiên xây dựng và triển khai các dự án giảm tải cho hệ thống Core Banking, chuẩn bị các điều kiện để thực hiện đổi mới hệ thống Core Banking khi có điều kiện; tăng cường phát triển các phần mềm, ứng dụng gắn với công tác quản trị, điều hành và hoạt động kinh doanh của Agribank hướng tới cung ứng dịch vụ ngân hàng tự động theo hướng số hóa, đa kênh, nâng cao chất lượng dịch vụ, yêu cầu quản trị rủi ro theo Basel II. Đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng số, đảm bảo an toàn, bảo mật, nâng cao trải nghiệm và gia tăng sự hài lòng của khách hàng, với phương châm “lấy khách hàng làm trung tâm”, hạn chế tối đa lỗi hệ thống, đặc biệt là các hệ thống thanh toán thẻ, thanh toán điện tử. Chủ động xây dựng Đề án chuyển đổi số và ngân hàng số với lộ trình, bước đi phù hợp.
 

Agribank cũng cần có chính sách thu hút, phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của CMCN 4.0, làm chủ công nghệ; đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ gắn với hoạt động ngân hàng số, kinh tế số. Đổi mới cơ chế, khuyến khích, đổi mới công tác nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực CNTT; đổi mới chương trình đào tạo nghiệp vụ ngân hàng theo định hướng chiến lược chuyển đổi số, vận hành ngân hàng số, quản trị dữ liệu thông minh phục vụ tối ưu hóa hành trình và trải nghiệm khách hàng trên các điểm tiếp xúc số, cũng như tối ưu hóa hoạt động nghiệp vụ, quản trị nội bộ của ngân hàng. 
 

Trong thời gian tới, Agribank mở rộng quan hệ hợp tác với các ngân hàng, tổ chức tài chính có kinh nghiệm, năng lực về quản lý, giám sát hoạt động công nghệ tài chính và ngân hàng số; tăng cường hợp tác với các cơ quan nghiên cứu, đào tạo uy tín về công nghệ tài chính và ngân hàng số, những xu hướng mới cũng như công tác dự báo về công nghệ trong lĩnh vực ngân hàng. Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong mọi mặt hoạt động gắn với cải cách thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian, nhân lực trong xử lý công việc; áp dụng hệ thống công nghệ thông tin để quản lý và đánh giá hiệu quả lao động đối với từng vị trí công việc, từng người lao động.
 

Hướng tới ngân hàng số vừa là cơ hội vừa là thách thức đối với Agribank, nhất là khi nguồn nhân lực có chất lượng được xem là nhân tố quyết định thành công trong chuyển đổi số ngân hàng thì vai trò của cán bộ, đảng viên, người lao động Agribank trong việc thúc đẩy quá trình chuyển đổi số của Agribank nói riêng và ngành Ngân hàng nói chung diễn ra nhanh, an toàn và bền vững càng có ý nghĩa quan trọng. Là lực lượng tiên quyết hướng tới nền kinh tế số trong tương lai, hơn hết cán bộ, đảng viên, người lao động Agribank cần đáp ứng các yêu cầu kiến thức, kỹ năng về công nghệ, tài chính và ngoại ngữ để sẵn sàng cho quá trình chuyển đổi số. Thời gian tới, Agribank cũng cần đặc biệt chú trọng công tác đào tạo, đào tạo lại, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, giúp đội ngũ cán bộ, người lao động Agribank nhất là lực lượng lao động trẻ được trang bị đầy đủ những kỹ năng, phát triển năng lực, thích ứng với bối cảnh bùng nổ của CMCN 4.0. 
 

Với mục tiêu chung đã được xác định tại Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ Agribank lần thứ X nhiệm kỳ 2020 - 2025, đó là: “Phát huy vai trò lãnh đạo, xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh toàn diện; đổi mới sáng tạo, tiếp tục xây dựng Agribank hiện đại và hội nhập, tập trung đầu tư, ứng dụng công nghệ hiện đại gắn với đổi mới mô hình tổ chức hướng tới ngân hàng số; chuyển đổi thành ngân hàng thương mại cổ phần; phấn đấu đứng trong Top 100 ngân hàng lớn nhất khu vực châu Á về quy mô tài sản; hoạt động an toàn, hiệu quả; giữ vững vị trí chủ lực trên thị trường tài chính nông nghiệp, nông thôn”; cán bộ, đảng viên, người lao động Agribank đổi mới nhận thức và cùng hành động từ những việc nhỏ nhất gắn với công việc chuyên môn hằng ngày để mục tiêu Ngân hàng số của Agribank sớm trở thành hiện thực, trực tiếp góp phần vào thành công của quá trình chuyển đổi số trong Khối Doanh nghiệp Trung ương, ngành Ngân hàng và nền kinh tế đất nước.
 

Nhật Minh